آب؛ تهران خالی و رئیس جمهور

اکبر محمودی؛"اگر باران نبارد، آب از آذر ماه در تهران جیره بندی می شود و اگر باز هم نبارد باید تهران را خالی کنید". این جملات رئیس جمهور محبوب کشورمان در سنندج است. این اظهارات رئیس قوه مجریه را مشاوران عالی او به او دیکته کرده اند یا اینکه تمام آن از روی تخصص و تجربه او است که به زبان آمده است. حال سوال این است که اگر خود این روزها نماینده مجلس بود و یا اگر مسئولیت دولتی به غیر از مسئولیتی که در حال حاضر دارد داشت برای او خالی شدن تهران قابل پذیرش بود؟

سفر رئیس جمهور محبوبمان به سنندج در اواخر هفته گذشته یکی از مهمترین سفرهای استانی رئیس جمهور بود که قطعا دارای مواهب زیادی بود که حل مشکل تولیدکنندگان و سرمایه گذاران با حمایت دولت، مردم و بخش خصوصی شاید از مهمترین نتایج این سفر باشد.

اما تنها فردی که می‌توانست این سفر ارزشمند را به حاشیه براند فقط و فقط شخص رئیس جمهور بود و بس. "اگر باران نبارد، آب از آذر ماه در تهران جیره بندی می‌شود و اگر باز هم نبارد باید تهران را خالی کنید".

سوالی که چند روزی است حتی مدیران ارشد وزارتخانه‌های مرتبط با خشکسالی و کم آبی نیز توانایی پاسخ به آن را ندارند و اگر هم دارند سکوت کرده‌اند. سوال این است که اگر امروز مسعود پزشکیان، خود به عنوان نماینده مجلس منتخب بود و یا اصلا هیچ مسئولیتی نداشت این اظهارات را که باید تهران را خالی کنیم می‌پذیرفت؟

در چند ماه گذشته رئیس جمهور محترم بارها اعلام کرده‌اند که بیشترین مصرف آب در بخش کشاورزی صورت می‌گیرد یعنی حدود ۹۰ درصد آب ایران در بخش کشاورزی مصرف میشود. اگر چه او در سخنان خود با صراحت از میزان درصد هدرروی آب در بخش کشاورزی سخن نگفته است، اما آمارها نشان می‌دهد که ۶۰ درصد آب در بخش کشاورزی هدر می‌رود. حال اینکه چرا مدام به بخش آب شرب که تنها ۷ درصد مصرف آب را به خود اختصاص می‌دهد اشاره می‌شود و مدام از مردم درخواست می‌شود که اگر صرفه جویی نکنید جیره بندی در انتظار شما است و اگر آن هم جواب نداد باید از تهران بروید، چه توجیهی دارد؟

البته دولت‌ها در تمام سال‌ها خودکفایی در بخش کشاورزی را افتخار خود دانسته‌اند بدون آنکه به ظرفیت‌های ایران خشک، کمترین توجهی داشته باشند. همین بی توجهی بود که زیر بار فشار مافیای سدسازی بیش از ۶۰۰ سد احداث شد تا رودخانه‌ها و تالاب‌ها خشک شوند.

برگردیم به موضوع بی آبی تهران که چند روزی است با اظهارات رئیس جمهور محبوب دوباره در سرخط خبرها قرار گرفته است. شبکه آب تهران سال‌های سال است با یک شبکه فرسوده و با هدرروی و پرت آب مواجه است. در همین شهر تهران ۲۲ درصد آب شرب در خطوط لوله‌های فرسوده هدر میرود. شهری که از یک جمعیت ۵ میلیون نفری بدون برنامه ریزی برای آب و زیرساخت به بیش از ۱۰ میلیون نفر رسیده است.

اگر چه این وضعیت نابسامان را باید دولت‌های قبل و تمام مسئولان مرتبط نیز پاسخگو باشند. اما سوال این است که کدام یک از روسای جمهور سیستم آبیاری نوین را برای کشاورزی اجباری کرده و کشت محصولات آب بر در مناطق مرکزی و ترویج کشت محصولات کم آب بر را در دستور کار قرار داده‌اند؟ سوالی که هیچگاه پاسخی به آن داده نشد. اما به نظر می‌رسد حالا باید اظهارات سمیه رفیعی، نائب رئیس دوم کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس در مورد مافیای آب و قدرت آنها که اعلام کرد تعداد مافیای آب در کشور کمتر از انگشتان دو دست است، کشور را به سمت کم آبی و بحران آب سوق داده‌اند، پذیرفت.

تمام دولت‌ها باید پاسخگو باشند که چرا در طول این چند دهه و با علم به اینکه روزی به این نقطه خواهیم رسید، ظرفیت شیرین سازی آب خلیج فارس یا دریای عمان را تا ۵ میلیون متر مکعب نرساندند. چرا که امروز فقط ۱ درصد از آب شرب از این روش تامین میشود در حالیکه عربستان ۷۰ درصد از آب مصرفی خود را از این طریق تامین می‌کند.

چرا در طول این چند دهه حداقل ۳۰ درصد از بودجه آب به نوسازی شبکه آبرسانی و لوله‌های فرسوده تهران اختصاص نیافت که امروز عامل هدررفت یک چهارم آب تهران، همین لوله‌ها و شبکه‌های آبرسانی شود؛ و جای آن مردم، بعنوان مقصر مصرف بیش از حد آب جلوه داده شود. باید پاسخ داده شود چرا هیچ دولتی صنایع آب بر در مناطق خشک را ممنوع نکرد.

به هر سوی امروز بحران آب در تهران و ایران به اوج خود رسیده تا حدی که سدهای تهران بیشتر از ۵ درصد آب ندارد و معلوم نیست جواب تامین آب ۱۰ میلیون جمعیت را چه کسی خواهد داد و اگر هم تهران خالی شود، کدام استان و شهر پاسخگوی این جمعیت خواهند بود؟

صرفه جویی ۲۰ درصد آب از سوی مردم تنها راه حل وزارت نیرو شده است و مشخص نیست دولت پزشکیان می‌تواند مدعی باشد این وضعیت حاصل چند دهه سو مدیریت است؟ سوال این است جناب رئیس جمهور محترم این ۱۰ میلیون جمعیت پایتخت به کجا بروند؟ آیا فکری برای این شده است که کدام شهر و کدام استان در این روزهای کم بارش، وضعیت مناسبی به لحاظ منابع آبی دارد؟! شغل، مدارس و مایحتاج روزانه این ۱۰ میلیون نفر چگونه تامین خواهد شد؟

به نظر می‌رسد به جای جلسات بی خاصیت سازمان هواشناسی و وزارت نیرو و امید به باران یا هشدار به مردم تهران، از بودجه برخی مراکز فرهنگی بی خاصیت کسر و یک بار برای همیشه به بازسازی لوله‌های فرسوده تهران اقدام شود.

رئیس جمهور محترم چندین سال در مجلس حضور داشته و سال‌ها هم وزیر بوده است و در زمان کارزار انتخاباتی مدام این گزاره را تکرار کرد که تکالیف مشخص است و این مدیران هستند که برنامه‌ها و وظایف خود را بد اجرا می‌کنند. حال او اگر بتواند با همین مدیران بد اجرا، در بدنه وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی برخورد کند و یک بار برای همیشه برای شبکه آبرسانی تهران که ۲۱ هزار کیلومتر طول دارد چاره اندیشی و آنرا اصلاح کند بسیاری از مشکلات آب شرب پایتخت رفع خواهد شد.