زهراترابی؛ تحلیل بازار: هاشم اورعی، رئیس اتحادیه انجمن‌های انرژی ایران درباره اظهارات رئیس‌جمهور درباره احتمال جیره‌بندی آب گفت: مشکل اصلی کشور کمبود آب نیست، بلکه بی‌برنامگی، سیاست‌گذاری غلط در بخش کشاورزی و ضعف مدیریت منابع است. تا زمانی که نقش نظارتی مجلس و اولویت‌بندی فناورانه در بخش آب جدی گرفته نشود، راهکاری جز تکرار بحران باقی نمی‌ماند.
وی ادامه داد: در همه دنیا، رئیس‌جمهور یا نخست‌وزیر، رئیس قوه مجریه است و کسی است که باید راه‌حل ارائه دهد، نه اینکه فقط مشکل را مطرح کند. من صحبت‌های آقای دکتر پزشکیان را دیدم؛ واقعیت این است که لحن او بیشتر به رهبر اپوزیسیون شباهت داشت تا رئیس قوه مجریه. انتظار از رئیس‌جمهور این است که راه‌حل عملی ارائه کند.
بحران آب یک شب بوجود نیامده است
اورعی تصریح کرد: نکته دوم نقش نظارتی مجلس است. نمایندگان مردم باید در چنین شرایط بحرانی وارد عمل شوند. وقتی وضعیت آب کشور به این اندازه بحرانی و نگران‌کننده است، مجلس موظف است وزیر نیرو را به مجلس فرا بخواند و حتی در صورت لزوم استیضاح کند. حداقل گناه این است که چرا زودتر به فکر نیفتادند. بحران آب موضوعی نیست که یک شبه به‌وجود آمده باشد یا بتوان یک شبه آن را حل کرد.
او اضافه کرد: حدود ۹۰ درصد از منابع آب تجدیدپذیر کشور را در بخش کشاورزی مصرف می‌کنیم و متأسفانه همین بخش را رها کرده‌ایم. در عوض، تمام فشار را روی شش درصد آب شرب گذاشته‌ایم و از مردم می‌خواهیم صرفه‌جویی کنند.
حتی اگر مردم ۱۰ درصد بیشتر صرفه‌جویی کنند، تأثیر آن در کل مصرف کشور فقط حدود ۰.۶ درصد خواهد بود
صرفه جویی مردم در مصرف آب اصلا منطقی نیست
رئیس اتحادیه انجمن‌های انرژی ایران با اشاره به صحبت های مدیرعامل آبفای تهران مبنی براینکه اگر مردم به جای ۱۰ درصد، ۲۰ درصد صرفه‌جویی کنند، مشکل حل می‌شود یسان کرد: این حرف اصلاً منطقی نیست. حتی اگر مردم ۱۰ درصد بیشتر صرفه‌جویی کنند، تأثیر آن در کل مصرف کشور فقط حدود ۰.۶ درصد خواهد بود. یعنی ما ۹۹.۴ درصد مسئله را رها کرده‌ایم و به همان بخش کوچک چسبیده‌ایم. صرفه‌جویی مردم البته کار درستی است، اما نمی‌توان از مردم خواست پاسخگوی ناکارآمدی‌های مدیریتی باشند.
در تهران، هدف‌گذاری ۱۳۰ لیتر در روز هم محقق نمی‌شود. این نشان می‌دهد که مشکل، صرفاً رفتار مردم نیست، بلکه ضعف برنامه‌ریزی و مدیریت است
اوعی تصریح کرد: در سال ۲۰۱۹ در آفریقای جنوبی، شهر کیپ‌تاون در آستانه روز صفر قرار گرفت، اما توانست با استفاده از برنامه‌ریزی و مشارکت عمومی، مصرف سرانه آب را تا ۵۰ لیتر کاهش دهد. در تهران، هدف‌گذاری ۱۳۰ لیتر در روز هم محقق نمی‌شود. این نشان می‌دهد که مشکل، صرفاً رفتار مردم نیست، بلکه ضعف برنامه‌ریزی و مدیریت است.
منابع آب زیرزمینی کشور تحمل گسترش کشاورزی ندارد
در حال حاضر ۶۵ درصد سطح زیر کشت ما به گندم اختصاص دارد، محصولی که بسیار آب‌بر است
وی در خصوص اینکه بهترین راهکاری که باید در این زمینه پیش گرفت پاسخ داد: مشکل از روزی شروع شد که ما به شعار خودکفایی در کشاورزی چسبیدیم. منابع آب زیرزمینی کشور دیگر تحمل گسترش کشاورزی را ندارد. در حال حاضر ۶۵ درصد سطح زیر کشت ما به گندم اختصاص دارد، محصولی که بسیار آب‌بر است.
تولید گندم از ۱۲ میلیون تُن در سال گذشته به حدود ۷.۳ میلیون تُن در سال جاری کاهش یافته است. یعنی حتی با این همه مصرف آب، باز هم در تولید موفق نبوده‌ایم
این استاد دانشگاه اظهار کرد: کشورهای منطقه سال‌هاست به سمت کشت فراسرزمینی رفته‌اند؛ یعنی در کشورهایی که منابع آبی کافی دارند زمین اجاره می‌کنند و محصولاتشان را وارد می‌نمایند. ما اما برعکس عمل کرده‌ایم. با وجود بحران آب، همچنان منابع محدود خود را صرف تولید گندم کرده‌ایم، در حالی‌که تولید گندم از ۱۲ میلیون تُن در سال گذشته به حدود ۷.۳ میلیون تُن در سال جاری کاهش یافته است. یعنی حتی با این همه مصرف آب، باز هم در تولید موفق نبوده‌ایم.
ا باید به کمک فناوری، بازده مصرف آب را در بخش کشاورزی و شرب افزایش دهیم. کوچک‌ترین نشانه‌ای از به‌کارگیری فناوری در بخش آب دیده نمی‌شود.
فناوری در حوزه آب نداریم
اورعی افزود: شرایط فعلی نشان می‌دهد که کشور کاملاً رها شده و برنامه‌ای برای مدیریت آب وجود ندارد. ما باید به کمک فناوری، بازده مصرف آب را در بخش کشاورزی و شرب افزایش دهیم. کوچک‌ترین نشانه‌ای از به‌کارگیری فناوری در بخش آب دیده نمی‌شود.
آب هیچ‌وقت در اولویت نبوده است. در تهران بیش از ۲۲ درصد آب شرب در شبکه فرسوده لوله‌کشی هدر می‌رود. اصلاح شبکه آبرسانی و استفاده از فناوری‌های بازچرخانی آب باید در اولویت باشد
آب هیچ وقت در اولویت نبوده است
این کارشناس با اشاره به عدم استفاده از فناوری در حوزه آب پاسخ داد: دلیلش ساده است. چون آب هیچ‌وقت در اولویت نبوده است. در تهران بیش از ۲۲ درصد آب شرب در شبکه فرسوده لوله‌کشی هدر می‌رود. اصلاح شبکه آبرسانی و استفاده از فناوری‌های بازچرخانی آب باید در اولویت باشد. اما هر بار که بحث فناوری یا نوسازی زیرساخت‌ها مطرح می‌شود، پاسخ می‌دهند که پول نداریم. مسئله پول نیست؛ مسئله نبود اولویت است.
نظر شما