بازی نفتی روسیه و عربستان؛ توقف در مرز اشباع بازار

به گزارش بازار به نقل از رویترز؛ تصمیم اوپک پلاس و متحدانش در روز یکشنبه برای ثابت نگه داشتن اهداف تولید نفت در سه ماهه اول سال آینده با مقاومت عربستان سعودی مواجه نشد و این تصمیم پس از آن صورت گرفت که روسیه برای توقف تولید لابی کرد زیرا به دلیل تحریم‌های غرب برای افزایش صادرات با مشکل مواجه خواهد شد.
تصمیم گروه تولیدکنندگان نفت اوپک پلاس برای عربستان سعودی مناسب است زیرا تقاضا معمولاً در سه ماهه اول سال کندتر است و نگرانی فزاینده‌ای در بازار نفت در مورد اشباع عرضه در سال ۲۰۲۶ وجود دارد. اوپک پلاس از ماه آوریل در مجموعه‌ای از افزایش‌های ماهانه برای بازیابی سهم بازار، اهداف تولید خود را حدود ۲.۹ میلیون بشکه در روز - یا حدود ۲.۷ درصد از عرضه جهانی - افزایش داده است، اما در بحبوحه پیش‌بینی‌ها مبنی بر عرضه بیش از حد، سرعت افزایش تولید از ماه اکتبر را کاهش داده است که این اقدام در واکنش به فشارهای سیاسی برای کاهش قیمت نفت، ازجمله فشارهای دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا به‌کار گرفته شده است.
مجموع اقدام‌های اوپک‌پلاس برای حمایت از قیمت و بازارهای جهانی در قالب کاهش عرضه داوطلبانه (یک میلیون و ۶۵۰ هزار بشکه در روز)، کاهش عرضه داوطلبانه اضافه (۲ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز) و کاهش تولید گروهی (۲ میلیون بشکه در روز) در قالب توافق اوپک‌پلاس، در اوج خود به روزانه ۵ میلیون و ۸۵۰ هزار بشکه رسید.
تحریم‌های جدید غرب علیه روسیه، عضو اصلی اوپک پلاس، لایه‌ای از پیچیدگی را به سیاست‌گذاری تولید اوپک پلاس اضافه کرده است، زیرا اقدامات سختگیرانه‌تر ایالات متحده آمریکا، اتحادیه اروپا و بریتانیا، توانایی مسکو را برای افزایش عرضه و بهره‌مندی از تلاش عربستان سعودی برای گسترش سهم بازار این گروه کاهش داده است.
در جلسه روز یکشنبه، اوپک پلاس تصمیم گرفت افزایش تولید نفت را از ژانویه تا مارس ۲۰۲۶ متوقف کند. یکی از نمایندگان اوپک پلاس و منبعی آشنا با مذاکرات به رویترز گفتند که «الکساندر نواک»، معاون نخست وزیر روسیه طرفدار اصلی این توقف بود. این توقف به اوپک پلاس زمان بیشتری می‌دهد تا تأثیر تحریم‌ها بر تولید روسیه را ارزیابی کند. عربستان سعودی با توجه به کند شدن تقاضا در سه ماهه اول، با این توقف موافقت کرده است.
پیش‌بینی‌کنندگان به طور گسترده پیش‌بینی می‌کنند که سال آینده شاهد اشباع عرضه خواهیم بود و سایر منابع اوپک پلاس گفتند که این عامل، عامل توقف عرضه بوده است. اوپک پلاس در بیانیه‌ای که پس از جلسه خود منتشر کرد، فصلی بودن را دلیل آن ذکر کرد. موجودی نفت معمولاً در سه ماهه اول به دلیل کاهش تقاضای فصلی افزایش می‌یابد. نگرانی‌ها در مورد عرضه بیش از حد مداوم واقعی است و به طور فزاینده‌ای در بازارهای صادراتی قابل مشاهده است و چشم‌انداز نیمه اول سال آینده ضعیف به نظر می‌رسد.
در حالی که پیش‌بینی‌های خود اوپک انتظار دارد که عرضه در سال آینده با تقاضا مطابقت داشته باشد، آژانس بین‌المللی انرژی انتظار مازاد ۴ میلیون بشکه در روز، تقریباً ۴٪ از تقاضای جهانی را دارد. اکثر تحلیلگران دیگر نیز انتظار عرضه بیش از حد را دارند.
مورگان استنلی در یادداشتی نوشت: غیرمعمول نیست که اوپک در سه ماهه اول رویکرد محتاطانه‌ای داشته باشد. برای مثال، اوپک پلاس در دسامبر ۲۰۲۴، شروع افزایش تولید نفت را سه ماه تا آوریل ۲۰۲۵ به تعویق انداخت و منتظر افزایش تقاضا و سفر در نیمکره شمالی بود.
قبل از آوریل، اوپک پلاس برای چندین سال تولید خود را کاهش داده بود و تا ۵.۸۵ میلیون بشکه در روز از بازار کم کرده بود. با وجود تصمیمات برای افزایش سهمیه‌ها به میزان ۲.۹ میلیون بشکه در روز، افزایش واقعی کمتر از ارقام اصلی بوده است، زیرا بسیاری از اعضا در حال حاضر نزدیک به حداکثر ظرفیت تولید خود هستند.
«هلیما کرافت»، تحلیلگر آربی‌سی کپیتال گفت: بشکه‌های اضافی که در واقع در دسامبر اضافه خواهند شد، به طور قابل توجهی کمتر از رقم اصلی خواهند بود، زیرا همه تولیدکنندگان - به جز عربستان سعودی - اساساً به حداکثر ظرفیت خود رسیده‌اند.
سایت اویل پرایس نیز نوشت: عربستان سعودی از کاهش شدید قیمت رسمی فروش (OSP) نفت خام خود برای آسیا در ماه دسامبر خبر داده است، اعلامیه‌ای که بلافاصله پس از تصمیم اوپک پلاس برای توقف افزایش تولید در اوایل سال ۲۰۲۶ منتشر ‌شد.
شرکت آرامکوی سعودی، گرید «عرب لایت» خود را با اختلاف قیمت ۱.۰۰ دلار در هر بشکه بالاتر از میانگین عمان/دبی برای محموله‌های ماه دسامبر به خریداران آسیایی خواهد فروخت که ۱.۲۰ دلار کمتر از سطح نوامبر است. در همین حال، گریدهای عرب مدیوم و عرب هوی این شرکت هر کدام ۱.۴۰ دلار کاهش یافته و به ترتیب به ۰.۰۵ دلار و ۰.۱۰ دلار در هر بشکه رسیده‌اند. گرید عرب اکسترا لایت نیز با کاهش ۱.۲۰ دلاری به ۱.۳۰ دلار در هر بشکه رسیده است. اگرچه این کاهش‌ها قابل توجه هستند، اما در حد انتظارات بازار هستند.
این تصمیم تنها چند روز پس از آن گرفته شد که اتحاد اوپک پلاس موافقت کرد تولید را برای ماه دسامبر ۱۳۷۰۰۰ بشکه در روز افزایش دهد و سپس افزایش بیشتر عرضه را در سه ماهه اول ۲۰۲۶ متوقف کند. به نظر می‌رسد تعدیل قیمت عربستان سعودی منعکس کننده دو روند به هم پیوسته است. یک: بازار آسیایی با عرضه خوب که با حجم فزاینده‌ای از نفت خام روبرو است و دو: تمایل ریاض برای حفظ رقابت و سهم بازار، در حالی که برای حجم‌های بالاتر موقعیت دارد.
برای پالایشگاه‌های آسیایی به ویژه پالایشگاه‌های چین، هند، ژاپن و کره جنوبی این کاهش قیمت، هزینه خوراک نسبتاً جذاب‌تری را برای بشکه‌های نفت عربستان سعودی ارائه می‌دهد. با توجه به اینکه آسیا همچنان بزرگترین منطقه واردکننده نفت خام دریایی است، این اقدام ممکن است باعث افزایش قراردادهای بلندمدت یا خرید نقدی نفت خام عربستان شود. از سوی دیگر، کاهش قیمت نفت همچنین نشان‌دهنده نگرانی‌هایی در مورد تقاضا در آینده و احتمال عرضه بیش از حد است.
در کوتاه‌مدت، معامله‌گران تقاضای پالایشگاه‌های آسیایی برای ماه دسامبر را به دقت زیر نظر خواهند داشت، به‌ویژه اینکه آیا جریان نقدی بشکه‌های عربستان سعودی افزایش می‌یابد یا خیر. بلافاصله پس از این خبر، قیمت نفت ثابت ماند و نفت خام تگزاس (WTI) در قیمت ۵۹.۶۱ دلار و نفت برنت در قیمت ۶۳.۵۳ دلار معامله شد.