زهرا ترابی؛ تحلیل بازار: با وجود پایان رسمی جنگ میان ایران و اسرائیل (اواسط خرداد ۱۴۰۴)، بورس تهران هنوز نتوانسته حالت تعادلی یا مثبتی به خود بگیرد. عوامل روانی ناشی از ترس ادامه جنگ، خروج سنگین نقدینگی، تعطیلی معاملات، محدودیت دامنه نوسان و حمایت ناکافی دولت، به تضعیف بازار منجر شده‌اند.
در روزهای ابتدایی بازگشایی بورس پس از جنگ، بیش از ۳۰ همت نقدینگی از بازار، خارج و منجر به سقوط حدود ۱۰ درصدی شاخص کل و شاخص هم‌وزن در هفته اول شد.
ندا کریمی تحلیلگر بورس، این دوره را "یکی از تاریک‌ترین دوران های تاریخ بازار سرمایه" توصیف کرده است .
همچنین همایون دارابی در تحلیل خود اشاره کرده که "فعالان حقیقی و حقوقی، در دو هفته تعطیلی بازار، نیاز نقدی انباشته داشتند. پس از بازگشایی، این فشار روانی باعث ایجاد صف‌های فروش سنگین شد. عدم حمایت کافی دولت و اثرگذاری عملیات تزریق نقدینگی به شبکه بانکی به جای بازار سرمایه، موجب تشدید نزول بازار شد و در نتیجه، بورس هنوز نمی‌تواند به تعادل ذهنی سرمایه‌گذاران برگردد و مجدداً رشد را تجربه کند."
بحران سیاسی،نظامی تنها روی بازار بورس تأثیر نگذاشته بلکه بازارهای خودرو، مسکن، ارز و طلا نیز تحت‌تأثیر قرار گرفته است. متاسفانه بورس به‌عنوان یکی از اولین قسمت‌های پاسخ‌دهنده به بحران روانی بازار ظاهر شده است .
فردین آقابزرگی تحلیلگر بازار سرمایه در همین باره می گوید: "تعطیلی بازار در زمان بحران، مهمترین ضربه به اعتماد عمومی بود. حتی صندوق‌های سرمایه‌گذاری و پول نقد سپرده‌شده نیز از دسترس خارج شد و این رویکرد، باعث تقویت تابوی توقف بازار در زمان بحرانی شد؛ لذا تزریق نقدینگی بانک مرکزی به شبکه بانکی به جای بازار سرمایه، به رفتار هیجانی دامن زد."
چرا روند بورس همچنان نزولی است؟
متاسفانه اعتماد عمومی همچنان در بازار بورس پایین است. عملکرد تصمیم‌گیران در شرایط بحران، نقدهای جدی را برانگیخته و بازگشت اعتماد، زمان‌بر است. بازار تحت تسلط هیجان سرمایه‌گذاران است. با هر خبری مبنی بر تنش، فروش هیجانی افزایش می‌یابد و بدون حمایت قوی، بازار به‌سرعت سقوط می‌کند. ابزارهای حمایتی ناکافی یا کُند در این باره تا به امروز عمل کرده‌اند. محدودیت دامنه نوسان، تعطیلی موقت، تزریق منابع پرهزینه در شبکه بانکی و نه بازار سرمایه، همه موجب وخامت بیشتر وضعیت شدند.
در این شرایط باید چه راهکارهای پیش گرفت تا بتوان تابلو سبز را به بورس بازگرداند. که مهمترین آن شفاف‌سازی و اطلاع‌رسانی منسجم است. سازمان بورس باید با اطلاع‌رسانی دقیق درباره وضعیت صنایع، تصمیمات حمایتی و شرایط اقتصادی، ریسک اطلاعاتی را کاهش دهد و بازگشت سریع و مدیریت‌شده بازار به روال معاملاتی طبیعی ممکن شود.
تعطیلی کامل معاملات در این شرایط کنونی بحران‌زاست، اما کنترل تدریجی و مدیریت هیجان با ابزارهایی مانند دامنه نوسان نامتقارن می‌تواند آثار منفی را کاهش بدهد .
تزریق نقدینگی هدفمند و مستقیم به بازار سرمایه دولت و نهادهای مالی باید به‌جای هدایت منابع به شبکه بانکی، نقدینگی را مستقیماً به بازار سرمایه وارد کند تا اعتماد بازگردد و صف فروش کاهش یابد.
نظر شما