بازار؛ گروه بین الملل: برای دهه‌ها، روایت اقتصادی جهان عرب تحت سلطه هیدروکربن‌ها بود و نفت و گاز همه چیز را از چشم‌انداز فرهنگی گرفته تا روابط خارجی شکل می‌داد. اخیراً، نوید هوش مصنوعی و تحول دیجیتال، تخیل سیاست‌گذاران را به خود جلب کرده است. اما یک انقلاب آرام‌تر در حال انجام است که می‌تواند به همان اندازه برای آینده منطقه محوری باشد: ظهور اقتصاد خلاق، که توسط انرژی و تخیل جوانان عرب هدایت می‌شود.
اقتصاد خلاق - شامل هنر، موسیقی، رقص، عکاسی، فیلم و سرگرمی - به عنوان یکی از سریع‌ترین بخش‌های در حال رشد در سطح جهان ظهور کرده است و طبق گزارش یونسکو، درآمد سالانه ۲.۲۵ تریلیون دلار و اشتغال ۳۰ میلیون نفر را به همراه دارد. برای منطقه‌ای که تقریباً دو سوم جمعیت آن زیر ۳۰ سال سن دارند، صنایع خلاق به طور بالقوه نه تنها شغل، بلکه حس هدف و هویت را نیز ارائه می‌دهند. آنها می‌توانند استعدادها را پرورش دهند، نوآوری را تحریک کنند و مسیری امیدوارکننده برای تنوع اقتصادی فراهم کنند، زیرا جهان در حال شتاب بخشیدن به گذار خود به آینده‌ای با کربن کم است.
در قلب این تحول بالقوه، جوانان جهان عرب قرار دارند - آشنا به فناوری، دارای ارتباطات جهانی و مشتاق تغییر. آنها به مصرف‌کننده صرف فرهنگ قانع نیستند، بلکه می‌خواهند خالق و متولی آن باشند. انفجار صحنه‌های موسیقی محلی در مصر، لبنان و خلیج فارس، ظهور رپرها و دی‌جی‌های عرب که صداهای سنتی را با ژانرهای جهانی ترکیب می‌کنند و محبوبیت روزافزون جشنواره‌های فیلم و عکاسی منطقه‌ای، همگی به یک رنسانس خلاقانه نوظهور اشاره دارند.
ابتکاراتی مانند صندوق عرب برای هنر و فرهنگ که به نوازندگان، تهیه‌کنندگان و سازمان‌های فرهنگی در سراسر جهان عرب کمک‌های مالی ارائه می‌دهد، اشتیاق برای بیان خلاقانه و پتانسیل همکاری منطقه‌ای را نشان می‌دهد. این صندوق از زمان تأسیس خود، طیف گسترده‌ای از پروژه‌ها، از موسیقی و سینما گرفته تا هنرهای تجسمی و نمایشی را حمایت کرده و به شکستن موانع و تقویت صدای اعراب در صحنه جهانی کمک کرده است.
جوانان عرب به مصرف‌کننده صرف فرهنگ بودن راضی نیستند، بلکه می‌خواهند خالق و متصدی آن باشند
با این حال، تحقق پتانسیل کامل سود جوانان به چیزی بیش از بودجه نیاز دارد. این امر مستلزم طرز فکری است که به خلاقیت به اندازه مهارت‌های فنی بها می‌دهد و فرهنگ را به عنوان محرک نوآوری و رشد اقتصادی می‌بیند. سیاست‌گذاران باید آموزش هنر را در اولویت قرار دهند، از حقوق مالکیت معنوی محافظت کنند و بسترهایی را برای استعدادهای جوان ایجاد کنند تا آثارشان را به نمایش بگذارند. آنها همچنین باید به چالش‌هایی از زیرساخت‌های ضعیف گرفته تا دسترسی محدود به بودجه که مانع رشد این بخش می‌شود، بپردازند.
برخی از کشورهای عربی از قبل شروع به تشخیص اهمیت استراتژیک بخش خلاق کرده‌اند. این امر در هیچ کجا به اندازه کشورهای حوزه خلیج فارس آشکار نیست، که دولت‌های آنها میلیاردها دلار برای توسعه زیرساخت‌های فرهنگی در قالب موزه‌ها، خانه‌های اپرا، فضاهای نمایشگاهی و مکان‌های موسیقی، میزبانی جشنواره‌های بین‌المللی و حمایت از هنرمندان داخلی هزینه کرده‌اند.
عربستان سعودی تمام تلاش خود را کرده است تا خود را به عنوان یک مرکز سرگرمی جهانی معرفی کند و درهای خود را به روی استعدادهای بین‌المللی و محلی باز کند. حمایت پادشاهی از موسیقی، فیلم و رویدادهای زنده، صحنه فرهنگی پر جنب و جوشی ایجاد کرده و بازیگران جهانی را که اکنون در کشف و ترویج هنرمندان عرب سرمایه‌گذاری می‌کنند، جذب کرده است. این هجوم سرمایه و تخصص نه تنها باعث ایجاد شغل می‌شود، بلکه خروجی فرهنگی منطقه را به استانداردهای بین‌المللی ارتقا می‌دهد.
امارات متحده عربی بیش از ۳۰ میلیارد درهم (۸.۱ میلیارد دلار) را به یک استراتژی ده ساله برای تقویت صنایع خلاق خود اختصاص داده است. تأسیس سازمان رسانه‌های خلاق تنها بخشی از این چشم‌انداز است که هدف آن متحد کردن بخش‌های مختلف خلاق در یک اکوسیستم پویا و پرورش زمینه‌های نوظهور مانند بازی و ورزش‌های الکترونیکی است.
در همین حال، قطر خود را به عنوان یک رهبر منطقه‌ای در اقتصاد خلاق تثبیت کرده است، به طوری که صنایع فرهنگی و خلاق آن در سال ۲۰۲۱، ۲۰ میلیارد ریال (۵.۴ میلیارد دلار) - حدود ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی آن - و بیش از یک سوم فارغ التحصیلان دانشگاهی متخصص در زمینه‌های خلاق را به خود اختصاص داده‌اند.
این سه دولت خلیج فارس از ترکیبی از زیرساخت‌های در سطح جهانی، حمایت قوی از سیاست‌ها و مشوق‌های هدفمند برای ایجاد محیطی استفاده می‌کنند که در آن استعدادهای جوان در هنر، موسیقی و سرگرمی بتوانند شکوفا شوند و به طور قابل توجهی به رشد اقتصادی کمک کنند.
اگرچه تحول دیجیتال ضروری است، اما نباید به قیمت از دست رفتن خلاقیت انسانی تمام شود
رویکرد منطقه خلیج فارس درس‌های ارزشمندی را برای سایر کشورهای عربی ارائه می‌دهد، که بسیاری از آنها به شدت به هیدروکربن‌ها وابسته هستند یا منحصراً روی هوش مصنوعی و فناوری شرط‌بندی می‌کنند. اگرچه تحول دیجیتال ضروری است، اما نباید به قیمت از دست رفتن خلاقیت انسانی تمام شود، منبعی که به همان اندازه که تجدیدپذیر است، مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا با سرمایه‌گذاری در اقتصاد خلاق می‌توانند جریان‌های درآمدی خود را متنوع کنند، انسجام اجتماعی را ارتقا دهند و تصویر مثبتی از منطقه به جهان ارائه دهند.
برای جهان عرب، مزایای یک اقتصاد خلاق پررونق فراتر از پول و شغل است. در منطقه‌ای که اغلب با درگیری و بحران تعریف می‌شود، هنر وسیله‌ای برای التیام، گفتگو و ابراز وجود ارائه می‌دهد. آنها به جوامع کمک می‌کنند تا آسیب‌های روحی را پردازش کنند، کلیشه‌ها را به چالش بکشند و به آینده‌های جایگزین فکر کنند. به ویژه برای جوانان عرب، صنایع خلاق فرصتی برای روایت داستان‌های خود به شیوه خودشان فراهم می‌کنند.
به طور خلاصه، زمان آن رسیده است که دولت‌ها، مشاغل و جوامع عربی، اقتصاد خلاق را نه به عنوان یک موضوع فرعی، بلکه به عنوان یک دارایی استراتژیک به رسمیت بشناسند. سرمایه‌گذاری‌های کشورهای حوزه خلیج فارس الگویی برای بقیه جهان عرب ارائه می‌دهد، اما موتور واقعی تغییر، جوانان منطقه خواهند بود. اگر منابع، اعتماد و آزادی برای خلق کردن به آنها داده شود، می‌توانند نه تنها زندگی خود، بلکه آینده جهان عرب را نیز متحول کنند.
نظر شما