زهراترابی؛ بازار: در پی افزایش تنش‌ها میان ایران و اسرائیل و پس از حملات متقابل هوایی، امریکا با ادعای جلوگیری از ساخت تسلیحات هسته‌ای توسط ایران، به تأسیسات حساس هسته‌ای ایران از جمله سایت‌های هسته‌ای فردو، اصفهان و نطنز حمله کرد. این حمله که به‌طور هم‌زمان با عملیات اسرائیل انجام شد، به‌عنوان بخشی از یک استراتژی مشترک برای تضعیف توانمندی‌های نظامی و هسته‌ای ایران قلمداد می‌شود. آمریکا اعلام کرده که این حمله در پاسخ به اقدامات ایران در منطقه و حملات مستقیم یا نیابتی به منافع آمریکا و متحدانش صورت گرفته است. ایران این اقدام را نقض آشکار حقوق بین‌الملل دانسته و وعده پاسخ شدید داده است.
سفر عراقچی به روسیه
در میانه این بحران، سفر عباس عراقچی وزیر امور خارجه، به مسکو اهمیت بالایی یافته است. گفته می‌شود که وی با مقامات روس از جمله لادیمیر پوتین و سرگئی لاوروف دیدار کرده و درباره تحولات منطقه، حملات اخیر، و امکان نقش‌آفرینی روسیه در کاهش تنش‌ها گفت‌وگو کرده است. روسیه به‌عنوان یکی از اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل و یکی از طرف‌های اصلی برجام، در موقعیتی است که می‌تواند نقش میانجی‌گر را ایفا کند. با این حال، روابط نزدیک مسکو با هر دو کشور ایران و اسرائیل، باعث شده که نقش‌آفرینی آن با احتیاط و تردیدهایی همراه باشد.
آیا ولادیمیر پوتین میانجیگیری بین ایران و اسرائیل می کند؟
روسیه تاکنون سعی کرده در تعادل میان منافع خود در خاورمیانه حرکت کند. از یک‌سو، با ایران در مسائل سوریه و همکاری‌های اقتصادی رابطه نزدیکی دارد، و از سوی دیگر با اسرائیل برای جلوگیری از درگیری در سوریه و دیگر مناطق همسایه هماهنگ است. اگرچه مسکو مایل به جلوگیری از گسترش جنگ تمام‌عیار در منطقه است، اما توانایی واقعی روسیه برای میانجی‌گری بین تهران و تل‌آویو در صورتی موفق خواهد بود که طرفین اراده‌ای برای کاهش تنش داشته باشند؛ که در شرایط کنونی به نظر نمی‌رسد این اراده وجود داشته باشد.
نقش اروپا در بحران ایران و اسرائیل
کشورهای تروئیکای اروپایی (فرانسه، آلمان و بریتانیا) خواهان کاهش فوری تنش‌ها هستند. با وجود اختلافات میان اروپا و آمریکا بر سر برخی سیاست‌ها در خاورمیانه، اروپایی‌ها از طریق دیپلماسی تلاش می‌کنند تا راهی برای بازگشت طرفین به میز مذاکره بیابند. فرانسه و بریتانیا تماس‌هایی با رییس جمهور ایران داشته‌اند و پیشنهادهایی برای توقف فوری حملات و ازسرگیری گفت‌وگوها ارائه کرده‌اند. با این حال، تأثیر اروپا در این شرایط بیشتر نمادین بوده و در عمل قدرت اجرایی محدودی دارد.
حمله ایران به پایگاه‌های هوایی آمریکا در قطر
در واکنش به حملات آمریکا و اسرائیل به تأسیسات نظامی و هسته‌ای ایران، ایران با استفاده از موشک‌های بالستیک و پهپادهای رزمی، مجموعه‌ای از پایگاه‌های نظامی آمریکا در منطقه را هدف قرار دادند. این حملات در پایگاه هوای العدید قطر، انجام شد، بیانگر مرحله جدیدی از تقابل مستقیم ایران با حضور نظامی آمریکا در خاورمیانه است. رویترز به تقل از منبع موثق گفته " حملات به قطر از طریق دو کانال دیپلماتیک به امریکا اطلاع داده است تهران همچنین دوحه را نیز از این حمله اطلاع کرده بود."
ایران کدام پایگاه هوایی امریکا در قطر را زده است ؟
پایگاه العدید، بزرگ‌ترین پایگاه هوایی آمریکا در خاورمیانه، هدف چند موشک میان‌بُرد از سوی ایران قرار گرفت. گرچه منابع رسمی آمریکا تلفات انسانی را کم‌اهمیت جلوه دادند، اما گزارش‌هایی غیررسمی از خساراتی به زیرساخت‌ها و باندهای پروازی منتشر شده است.در پی این اقدام کشور قطر چنین حمله ایی را محکوم کرده و بیانه ایی را نیز در پی این حملات صادر کرده است.
بیانیه وزارت امور خارجه قطر در مورد حمله موشکی ایران به پایگاه آمریکایی
وزارت امور خارجه قطر در بیانیه ای مدعی شد: قطر حمله سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران به پایگاه هوایی العدید را به شدت محکوم می‌کند. حمله به پایگاه هوایی العدید نقض آشکار حاکمیت قطر، حریم هوایی و قوانین بین‌المللی است. قطر حق پاسخ مستقیم متناسب با ماهیت و مقیاس تجاوز آشکار و مطابق با قوانین بین‌المللی را برای خود محفوظ می‌دارد. پدافند هوایی ما این حمله را خنثی و با موفقیت موشک‌های ایرانی را رهگیری کرد. بیانیه‌ای در مورد شرایط حمله منتشر خواهد شد. ما تأکید می‌کنیم که ادامه چنین اقدامات نظامی تشدیدکننده‌ای، امنیت و ثبات منطقه را تضعیف می‌کند. ما خواستار توقف فوری همه اقدامات نظامی و بازگشت جدی به میز مذاکره و گفتگو هستیم. پایگاه هوایی العدید پیش از این مطابق با اقدامات امنیتی و احتیاطی تخلیه شده بود. تمام اقدامات لازم برای تضمین امنیت پرسنل پایگاه هوایی العدید، از جمله اعضای نیروهای قطری و دوست، انجام شده است.
در این میان بیانیه دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی درباره پاسخ موشکی ایران به تجاوز آمریکا
فَمَنِ اعْتَدَی عَلَیْکُمْ فَاعْتَدُوا عَلَیْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدَی عَلَیْکُمْ
در پاسخ به اقدام تجاوزکارانه و وقیحانه آمریکا علیه اماکن و تأسیسات هسته¬ای ایران، ساعاتی قبل نیروهای مسلح قدرتمند جمهوری اسلامی ایران، پایگاه هوایی نیروهای آمریکایی در العدید قطر را درهم کوبیدند. تعداد موشک‌های به کار گرفته شده در این عملیات موفق، به تعداد بمب‌هایی بوده است که آمریکا در حمله به تاسیسات هسته¬ای ایران استفاده کرده بود؛ و پایگاهی هم که در حمله نیروهای مقتدر ایران مورد هدف قرار گرفته از تأسیسات شهری و مناطق مسکونی در قطر فاصله زیادی داشته است.این اقدام فاقد هرگونه جنبه خطرآفرین برای کشور دوست و برادر ما، قطر و مردم شریف آن بوده و جمهوری اسلامی ایران هم¬چنان، بر حفظ و ادامه روابط گرم و تاریخی با قطر متعهد است.
حال مهمترین سوالاتی که پیش می آید این است که اهداف استراتژیک ایران از این حملات چیست؟
برخی از تحلیلگران این حملات را ارسال پیام بازدارندگی به آمریکا برای توقف حمایت نظامی از اسرائیل، افزایش هزینه‌های استقرار نظامی آمریکا در منطقه، نمایش قدرت پاسخ‌دهی ایران در عمق استراتژیک نیروهای آمریکایی و تحریک افکار عمومی کشورهای میزبان برای تجدید نظر در ادامه میزبانی پایگاه‌ها. می دانند. نکته مهم دیگر این است، با توجه به این حملاتی که ایران به پایگاه های نظامی آمریکا در منطقه انجام داده آیا امریکا محله مجددی انجام می دهد یا خیر؟
نظر شما