علیرضا مبصر؛ گروه بورس: بازار سرمایه این روزها بیش از هر زمان دیگری زیر ذره‌بین رفتار سرمایه‌گذاران و شرایط کلان اقتصادی قرار دارد. شاخص‌ها به شکلی نامتوازن حرکت می‌کنند؛ شاخص کل با رشد ۰.۶۳ درصدی به سطح ۲ میلیون و ۵۷۱ هزار واحد رسید، در حالی که شاخص هم‌وزن با افت ۰.۷ درصدی تا محدوده ۸۳۷ هزار واحد عقب نشست. این واگرایی، بار دیگر حاکی از آن است که موتور رشد شاخص کل عمدتاً در نمادهای بزرگ و شاخص‌ساز روشن است، اما بخش عمده بازار و سهام متوسط و کوچک همچنان در فضای فشار فروش قرار دارند.
در چنین شرایطی، استراتژی‌های بقا بیش از استراتژی‌های تهاجمی اهمیت پیدا می‌کنند. بسیاری از سرمایه‌گذاران باتجربه معتقدند که در چنین دوره‌هایی، «حفظ سرمایه» و «پرهیز از معاملات شتاب‌زده» مهم‌تر از شکار سودهای کوتاه‌مدت است. همان چیزی که در ادبیات بازار به «استراتژی خوک‌ها» شناخته می‌شود؛ رویکردی که می‌گوید در دل سراشیبی باید صبور بود، دارایی‌ها را در پناهگاه‌های امن نگه داشت و منتظر ماند تا بازار فرصت واقعی را روی میز بگذارد.
واگرایی شاخص کل و هم‌وزن ادامه دارد و گپ بزرگی بین روند حرکتی قیمت سهام های بزرگ و کوچک وجود دارد
بورس در تنگنای فشار متغیرها
ارزش معاملات خرد روز ۱۸ مرداد به ۵ هزار میلیارد تومان رسید؛ سطحی که هنوز فاصله معناداری با مرز روانی ۱۰ هزار میلیارد تومان دارد و نشان می‌دهد بازار از نظر نقدشوندگی همچنان در محدوده‌ای کم‌رمق نوسان می‌کند. در همین روز، ارزش معاملات صندوق‌های درآمد ثابت به ۱۴.۸ هزار میلیارد تومان رسید که ۱.۲ هزار میلیارد تومان ورودی پول حقیقی را تجربه کردند. این جریان نقدینگی به خوبی نشان می‌دهد که بخش مهمی از سرمایه‌گذاران ترجیح داده‌اند ریسک بازار سهام را کنار گذاشته و به سمت ابزارهای کم‌ریسک حرکت کنند.
در نقطه مقابل، صندوق‌های کالایی با ارزش معاملات ۲.۶ هزار میلیارد تومان، با خروج ۴۲۶.۲ میلیارد تومان پول حقیقی مواجه شدند. بازار آپشن نیز با ۲۰۸.۶ میلیارد تومان معامله، سهم کوچکی از جریان روز را به خود اختصاص داد. در بخش معاملات بلوکی، ۱ هزار میلیارد تومان سهام و ۸۲۳.۸ میلیارد تومان صندوق بین کدها جابه‌جا شد.حجم معاملات خرد در این روز به ۱۵.۸ میلیارد سهم رسید؛ رقمی که با وجود بالا بودن، بیشتر حاصل فشار عرضه است تا عطش خرید.
آمارها چه می‌گویند؟
در معاملات ۱۸ مرداد، برخلاف بسیاری از روزهای اخیر، خالص تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی مثبت ۷۷۰.۵ میلیارد تومان بود؛ به این معنی که ورود پول حقیقی در سطح بازار ثبت شد. سرانه خرید حقیقی ۴۹ میلیون تومان و سرانه فروش حقیقی ۴۰.۵ میلیون تومان بود که از برتری نسبی سمت تقاضا خبر می‌دهد.
نقشه بازار نیز متعادل‌تر از هفته گذشته بود؛ ۳۷۶ نماد (۴۵ درصد) با رنگ سبز بسته شدند و ۴۵۹ نماد (۵۵ درصد) در محدوده منفی ماندند. ارزش سفارشات خرید حقیقی به ۹۵۵ میلیارد تومان رسید، در حالی که ارزش سفارشات فروش ۱.۴ هزار میلیارد تومان بود. این نسبت نشان می‌دهد که هرچند جریان ورود پول حقیقی تقویت شده است، اما فشار فروش همچنان قدرت بالایی دارد.
میانگین قیمت بازار نیز تغییرات جزئی داشت؛ شاخص کل ۰.۳۰ درصد رشد کرد، اما شاخص هم‌وزن ۰.۱۰ درصد کاهش یافت.
شاهد ورود ۷۷۰ میلیارد تومان پول حقیقی پس از هفته‌ها خروج در بازار بی جان این روزها هستیم
تحلیل تکنیکال چه می‌گوید؟
در بررسی نمودار شاخص کل در تایم‌فریم ماهانه، حمایت‌های مهم قبلی از دست رفته‌اند و تا محدوده ۲ میلیون و ۲۶۲ هزار واحد سطح حمایتی جدی وجود ندارد. با این حال، در تایم‌فریم هفتگی می‌توان سطوح تقاضا را در حوالی ۲ میلیون و ۴۴۸ هزار واحد و ۲ میلیون و ۱۲ هزار واحد شناسایی کرد.
از منظر تکنیکال، این واگرایی بین نماگرهای زمانی مختلف باعث شده سناریوهای متضادی در ذهن معامله‌گران شکل بگیرد؛ عده‌ای معتقدند که بازار در حال کف‌سازی است و گروهی دیگر، ادامه روند نزولی را محتمل‌تر می‌دانند.
بورس در محاصره ریسک‌ها
عوامل بنیادی و سیاسی همچنان بخش جدایی‌ناپذیر معادله بازار هستند. ابهام در مذاکرات هسته‌ای و سیاست خارجی، تداوم محدودیت‌های انرژی و قطعی برق صنایع، و خروج تدریجی نقدینگی از گروه‌های اصلی (از جمله بانک، نفت، سیمان و چندرشته‌ای) فضایی ساخته که تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاران دشوارتر شده است. داده‌های جدید نشان می‌دهد که گروه بانک‌ها با خروج ۱۰۵.۶ میلیارد تومان، گروه نفتی با خروج ۶۵.۳ میلیارد تومان و گروه سیمانی با خروج ۴۰.۶ میلیارد تومان مواجه بوده‌اند.
در حال حاضر ریسک های بنیادی بزرگترین سایه را بر بورس انداخته اند
وقتی استراتژی «خوک‌ها» جواب می‌دهد!
بازارهای نزولی ذاتاً با هیجان و سرعت بالای تغییرات همراه‌اند. سرمایه‌گذاران عجول، چه در قالب گاوهای خریدار و چه خرس‌های فروشنده، معمولاً در این فضا متضرر می‌شوند. استراتژی «خوک‌ها» که بر صبر، حداقل‌سازی ریسک و حفظ سرمایه تأکید دارد، در چنین شرایطی یک راهبرد بقا محسوب می‌شود.
در این رویکرد، سرمایه‌گذار:
سهم کمی از پرتفوی را به معاملات پرریسک اختصاص می‌دهد
عمده دارایی را در ابزارهای کم‌ریسک مثل صندوق درآمد ثابت و طلا نگه می‌دارد
نقدینگی کافی برای شکار فرصت‌های واقعی حفظ می‌کند
تمرکز را از پیش‌بینی قیمت‌ها به مدیریت رفتار و کنترل هیجان منتقل می‌کند
تجربه نشان داده که زیان نکردن در دوره رکود، عملاً به معنای برد است. در نتیجه، همان‌طور که بسیاری از معامله‌گران حرفه‌ای می‌گویند، در روزهای سخت «زنده ماندن مهم‌تر از قهرمان شدن» است.
نظر شما