به گزارش بازار، قوانین گمرکی و مقررات تردد خودروها روزبه‌روز پیچیده‌تر می‌شوند، واردات خودروی گذر موقت به ایران تبدیل به یک مسیر تخصصی و نیازمند آگاهی دقیق شده است. این نوع واردات، فرصتی است برای تجربه رانندگی با خودروهای لوکس و خاص، اما با شرایط زمانی محدود و چارچوب‌های قانونی مشخص.
بسیاری از متقاضیان در همان ابتدای مسیر، با سوالات و ابهاماتی مواجه می‌شوند: چه مدارکی لازم است؟ از کجا باید شروع کرد؟ آیا محدودیت خاصی برای نوع خودرو وجود دارد؟ چه خطراتی در صورت اشتباه در روند وجود دارد؟
در این مقاله، به جای پرداختن به تعارفات رایج، دقیق و بی‌واسطه به سراغ مراحل قانونی واردات خودروی گذر موقت می‌رویم. این مسیر را قدم‌به‌قدم با شما طی می‌کنیم تا بدانید چگونه بدون دردسر، مطابق قانون و با اطمینان کامل، خودروی گذر موقت خود را وارد کشور کنید.
خودروی گذر موقت چیست و چه تفاوتی با واردات دائمی دارد؟
خودروی گذر موقت، به‌زبان ساده، خودرویی است که مالک آن اجازه دارد برای مدت محدود و مشخصی بدون پرداخت عوارض گمرکی و مالیات وارداتی، در کشور تردد کند. این خودروها معمولاً متعلق به ایرانیان مقیم خارج، اتباع خارجی یا شرکت‌هایی هستند که برای اهداف خاصی مانند مأموریت کوتاه‌مدت، نمایشگاه، یا بررسی بازار وارد ایران می‌شوند.
تفاوت اصلی این خودروها با خودروهای وارداتی دائمی در وضعیت گمرکی، مدت تردد مجاز، شرایط ترخیص و الزام به بازگشت خودرو از کشور است. در حالی‌که خودروهای وارداتی دائمی پس از پرداخت کامل عوارض، مالیات و طی فرایند ترخیص رسمی برای همیشه در ایران باقی می‌مانند، خودروهای گذر موقت باید در پایان مهلت قانونی، خاک ایران را ترک کنند؛ در غیر این صورت مشمول ضبط، جریمه یا مزایده می‌شوند.
این مدل از واردات، گزینه‌ای جذاب برای افرادی است که قصد دارند به‌صورت موقتی از خودروی خارجی در ایران استفاده کنند، اما نمی‌خواهند درگیر هزینه‌های بالای واردات دائمی شوند.
چه افرادی می‌توانند خودروی گذر موقت وارد کنند؟ شرایط عمومی متقاضیان
مطابق با مقررات گمرکی ایران، فقط برخی افراد مجاز به واردات خودروی گذر موقت هستند. مهم‌ترین گروه‌ها عبارت‌اند از:
- ایرانیان مقیم خارج از کشور که اقامت معتبر و فعالیت مشخص در کشور مقصد دارند.
- اتباع خارجی که به‌صورت قانونی وارد ایران می‌شوند (با گذرنامه معتبر و ویزای مجاز).
- نمایندگان رسمی شرکت‌های خارجی یا افرادی که به دعوت شرکت‌های داخلی برای نمایشگاه‌ها یا پروژه‌های خاص به ایران می‌آیند.
شرایط مهمی که متقاضی باید داشته باشد:
- سن متقاضی حداقل باید ۱۸ سال تمام باشد.
- داشتن مدارک معتبر اقامت یا تابعیت خارجی (برای ایرانیان مقیم خارج).
- ورود شخصاً با خودرو به کشور یا معرفی رسمی نماینده قانونی برای ترخیص
- اثبات مالکیت خودرو از طریق اسناد رسمی مانند برگه سبز، کارت خودرو یا فاکتور خرید.
توجه داشته باشید که افرادی که تنها اقامت موقت در خارج دارند یا فاقد مدارک مالکیت خودرو هستند، مشمول این نوع واردات نمی‌شوند و درخواستشان از سوی گمرک رد خواهد شد.
مدارک مورد نیاز برای واردات خودروی گذر موقت
برای واردات قانونی خودروی گذر موقت، تهیه و ارائه مدارک کامل الزامی است. در صورت ناقص بودن هرکدام از مدارک، فرآیند ترخیص خودرو متوقف خواهد شد. مهم‌ترین مدارک مورد نیاز عبارت‌اند از:
پاسپورت معتبر (برای اتباع خارجی یا ایرانیان مقیم خارج)
- ویزا یا مجوز ورود معتبر به کشور
- مدارک مالکیت خودرو شامل:
- سند یا فاکتور رسمی خرید خودرو
- گواهی ثبت خودرو در کشور مبدأ
- برگه سبز یا کارت خودرو
- گواهینامه رانندگی بین‌المللی یا معتبر کشور مبدأ
- فرم‌های گمرکی مربوط به ورود موقت خودرو
- ارائه ضمانت‌نامه یا وثیقه نقدی به‌منظور تضمین خروج خودرو از کشور پس از پایان مهلت
- بیمه‌نامه بین‌المللی خودرو برای مدت اقامت در ایران (مانند کارت سبز یا بیمه ثالث)
ضمناً اگر فرد واردکننده قصد ندارد شخصاً فرآیند ترخیص را انجام دهد، باید به نماینده خود وکالت‌نامه رسمی ارائه دهد که در آن اجازه انجام تمام مراحل گمرکی ذکر شده باشد.
مراحل قانونی واردات خودروی گذر موقت به ایران از ابتدا تا انتها
فرآیند واردات خودرو گذر موقت شامل چند مرحله قانونی و اداری است که باید به‌دقت و به‌ترتیب انجام شوند. در ادامه، مراحل کامل این روند را شرح می‌دهیم:
مرحله ۱: ورود به مرز و ارائه مدارک
واردکننده به همراه خودرو به یکی از مبادی ورودی (زمینی، هوایی یا دریایی) وارد کشور می‌شود و مدارک لازم را به واحد گمرک مرزی ارائه می‌دهد.
مرحله ۲: ثبت اطلاعات در سامانه گمرکی
اطلاعات خودرو و مالک آن در سامانه EPL گمرک ایران ثبت می‌شود. در این مرحله، بر اساس مشخصات فنی خودرو (مدل، سال ساخت، حجم موتور، کشور سازنده) مجوز موقت صادر می‌شود.
مرحله ۳: ارائه ضمانت‌نامه یا سپرده نقدی
برای تضمین خروج به‌موقع خودرو از کشور، گمرک مبلغی را به‌عنوان وثیقه یا ضمانت‌نامه بانکی دریافت می‌کند. این مبلغ پس از خروج خودرو قابل استرداد است.
مرحله ۴: دریافت برگه ورود موقت و پلاک‌گذاری
پس از تأیید مدارک و پرداخت هزینه‌های قانونی، برگه ورود موقت خودرو صادر و خودرو برای تردد در مدت مجاز، پلاک گذر موقت دریافت می‌کند. این پلاک‌ها با شناسه مشخص و سریال محدود صادر می‌شوند.
مرحله ۵: تردد قانونی در کشور
خودرو می‌تواند در بازه زمانی تعیین‌شده (معمولاً ۳ ماه، قابل تمدید تا ۶ ماه) در کشور تردد کند. تردد خارج از این بازه یا فروش خودرو ممنوع است.
مرحله ۶: خروج خودرو از کشور
پیش از پایان مهلت، مالک باید خودرو را از کشور خارج کند. عدم انجام این کار منجر به توقیف خودرو، ضبط وثیقه و محرومیت‌های بعدی خواهد شد.
محدودیت‌های زمانی و قانونی برای خودروهای گذر موقت
خودروهای گذر موقت فقط در یک بازه مشخص و محدود می‌توانند در ایران تردد کنند. این محدودیت‌ها بر اساس قوانین گمرکی و مصوبات سازمان‌های ذی‌ربط مانند وزارت صمت، پلیس راهور و گمرک ایران مشخص می‌شوند. مهم‌ترین محدودیت‌ها به شرح زیر است:
مدت مجاز اولیه برای تردد: معمولاً ۳ ماه از زمان ورود به کشور است.
قابلیت تمدید: این مدت در شرایط خاص، برای یک دوره ۳ ماهه دیگر قابل تمدید است (مجموعاً ۶ ماه). برای تمدید، مالک باید درخواست رسمی ارائه دهد و دلایل منطقی و مستند برای نیاز به تمدید ارائه کند.
غیرقابل تمدید بودن در برخی موارد: اگر خودرو بدون دلیل قانونی در کشور باقی بماند، امکان تمدید وجود نخواهد داشت و خودرو مشمول ضبط می‌شود.
ممنوعیت فروش یا انتقال مالکیت: در مدت اقامت خودرو، فروش یا حتی واگذاری موقت آن به شخص دیگر غیرقانونی و جرم تلقی می‌شود.
محدودیت در تردد خارج از محدوده تعیین‌شده: در بعضی موارد، تردد فقط در شعاع مشخصی از مرز یا شهرهای خاص مجاز است که در برگه تردد درج می‌شود.
عدم رعایت این محدودیت‌ها می‌تواند منجر به توقیف خودرو، ابطال پلاک، و حتی ضبط وثیقه سپرده‌شده شود؛ بنابراین، نظارت بر زمان و شرایط تردد، یکی از مهم‌ترین وظایف مالک خودروست.
شرایط تمدید مجوز تردد خودروی گذر موقت
اگر مالک خودرو به هر دلیلی نتواند در موعد مقرر خودرو را از کشور خارج کند، این امکان وجود دارد که برای تمدید مدت تردد اقدام کند؛ البته با رعایت شرایط زیر:
ثبت درخواست تمدید در موعد مقرر: حداقل یک هفته قبل از پایان مهلت تردد، باید درخواست رسمی تمدید به گمرک یا پلیس راهور ارائه شود.
ارائه مدارک پشتیبان: از جمله دلایل قانع‌کننده مانند:
- تعمیرات ضروری خودرو
- بیماری یا مشکلات جسمی مالک
- بسته بودن مرزها یا مسائل مربوط به ویزا
- بازرسی مجدد خودرو: معمولاً خودرو باید توسط پلیس راهور یا نماینده گمرک مجدداً رؤیت و تأیید شود.
- پرداخت هزینه تمدید: بسته به تعرفه سال جاری، باید هزینه تمدید مجوز و احتمالا تمدید بیمه پرداخت شود.
- تمدید بیمه‌نامه بین‌المللی خودرو: بیمه باید کل دوره تمدید را پوشش دهد.
نکته مهم: تمدید فقط یک‌بار و آن هم برای ۳ ماه ممکن است؛ بنابراین، برنامه‌ریزی برای خروج خودرو باید قطعی باشد، چون تمدید مجدد ممکن نیست.
ممنوعیت‌ها و تخلفات رایج در تردد خودروهای گذر موقت
افرادی که خودروی گذر موقت وارد می‌کنند، باید به مجموعه‌ای از ممنوعیت‌ها توجه ویژه داشته باشند. نادیده‌گرفتن این موارد نه تنها جریمه‌برانگیز است، بلکه ممکن است منجر به توقیف خودرو یا محرومیت از واردات مجدد شود.
برخی از مهم‌ترین تخلفات رایج عبارت‌اند از:
- فروش یا واگذاری خودرو به شخص دیگر: واگذاری خودرو به افراد دیگر، حتی اعضای خانواده، بدون حضور مالک اصلی غیرقانونی است.
- عدم خروج خودرو در موعد مقرر: اگر خودرو بیش از زمان قانونی در ایران باقی بماند، ضبط یا مصادره می‌شود و مالک علاوه‌بر جریمه، وثیقه خود را نیز از دست می‌دهد.
- تردد در مسیرهای غیرمجاز یا خارج از محدوده تعیین‌شده: برخی خودروها مجاز به تردد فقط در برخی شهرها هستند و خروج از آن محدوده تخلف محسوب می‌شود.
- پلاک‌زدایی، تغییر در مشخصات خودرو، یا استفاده از پلاک جعلی: هرگونه دستکاری در پلاک یا مشخصات ظاهری خودرو جرم محسوب می‌شود.
- بیمه‌نبودن خودرو در زمان تردد: تردد بدون بیمه‌نامه بین‌المللی معتبر منجر به توقیف آنی خودرو می‌شود.
پیشنهاد ما در faghihitrading.com این است که پیش از واردات، همه جوانب حقوقی و قانونی را بررسی کنید تا با خیال آسوده از خودروی گذر موقت استفاده کنید؛ ما در تمام مراحل در کنار شما خواهیم بود.
خروج خودرو در پایان مهلت تردد
پس از پایان مدت مجاز تردد (۳ یا نهایتاً ۶ ماه)، مالک موظف است خودروی گذر موقت را از کشور خارج کند. این مرحله از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که هرگونه تأخیر یا تخلف می‌تواند منجر به ضبط خودرو یا جریمه‌های سنگین شود.
مراحل خروج قانونی خودرو به شرح زیر است:
مراجعه به گمرک مرزی: برای ثبت رسمی خروج خودرو.
ارائه مدارک شناسایی و تردد: شامل پاسپورت، مجوز ورود، پلاک موقت، کارت ماشین، بیمه و سایر مدارک.
بازرسی خودرو: گمرک و پلیس راهور صحت اطلاعات و سلامت فنی خودرو را بررسی می‌کنند.
ثبت خروج در سامانه گمرک و پلیس: خودرو در سیستم ثبت می‌شود و مجوز تردد باطل می‌گردد.
استرداد وثیقه: پس از ثبت خروج، وجه وثیقه‌ای که مالک هنگام ورود پرداخت کرده، قابل بازگشت است.
نکته مهم: خروج خودرو باید دقیقاً توسط همان فردی انجام شود که خودرو را وارد کرده، مگر در موارد خاص با وکالت رسمی.
بازگشت مجدد خودرو به کشور (در صورت نیاز)
برخی افراد ممکن است پس از خروج اولیه، بخواهند همان خودرو را مجدداً وارد کشور کنند. این کار بلامانع است اما مستلزم طی کردن دوباره تمام مراحل ورود و دریافت مجوز جدید است.
شرایط و نکات کلیدی:
- خروج قبلی باید ثبت و نهایی شده باشد.
- وثیقه قبلی باید تسویه شده یا آزاد شده باشد.
- در نوبت جدید، مجوز، پلاک و بیمه جدید صادر می‌شود.
- در صورت وجود تخلف در نوبت قبلی (مثلاً تأخیر در خروج)، احتمال عدم صدور مجدد مجوز وجود دارد.
- برای ورود مجدد باید بین هر بار ورود حداقل چند هفته فاصله باشد (بر اساس ضوابط گمرک).
در فقیهی تریدینگ این خدمات به‌صورت کامل انجام می‌شود و در صورت نیاز، تیم ما می‌تواند ورود مجدد را بدون دردسر برای شما پیگیری کند.
دریافت مشاوره تخصصی و همراهی در مراحل واردات خودرو
ورود خودروی گذر موقت شاید در نگاه اول ساده به نظر برسد، اما در عمل نیاز به آگاهی کامل از مقررات، پیگیری مستمر، ارائه مدارک بدون نقص و تعامل با چندین نهاد دولتی دارد.
خدمات ما در فقیهی تریدینگ شامل:
- بررسی شرایط اولیه مالک و خودرو
- انجام استعلام‌های رسمی برای مجوز ورود
- انجام امور گمرکی و هماهنگی با پلیس راهور
- پیگیری صدور و تمدید مجوز تردد
- مشاوره برای بیمه و موارد حقوقی
- همراهی در زمان خروج یا تمدید
- پشتیبانی برای بازگشت خودرو به کشور
تجربه ما در انجام بی‌دردسر این فرآیندها، باعث شده بسیاری از مشتریان دائمی ما با آرامش خاطر تردد موقت خودرو را تجربه کنند.
سوالاتی که قبل از واردات خودروی گذر موقت باید حتماً جوابشان را بدانید!
۱. حداکثر چه مدت می‌توان با خودروی گذر موقت در ایران تردد کرد؟
حداکثر ۳ ماه و در صورت تأیید، تا ۶ ماه قابل تمدید است. پس از آن خودرو باید از کشور خارج شود.
۲. آیا می‌توان خودروی گذر موقت را به شخص دیگری فروخت یا واگذار کرد؟
خیر، واگذاری یا فروش خودرو در مدت اقامت در ایران کاملاً غیرقانونی است.
۳. برای تمدید مجوز تردد، چه مدارکی لازم است؟
درخواست رسمی، مدارک هویتی، دلایل قانع‌کننده و بیمه‌نامه معتبر باید ارائه شود.
۴. اگر خودرو در مهلت مقرر از کشور خارج نشود چه می‌شود؟
خودرو توقیف می‌شود، وثیقه ضبط می‌گردد و امکان ورود مجدد برای مالک از بین می‌رود.
۵. آیا ورود مجدد همان خودرو به کشور امکان‌پذیر است؟
بله، اما فقط در صورتی که خروج قبلی قانونی ثبت شده و مجوز جدید دریافت شود.
نظر شما