به گزارش بازار انتقاد از شرکت های معدنی تا پیش از این در زمان اتفاقات ناگوار بیشتر مطرح می شد و محور این انتقادات هم وضعیت ناگوار کارگران معدنی بود. در کنار این موضوعات گاه گاهی هم انتصابات مشکوک و سیاسی در این شرکت های پول ساز به سوژه رسانه ها تبدیل می شد ولی مشکلات این شرکت ها ریشه ای تر از این مسائل بوده و آسیب های آنها با تجهیزات فرسوده به منابع و محیط زیست و همچنین دردسر و آزارهایی که برای مردم همجوار معادن به وجود می آورند، انتقادهای ناگفته بسیاری را به دنبال داشته است.
حال نمایندگان استان هایی که عمدتا معادن شاخص و به نام دارند لب به انتقاد از عملکرد شرکت های معدنی در مناطقشان گشوده و آنها را تهدیدی برای آینده منطقه خود تلقی کرده اند.
در این زمینه نجف زاده نماینده خوی و چایپاره و عضو کمیسیون تخصصی صنایع و معادن مجلس می گوید: در بحث معادن کشور مقام معظم رهبری در دیدار های متعدد تاکید کردند که معادن باید در اقتصاد ایران به جایگاه نفت برسند.
وس افزود: ما یکی از معدن خیز ترین کشورهای جهان هستیم و بسیاری از مواد معدنی فلزی و غیر فلزی را هم در پوسته زمین داریم ولی متاسفانه مشکل اصلی کشور در بحث معدن به اکتشاف معادن بر می گردد.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس ادامه داد: ما خیلی خوشبینانه تنها توانسته ایم فقط ۷ درصد معادن کشور را در پوسته زمین شناسایی کنیم یعنی ۹۳ درصد معادن کشور دست نخورده مانده است.
فعالیت معدنی بی فایده یا کم فایده با شرایط امروز اکتشاف
وی همچنین گفت: در جهان همه کار معدن بر پایه اکتشاف است و تا زمانی که رصد و اکتشاف مواد معدنی را به درستی انجام نداده باشیم و مطالعات پایه ای در این خصوص صورت نگرفته باشد فعالیت معدنی بی فایده و یا کم فایده خواهد بود و همین می شود که امروز داریم.
نماینده مردم خوی و چایپاره همچنین ادامه داد: ما در کند و کاو و برداشت هم تجهیزات به درد بخور معدنی نداریم الان با توجه به رشد چشمگیری که در حوزه تجهیزات معدنی ایجاد شده است، برای اینکه بتوانیم عناصر مختلف را از زمین دربیاوریم مشکل داریم.
وی تصریح کرد: معادن ما به خاطر همین کم بازده و برداشت از آنها زمان‌بر بوده و صرفه اقتصادی پائینی دارند در حالی که همین عناصر می توانند در رشد اقتصادی اثرات بزرگی بر جای بگذارند.
نجف زاده با اشاره به وضعیت شرکت های معدنی در جهان گفت: الان در جهان با تجهیزات نوین می توانند به سرعت و دقت بیشتر و با اتلاف منابع کمتر یک معدن را اکتشاف و بهره برداری کنند.
وی با بیان اینکه راه کار بهینه سازی وضعیت کشور در حوزه معادن دو موضوع است تصریح کرد: اول توجه بیشتر در بخش اکتشاف و دوم حمایت از معدنکاران در بخش استخراج
یعنی معدنکاران در بخش واردات تجهیزات به روز دست شان باز باشد.
در تولید دانش فنی موفق هستیم ولی برای تبدیل آن به محصول خیر
وی درباره علت گران تمام شدن محصولات فلزی ایران در قیاس با چین که هم مواد معدنی و هم انرژی وارداتی دارد ولی در ایران هر دوی اجزای تولید محصول فلزی در داخل موجود است، گفت: این موضوع به دیپلماسی ما و تحرک ها باز می گردد و اگر ما بتوانیم با اقتصاد جهانی پیوند بخوریم بسیاری از مشکلات ما به خصوص در حوزه معدن حل خواهد شد.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس درباره استفاده از ظرفیت شرکت های دانش بنیان داخلی برای این منظور گفت: این شرکت ها تا بیایند و وارد چرخه صنعتی شوند زمان بر بوده و تا زمانی که به تولید صنعتی یک ماشین استخراج برسد خیلی فاصله دارند. ما امروز در تولید دانش فنی موفق هستیم ولی برای تبدیل آن به محصول توانایی خود را نتوانسته ایم بروز دهیم.
وی در پاسخ به این سوال که آیا شرکت های بزرگ معدنی پا پیش گذاشته و حاضرند به شرکت های دانش بنیان کوچک ولی صاحب علم کمک کرده و برای تولید یک محصول از آنها حمایت کنند گفت: ما هم معتقدیم در این زمینه باید کمک های لازم به این گونه شرکت های دانش بنیان انجام شود ولی من معتقدم مشکل دو جا است یکی اکتشاف معادن و دوم تجهیزات که در بخش از آن باید به داخل متکی بود و در جایی که موجود نیست و نیاز فوری است از خارج وارد کنیم.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس ادامه داد: برای تامین این دو منظور صندوق توسعه ملی هم می تواند با تخصیص اعتبار هنگفت حمایت های لازم را به عمل آوریم
چاله ای به عمق ۷۰۰ متر را چه کسی پر خواد کرد
در ادامه گفتگو های بازار انارکی نماینده رفسنجان در مجلس نیز درباره فعالیت شرکت های معدنی گفت: استان کرمان به بهشت معادن معروف است و شاید بیش از ۴۵ درصد معادن کشور را دارد ولی آثار مخرب این معادن به مردم منطقه می رسد.
وی افزود: ما شاید یکی از بزرگترین معادن رو باز مس در جهان را داریم که علاوه بر مصارف داخلی در صادرات کشور هم سهم بزرگی دارد و حدود ۶ میلیارد دلار ارز آور است.
نماینده مردم رفسنجان تصریح کرد: تمام منابع آب شرب و کشاورزی و حتی دامداری منطقه را تخریب کرده و به محیط زیست این استان آسیب می رسانند. حتی شاید بگویم به گردشگری در استان هم آسیب می زنند زیرا مناطق بکر و زیبای استان را تبدیل به منطقه ای زشت و غیر قابل استفاده می کنند.
وی با اشاره به معدن مس رفسنجان گفت: برای مثال الان در رفسنجان یک گودالی عظیمی به عمق ۷۰۰ متر ایجاد کرده اند که مشخص نیست در آینده چه اتفاقی برای آن خواهد افتاد و چه کسب قرار است آن را پر کند.
انارکی ادامه داد: نخاله هایی که از این بابت در سطح شهرستان و استان حمل و ریخته می شود، را چه کسی سر و سامان خواهد داد و مهم‌تر از آن اینکه آلاینده های پخش شده در هوا را چگونه کنترل و برطرف خواهند کرد. لذا همه اینها هستند که به استان و مردم منطقه آسیب می رسانند و هیچ عایدی به مردم نمی رسد.
شرکت های معدنی حقوق دولتی را سالیان زیادی است پرداخت نکرده اند
وی تصریح کرد: در این زمینه پول را شرکت معدنی برمی دارد و حتی حقوق دولتی برداشت از معدن را پرداخت نمی کند. ما الان در پی این هستیم که حقوق دولتی از معادن را که سالیان سال است پرداخت نشده را دنبال و وصول کنیم.
نماینده مردم استان کرمان تصریح کرد: شرکت ها در زمینه مسئولیت هایی که در قبال منطقه و مردم ساکن در جوار معادن است کوتاهی کرده و عمل نمی کنند و انتظارات مردم نادیده گرفته می شود.
وی همچنین با اشاره به پیشرفت تکنولوژی برداشت از معادن گفت: امروز در دنیا سرعت ، کیفیت و دقت در برداشت از معادن پیشرفت قابل توجهی داشته ولی در مقایسه دستگاه ها و ماشین آلات شرکت های معدنی ما اغلب از رده خارج هستند و اگر هم بخواهند دستگاهی را بخرند به دلیل محدودیت ها از راه های غیر معمول وارد می شوند حتی در برخی موارد همین محدودیت ها باعث می شود ماشینی را بیاورند که در معدن ما کارایی لازم را ندارد.
انارکی تاکید کرد: در بسیاری از معادن بزرگ دنیا از این آلودگی هایی که معادن ما به وجود می آورند خبری نیست و به دلیل اینکه از تکنولوژی های جدید استفاده می کنند محیط زیست را هم مورد نظر داشته و آسیب های زیست محیطی را به حداقل می رسانند.
وی گفت: قطعا اگر ما بتوانیم با شرکت های بزرگی که فناوری روز را به معادن ما بیاورند، کار کنیم شرایط برداشت از معادن کشور بهبود پیدا می کند البته در این خصوص از ظرفیت های علمی و فناوری داخل هم باید بهتر استفاده شود ولی این کافی نیست و از توان شرکت های مطرح خارجی هم باید استفاده کرد.
کارگر شرکتی با کارگران پیمانکار یک کار را انجام می دهند ولی دریافتی آنها متفاوت است
نماینده مردم رفسنجان در مجلس در خصوص اینکه شمار قربانیان کارگری معادن ایران هم زیاد است و در این خصوص هم آیا لازم است شرکت های معدنی اقدام ویژه ای انجام دهند، گفت: اشتغال در بخش معدن گرفتار پیچیدگی های خاص خود است و الان کارگر شرکتی در کنار کارگران پیمانکار یک کار مشترک را انجام می دهند ولی حقوق و دریافتی آنها متفاوت است.
وی افزود: این نا برابری ها وجود دارد و باید در بخش معادن هر چه سریعتر رفع شود. نباید یک کارگر به دلیل اینکه طرف قرارداد با پیمانکار است مورد ظلم قرار گیرد و در کنار آن کارگر دیگر طرف قرار داد با شرکت معدنی از مزایا و دریافتی بالاتری بهره مند شود.
بهره برداری از معادن در حوزه های مختلف بر اساس متد های روز نیست
در ادامه جوکار نماینده مردم یزد هم در گفتگو با خبرنگار بازار گفت: در خصوص اکتشاف، استخراج و برداشت از معادن کشور و حتی فرآوری ما مشکلات بسیار زیاد و جدی داریم.
وی افزود: آنچه که مسلم است این که بهره برداری از معادن در حوزه های مختلف بالاخص معادن فلزی هیچ کدام بر اساس متد های جدید نیست. برداشت بی رویه و غیر اصولی و همچنین باطله برداری ها که امروز در کشور شاهد آن هستیم ناشی از عدم نظارت درست در برداشت از معادن بوده و منجر به این می شود که معادن ما نهایتا سریعتر از چرخه انتفاع خارج شود.
جوکار همچنین گفت: نباید متولیان دولتی اجازه دهند که هر کسی در هر جایی به خود اجازه دهد که به هر شکل ممکن و به بدترین وجه اقدام به برداشت از پوسته زمین کند.
نماینده مردم یزد در مجلس تصریح کرد: الان بسیاری از روستائیان همجوار معادن استان ما در خصوص آزار رسانی شرکت های معدنی گلایه داشته و در نزدیکی آنها انفجار صورت می گیرد. این معادن تهدیدی است برای قنوات و چشمه های آبرسانی به مردم یزد.
جوکار افزود: در نهایت هم با این همه آسیب به شهر ها و روستا ها و همچنین محیط زیست بهره اقتصادی از معادن بسیار پائین بوده و خام فروشی صورت می گیرد شرکت های معدنی باید منابع زیر زمین را در مسیر تولید محصول نهایی قرار دهند نه اینکه با نگاه کوتاه مدت و با سود حداقلی به فکر صادرات ماده خام باشند.
وی با اشاره به تبعات خام فروشی تاکید کرد: ما حق نداریم محصول خام و حتی میانی را صادر کنیم عوارض و تبعات این برداشت ها برای ما در آینده سنگین خواهد بود نباید مفت به فکر صادرات آن به خارج از کشور باشیم.
وی تصریح کرد: شرکت های معدنی باید به سمت سرمایه گذاری در پائین دست محصول خود باشند و بدین ترتیب زنجیره ارزش را به طور کامل ایجاد کنند در حالیکه هم اکنون این زنجیره ناقص است و شرکت های معدنی با روزمرگی فقط ماده خام را صادر می کنند.
عملکرد شرکت های معدنی البته شاید در نبض اقتصادی کشور یعنی بازار بورس نماد بهتری داشته باشد و سود دهی اندک آنها در قیاس با دیگر بازارها نشان از وارد بودن انتقاد ها باشد. نمادهایی که حتی با سود سازی های کاغذی بورسی هم در یک سال رشد منفی را نشان می دهد و کارنامه آنها با خبر سازی و تملق گویی برخی رسانه های وابسته در اذهان مردم مثبت نمی شود.
نظر شما