بازار، گروه اقتصاد دیجیتال: در ماه مه ۲۰۱۶، تیم کوک برای دستیابی به توافق با دولت، به دفتر مرکزی حزب کمونیست در چین رفت. ترامپ هنوز در حال رقابت برای ریاست جمهوری بود و کمپینی ضد چینی به راه انداخته بود. اپل پکن را نسبت به تعهد خود متقاعد کرد و گفت که قصد دارد طی پنج سال آینده ۲۷۵ میلیارد دلار در این کشور هزینه کند.
سرمایه‌گذاری که از طرح مارشال فراتر می‌رود
این داستان توسط پاتریک مک‌گی، روزنامه‌نگار فایننشال تایمز، در کتابش «اپل در چین: جذب بزرگترین شرکت‌های جهان» ذکر شده است. او به رقم ۲۷۵ میلیارد دلار اشاره کرد و توضیح داد که طرح مارشال (سرمایه‌گذاری آمریکا در اروپا پس از جنگ جهانی دوم به منظور تضعیف شوروری سابق) تقریباً نصف این مبلغ، با احتساب تورم، بوده است.
مک‌گی توضیح داد که اپل، از طریق هزینه‌های هنگفت خود در چین و آموزش نیروی کار، انتقال گسترده دانش را تسهیل کرده است و ادعا کرد که این سازنده آیفون شاید بزرگترین حامی طرح شی جین‌پینگ، رئیس جمهور چین، برای تولید داخلی جهت جدایی از غرب و تبدیل شدن به یک ابرقدرت فناوری جهانی باشد. اپل ادعاهای مطرح‌شده در این کتاب را رد کرد و آن را پر از اطلاعات نادرست خواند.
آغاز داستان
در سال ۱۹۹۷، اپل به دلیل مشکلات رقابتی در آستانه ورشکستگی قرار گرفت. این شرکت در چین به حیات خود ادامه داد، اما رسماً در سال ۲۰۰۱ از طریق یک شرکت بازرگانی مستقر در شانگهای وارد این کشور شد و تولید محصولات خود را در این کشور آغاز کرد. این شرکت با شرکت تایوانی فاکسکان برای مونتاژ آیپد، مک و بعداً آیفون همکاری کرد.
اپل اولین فروشگاه خود را در پکن در سال ۲۰۰۸ افتتاح کرد و تعداد آنها به سرعت به ۵۰ فروشگاه افزایش یافت. با افزایش حاشیه سود، خطوط مونتاژ در چین گسترش یافت. فاکسکان اکنون بزرگترین کارخانه تولید آیفون جهان را در ژنگژو اداره می‌کند و اپل به نمادی از فناوری پیشرفته غربی در دومین اقتصاد بزرگ جهان تبدیل شده است.
طبق اکثر تخمین‌ها، اپل سالانه بیش از ۲۲۰ میلیون آیفون می‌فروشد که از هر ده دستگاه، نه دستگاه در چین - کشوری که بیشترین تأثیر را از تعرفه‌های آمریکا پذیرفته است - تولید می‌شود و بیشتر آنها به ایالات متحده ارسال می‌شوند. این در حالی است که رئیس جمهور ترامپ در اولین مبارزات انتخاباتی خود به هوادارانش قول داده بود که اپل را مجبور به تولید این محصولات در ایالات متحده خواهد کرد، و این در حالی است که این شرکت شروع به تنوع بخشیدن به پایگاه تولید خود به کشورهایی مانند هند، ویتنام و سایر کشورها کرده است.
کارشناسان درباره تبعات هرگونه قطع رابطه اپل و چین هشدار داده‌اند؛ اتفاقی که می‌تواند ارزش این شرکت را به نصف کاهش دهد و بازار جهانی آن را متزلزل سازد
آیا می‌تواند از او جدا شود؟
با وجود فشارهای طولانی مدت بر اپل، کسب و کار این شرکت همچنان به شدت به چین وابسته است به طوری که بدون آن نمی‌تواند به فعالیت خود ادامه دهد و هرگونه اقدامی از سوی دولت ترامپ برای تغییر این وضعیت، دومین شرکت بزرگ جهان از نظر ارزش بازار را تهدید می‌کند.
در ماه آوریل، ترامپ تعرفه‌های ۱۴۵ درصدی بر واردات چین را اعلام کرد که به شدت بر اپل تأثیر گذاشت، به طوری که این شرکت تنها در چهار روز پس از اعلام این خبر، ۷۷۰ میلیارد دلار از ارزش بازار خود را از دست داد. اپل پس از اعطای معافیت موقت ایالات متحده به تولیدکنندگان لوازم الکترونیکی مصرفی، بخشی از این ضررها را جبران کرد و پس از اعلام آتش‌بس تجاری بین واشنگتن و پکن در این هفته، سهام آن افزایش یافت.
اپل پس از توافقی تاریخی، عملاً به بزرگترین عامل موفقیت تولید صنعتی و فناوری چین بدل شده و حتی طرح مارشال نیز در برابر سرمایه‌گذاری اپل جلوه‌ای کمتر دارد
رقابت در معرض خطر است
اگر توافق جامعی با چین حاصل نشود، و این توافق ۹۰ روز موقتی باشد، تعرفه‌های جدید می‌تواند اپل را مجبور به افزایش قیمت گوشی‌هایش کند، همانطور که گزارش وال استریت ژورنال قبلاً نشان داده است. گوشی‌های سامسونگ که در ویتنام ساخته می‌شوند و مشمول تعرفه‌های چین نیستند، می‌توانند در مقایسه با آیفون ارزان‌تر شوند و رقابت‌پذیری اپل را کاهش دهند.
در ادامه به استناد اظهارات موجود در رسانه به بررسی این سئوال می پردازیم که آیا اپل می‌تواند کاملاً خود را از چین جدا کند و تولید را به ایالات متحده منتقل کند؟
تیم کوک، مدیرعامل اپل سال گذشته در مصاحبه‌ای اظهار داشت که هیچ زنجیره تأمینی در جهان برای این شرکت مهم‌تر از چین نیست.
جین مانستر، شریک مدیریتی در شرکت مدیریت دارایی‌های دیپ‌واتر نیز گفته است: تخمین زده می‌شود که قطع کامل روابط بین واشنگتن و پکن، ارزش سهام اپل را به نصف یا بیشتر کاهش دهد، زیرا حدود یک سوم فروش آن مربوط به محصولات ساخت چین است، حتی اگر بخشی از تولید آن به کشورهای دیگر منتقل شود.
او همچنین هشدار داد که اگر اپل فروش خود را به مشتریان در چین نیز از دست بدهد، ارزش این شرکت سازنده آیفون می‌تواند به ۱.۲ تریلیون دلار - در مقایسه با ۳.۱۸ تریلیون دلار در زمان نگارش این مطلب - کاهش یابد، همانطور که برای رقیبش سامسونگ پس از اختلاف بین دولت‌های کره جنوبی و چین اتفاق افتاد.
وین لام، تحلیلگر شرکت تحقیقات بازار Tech Insights نیز معتقد است که داشتن کارمندان و مهندسان باتجربه کافی در اکثر شهرهای آمریکا غیرممکن است و اگر اپل در آمریکا فعالیت کند، برای حفظ سودآوری باید قیمت آیفون را از حدود ۱۰۰۰ دلار فعلی به ۲۰۰۰ دلار افزایش دهد و سپس با کاهش هزینه‌های آموزش کارمندان و تولید قطعات، قیمت را به طور بالقوه کاهش دهد.
با وجود فشارها و تعرفه‌های جدید دولت آمریکا، زنجیره تأمین و نیروی کار ماهر چینی، انتقال کامل تولید آیفون به خارج از چین را تقریباً ناممکن کرده است
طراحی آمریکایی، ساخت چین
«آیفون در کالیفرنیا طراحی و در چین مونتاژ شده است.» این عبارت، وضعیت فعلی امور را به خوبی نشان می‌دهد. اما در بحبوحه تمایل دولت ترامپ برای تولید دستگاه‌های فناوری کلیدی در داخل کشور، اپل خود را بین کشور خود، ایالات متحده، و چین، پایگاه اصلی تولید خود، گرفتار می‌بیند، حتی اگر دو کشور با حل و فصل تنش‌های تجاری خود، چه با ادامه آتش‌بس ۹۰ روزه و چه با دستیابی به یک توافق جامع‌تر، موافقت کنند.
نتیجه‌گیری
بنابراین، اگرچه اپل گام‌های تدریجی برای کاهش وابستگی خود به چین برداشته است، اما با توجه به پیچیدگی‌های مرتبط با زنجیره‌های تأمین، نیروی کار ماهر، هزینه‌ها و سایر مسائل، جدایی کامل از پایگاه اصلی تولید خود، حداقل در کوتاه‌مدت، بعید است. حتی اگر این عبارت تغییر کند و گوشی در کشور دیگری مانند هند تولید شود، همچنان شامل قطعاتی خواهد بود که مدت‌هاست در پکن تولید می‌شوند.
نظر شما