بازار، گروه استانها: ویترین‌های رنگی و پرنورشان این روزها رونقی ندارد از باسلاق و پادرازی و زبان تا دانمارکی و رولت و کیک گرفته تا آجیل و خشک بار و بادام‌هندی‌هایشان هم‌رنگ و لعابی ندارند این روزها از مقابلشان که رد می‌شوی یکی در میان یخچال‌هایشان را پرکرده‌اند معمولاً یک نفر پشت صندوق نشسته و تلویزیون می‌بیند یا سری در تلفن همراه دارد و کارگر دیگر هم شیشه دستمال می‌کشد.
کرونا باعث شد تا ضررهای هنگفتی به شیرینی فروش‌های استان سمنان وارد شود چراکه معادلات آن‌ها را شب عید بر هم زد. تحقیقات خبرنگار بازار نشان می‌دهد در یک مورد در شهرستان شاهرود یک شیرینی فروش با ضرر ۴۰۰ میلیون تومانی مواجه شد که به نظر می‌رسد میزان قابل جبرانی نیست.
کمک‌های ۲۰ میلیون تومانی دردی دوا نمی‌کند
این امر واکنش قرارگاه مواسات استان سمنان را نیز در پی داشت و برای مثال امام‌جمعه شاهرود به‌عنوان رئیس قرارگاه مواسات این شهرستان از شیرینی فروش‌ها به‌عنوان یکی از اقشار آسیب‌دیده اقتصادی نام برد و خواستار توجه به این قشر شد.
اما موضوع اصلی این است که کمک‌های قرض‌الحسنه ۱۰، ۲۰ میلیون تومانی یا بسته ارزاق و معیشتی به درد شیرینی فروشی که بیش از ۱۰۰ میلیون تومان ضرر کرده نمی‌خورد درنتیجه باید چه کرد؟
ضرر پشت ضرر
یک شیرینی فروش استان سمنان دراین‌باره می‌گوید: شیرینی فروشی شغلی است که بازار آن نزدیک عید است درنتیجه ما از بهمن‌ماه شروع به خرید وسایل می‌کنیم و شیرینی‌های خانگی که دوام زیادی دارند را تولید می‌کنیم به امید شب عید اما کرونا باعث شد که از اسفندماه قسم قابل‌توجهی از تولیدات ما روی دستمان بماند و برای مثال در روز سوم فروردین چهار درصد از کل شیرینی‌های تولیدی واحد من بیشتر فروخته نشده بودند یعنی ۹۶ درصد ضرر !
حسین باقری بابیان اینکه معضل اصلی ما چک‌هایی بود که برای فروردین و اردیبهشت دادیم آن‌هم چک‌های ۲۰ میلیونی ۵۰ میلیونی که اصلاً در باورمان نمی‌گنجید که روزی پاس نشوند لذا ورشکست کردیم.
وی بابیان اینکه برای واحدهای آسیب‌دیده از کرونا تسهیلاتی در نظر گرفته‌شده که اتحادیه آن را معرفی می‌کند اما این وام‌ها از ۳۰ میلیون تومان بیشتر نیستند حال‌آنکه من ۱۵۰ میلیون تومان از بابت عدم فروش محصولات و ۱۰۰ میلیون تومان هم از بابت عدم سود آن‌ها ضرر کردم این در حالی است که بااین‌وجود بانک‌ها هم به من وام نمی‌دهند تا ضررهایم جبران شود.
محرم هم درامدی نداریم
این شیرینی فروش می‌گوید: من برای جبران ۲۵۰ میلیون ضرر باید بتواند ۲۵۰ میلیون تومان وام بگیرم اما نه‌تنها هیچ بانکی این میزان وام را به من نمی‌دهد بلکه اگر هم بدهد ماهانه هشت‌تا ده میلیون تومان سود آن است و باید ۳۰۰ میلیون هم پس بدهم درحالی‌که هنوز کاسبی ما ۴۰ درصد سال گذشته در این موقع هم نمی‌شود در ضمن محرم هم نزدیک است پس نتیجه می‌گیریم که هیچ راهی جز بستن مغازه، اعلام ورشکستگی و رفتن دنبال شغل دیگر ندارم.
ملکی دیگر شیرینی پز که بیش از سه دهه سابقه دارد، می‌گوید: ابتدای دهه ۷۰ با بحرانی مواجه شدیم که تورم به ۴۰ درصد رسید و دو سه مغازه شیرینی فروش حتی ورشکست شدند همیشه فکر می‌کردم که از این بدتر نمی‌شود اما اسفندماه ۹۸ با ما کاری کرد که در مقابل حوادث دهه ۷۰ حتی ۲۰ درصد هم محسوب نمی‌شد.
علی ملکی بابیان اینکه ورشکستگی برای شیرینی فروش‌ها واژه‌ای کم است چراکه اصل مطلب را بیان نمی‌کند، می‌گوید: فقط چند شیرینی فروشی که سابقه‌ای دارند و مال و اموال زیادی دارند توانستند به کار خود ادامه دهند و مابقی شیرینی فروش‌ها همگی به معنای واقعی کلمه نابود شدند.
وی می‌افزاید: از این بازه زمانی شش‌ماهه فقط چهار شیرینی فروش باسابقه بیش از هفت سال جمع شدند و از جوان‌ترها که اطلاعی در دست ندارم اما قطعاً اوضاعشان حتی بدتر هم شده است چراکه تا جایی می‌دانم موجرها نیز اجاره‌شان را دریافت کرده‌اند و نهایتاً نیمی از آن را بخشیده‌اند.
مشکل اجاره مغازه
شیرینی فروشی معمولاً مغازه‌های بزرگ می‌طلبد که در مکان‌های خوبی باشند درنتیجه یکی از مشکلات شیرینی فروش‌ها عدم تأمین اجاره‌بها و مکانشان بود در کنار هزینه‌های تولید و حقوق کارگران که در این بحران نتوانستند پرداخت کنند.
یکی از همین شیرینی فروش‌ها که به این مشکل برخورد کرده است، می‌گوید: من خوشبختانه دو و نیم تن شیرینی خانگی بیشتر تولید نکردم که ضررش را با فروش بخشی از آن جبران کردم و درنهایت بیش از ۴۰ میلیون تومان ضرر ندادم اما مشکل من این بود که بعد از سه ماه تعطیلی کامل و سه ماه کاسبی کساد مجبور شدم ماهی دونیم میلیون تومان اجاره مغازه بدهم.
مصطفی راد بابیان اینکه در این پنج ماه بیش از ۱۲ و نیم میلیون تومان اجاره و بیش از ۱۰ میلیون تومان پول کارگر و آب و برق و ... دادم از سوی دیگر ۱۷ میلیون تومان پول لوازم اولیه شیرینی دادم اما کل درآمد من در این پنج ماه چهار میلیون تومان بوده است.
وی می‌افزاید: ۴۰ میلیون تومان بابت شیرینی‌ها ضرر دادم اما آن‌قدر که این برهه زمانی ضرر می‌دهم برایم سخت نبود زیرا آن را برحسب یک حادثه می‌گذارم اما این کسادی بازار و عدم قدرت فروش محصولات را به‌حساب چه چیزی بگذارم؟ من هرگز فکرش را نمی‌کردم که وقتی کاسبی‌ام پا می‌گیرد آن‌قدر بی‌پشتوانه باشم که حتی بانک هم به ما وام ندهد.
مراجعه به بانک
دیگر مشکل واحدهای شیرینی فروشی این است که وقتی به بانک‌ها مراجعه می‌کنند به آن‌ها بیان می‌شود که واحدهای تولیدی اضطراری‌تری از آن‌ها جلوتر، در نوبت وام هستند و سهمیه آن‌ها باید تمام شود مثل واحدهای گردشگری و رستوران‌ها و ... و بیشترین میزان وامی که به آن‌ها پرداخت می‌شود بین ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومان است.
این موضوع را دیگر شیرینی فروش تائید می‌کند، حمید خان محمدی بابیان اینکه سه بار به بانک مراجعه کردم نخستین بار در اردیبهشت، بار دوم در خرداد و بار سوم ۲۰ روز پیش و هرسال بار گفتند واحدهایی جلوتر از شما هستند که باید وام بگیرند من نمی‌دانم از ما شیرینی فروش‌ها هم بدبخت‌تر کسی وجود دارد که صدها کیلوگرم شیرینی را جلوی احشام ریختیم آن‌هم شیرینی که دانه‌دانه با دست و قالب با هزینه روغن و آرد و کارگر و گاز و برق و زعفران و ... تهیه‌شده بود.
خان محمدی بابیان اینکه حتی هزینه وانتی که شیرینی‌ها را به گاوداری برد تا احشام بخورند را هم من دادم چون داشتند کپک می‌زدند و بوی بسیار مشمئزکننده‌ای راه می‌انداختند، گفت: حتی پول وانتی که شیرینی‌هایم را دور بریزم هم به من کمک نکردند.
وی می‌گوید: ۲۰۰ میلیون تومان در حالی ضرر کردم که مگر کل دارایی‌ام در زندگی چقدر می‌ارزد؟ مجبور شدم مغازه‌ام را بفروشم بدهی‌هایم و ضررم را جبران کنم مغازه کوچک‌تر در محله‌ای پائین تر رهن کنم تا بتوانم شکم زن و بچه‌ام را سیر کنم زیرا این شغلی است که من آن را بلد هستم و کار دیگری نمی‌توانم کنم.
وام آخرین راه‌حل!
در ادامه رسیدگی به مشاغل متأثر از کرونا پس از گل‌فروشی و لاستیک‌فروشی این بار به شیرینی پزها مراجعه کردیم و درد دل‌هایشان را شنیدیم شگفت‌آور اینکه اتحادیه شیرینی پزها هم مانند دو اتحادیه دیگر تنها می‌تواند معرفی واحدها برای دریافت وام را انجام دهد زیرا هیچ بودجه‌ای برای کمک به واحدهای شیرینی‌پزی به آن‌ها داده نشده است.
وام‌هایی که باید با دشواری پس داده شوند آن‌هم برای ضرری که عامل و بانی‌اش شیرینی فروش‌ها نبوده‌اند. شاید اگر مسئولان ما کمی خودشان را جای این کاسبان می‌گذاشتند امروز شرایطشان تفاوت می‌کرد. تمام تلاش مسئولان اقتصادی نیز برای رفع مشکلات این واحدها همین موضوع معرفی به بانک است! حال‌آنکه کدام بانک به افرادی که ورشکسته شده‌اند وام به میزانی که می‌خواهند می‌دهد؟
نظر شما