بازار؛ گروه بین الملل: پل کروگمن اقتصاددان برجسته و برنده نوبل اقتصاد است که سالهاست به عنوان استاد رشته اقتصاد در دانشگاه نیویورک و ستون نویس ثابت نیویورک تایمز فعالیت می کند. او اخیرا مصاحبه ای با وب سایت صندوق بین المللی پول انجام داده است و اوضاع اقتصادی این روزهای دنیا را تشریح کرد. این اقتصاددان برجسته بر این باور است که روند سقوط اقتصاد دنیا در ماه های اخیر در طول تاریخ بی سابقه بوده است ولی تفاوت این بحران با بحران های قبلی در این است که انسانها در ایجاد آن نقشی داشته اند. عدم اثر گذاری سیاستهای اقتصادی دولتها در ایجاد این وضعیت باعث شد تا انتظار رشد اقتصادی سریع بعد از پایان بحران وجود داشته باشد. کروگمن در مقایسه بزرگی بحران کنونی با بحران سال ۲۰۰۸ گفت: «به نظر من بحران اقتصادی کنونی بسیار وسیع تر و مخرب تر از بحران سال ۲۰۰۸ است. برای من تجربه ای تازه است که مشاهده می کنم شرایط به سرعت بحرانی می شود و ما تقریبا برای مقابله با این شرایط هیچ ابزاری در اختیار نداریم. این سرعت تخریب اقتصادی در تاریخ بی سابقه بوده است و شرایط اقتصادی دنیا هم هر روز بدتر می شود ولی مساله این است که دلیل بحران کنونی مشکلات اقتصادی و سیاستهای نادرست نبود.»
بحران کنونی، متفاوت از بحران ۲۰۰۸ است
این اقتصاددان برجسته در مورد شرایط اقتصادی دنیا در جریان بحران سال ۲۰۰۸ گفت: «نکته مهم این است که در جریان بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸ میلادی ما اجازه تضعیف زیرساختهای مالی و اقتصادی را دادیم، ما سیاستهای نادرست اجرا کردیم، وام های بدون پشتوانه دادیم و بعد خانه هایی که با این وام ها خریداری شده بود را با قیمت خیلی پایین تر برای دریافت اصل وام تصاحب کردیم. در این سال ضعف سیاستهای اقتصادی و بی توجهی به اصول تایید شده اقتصادی باعث بحران شد.»
او با تاکید بر این نکته که ضعف های موجود در سیاست گذاری های اقتصادی سال ۲۰۰۸ باعث ایجاد اقتصاد حبابی شده بود گفت: «حتی قبل از آغاز بحران مالی در سال ۲۰۰۸ هم ما اجازه دادیم سطح بدهی های دولتی با سرعت افزایش پیدا کند، پیچیدگی های زیادی در فضای مالی دنیا ایجاد شود و سطح آسیب پذیری اقتصاد افزایش یابد. ما برای حل هیچ یک از مشکلات چاره ای نیاندیشیدیم و اقتصاد را در وضعیتی قرار دادیم که این ضعف های زیرساختی سرعت تخریب اقتصاد را بیشتر از انتظار ما کرده است. شرایط اقتصادی دنیا در سال ۲۰۰۸ مانند حبابی بود که دیر یا زود می ترکید و این اتفاق افتاد. به دلیل همین ضعف های زیر ساختی بود که اصلاح اقتصاد، خروج از رکود و بازگشت به رشد اقتصادی بعد از بحران سال ۲۰۰۸ چندین سال طول بکشد.»
شرایط به سرعت بحرانی می شود و ما تقریبا برای مقابله با این شرایط هیچ ابزاری در اختیار نداریم. این سرعت تخریب اقتصادی در تاریخ بی سابقه بوده است و شرایط اقتصادی دنیا هم هر روز بدتر می شود ولی مساله این است که دلیل بحران کنونی مشکلات اقتصادی و سیاستهای نادرست نبود
بحران کنونی چه ویژگی هایی دارد
کروگمن تاکید کرد با وجود اینکه بحران کنونی بزرگتر و شدیدتر از بحران سال ۲۰۰۸ است ولی ما می توانیم به سرعت از این روزهای سخت عبور کنیم و در خوش بینانه ترین حالت تا سال ۲۰۲۱ درگیر این بحران هستیم. تنها زمانی که دنیا برای حل مشکل ویروس چاره ای بیاندیشد خواهد توانست زمینه را برای رشد سریع اقتصادی فراهم آورد. او در این مورد گفت: « بحران کنونی بزرگتر از بحران ۲۰۰۸ است، سرعت رشد بیکاری بیشتر است و سرعت کاهش قدرت خرید مردم و افت ارزش پولی کشورهای در حال توسعه بیش از سال ۲۰۰۸ است. اما با وجود اینکه بحران کنونی بسیار بزرگ تر و شدید تر از بحران سال ۲۰۰۸ میلادی است، یک تفاوت بسیار مهم با آن بحران دارد. این بار بی مسولیتی های سران اقتصادی دنیا یا تصمیمات نادرست اقتصادی باعث ایجاد بحران نشد بلکه اتفاق غیر منتظره در حوزه بهداشت و سلامت دنیا را با چالش روبرو کرد. این بار ما نمی توانستیم این بحران را پیش بینی کنیم، شرایط را برای عدم وقوع بحران آماده کنیم یا اقتصاد را برای کمتر شدن شدت آسیب پذیری تجهیز کنیم. این بار در مقابل یک ویروس مهلک ایستادیم و جنگی جهانی را شروع کردیم.»
الگوی رشد اقتصادی دنیا V شکل خواهد بود
نوبلیست اقتصاد در انتهای این مصاحبه در مورد الگوی رشد اقتصادی دنیا به دنبال پایان همه گیری کرونا گفت: «به نظر من اقتصاد دنیا به سرعت رشد خود را از سر می گیرد. فعالیتهای اقتصادی شروع می شود و کسب و کارها دوباره جان می گیرند. مردمی که یک سال از زندگی خود را به دور از جامعه گذرانده اند، دوباره به رستوران ها و کافی شاپ ها و مراکز تفریحی باز می گردند و زندگی ادامه خواهد یافت.»
او در انتها گفت: «با همه گیری ویروس کرونا، تمام کشورهای دنیا درگیر شدند و همه با چالشهای اقتصادی، انسانی و بهداشتی زیادی روبرو شدند. اما بحران کنونی یک جنبه مثبت هم دارد و این جنبه مثبت به دلیل عدم تاثیر گذاری سیاستهای اقتصادی روی شروع بحران، مشهود خواهد بود. بدون شک با برطرف شدن مشکل همه گیری کرونا، شرایط به سرعت به وضعیت رشد باز می گردد و روند بازسازی اقتصادی سریع خواهد بود. از نظر من رشد اقتصادی v شکل خواهد بود زیرا دلیل وقوع بحران، ضعف های زیرساختی اقتصادی نبوده است.»
در پایان باید در نظر داشت که این روزهای سخت اقتصادی تا انتهای سال ادامه خواهد داشت ولی می توان به شروع روزهای تازه و امیدوار کننده از ابتدای سال ۲۰۲۱ چشم دوخت.
نظر شما