بازار؛ گروه راه و مسکن: اگر طبق گفته کارشناسان و تحلیلگران، تهران به طور میانگین هر ۲۰۰ سال یکبار، با یک زلزله ۷ ریشتری لرزیده است و این موضوع را سابقه تاریخی وقوع زمین لرزه در پایتخت نشان می‌دهد جدی بگیریم باید بدانیم که وقوع زلزله در تهران اگر نزدیک نباشد دور نیست.
از آخرین زلزله شهر تهران ۱۸۰ سال می‌گذرد، یعنی اگر از هم اکنون نظام های سیاسی و دولتمردان اقتصادی برنامه ریزی خود را جدی نکنند در ۲۰ سال آینده اتفاقات ناگواری در هنگام وقوع زلزله در تهران رخ خواهد داد. با این حال، آخرین تلاش‌ها برای نقشه‌های پهنه گسلی تهران و تعیین حریم و محدوده به جلسه ۲۵ مرداد سال ۹۵ شورای عالی شهرسازی و معماری کشور برمی‌گردد. نتیجه آنکه در ویرایش چهارم، آئین نامه ۲۸۰۰ (طراحی ساختمان براساس زلزله) بار دیگر مورد توجه قرار گرفت.
براساس این آیین نامه، در طراحی نقشه ساختمانها، حتماً باید گسل‌ها نیز مد نظر قرار گیرد. اما آیا این اتفاق می‌افتد!؟ قانون، سازمان نظام مهندسی را مسئول این کار قرار داده است. اما آیا این سازمان اقدامی که نشان دهد در این مسیر گام برداشته ایم انجام داده است؟
بنابراین زلزله در ساخت و ساز نزدیک پهنه گسل های تهران می‌تواند به فاجعه‌ای در حد زلزله بم یا بیش از آن منجر شود. کارشناسان معتقدند که باید هر نوع ساخت و ساز در حریم گسل‌های فعال تهران ممنوع شود، حتی مقاوم‌سازی ساختمانها هم نمی‌تواند جلوی فاجعه را بگیرد.
در تهران ٥ گسل اصلی با طول ١٠ کیلومتر و بیشتر و بیش از ١٥ گسل متوسط و فرعی شناسایی شده است. رویکرد اصلی آیین نامه ٢٨٠٠ احتراز از ساخت ساختمان های بسیار مهم بر روی پهنه گسل های اصلی است.
طبق گزارشی که در سال گذشته نیز منتشر شد بیش از ۱۰۰ برج و ۱۶ بیمارستان روی پهنه گسل‌های تهران قرار دارد
محمد شکرچی زاده رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در خصوص اینکه آیا برای شناسایی ساختمانهای بلند مرتبه و جا به جایی مراکز بیمارستانی که بر روی گسل ها ساخته شده اند اقداماتی صورت گرفته است؟ گفت: تجارب زلزله‌ها نشان می‌دهد که بیشترین خسارت در هنگام وقوع زلزله در پهنه گسل‌ها اتفاق می‌افتد. از پیش اعلام شده بود که ساخت ساختمانهای با اهمیت زیاد در پهنه گسل‌ها ممنوع است. اما کسی نمی‌دانست پهنه گسل‌ها کجا است.
وی افزود: مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با مطالعات صورت گرفته توانست این ساختمانها و بیمارستانهایی را که بر روی گسل ها ساخته شده اند را شناسایی کند بطوریکه طبق گزارشی که در سال گذشته نیز منتشر شد بیش از ۱۰۰ برج و ۱۶ بیمارستان روی پهنه گسل‌های تهران قرار دارد که باید ایمن سازی شوند. طبق مصوبه شورایعالی شهرسازی و معماری، مدارس و بیمارستان های واقع در حریم گسل ها در اولویت اول مقاوم سازی می بایست قرار گیرند.
شکرچی زاده ادامه داد: در سال ۹۵ مرکز تحقیقات با همکاری سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران و دستگاه‌های دیگر، موقعیت دقیق پهنه گسل‌های اصلی را تعیین کرد. بر مبنای این مطالعات، طرح ممنوعیت ساخت ساختمانهای با اهمیت زیاد در پهنه گسل‌های اصلی در تهران به تصویب شورای عالی معماری و شهرسازی رسید و از طریق معاون اول رئیس جمهور ابلاغ شد.
وی با بیان اینکه از مساحت کل ٧٠٠ کیلومتر مربعی شهر تهران، قریب ۵۵ کیلومتر مربع آن در حریم گسل های اصلی قرار دارد به طوری که در ٢٦ کیلومتر مربع آن ساخت و ساز نیز صورت پذیرفته است تاکید کرد:
احداث ساختمانهای با اهمیت بسیار زیاد مانند برج با ۱۲ طبقه یا بیشتر، بیمارستانها، انبار نفت یا پمپ بنزین در این پهنه‌ها ممنوع است.
وی خاطر نشان کرد: در طول این سالها بر روی مقاوم سازی و حتی جا به جایی بیمارستانها با وزارت بهداشت و درمان نیز تلاش کردیم تا جا به جایی این بیمارستانها صورت بگیرد. البته باید آن ساختمانهای بلندمرتبه ای که بر روی گسل ها احداث شده اند مقاوم سازی شوند.
رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با بیان اینکه بعد از تهران به سراغ شهرهای دیگر نیز رفته ایم گفت: در شهرهایی مثل کرج، تبریز، کرمان، زنجان و مشهد ساختمانهایی بر روی گسل احداث شده اند که طبق ماده ۱۴ باید برای این ساختمانها نیز اقدام به برنامه ریزی برای مقاوم سازی ساختمانها کنیم. و البته تاکید بر اینکه در این گسل ها ساختمان با اهمیت بسیار زیاد احداث نشود و سایر ساختمانها باید با تمهیدات خاصی ساخته شود.
نظر شما