یکی از اختلالات عصبی رشد، سندروم تورت است و در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان رخ می‌دهد. این وضعیت با حرکات ناگهانی و غیرارادی و/یا صداهایی به نام تیک عصبی همراه می‌شود. تیک‌ها از علائم سندروم تورت و از حالت خفیف/بی‌اهمیت تا متوسط و شدید متغیر هستند و در برخی موارد کیفیت زندگی را به شدت تغییر می‌دهند. تیک حرکتی و غیرحرکتی در این اختلال عصبی شامل اقداماتی مانند کوبیدن سر، فحش‌دادن ناخودآگاه و موارد مشابه می‌شود. راهی برای درمانی سندروم تورت یا به عبارتی سندرم توره وجود ندارد، اما امکان کنترل این اختلال عصبی و عوارض آن وجود دارد. با دارودرمانی و رفتاردرمانی، امکان مدیریت سندرم توره یا تورت قوت می‌گیرد و بیماری تیک عصبی تاحدی از بین می‌رود. برای رسیدگی به علت سندروم تورت و مدیریت وضعیت باید به دکتر روانپزشک و نورولوژیست مراجعه کنید.
سندرم تورت یا بیماری تیک چیست؟
سندروم تورت نوعی اختلال عصبی است که روی مغز و اعصاب اثر می‌گذارد و باعث می‌شود که شخص حرکات عیرغادی یا صداهایی به نام «تیک» تولید کند. تیک‌ها غیر ارادی هستند، بنابراین فرد مبتلا نمی‌تواند آن‌ها را کنترل یا از بروزشان پیشگیری کند. تیک‌های حرکتی شامل حرکات بدن مانند بالا انداختن شانه می‌شوند. تیک‌های صوتی مانند صاف‌کردن گلو و صدا هستند. تیک‌های حرکتی معمولاً قبل از تیک‌های صوتی ایجاد می‌شوند.
انواع تیک را بشناسید
سندروم تورت شدیدترین اختلال تیک است، اما انواع دیگری از آن نیز وجود دارد. پزشکان از علائم بیمار برای تعیین نوع اختلال تیک استفاده می‌کنند. کودکان بیشتر از همه در معرض ابتلا به این وضعیت‌اند و برای درمان این مشکل باید به دکتر کودکان و دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید. اختلالات تیک عبارتند از:
- اختلال تیک موقت: تیک‌های حرکتی یا صوتی (یک یا هر دو) برای کمتر از یک سال.
- اختلال تیک مداوم (مزمن): تیک‌های حرکتی یا صوتی (نه هر دو) برای بیش از یک سال.
- سندرم تورت: تیک‌های حرکتی و صوتی (هر دو) برای بیش از یک سال.
از هر ۱۰۰ کودک، یک کودک به نوعی اختلال تیک مبتلا است. سندرم تورت کمتر شایع است و از هر ۱۶۰کودک، یک نفر را مبتلا می‌کند.
روند پیشرفت سندروم تورت چگونه است؟
روند پیشرفت این سندروم در افراد مختلف یکسان نیست و عوامل متنوعی روی آن تاثیر می‌گذارند. روند کلی پیشرفت بیماری هم به این شرح است. شدت تیک‌ها می‌تواند در طول زمان دچار تغییراتی شود. در برخی افراد، تیک‌ها در دوران کودکی شدت می‌گیرند و سپس با افزایش سن کمتر می‌شوند. در برخی دیگر، شدت تیک‌ها ثابت می‌ماند و برخی هم افزایش شدت تیک را تجربه می‌کنند. نوع تیک‌ها هم می‌تواند تغییر کند. مثلاً تیک‌هایی ساده به حالتی عجیب و غریب درمی‌آیند. استرس، اضطراب و خستگی از عوامل تشدید تیک‌ها هستند. برخی از مواد مخدر و داروها هم چنین نتیجه‌ای را ایجاد می‌کنند. در چنین شرایطی، مراجعه به روانپزشک، اهمیت بسیار بالایی پیدا می‌کند.
علت بیماری تیک چیست؟
علت دقیق سندروم تورت ناشناخته است. این عارضه معمولاً ارثی است؛ بنابراین ژنتیک و ژن‌ها احتمالاً در این زمینه نقش دارند. مشکلات مربوط به نحوه متابولیسم مغز و عملکرد انتقال دهنده‌های عصبی و اختلالات نوروترانسمیتر هم می‌توانند باعث بروز این مشکل شوند. انتقال‌دهنده‌های عصبی مانند دوپامین، مواد شیمیایی در مغز هستند که رفتار و حرکات را تنظیم می‌کنند. مجموعه‌ای از عوامل هم ریسک ابتلا به سندروم تورت را بالا می‌برند:
- جنسیت: مردان سه تا چهار برابر بیشتر از زنان در معرض ابتلا به تورت هستند.
- سلامت دوران بارداری: کودکانی که از مادرانی سیگاری یا دچار مشکلات سلامتی در بارداری به دنیا می‌آیند، بیشتر در معرض دچارشدن به این بیماری هستند.
وزن کم نوزاد در هنگام تولد هم می‌تواند شانس ابتلا به تورت را بیشتر کند.
تخصص مغز و اعصاب یا نورولوژی، شاخه‌ای از علوم پزشکی است. دکتر مغز و اعصاب به بررسی مغز، نخاع، اعصاب حسی و حرکتی و دیگر اجزای مرتبط با عملکرد عصبی را بررسی می‌کند. این تخصص، در درمان بیماری‌های مغز و اعصاب همچون صرع، افسردگی، مولتیپل اسکلروز، پارکینسون و آلزایمر نقش بسیار مهمی دارد.
کدام بچه‌ها بیشتر درگیر بیماری تیک می‌شوند؟
بیشتر بچه‌ها و بزرگسالانی به این وضعیت مبتلا می‌شوند که بیماری‌ها و اختلالات دیگری به شرح زیر را هم تجربه می‌کنند. از جمله اختلالاتی که احتمال بروز سندروم تورت را افزایش می‌دهند، باید به موارد زیر اشاره کنیم:
اکثر افراد مبتلا به تورت شرایط سلامتی دیگری دارند. اینها معمولاً اختلالات سلامت روانی یا رفتاری هستند، از جمله:
- افسردگی
- اختلالات اضطرابی
- اختلال طیف اوتیسم
- اختلالات یادگیری
- اختلال وسواس اجباری
- اختلال نافرمانی مقابله‌ای
- اختلال کمبود توجه بیش فعالی
ابتلا به هریک از این موارد با بالارفتن شانس دچارشدن به سندرم تورت همراه می‌شود.
برای درمان سندروم تورت به چه دکتری باید مراجعه کنید؟
سندروم تورت اصولا مشکلی است که هم در کودکان و هم بزرگسالان بروز پیدا می‌کند. برای بررسی آن هم باید به متخصص نورولوژی مراجعه کنید. با خواندن مطلب تخصص مغز و اعصاب چیست، می‌توانید اطلاعات زیادی در این رابطه که پزشکان این حوزه چه کمکی از دستشان در راستای درمان این مشکل برمی‌آید، به دست بیاورید. برای درمان بیماری تیک، متخصصان از معاینه بالینی استفاده می‌کنند. معمولاً آزمایشات تشخیصی خاصی برای ارزیابی وضعیت سندرم توره یا همان تورت وجود ندارد. برای درمان هم آموزش و حمایت جهت کاهش عوارض سندروم تورت صورت می‌گیرد تا مشکلات اجتماعی، مشکلات تحصیلی و اختلالات همراه به حداقل برسند. شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر درباره سندروم تورت یا بیماری تیک به https://drdr.ir/mag/tourette-syndrome در سایت نوبت آنلاین دکتردکتر مراجعه نمایید.
دکتر مغز و اعصاب (نورولوژیست) تخصص در تشخیص و مدیریت اختلالات سیستم عصبی دارد. این متخصص در درمان بیماری‌هایی مانند سکته مغزی، آلزایمر، ام اس، پارکینسون، صرع و اختلالات خواب تخصص دارد. نورولوژیست‌ها با استفاده از معاینات بالینی و آزمایش‌های پیشرفته‌ای مانند ام‌آرآی، سی‌تی‌اسکن و الکتروانسفالوگرافی، به تشخیص دقیق مشکلات عصبی می‌پردازند.
تشخیص علائم نورولوژیک اهمیت بالایی در پیشگیری و مدیریت بیماری‌های مغز و اعصاب دارد. درمان این مشکلات می‌تواند شامل دارودرمانی، فیزیوتراپی یا حتی جراحی باشد. برای حفظ سلامت سیستم عصبی و پیشگیری از بیماری‌های عصبی، مشاوره‌های منظم با نورولوژیست بسیار مهم است.
اگر نیاز به مشاوره و درمان دارید، می‌توانید از امکان گرفتن نوبت دکتر مغز و اعصاب به صورت آنلاین در سایت دکتردکتر(https://drdr.ir/) استفاده کنید. همین امروز برای حفظ سلامت مغز و اعصاب خود اقدام کنید.
نظر شما