تهمینه غمخوار؛ بازار: در بخش نخست این گفتگوی تفضیلی، هرویک یاریجانیان، رییس اتاق بازرگانی ایران-ارمنستان به این مسئله که انجام مبادلات تجاری با کشورهای همسایه یک فرصت بوده و تنها در صورتی که قیمت ها و تعرفه ها پایین و قابل رقابت باشند، صورت می پذیرد، اشاره کرد و از اینکه کشور ترکیه گوی سبقت را در تمامی بازارهایی که ما در آنها حضور داریم از ما ربوده و یک سرو گردن از ما بالاتر عمل کرده است، سخن گفت.
وی همچنین بر نقش دولتها در شناسایی و ایجاد مناطق آزاد اقتصادی کارآمد تصریح کرد و از تاثیر این مسئله بر مجهز شدن کشور به صنایع داخلی و صادرات سخن گفت.
رییس اتاق مشترک ایران-ارمنستان و عضو هیات نمایندگان اتاق تهران همچنین این مسئله را که فعالان اقتصادی ما باید مدام به دنبال راهکار و تغییر مجوزها باشند و تمام نیروهای یک شرکت بازرگانی، تولیدی و صنعتی مدام باید خود را با سیستم و قوانین جدید منطبق سازند، در حالی که امکان رشد آنها در شرکت خودشان وجود نخواهد داشت را سخت و امکان ناپذیر دانست.
حال در بخش دوم گفتگو، ریاست این اتاق مشترک به سوالات خبرنگار بازار در رابطه با ایجاد صندوق مشترک سرمایه گذاری میان دو کشور ایران و ارمنستان و این موضوع که کشور ما چگونه می تواند به یکی از اصلی ترین شرکای تجاری ارمنستان تبدیل شود و برنامه های اتاق بازرگانی در جهت ایجاد روابط موثرپاسخ داد که در ادامه مشروح این مصاحبه را مرور می کنیم:
* نظر شما در رابطه با صندوق مشترک تهاتر یا پایاپای کالا و همچنین صندوق مشترک سرمایه گذاری میان دو کشور چیست؟
از دیدگاه من، اقتصاد یک موجود زنده است که چون متاثر از سیاستهای دولتمردان می باشد، شاید با این ابزارها راه به جایی نبرد. امروزه ما این ابزارها را در مقیاس بزرگتر در چین و در مقیاس کوچکتر در ترکیه مقایسه می کنیم، در حالی که در گذشته با ژاپن و مالزی این مقایسه را انجام می دادیم. بنابراین، باید اقتصاد را رها کرد تا جایگاه مناسب خود را پیدا کند. امروز کمتر کسی است که به این نتیجه نرسد که ما از نظر تولید و صادرات فرش جایگاه ویژه ای داشته ایم اما در تولید تجهیزات ماشین های پزشکی از جمله دستگاه ایکس ری، دستگاه جراحی چشم و رباتها حرفی برای گفتن نداریم.
بنابراین باید به این نتیجه برسیم که در اقتصاد کل دنیا چه جایگاهی داریم و به صورت پلکانی در بازارها در جهت تبادل کالاها با دیگر کشورها حرکت کنیم و این را هم تاکید کنیم که تمام کشورها به فکر منفعت خودشان هستند. بنابراین اگر کالای خود را با دیگر کالاها مبادله می کنیم، سود ما در حداقل خواهد بود. اما اگر ما کالای خود را بفروشیم و در مقابل و با اطمینان خاطر بر کالایی که قرار است برای کشور خریداری کنیم، نظارت بیشتری داشته باشیم و در رقابتها شرکت نماییم، قطعا سود بیشتری عاید ما خواهد شد.
اگر کالای خود را با دیگر کالاها مبادله می کنیم، سود ما در حداقل خواهد بود. اما اگر ما کالای خود را بفروشیم و در مقابل و با اطمینان خاطر بر کالایی که قرار است برای کشور خریداری کنیم، نظارت بیشتری داشته باشیم و در رقابتها شرکت نماییم، قطعا سود بیشتری عاید ما خواهد شد
* آمارها نشان می دهد که ایران در واردات ارمنستان نقش فعالی را ایفا می کند اما باز هم کشورهایی مانند چین و روسیه اصلی ترین شرکای این کشور در بحث واردات کالا بوده و نقش پررنگتری در رابطه با مبادلات تجاری دارند. ایران چگونه می توان شریک جدی تری برای ارمنستان باشد و درصد کالاهای صادراتی را بالا ببرد؟
اگر ما فقط در رابطه با ارمنستان صحبت نکنیم و در کل دنیا بخواهیم به این موضوع بپردازیم، باید این مسئله را مد نظر قرار دهیم که کالای ما چگونه توانسته با کالاهای چینی در تمام دنیا رقابت داشته باشد. اگر ما در عراق و افغانستان امروز حضور بیشتری داریم، شاید به دلیل این باشد که کالاهایی که قرار است از چین وارد عراق شوند، هزینه ترانسفر خیلی بالاتری دارند مثلا اگر قطعات مبلمان از چین وارد عراق شود تا از ایران به عراق وارد شود، تفاوت زیادی به لحاظ قیمت وجود دارد.
اگر ما در عراق و افغانستان امروز حضور بیشتری داریم، شاید به دلیل این باشد که کالاهایی که قرار است از چین وارد عراق شوند، هزینه ترانسفر خیلی بالاتری دارند مثلا اگر قطعات مبلمان ما از چین وارد عراق شود تا از ایران به عراق وارد شود، تفاوت زیادی به لحاظ قیمت وجود دارد
اما اگر از نظر کیفیت و قیمت مقایسه کنیم، با توجه به سیاستهایی که امروزه در جامعه ما ساری و جاری می باشد، امکان رقابت با چین، روسیه و حتی ترکیه برای ما گرانتر تمام می شود. اگر ما بخواهیم یک کالای چینی را با کالای ایرانی مقایسه کنیم، حتی اگر به این نتیجه برسیم که قیمتهای ما برابر هم هست، اما باز برگ برنده دست چین است زیرا برای چینی ها با برخورداری و دسترسی به بانک امکان باز کردن ال سی و نشان دادن این موضوعات در اسنادشان وجود دارد و از همه مهمتر تحت لیست سیاه کشورهای مختلف قرار نگرفته اند. بنابراین ما در یک رقابت کاملا نابرابر با آنها قرار داریم که روابط تجاری را لحظه به لحظه برای بخش خصوصی سخت تر خواهد کرد.
* چه موضوع یا موضوعات شایانی در اقتصاد ارمنستان موجب پیشبرد اقتصادی این کشور کوچک و بازارهای در خور توجه آن شده است؟ با توجه به اینکه ویروس کرونا اختلالات جدی را متحمل اقتصادهای جهان کرده است، ارمنستان چگونه با این بحران برخورد کرده است؟
امروز بخش اعظم صادرات ارمنستان در حوزه آی تی می باشد. پیش بینی دولت ارمنستان برای دو سال آینده یک میلیارد دلار در سال است که برای یک کشور کوچک با سه میلیون نفر جمعیت این رقم بسیار بالا و قابل توجه می باشد. همچنین این کشور با اتخاذ تمهیدات لازم در رتبه دوم در جذب توریست قرار دارد که همواره در فصول گرم سال از گردشگران بیشماری از جمله ایرانیان استقبال کرده است. مسئله سوم شایان توجه این است که یکی از کشورهای پیشرو در تراش جواهرات و الماس می باشد که از این طریق سود سرشاری را عاید کشور خود کرده است.
یاریجانیان: آی تی، گردشگری و تراش جواهرات و الماس مهمترین بخشهای پیشبرد اقتصادی ارمنستان در نظر گرفته می شود
در رابطه با بحران کرونا، همه می دانیم که بر اقتصاد و کسب و کار کل دنیا تاثیر گذار بوده، اما دولت ارمنستان به دلیل حساسیت زیادی که به خاطر جمعیت کم این کشور در کنترل این بیماری انجام داد، تقریبا دو ماه تمامی مرزها را بست و این مسئله بر روند صادرات و واردات کشور تاثیر جدی گذاشت. با وجود اینکه این ویروس بسیاری از اقتصادها را از پای درآورد، اما ارمنستان با وجود اینکه از لحاظ اقتصادی متضرر هم شد، توانست تا حدی حالت ثبات اقتصادی خود را حفظ نماید.
* از نظر شما دلایل وجود خلا روابط اقتصادی دوجانبه با وجود روابط مناسب سیاسی میان دو کشور چیست و پیشنهاد شما به تجار ایرانی برای انجام تجارت موثر چه می باشد؟
از دیدگاه من روابط سیاسی دو کشور خوب است، زیرا سیاست مداران دو کشور به گونه ای حرفه ای با یکدیگر برخورد می کنند که به نتیجه مطلوب مورد نظر خود رسیده اند. اما از نظر تجارت، بازرگانان درگیر این دو کشور، حرفه ای نبوده و حرفه ای عمل نمی کنند. هم اکنون ما بازرگانانی در استان یزد، شیراز و هرمزگان داریم که دسترسی آنها به بازارهای ارمنستان سختتر به نظر می رسد.
ارمنستان ترجیح می دهد بسیاری از کالاهای خود را طبق روال گذشته از طریق روسیه و چین تهیه کند و کشور ایران هم به لحاظ اینکه ارمنستان کشور کوچکی است، به نظر می رسد که بیشتر استانهای شمالی خود را درگیر روابط تجاری با این کشور کرده در حالی که اگر جدی تر فکر کنیم ظرفیت به قدری زیاد است که می توان بیشترین استفاده را برد
ما به عنوان اتاق بازرگانی وظیفه پررنگتری داریم که از آن جمله همکاری با اتاقهای استانها و اعزام هیئتها می باشد. اما نکته مهم تری که علاوه بر بحث حرفه ای گری قابل بحث می باشد، این است که ارمنستان ترجیح می دهد بسیاری از کالاهای خود را طبق روال گذشته از طریق روسیه و چین تهیه کند و کشور ایران هم به لحاظ اینکه ارمنستان کشور کوچکی است، به نظر می رسد که بیشتر استانهای شمالی خود را درگیر روابط تجاری با این کشور کرده در حالی که اگر جدی تر فکر کنیم ظرفیت به قدری زیاد است که می توان بیشترین استفاده را برد.
ارامنه ای هستند که مثلا در برزیل، آرژانتین یا فرانسه زندگی می کنند و به صورت تصادفی هر سال با سفرهایی که به کشور ارمنستان دارند، می توانند بهترین نمایشگاه یا شلف فروشگاهی را برای ایران ایجاد کنند. بنابراین چنانچه ما بتوانیم گامهایی را در جهت شناسایی کالاهای خود برداریم، سود زیادی را با حضور پر رنگ تر در بازارهای ارمنستان عاید خود کنیم. درصد بسیار بالایی از هایپر مارکت های ارمنستان دست روسیه بوده و این ارامنه هستند که این فروشگاه ها را اداره می کنند. چنانچه کالاهایی که ما به ارمنستان ارسال می کنیم از لحاظ کیفیتی و کمیتی دارای مزیت رقابتی باشد و از پشتیبانی بانکها هم برخوردار باشیم، کار سختی نیست که روابط دو جانبه تجاری را با اتکا به ارامنه خارج از ارمنستان گسترش دهیم و این مسئله موقعیت بسیار خوبی است که به آن پرداخته نشده است.
چنانچه ما بتوانیم گامهایی را در جهت شناسایی کالاهای خود در بازار ارمنستان برداریم، سود زیادی را عاید خود کرده ایم. درصد بسیار بالایی از هایپر مارکت های ارمنستان توسط ارامنه اداره می شود که ما می توانیم روابط دو جانبه تجاری را با اتکا به ارامنه خارج از ارمنستان گسترش دهیم و این مسئله موقعیت بسیار خوبی است که به آن پرداخته نشده است
* مهمترین برنامه بلند مدت، میان مدت و کوتاه مدت اتاق مشترک ایران، ارمنستان برای ایجاد ارتباط موثر با ایران چیست؟
اتاقها کاملا متاثر از اتاق ایران و اتاق ایران تحت تاثیر سیاستهای حاکمیتی کشور است. بنابراین این که ما بتوانیم به صورت مستقل قوانین جدیدی از خودمان اتخاذ و اجرا کنیم، وجود ندارد. تنها آیتمی که اتاقها تمرکز بیشتری باید بر روی آن داشته باشند و بیشتر لحاظ کنند، اعزام و پذیرش هیئتهای موثر، برگزاری همایشها، سمینارها و نمایشگاههای موثر در فصول خاص می باشد.
بهترین راهی که یک اتاق می تواند در جهت حضور در یک بازار هدف داشته باشد، حضور در نمایشگاههای تخصصی کشورها و شناساندن کالاهای ایرانی در رخدادهای آن کشورها می باشد. مثلا قرار بود در خرداد گذشته، ما نمایشگاهی را در مرکز اکسپو ایروان برگزار کنیم، اما شیوع کرونا این رخداد بزرگ را به تعویق انداخت و به ماه سپتامبر (مهر ماه) منتقل شد. ما این موضوع را به فال نیک گرفته و می توانیم دو نمایشگاه تحت عنوان یک نمایشگاه صنایع غذایی و یک نمایشگاه کالاهای مربوط به خانه و آشپزخانه برگزار کنیم که از برگزاری این نمایشگاه در چند ماه ِآینده استقبال خوبی شده که در آن صورت می توان گامهای موثری را در این باره برداشت.
نظر شما