سازمان تنظیم مقررات فقط صورت مساله را پاک کرده است! | دغدغه کودکان در شبکه های اجتماعی جهانی شد

بازار؛ گروه اقتصاد دیجیتال: صحنه مشاجره والدین با فرزندانشان برای توقف ساعت‌های طولانی مرور حساب‌هایشان در شبکه‌های اجتماعی، با هدف در امان ماندن از اثرات منفی سوء استفاده از این رسانه‌ها، به صحنه‌ای تکراری در میان اکثر خانواده‌ها در سراسر جهان تبدیل شده است.

به نظر می رسد که دولت استرالیا در راه مداخله برای یافتن راه حلی نسبی برای این موضوع با تعیین حداقل سن برای استفاده کودکان از شبکه های اجتماعی است که نشان می دهد دلیل این مداخله نگرانی در مورد سلامت روحی و جسمی است.

رویکرد دولت استرالیا پس از مجموعه ای از تلاش ها برای وضع قوانین در بسیاری از کشورها با هدف محافظت از کودکان در برابر تأثیرات منفی شبکه های اجتماعی، نشان دهنده نگرانی فزاینده در مورد تأثیراتی است که رسانه های اجتماعی می توانند داشته باشند، و در صورت موفقیت در بسیاری از کشورهای جهان ممکن است آن را اتخاذ کند.

از سوی دیگر، مدافعان حقوق دیجیتال از این بیم داشتند که اقدام دولت استرالیا ممکن است سایر دولت ها را وادار به انجام رفتارهای مشابه کند، که می تواند کودکان را به انجام فعالیت های خطرناک آنلاین به صورت مخفیانه سوق دهد.

دولت استرالیا می خواهد حداقل سن را برای استفاده از پلتفرم های رسانه های اجتماعی مانند TikTok و Instagram تعیین کند، اقدامی که به گفته او برای کاهش خطرات آنلاین برای کودکان طراحی شده است

اولین محدودیت سنی

هفته گذشته، آنتونی آلبانیز، نخست وزیر استرالیا در حساب های رسانه های اجتماعی خود اعلام کرد که دولت او می خواهد حداقل سن را برای استفاده از پلتفرم های رسانه های اجتماعی مانند TikTok و Instagram تعیین کند، اقدامی که به گفته او برای کاهش خطرات آنلاین برای کودکان طراحی شده است.

او اضافه کرد که دولت چپ میانه او آزمایشی را برای تأیید سن قبل از معرفی قوانین مربوط به حداقل سن برای استفاده از رسانه های اجتماعی در سال جاری انجام خواهد داد، اگرچه آلبانیز سنی را که دولتش اتخاذ خواهد کرد، مشخص نکرده ۱۴ ویا ۱۶ سال است.

آلبانیز همچنین گفته است: «می‌خواهم بچه‌ها را ببینم که دستگاه‌هایشان را پیاده می‌کنند و به زمین‌های فوتبال، استخرهای شنا و زمین‌های تنیس می‌روند».

وی افزود: ما می خواهیم آنها تجربیات واقعی با افراد واقعی داشته باشند زیرا می دانیم که شبکه های اجتماعی باعث آسیب های اجتماعی می شود.

این قانون استرالیا را در زمره اولین کشورهای جهان قرار می‌دهد که پس از شکست تلاش‌های قبلی، از جمله تلاش اتحادیه اروپا، پس از شکایت در مورد محدود کردن حقوق خردسالان در اینترنت، محدودیت‌های سنی را در شبکه‌های اجتماعی اعمال کردند.

متا، مالک فیس بوک و اینستاگرام، که حداقل سن ۱۳ سال را تعیین می کند، می گوید می خواهد طوری عمل کند که جوانان از پلتفرم های آن بهره مند شوند ولذا ابزارهایی را برای والدین و در حمایت از آنها طراحی خواهد کرد.

اعلام برنامه آلبانیز برای محدود کردن سن در شرایطی بود که تحقیقات پارلمانی درباره تأثیرات شبکه های اجتماعی بر جامعه و نگرانی از تأثیرات این رسانه ها بر سلامت روان نوجوانان صورت گرفت، موضوعی که جای بررسی و تحقیق آن در ایران خالی بوده و در ازاء آن با فیلتر کردن این شبکه های اجتماعی عطش دسترسی به آن را با فیلتر شکن های هنجار شکن بیشتر کرده است.

مطالعه‌ای که توسط دانشگاه سیدنی در سال ۲۰۲۳ انجام شد، نشان داد که سه چهارم استرالیایی‌ها بین ۱۲ تا ۱۷ سالگی از یوتیوب یا اینستاگرام استفاده می کردند

بحث بر سر تاثیرات تعیین محدودیت سنی

استرالیا یکی از کشورهایی در جهان است که بیشترین استفاده را از اینترنت می‌کند و چهار پنجم جمعیت آن - که بالغ بر ۲۶ میلیون نفر است - از رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند و مطالعه‌ای که توسط دانشگاه سیدنی در سال ۲۰۲۳ انجام شد، نشان داد که سه چهارم استرالیایی‌ها بین ۱۲ تا ۱۷ سالگی از یوتیوب یا اینستاگرام استفاده می کردند.

دانیل آنگوس، مدیر مرکز تحقیقات رسانه های دیجیتال در دانشگاه فناوری کوئینزلند، گفت: «این حرکت عجولانه با محروم کردن جوانان از مشارکت سالم و معنادار در دنیای دیجیتال، خطر آسیب جدی را به همراه دارد و به طور بالقوه آنها را به فضاهای آنلاین با کیفیت پایین تر سوق می دهد.

سازمان تنظیم مقررات اینترنت استرالیا همچنین در یادداشتی که در ژوئن گذشته به کمیته تحقیق ارائه داد؛ هشدار داد: اگر از مشکلاتی که آنها هنگام استفاده از رسانه‌های اجتماعی در فضای عمومی با آن‌ها استفاده می‌کنند، بدانیم، می‌توان برای ان راه حل ارائه داد ولی رویکرد محدودکننده ممکن است دسترسی جوانان به پشتیبانی حیاتی را محدود کند.

این سازمان با اشاره به اینکه تحمیل قوانین محدودیت سنی باعث می شود تا گروه هایی را که از این امکانات محروم هستند، برای دسترسی به آنها به سمت روش های غیررسمی سوق داده شوند.

در حالی که سازمان تنظیم مقررات اینترنت در استرالیا بر اساس تحقیقات گسترده مخالف محدود کردن جوانان به رسانه های اجتماعی است در ایران درست برعکس، سازمان مشابه در داخل چند سال است که به خیال خودراه را برای آنها بسته استدر حالی که بسیاری از نوجوانان با دور زدن فیلترهای اعمال شده، اعتیاد شدید به رسانه های اجتماعی به ویژه اینستاگرام و یوتیوب پیدا کرده اند

به گزارش بازار در حالی که سازمان تنظیم مقررات اینترنت در استرالیا بر اساس تحقیقات گسترده مخالف محدود کردن جوانان به رسانه های اجتماعی است در ایران درست برعکس، سازمان مشابه در داخل چند سال است که بر اساس نگرانی مطرح شده عمل کرده و دسترسی را به خیال خود بسته است. به عبارت بهتر این همان نگرانی ای است که اکنون کاملا در ایران ظهور و بروز یافته و بسیاری از نوجوانان با دور زدن فیلترهای اعمال شده، اعتیاد شدید به رسانه های اجتماعی به ویژه اینستاگرام و یوتیوب پیدا کرده اند و علاوه بر این راه های دور زدن فیلتر را حتی آنها به والدینشان می آموزند.

بد نیست بدانید که متا پس از آنکه شرکت صاحب اپلیکیشن پیام رسان واتس اپ اعلام کرد که حداقل سن لازم برای استفاده از این اپلیکیشن را در اروپا به جای ۱۶ سال به ۱۳ سال کاهش داده و در آوریل گذشته آن را اجرا کرد، با طوفانی از انتقادات مواجه شد.

پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی همچنین طی سال گذشته با سیل شکایت‌های فدرال در ایالات متحده آمریکا مواجه شده‌اند که ادعا می‌کنند خدمات آنها برای کاربران نوجوان مضر است و به سلامت روان آسیب می‌رساند.

در سال ۲۰۲۳، پرکاربردترین پلتفرم های رسانه های اجتماعی در میان نوجوانان در ایالات متحده یوتیوب بود که ۹۳ درصد از آنها از این پلتفرم استفاده کردند، پس از آن TikTok با ۶۳ درصد، سپس اسنپ چت با ۶۰ درصد و اینستاگرام با ۵۹ درصد در جایگاه چهارم قرار گرفتند.

آمریکا قانون حفاظت از حریم خصوصی کودکان را به اجرا درآورده است که نحوه جمع‌آوری داده‌ها را از طریق وب‌سایت‌ها و برنامه‌های کاربردی در مورد کودکان با استفاده از رسانه‌های اجتماعی تنظیم می‌کند این قانون همچنین تبلیغات هدفمند را برای کاربران جوان ممنوع می کند

محدودیت های مختلف برای کودکان در جهان و بیراهه سیاستگذاران ما

سایت ارقام در این باره نوشته است: کشورها با محدودیت‌هایی که برای استفاده کودکان از رسانه‌های اجتماعی اعمال می‌کنند، به گونه‌ای متفاوت برخورد می‌کنند، که اغلب ناشی از نگرانی در مورد حفظ حریم خصوصی داده‌ها و قرار گرفتن در معرض محتوای مضر و تبلیغات بد سکوها است. به عنوان مثال، ایالات متحده قانون حفاظت از حریم خصوصی کودکان را به اجرا درآورده است که نحوه جمع‌آوری داده‌ها را از طریق وب‌سایت‌ها و برنامه‌های کاربردی در مورد کودکان با استفاده از رسانه‌های اجتماعی تنظیم می‌کند این قانون همچنین تبلیغات هدفمند را برای کاربران جوان ممنوع می کند.

انگلیس همچنین قانون کودکان را معرفی کرد که استانداردهایی را برای خدمات آنلاینی که کودکان زیر ۱۸ سال احتمالاً به آنها دسترسی دارند، تعیین می کند.

این قانون بر حفاظت از داده‌های کودکان، غیرفعال کردن ردیابی موقعیت جغرافیایی و محدود کردن فناوری‌های «فشار» که کودکان را وادار می‌کند اطلاعات شخصی را فاش کنند، بر نحوه دسترسی کودکان به اخبار در رسانه‌های اجتماعی نیز تأثیر می‌گذارد.

متاسفانه باید اذعان داشت که قوانین حفاظت از داده های کودکان در کشور اجرا نشده و حتی خانواده ها نیز نسبت به این موضوع حساسیتی نشان نمی دهند و حتی به عنوان کودکان و نوجوانان کار فضای مجازی قابل مشاهده هستند. آنجایی که یک نوجوان بدون توجه آگاهیدرباره مسائل اروتیک در این باره تولید محتوا می کند و یا کودکی که روزانه به همراه اعضای خانواده به تولید محتوا می پردازد!

به گزارش بازار متاسفانه باید اذعان داشت که این قوانین در کشور نیز اجرا نشده و حتی خانواده ها نیز نسبت به این موضوع حساسیتی نشان نمی دهند و بعضا تمام اطلاعات کودکان را در فضای مجازی منتشر کرده و حتی به عنوان کودکان و نوجوانان کار فضای مجازی قابل مشاهده هستند. آنجایی که یک نوجوان بدون توجه به محتوای تولید شده درباره مسائل اروتیک تولید محتوا می کند و یا کودکی که روزانه به همراه اعضای خانواده به تولید محتوا می پردازد!

البته منظور از این گزارش اعمال محدودیت بیشتر و اصرار بر حفظ وضعیت موجود و فیلترهای فعلی نیست که تنها باعث پر کردن شرکت های ارائه فیلتر شکن شده است. بلکه هدف منظور زدن سورنا از سمت گشاد ان در در تنظیم سیاست ها و مقرارت درباره فضای اینترنت است که به مثابه مثال تکراری چاقو است.

در این زمینه، ملانی داوز، مدیر عامل سازمان تنظیم مقررات ارتباطات انگلیس (Ofcom)، گفته است: تجربیات آنلاین کودکان توسط محتوای مضری که آنها نمی توانند از آن اجتناب کنند یا کنترل کنند، خراب شده است، و تاکید دارد که پلتفرم ها همچنین باید طبقه بندی سنی محتوا را برای جلوگیری از کودکان تعیین کنند. از دیدن محتوای مضر به خودکشی، خودآزاری و پورنوگرافی مرتبط است.

چین همچنین کنترل‌های سختی را بر روی دسترسی کودکان زیر ۱۸ سال به اینترنت اعمال کرده است به عنوان مثال دسترسی خردسالان در اینترنت، به اطلاعات مضرو حتی سیاسی محدود شده است.

ایالت فلوریدا نیز در ماه مارس گذشته اعلام کرد که فرماندار این ایالت پیش نویس قانونی را امضا کرده است که کودکان زیر ۱۴ سال را از ایجاد حساب کاربری در شبکه های اجتماعی منع کرده و ایجاد حساب های خصوصی پس از کسب رضایت والدین ممکن است.

تجربیات کشورها در محدود کردن رسانه های اجتماعی

این موضوع به کودکان محدود نمی‌شود، کشورهای دیگر به‌دنبال اعمال محدودیت‌های گسترده‌تر بر این وسایل بودند تا از تأثیرات منفی رسانه‌های اجتماعی محافظت کنند.

به تازگی برزیل ممنوعیت موقت پلت فرم رسانه های اجتماعی، محدودیت ها، جریمه ها یا اقدامات قانونی را اعمال کرده است.

چین همچنین برخی از سخت‌ترین کنترل‌ها را بر روی رسانه‌های اجتماعی اعمال می‌کند، به طوری که پلتفرم‌هایی مانند فیس‌بوک، توییتر و اینستاگرام مسدود شده‌اند و دولت رسانه‌های اجتماعی داخلی مانند وی چت و ویبو را نظارت و سانسور می‌کند.

روسیه همچنین قوانین سختگیرانه‌ای در مورد استفاده از رسانه‌های اجتماعی دارد، از جمله الزام پلتفرم‌ها برای ذخیره داده‌های کاربران در داخل کشور و حذف محتوایی که دولت آن‌ها را غیرقانونی می‌داند، دولت می‌تواند پلتفرم‌هایی را که رعایت نمی‌کنند ممنوع کند. اوضاع در کشورهای عربی هم وضعیت مشابهی دارد

در همین حال قانون «اینترنت مستقل» به دولت کنترل بیشتری بر ترافیک اینترنت می دهد و به دولت اجازه می دهد در صورت تهدیدی برای امنیت ملی، دسترسی به شبکه های جهانی را قطع کند اما به نظر نمی آید که این محدودیت سازی باید دائمی و برای همه سنین باشد.

به جای پاک کردن ظاهری صورت مساله در قالب اعمال فیلتر، مهارتهای اجتماعی کودکان در دستور کار جدی برنامه ریزان حوزه آموزش قرار گیرد

آیا فرزند شما برای شبکه های اجتماعی آماده است؟

والدین مواضع متفاوتی در مورد اجازه دادن به فرزندان خود برای ایجاد حساب کاربری در رسانه های اجتماعی دارند، در حالی که بسیاری از آنها از اجازه دادن به فرزندان خود برای داشتن حساب های زیر سن قانونی خودداری می کنند.

برخی دیگر ممکن است تصمیم بگیرند که فرزندانشان کاملاً برای شبکه‌های اجتماعی آماده نیستند، حتی اگر فرزندشان در سن قانونی (معمولاً ۱۳ سال) باشد، اما وقتی بچه‌ها به دبیرستان می‌رسند، احتمالاً فشار همسالانشان برای حفظ ارتباط آنلاین با دوستانشان افزایش می‌یابد.

اگر والدین موافقت کردند که فرزندانشان از این شبکه ها استفاده کنند، باید آگاهی کافی را در بین فرزندانشان در مورد خطرات آنها ایجاد کنید، به ویژه محتوای نامناسب، زیرا هر کسی می تواند ویدیو، عکس یا ایده را در رسانه های اجتماعی منتشر و به اشتراک بگذارد، این بدان معنی است که کودکان ممکن است چیزهایی را ببینند که نمی خواهند ببینند، از جمله محتوای جنسی یا خشونت آمیز!

والدین همچنین باید به فرزندان خود نسبت به اشتراک گذاری بیش از حد هشدار دهند، زیرا رسانه های اجتماعی به افراد اجازه می دهند اطلاعاتی را در مورد اینکه چه کسی هستند و چه کاری انجام دهند را با افراد مختلف به اشتراک بگذارند، و شما هرگز نمی توانید از نیت یا برنامه های شخصی که انجام می دهد مطمئن باشید.

علاوه بر این ایجاد دوستی با افرادی که نمی شناسند نیز یکی از خطرات این شبکه ها است و این فرصتی را برای بزرگسالان برای برقراری ارتباط آنلاین با کودکان باز می کند، زیرا ایجاد پروفایل های جعلی نیز آسان است و برخی از بزرگسالان ممکن است تظاهر به کودکی کنند. این امر تشخیص تفاوت بین یک شخص واقعی و یک فرد جعلی را دشوار می کند، زیرا برخی از افراد آنلاین نیز می توانند کودکان را تحت فشار قرار دهند تا کاری را انجام دهند که نمی خواهند انجام دهند.

برای تصمیم گیری در مورد مشارکت کودکان در شبکه های اجتماعی، برخی ملاحظات باید در نظر گرفته شود، از جمله مهارت های اجتماعی کودکان اگر در تعاملات اجتماعی خارج از اینترنت دچار مشکل هستند، استفاده از این وسایل ممکن است این مشکلات را افزایش دهد. لذا پیشنهاد می شود به جای پاک کردن ظاهری صورت مساله در قالب اعمال فیلتر، مهارتهای اجتماعی کودکان در دستور کار جدی برنامه ریزان حوزه آموزش قرار گیرد.

حداقل با وجود چنین وضعیتی در جهان و ایران والدین باید بدانند که وظایف آنها در قبال حضور کودکانشان در فضای مجازی بیش از حد جدی است و نباید ان را ساده و سرگرم کننده دانست.

هنگامی که فرزند شما در شبکه های اجتماعی حساب کاربری ایجاد می کند، کارشناسان معتقدند که توافق رسیدن با او در مورد نحوه استفاده از این حساب مفید است. با او توافق کنید که بر فعالیت آنلاین او نظارت کنید و مطمئن شوید که در صورت تجربه چیزی ناراحت کننده در رسانه های اجتماعی به شما مراجعه خواهد کرد. با این حال، اگر نگران هستید فرزندتان در صورت کمک به شما مراجعه نمی کند، این به معنای این است که هنوز آماده حضور در فضای مجازی نیست.