بابک رحیمیان؛ بازار: آمار پرطمطراق میزبانی از ۴۰ میلیون زائر در طول سال اگر چه این روز ها نشان از افتخار مسئولان خراسانی رضوی دارد اما به دلیل زیر ساخت هایی که هنوز نسبت به آن بی توجه هستیم بدون شک نه تنها در آینده آرامشی برای زائران فراهم نخواهدساخت بلکه موجب سخت شدن زیارت می شود.
بررسی آمار ها نشان می دهد که افزون بر ۷۰ درصد زائران به دلایل مختلف در طی دو سال گذشته ترجیح دادند تا با خودروی شخصی به مشهد مقدس سفر کنند و لذا این موضوع حفظ امنیت جان زائران را در محور های مواصلاتی و منتهی به استان خراسان رضوی را بیش از پیش اهمیت می بخشد.
ما در حالی شاهد افزایش تردد خودرو های شخصی و هم چنین ناوگان حمل و نقل عمومی منتهی به مشهد هستیم که خراسان رضوی کمترین سهم بزرگراه ها را در مقایسه با سایر مناطق کشور دارد و این سیل عظیم تردد ها در آینده نزدیک دردسر ساز خواهد شد.
اگر چه مسئولان استانی و حتی روسای دولت های پیشین تاکنون وعده های بسیاری مبنی بر ایجاد زیر ساخت های جاده ای و یا راه اندازی قطار سریع السیر مشهد- تهران را داده اند اما متاسفانه این اتوبان وعده ها تاکنون از میان چندین دولت عبور کرده و هنوز به مقصد نرسیده است!
استاندار خراسان رضوی در روز های پایانی شهریور ماه در جلسه دستگاه های خدمت رسان که با حضور رییس جمهور در مشهد برگزار شد ۳ پروژه قطار سریع‌السیر مشهد-تهران، آزادراه حرم‌تاحرم و شهر فرودگاهی برای مشهد را در زمره مطالبات از رئیس جمهور عنوان کرد اما نگاهی به عملکرد مدیران استانی و دولتمردان نشان می دهد که این وعده ها هنوز سرانجامی نداشته است.
استاندار خراسان رضوی در روز های پایانی شهریور ماه در جلسه دستگاه های خدمت رسان که با حضور رییس جمهور در مشهد برگزار شد ۳ پروژه قطار سریع‌السیر مشهد-تهران، آزادراه حرم‌تاحرم و شهر فرودگاهی برای مشهد را در زمره مطالبات از رئیس جمهور عنوان کرد اما نگاهی به عملکرد مدیران استانی و دولتمردان نشان می دهد که این وعده ها هنوز سرانجامی نداشته است.
رئیس‌جمهور درحالی در سفرش به مشهد معاون اجرایی‌اش را به پیگیری زمان‌بندی پروژه «آزادراه حرم تا حرم» به‌عنوان یکی از زیرساخت‌های مهم مسیر زیارت امام‌رضا(ع) مکلف کرد که این پروژه باید تا پایان برنامه ششم توسعه یعنی پارسال به اتمام می‌رسید.
به نظر کارشناسان آزاد راه حرم تا حرم بیشتر از آنکه به مأمور پیگیری برای زمان‌بندی نیاز داشته باشد، تشنه اعتباراتی است که از پایتخت یا تخصیص نمی‌یابد یا تزریق قطره‌چکانی‌اش دردی از این آزاد راه دوا نمی‌کند.
بزرگراه در راه مانده
وجود شهر مقدس مشهد به عنوان بزرگترین تمرکز جذب گردشگر داخلی و قرارگیری مرزهای سرخس، باجگیران و تایباد به عنوان توسعه دهنده حمل ونقل ترانزیتی در این استان بیش از گذشته امکان سنجی احداث آزادراه دراین بخش از کشور، جهت اتصال به شبکه‌های آزادراهی موجود را مهم جلوه کرده است.
از همین رو و در این راستا پروژه عظیم آزادراه حرم تاحرم که در برگیرنده استان های قم، تهران، سمنان و خراسان رضوی است در مهر ماه سال ۸۹ باهدف اتصال قم به خراسان رضوی از مسیر استان سمنان در دستور کار قرار گرفت اما با وجود اینکه این آزاد راه از ناحیه غرب به صورت جسته و گریخته اقداماتی برای آن انجام پذیرفته است اما از طرف شرق و در استان خراسان رضوی تاکنون قدم قابل توجهی برای این اقدام برداشته نشده است.
اگر چه طبق مصوبه ریاست جمهوری در سفر به مشهد مقدس؛ ابراهیم رئیسی به وزارت راه و شهرسازی ۶ ماه مهلت داد تا پروژه آزاد راه حرم تا حرم را تعیین تکلیف و نتیجه را به هیئت دولت اعلام کند اما ظاهرا این ضرب الاجل هم با گذشت دو سال ضربی نداشت
پروژه‌ای که در سال ۸۹ با مشارکت قرارگاه خاتم‌الانبیا شروع شد در سه قطعه تعریف شد، قطعه اول قم تا گرمسار، قطعه دوم گرمسار تا سمنان و قطعه سوم سمنان به مشهد است که با وجود گذشت ۱۳ سال هنوز از طرف خراسان رضوی اقدام قابل توجهی برای آن انجام نپذیرفته است.
آزادراهی با مسافت ۹۸۰ کیلومتر که ۲۲۳ کیلومتر آن در جغرافیای خراسان رضوی واقع‌شده اما در طول عمر سه دولت دهم، یازدهم و دوازدهم باید بگوییم اقدامات دولت برای عملیات اجرایی قطعه آزادراه در خاک خراسان به صفر تمایل داشته است.
اگر چه طبق مصوبه ریاست جمهوری در سفر به مشهد مقدس؛ ابراهیم رئیسی به وزارت راه و شهرسازی ۶ ماه مهلت داد تا این پروژه را تعیین تکلیف و نتیجه را به هیئت دولت اعلام کند اما ظاهرا این ضرب الاجل هم با گذشت دو سال ضربی نداشت.
قطار سریع السیر مشهد-تهران به مقصد نرسید
پروژه برقی کردن قطار مشهد –تهران و راه‌اندازی قطارهای سریع‌السیر نیز از سال ۱۳۹۳ بر سر زبان‌ها افتاد و باوجود عبور این پروژه از سه دولت اما هنوز به مقصد نرسیده و هم چنان در ایستگاه انتظار متوقف مانده است.
پروژه برقی سازی قطارهای مسافری ازجمله طرح‌هایی بود که سال‌ها پیش بسیاری از رسانه‌های دولتی از آن به‌عنوان «انقلاب در راه‌آهن ایران» یادکردند اما به دلیل شانه خالی کردن سرمایه‌گذارهای خارجی به سرانجام نرسید و این روزها باری دیگر توسط مسئولان کشوری و استانی بر سر زبان‌ها افتاده است.
اگرچه پروژه برقی کردن خط آهن مشهد- تهران از سال ۱۳۹۳ در دستور کار دولتمردان قرارگرفت اما تاکنون این وعده محقق نشده است و این در حالی بود دولتمردان وعده می دادند در کنار برقی سازی راه‌آهن تهران-مشهد؛ قطار سریع‌السیر با سرعت 200 کیلومتر را در این مسیر راه اندازی خواهند کرد که این وعده هم فرجامی نداشت!
مسیر تهران-مشهد یکی از پرترددترین مسیرهایی است که چه ازنظر هوایی و چه ریلی، ماهانه تعداد مسافر زیادی در این مسیر جابه‌جا می‌شوند ازاین‌جهت پرسرعت کردن این مسیر، می‌تواند از جهت کاهش هزینه‌ها، صرفه‌جویی در وقت و افزایش بهره‌وری مفید باشد.
اگرچه پروژه برقی کردن خط آهن مشهد- تهران از سال ۱۳۹۳ در دستور کار دولتمردان قرارگرفت اما تاکنون این وعده محقق نشده است و این در حالی بود دولتمردان وعده می دادند در کنار برقی سازی راه‌آهن تهران-مشهد؛ قطار سریع‌السیر با سرعت 200 کیلومتر را در این مسیر راه اندازی خواهند کرد که این وعده هم فرجامی نداشت!
بودجه ای که محو شد
دولتمردان تاکنون حرف و حدیث های بسیاری مبنی بر کمک به زیارت آسان و تسهیل راه زائران داشتند اما هیچ یک از آن ها تاکنون جامه عمل پوشانده نشده است.
به طور مثال پیش از این قرار بود تا دولت هرساله در زمان اعلام بودجه سازمان‌ها، بودجه‌ای را هم برای زیارت و توسعه فرهنگ زیارت در نظر بگیرد، البته بماند که رقم این بودجه هرساله آب رفت و به دست فراموشی سپرده شد.
طی سال‌های گذشته دولت و مجلس در ردیفی به نام «زیارت» بودجه مستقلی برای مشهد با ۳۰ میلیون زائر در نظر گرفت و سپس شهرهای قم و شیراز نیز به آن افزوده شدند اما قسمت غم‌انگیزتر اینکه همان مبلغ پیش‌بینی‌شده نیز اختصاص پیدا نکرد.
بودجه زیارت باید از سال ۹۰، با شروع برنامه پنجم بودجه عملیاتی می‌شد. با تصویب برنامه پنجم توسعه طبق ماده١٢ این قانون، دو شهر زیارتی قم و شیراز هم برای تخصیص این بودجه در کنار مشهد قرار گرفتند که بدین ترتیب بودجه مذکور که باید صرف عمران، تأسیسات زیربنایی، فرهنگی و رفاهی زائران رضوی می‌شد.
بر اساس ماده ۱۲ قانون پنجم توسعه قرار بود هرسال ۲۰۰ میلیارد تومان برای این امر اختصاص پیدا کند.ابتدا تنها مشهد و پس‌ازآن سه شهر مشهد، قم و شیراز در این بودجه سهم داشتند اما مبلغ این بودجه نه‌تنها به صد میلیارد تومان کاهش یافت بلکه میان تمام ۳۱ استان کشور تقسیم شد که طبیعی است در این میان سهم اندکی برای مشهد باقی ماند.
در اعتبارات بودجه سال ۹۶ به بعد نیز دیگر هیچ ردیف مشخصی برای زیارت وجود ندارد
در سال اول اجرای این برنامه از ۶۱ میلیارد و ۵۷۰ میلیون تومان بودجه با تأکید بر اختصاص به مشهد، قم و شیراز ۵۵ میلیارد تومان از آن تخصیص یافت. سهم خراسان رضوی در سال ۹۱ تنها ۱۰ میلیارد تومان شد. سال ۹۲ سهم استان ۲۵ میلیارد تومان بود اما تنها ۴ میلیارد تخصیص یافت. سال ۹۳ از ۱۲ میلیارد و ۵۳۵ میلیون تومان سهم استان فقط ۸ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان تخصیص یافت!
دیری نپایید که ردیف بودجه سال ۹۱ به اصرار نمایندگان مجلس از ماده ۱۲ خارج و قانون بودجه مساجد، بقاع و زیارتگاه‌ها قرار گرفت. بدین ترتیب در قانون بودجه سال ۹۴ حدود ۲۰ میلیارد تومان اعتبار ویژه مساجد، بقاع متبرکه و زیارتگاه‌ها برای خراسان رضوی مصوب شد که ۹ میلیارد و ۹۷۰ میلیون آن تخصیص یافت. دولت در این سال ۶ میلیارد تومان از کسری تخصیص اعتبار سال ۹۳ را نیز پرداخت.
در سال ۹۵ به‌طورکلی از قانون بودجه حذف شد بااین‌حال با پیگیری‌های نمایندگان مردم، ۲۷ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان قانون بودجه برای زیارت مصوب شد که هیچ‌گاه تخصیص نیافت.
در اعتبارات بودجه سال ۹۶ به بعد نیز دیگر هیچ ردیف مشخصی برای زیارت وجود ندارد. سال ۹۸ محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه‌وبودجه مدعی شد که بودجه زیارت با مبلغ ناچیز و تخصیص نیافتن‌ها به شهر مشهد کمکی نکرده است و این وعده را داد که دولت با استفاده از سایر ردیف‌ها به هزینه‌های زیارت در مشهد کمک می‌کند؛ اما دولت با حذف بودجه زیارت از لایحه قانون برنامه‌وبودجه در سال ۹۹ ترتیبی اتخاذ کرد تا دیگر مطالبه برای دریافت این بودجه وجود نداشته باشد.
بودجه‌ای که قرار بود برای تأمین زیرساخت‌ها به شهری که روزانه ۳۰۰ هزار زائر را در خود جای می‌دهد، پرداخت شود ولی با رفتار کج دار و مریز سیاست‌گذار کمتر از ۱۰ درصد آن تخصیص و مابقی آن از صفحه مطالبات بودجه‌ای پاک شد.
نظر شما