توافقنامه های تجاری آمریکا در بن‌بست کرونا

فاطمه محمدی پور؛ بازار: سایت تحلیلی نشنل اینترست اخیرا مقاله ای از «جفری کوچیک» استاد دانشکده دولت و سیاست های عمومی دانشگاه آریزونا با عنوان « کرونا و ایجاد شک و تردید در معاملات تجاری آمریکا، مکزیک و کانادا» منتشر نموده است. ترجمه مقاله در ادامه آمده است.

موافقت نامه تجاری ایالات متحده آمریکا و مکزیک و کانادا ( USMCA) اول جولای به مرحله اجرا می رسد - درست سه سال پس از آن که رئیس جمهور «دونالد ترامپ» برای اولین بار خواستار تجدید نظر در NAFTA شد. دستیابی به توافق جدید آسان نبود. در سال ۲۰۱۸، هم ترامپ و هم نخست وزیر «جاستین ترودو» تهدید کردند که به دلیل اختلاف نظرهای مهم درباره دسترسی به بازار و حل اختلافات، مذاکرات را ترک خواهند کرد. این اختلافات سرانجام در توافق منعقد شده در دسامبر سال ۲۰۱۹ برطرف شد و  دور جدیدی از همکاری های اقتصادی آغاز شد.

متأسفانه، اجرای USMCA اکنون با چالش های جدیدی روبرو است. این چالش ها با افزایش شک و تردید نسبت به جهانی شدن آغاز می شود. حقیقتا بیماری همه گیر کووید ۱۹ آسیب پذیری های اقتصاد جهانی وابسته به هم را آشکار ساخت. در طی دهه های گذشته، تولید در جهان گسترش یافته و تعداد کمی از آنچه ما خریداری می کنیم در یک کشور تولید می شود. در شرایط عادی، این روند تولید کم هزینه تر بوده و قیمت ارزان تر برای مصرف کنندگان را فراهم می کند. با این حال، شوک بازار می تواند به سرعت پیوندهای ظریف در زنجیره های عرضه جهانی را از بین ببرد.

این دقیقاً همان چیزی است که ما در هنگام شیوع ویروس کرونا دیدیم. دولت ها برای مهار شیوع بیماری اقدامات مهمی از جمله تعطیلی کارخانه ها، محدودیت های حمل و نقل و قرنطینه عمومی انجام دادند. این اقدامات باعث کند شدن تولید در داخل کشورها و کاهش جریان کالا بین آنها شد. این تأثیرات به حدی شدید است که سازمان تجارت جهانی تخمین زده  کل تجارت جهانی می تواند در سال ۲۰۲۰ به یک سوم برسد. 

 بارزترین نمونه کمبود تأمین تجهیزات محافظ شخصی برای کارکنان پزشکی در خط مقدم  مبارزه با کروناست. تقریبا نیمی از ماسک و محافظ های صورت در چین تولید می شود. محدودیت های چین در صادرات این اقلام به معنای عرضه کمتر برای سایر کشورها بود. ناامیدی ناشی از کمبود کالاهای حیاتی منجر به افزایش درخواست ها برای حمایت از تجارت  و نه آزادسازی شده است. این مهم در اظهارات اخیر رئیس نماینده تجارت ایالات متحده که گفت تعرفه ها پاسخ مناسبی به همه گیری هستند با این استدلال : ابزاری که ما برای مبارزه با بیماری همه گیر لازم داریم باید در آمریکا ساخته شود، مشهود است. با توجه به این شرایط، جای تعجب نیست که سؤالاتی درباره زمان اجرای USMCA ایجاد شود.

قبل از همه گیری کرونا ویروس، اعضای USMCA تقریبا ۳۰ درصد تولید ناخالص داخلی جهانی و بیش از ۱ تریلیون دلار کل واردات را به خود اختصاص داده بودند. در حال حاضر، کندی رشد اقتصادی در سراسر منطقه باعث شده آنها خواهان تأخیر در اجرای توافق باشند. اتاق بازرگانی ایالات متحده آمریکا، که عموماً از آزادسازی تجارت حمایت می کند، هشدار داد که شرکت های آمریکایی در طی اختلال اقتصادی بی سابقه ناشی از ویروس کرونا، به انعطاف پذیری احتیاج دارند.

شک و تردید نسبت به زنده بودن USMCA بار دیگر توسط صنایع کلیدی منطقه - مهمترین آنها صنعت خودرو – ابراز شده است. تجارت خودرو مدتهاست که در ایالات متحده آمریکا مورد مناقشه بوده است. هنگامی که ترامپ به مقام ریاست جمهوری رسید، وی برون سپاری تولید خودروهای آمریکایی به مکزیک را یکی از دلایل اصلی اجرای مالیات مرزی در اوایل دولت خود ذکر کرد. به همین دلیل در ابتدا کاخ سفید قوانین جدید اتومبیل USMCA را پیروزی بزرگ قلمداد می کرد.

 این قرارداد شامل الزامات محتوای محلی است، به این معنی که ۷۵ درصد از محتوای خودرو باید در کشورهای عضو انجام شود. در همین زمان، تقریبا نیمی از تولید باید توسط کارگرانی انجام شود که ۱۶ دلار در ساعت یا بیشتر بدست می آورند. هر دو ماده فوق برای محافظت از تولید خودرو در آمریکای شمالی و به ویژه در ایالات متحده آمریکا در نظر گرفته شده اند. اجرای مطالبات جدید و مطالبات دستمزد نمی تواند یک شبه رخ دهد - به خصوص در شرایط فعلی که شرکت ها شاهد افت قابل توجهی در درآمد خود هستند.

به همین دلیل تولید کنندگان مکزیکی خواستار تأخیر در اجرای USMCA در ماه مارس شدند. سازمان صنایع به قوانین و مشکلات ایجاد زنجیره های تأمین جدید مورد نیاز برای پیروی از قوانین  USMCA اشاره کردند. شرکت های اتومبیل سازی آمریکایی این نگرانی ها را با یکدیگر در میان گذاشتند. کاهش شدید خریدهای جدید اتومبیل و کاهش سرعت تولید، هر دو نتیجه مستقیم شیوع ویروس کرونا هستند و شرکت های خودروسازی در تلاش برای زنده ماندن هستند. در نتیجه، انجمن تولید کنندگان موتور و تجهیزات به همراه اعضای کلیدی کنگره برای تأخیر در اجرای این قرار داد تجاری لابی کردند. باید گفت رعایت  قوانین  گنجانده شده در توافق فوق به زمان و منابع نیاز دارد که منابع و زمان به اندازه کافی وجود ندارد. از این رو حتی صنایع امریکا اصرار دارند که تاریخ اجرای اول جولای برای اجرای USMCA مناسب نیست.

صنعت خودرو فقط یک نمونه است. درخواست های مشابهی توسط سایر صنایع و کمیته مشاوره عملیات گمرک تجاری آمریکا ابراز شده است  که توصیه می کند اجرای USMCA را به تعویق اندازند. حمایت نوسانی از USMCA  در میان سایر نشانه های افزایش تنش های تجاری می آید. ترامپ  اعمال تعرفه های جدیدی را علیه چین بیان نموده زیرا پکن را به علت شیوع بیماری کووید ۱۹ مقصر می داند.  کاخ سفید به تازگی مجبور به عقب نشینی از اظهارات مشاور اقتصادی «پیتر ناوارو» مبنی بر پایان یافتن آتش بس تجاری ایالات متحده و چین است.

این تهدید محدود به چین نمی شود. طبق گزارش ها، ایالات متحده قصد دارد دوباره تعرفه ها بر آلومینیوم کانادا را اعمال کند. این اقدام نشان می دهد که نه مکزیک و نه کانادا هنوز مطابق با USMCA نیستند. به نظر می رسد تنش های تجاری دقیقاً در زمانی که اعضای USMCA قرار است برای دستیابی به یک همکاری مشترک تلاش کنند، در حال افزایش است.

درنهایت، دلایل موجهی وجود دارد که بتوانیم به وابستگی روزافزون ما به زنجیره تأمین بسیار آسیب پذیر فکر کنیم. ممکن است افزایش ظرفیت کالاهای حیاتی لازم برای حفظ سلامت عمومی و امنیت ملی کاملاً معقول باشد. در عین حال، پیامدهای اقتصادی ویروس کرونا نیز باید جدی گرفته شود.

بسیاری از افراد، از جمله مخالفان اصلی NAFTA، فکر می کنند معاملات تجاری مشکلات  اقتصادی را وخیم تر می کند، نه بهتر. در هر صورت، اختلاف نظرها درباره USMCA، توافقی که با امضاء آن کاخ سفید مدعی پیروزی عمده در سیاست خارجی بود، به نظر می رسد در مرحله اجرا با چالش های متعددی مواجه بوده و چندان موفقیت آمیز نخواهد بود.