بازار؛ گروه بین الملل: «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در اظهاراتی تحریک‌آمیز علیه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای کشورمان، مدعی شد: ایران تنها کشور غیرهسته‌ای است که اورانیوم را در سطح بسیار بالا و نزدیک به میزان مورد نیاز برای تولید سلاح اتمی غنی‌سازی می‌کند.
گروسی به نشریه نشنال گفت: من نمی‌گویم آنها سلاح هسته‌ای دارند، عرض من این است که این میزان غنی‌سازی حساس است. هنگامی که شما این در این سطح غنی‌سازی می‌کنید باید قوانین را رعایت کنید. مدیرکل آژانس اوایل دی‌ماه نیز با انتشار گزارش تحریک‌آمیز دیگری اعلام کرد که روند تولید اورانیوم غنی‌شده در ایران افزایش یافته است. بر اساس این گزارش ادعایی، ایران سرعت غنی‌سازی اورانیوم خود را با خلوص ۶۰ درصد تغییر داده و از تولید ۳ کیلوگرم به حدود ۹ کیلوگرم در ماه بازگشته است.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ادامه تأکید کرد که مسیر گفت‌وگوها با ایران همچنان باز است اما در ادامه در خصوص ادعای مانع‌تراشی ایران در مسیر بازرسی‌ها گفت: «این قطعاً در تضاد با روح کار ما است. بسیار بسیار غیرسازنده است».
باید گفت ایران ۲ سال پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام و تعلل طرفهای اروپایی در عمل به تعهداتشان در این توافق، گام‌هایی را تحت نظارت آژانس برای کاهش تعهداتش برداشت تا توازن در اجرای این توافق را برقرار کند. جمهوری اسلامی ایران همواره تاکید کرده است که تدابیر صورت گرفته برگشت پذیر بوده و هرزمان که سایر طرف‌ها به طور کامل به تعهداتشان عمل کنند ایران نیز متقابلا رفتار خواهد کرد.
آمریکا که در سال ۲۰۱۸ از توافق هسته‌ای خارج شد و ضمن بازگردانی تحریم‌های پیشین تحریم‌های متعدد تازه‌ای را نیز علیه ایران اعمال کرد و شرکای اروپایی برجام که از آن پس، تعهداتشان نسبت به کاهش تاثیر تحریم‌های آمریکا بر ایران و عادی‌سازی روابط تجاری با ایران را عملی نکرده‌اند، اقدامات متقابل ایران را که بر اساس حقوق قانونی تعیین شده آن در برجام، به طور گام‌به‌گام و با اطلاع قبلی انجام شد را نقض تعهدات برجامی آن تلقی کرده و در جلسات متعددی در شورای حکام به صدور بیانیه‌های سرزنشی متعددی علیه ایران پرداخته‌اند.
آمریکا و شرکای اروپایی توافق هسته‌ای با بهانه کردن ادعاهایی علیه ایران در زمینه موضوعات فرابرجامی، از جمله امور داخلی ایران و شراکت دفاعی آن با روسیه مسیر مذاکرات وین را منحرف کردند و این مذاکرات بیش از یک سال است که با وقفه روبه‌رو شده است.
خبرنگار بازار در گفتگو با «رابرت شاپیرو» استاد دانشگاه کلمبیا آمریکا به این موضوع پرداخته است که در ادامه می آید. وی نویسنده کتاب‌های «پنجاه سال روند در اولویت‌های سیاست آمریکایی‌ها»، «سیاستمدارها نگران نیستند: دستکاری سیاسی و از دست دادن پاسخ‌دهی دموکراتیک»، «راهنمای افکار عمومی آمریکا و رسانه‌های آکسفورد» و «فروش ترس: ضد تروریسم، رسانه‌ها و افکار عمومی» است.
*مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، رافائل گروسی اخیراً گفته است که ایران به سرعت در حال غنی سازی اورانیوم است، اما ما نمی گوییم که سلاح دارد. وی همچنین اعلام کرده است که راه مذاکره با ایران همچنان باز است. ارزیابی شما از سخنان او چیست؟
گروسی معتقد است ایران موانعی جهت بازرسی از سایت های هسته ای ایجاد می کند و تیم آژانس بین المللی انرژی هسته ای نمی تواند نظارت دقیق بر اقدامات هسته ای ایران داشته باشد. این مهمترین دلیل اظهارات مدیر کل آژانس بوده و به عنوان رئیس نهادی بی طرف باید روند مذاکرات ایران و سایر کشورها را در این شرایط منطقه ای بی ثبات تسهیل کند.
*پس از اظهارات گروسی، آنتونی بلینکن نیز اعلام کرد که خروج آمریکا از برجام اشتباه بزرگی بوده و برنامه هسته ای ایران از این محدودیت رها شده است و اکنون در شرایطی هستیم که نمی خواستیم در آن قرار بگیریم. ارزیابی شما از سخنان او چیست؟
دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور ایالات متحده رسما از برجام خارج شد و آن را بی اساس دانست. دولت بایدن بایدن تلاش کند به توافقی در مورد برنامه هسته ای ایران دست یابد اما به دلایل متعدد این توافق انجام نشد. اکنون ایالات متحده می داند که ایران در مسیر پیشرفت هسته ای قرار دارد و مانعی در مسیر آن قرار ندارد. برجام حداقل ایران را مجبور به غنی سازی اورانیوم در حد بسیار پایین می کرد.
*حسین امیرعبداللهیان در دیدار با وزیر امور خارجه سوئیس در بیانیه ای به موازات اظهارات گروسی و بلینکن اعلام کرد: ابتکار سلطان عمان همچنان روی میز است و جمهوری اسلامی ایران به مسیر مذاکره پایبند است. ” آیا این مواضع را می توان دلیلی برای شروع مذاکرات دانست؟
در شرایط کنونی در منطقه خاورمیانه، شروع مذاکرات ایران و غرب در مورد برنامه هسته ای ایران دشوار می باشد. دامن زدن به بی ثباتی منطقه ای توسط ایران نیز شرایط را دشوار تر کرده است.
*همزمان وزیر امور خارجه ایران اعلام کرده است که ابتکار سلطان عمان روی میز است و پیش از آن نیز طرحی از سوی ژاپن مطرح شده بود که با استقبال امیرعبداللهیان مواجه شد. به نظر شما ایران آن برنامه را در دستور کار خود دارد یا روی برنامه عمان متمرکز است؟
من در مورد طرح ژاپن اطلاع ندارم. اما طرح عمان می تواند توسط طرفین مورد پذیرش قرار گیرد زیرا به خواسته های طرفین توجه شده است. هر چند به دلیل شرایط منطقه خاورمیانه نمی توان در آینده ای نزدیک به آغاز مذاکرات هسته ای ایران امیدوار بود.
*به طور کلی منظور از این مواضع مطرح شده از سوی مقامات آژانس بین المللی انرژی اتمی، ایران و آمریکا در بحبوحه جنگ غزه و جنگ در دریای سرخ چیست؟
در مورد منطقه خاورمیانه باید گفت ایران و مسئله هسته ای آن در طی دو دهه اخیر همواره در صدر خبرهای منطقه قرار داشته است. پس بیان شدن این مواضع در این زمان تعجب آور نیست.
نظر شما