بازار؛ گروه استان ها: نهضت ملی مسکن یکی از طرح هایی است که دولت با راه اندازی آن سعی در کمک به افراد کم درآمد جامعه برای خانه دار شدن دارد. تعهد استان گلستان طی چهار سال، ساخت ۹۴ هزار واحد مسکونی بوده که در حال حاضر ۱۰۰ هزار نفر متقاضی در این طرح وجود دارد و سهم بنیاد مسکن از این میزان خانه، ساخت ۲۸ هزار واحد مسکونی در روستاها است.
برای بررسی آخرین وضعیت بخشی از تعهد نهضت ملی مسکن در گلستان که به عهده بنیاد مسکن است به سراغ «سید محمد حسینی» مدیر کل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی گلستان رفتیم. به گفته حسینی امروز هیچ روستایی در گلستان وجود ندارد که زمین دولتی داشته باشد اما تملک نشده باشد. وی در ادامه این گفتگو به بزرگترین چالش پیش روی این طرح یعنی تامین زمین اشاره می کند.
* مزیت اجرای نهضت ملی مسکن در روستاها چیست؟
یکی از وعده های اصلی دولت سیزدهم تامین مسکن است که در این حوزه اقداماتی در دو بخش تامین زمین و ساخت مسکن انجام شده است. ۴۷ درصد جمعیت گلستان روستایی بوده و بیش از هزار روستا و آبادی در استان وجود دارد. اقدامات زیربنایی در حوزه تامین مسکن و زمین در روستاها انجام شده و باعث ماندگاری جمعیت در این مناطق می شود که نتیجه آن تولید و اشتغال است. ۹۰ درصد روستاییان مولد هستند و حمایت و توجه دولت به این قشر علاوه بر ماندگاری، مهاجرت معکوس را هم رقم خواهد زد که این موضوع یکی از مزیت های روستاهای استان محسوب می شود.
* وظیفه مندی بنیاد مسکن در نهضت ملی مسکن را تشریح کنید
بیش از ۶۰ درصد از ۹۳۳ روستا در گلستان بالای ۱۰۰ خانوار جمعیت دارند که این میانگین در کشور حدود ۳۹ درصد است و از این حیث روستاهای گلستان مزیت بسیار خوبی دارند. تعهد استان طی چهار سال نهضت ملی، ساخت ۹۴ هزار واحد بوده و بیش از ۱۰۰ هزار نفر هم در این طرح ثبت نام کرده اند که ۲۸ هزار واحد آن سهم روستاها و مابقی سهم شهر های استان است.
متولی تامین و ساخت مسکن در روستاها بنیاد مسکن است و همچنین به عنوان کارگزار در ۲۶ شهر زیر ۲۵ هزار نفر جمعیت و چهار شهر بالای ۲۵ هزار نفر جمعیت مانند گرگان، گنبد، کردکوی و آق قلا مشغول فعالیت است.
* اصلی ترین محدودیت برای تامین زمین طرح نهضت ملی مسکن چیست؟
طبق قانون اراضی نهضت ملی مسکن نباید از اراضی کلاس یک و دو کشاورزی باشد که اگر بخواهیم به این بند قانون پایبند باشیم که هستیم بایستی صرفا به اراضی شمال استان بسنده کنیم، این درحالی است بسیاری از شهرها و روستاهای گلستان در نوار مرکزی و جنوبی استان واقع شده اند. این محدودیت بارها از تریبون های مختلف اعلام شده است.
طی تفاهم با قرارگاه امام حسن (ع) دو هزار واحد هم بازسازی و تکمیل خواهد شد
در استان های شمالی به اندازه نیازهای موثر اجازه استفاده از اراضی کشاورزی در روستاها داده شود چرا که در صورت ادامه این محدودیت بخشی از نیاز ها و ثبت نام های مردم در این طرح بدون پاسخ رها خواهد شد. از طرفی تاکید بر این است که به سمت بلند مرتبه سازی هم نرویم که تاکید درستی به نظر می آید زیرا با بلند مرتبه سازی ساختار و فرهنگ شهرهای کوچک با ساخت ساختمان های چند طبقه به هم می ریزد.
در حدود ۱۳ شهر کوچک گلستان هم زمین تامین شده است. در بیش از ۹ شهر استان با مشکل تامین زمین مواجه هستیم که دولت نه از طریق توافق و نه از طریق خرید توانسته زمین مورد نیاز را تامین کند که علت آن هم مرغوبیت زمین های کشاورزی است و همچنین در ۷ شهر استان هم با مشکل کمبود زمین مواجه هستیم.
به واسطه اینکه زمین مورد نیاز تامین نشده از متقاضیان هم وجهی دریافت نمی شود و صرفا اقدامات مقتضی به تناسب برای متقاضیانی که واریز وجه داشتند آغاز شده است. در واقع اصلی ترین چالش تامین زمین در غالب شهرهای استان محدودیت استفاده از اراضی درجه یک و دو کشاورزی است.
* از دیگر علل تاخیر در روند پروژه ها چیست؟
دومین علت مربوط به درصد تفاهم با اشخاص است، در دستور العمل های وزارت راه و شهرسازی آمده که اگر متقاضی در روستاها و شهرها بخواهد با دولت توافق کند باید ۲۰ درصد ارزش فعلی ملک بعد از الحاق به محدوده شهر به آن اضافه شود. پس از الحاق، مبلغی به اندازه قیمت شهر به صاحب زمین پرداخت می شود که این موضوع یکی از دلایل عدم استقبال بود.
در حوزه روستایی چهار هزار هکتار زمین از محل اراضی دولتی به ویژه منابع طبیعی شناسایی شده است و ۵۰ درصد این مساحت در تصرف اشخاص بوده که به زودی تعیین تکلیف خواهد شد. در استان گلستان تمام اراضی ملی که در اختیار منابع طبیعی بود به بنیاد تحویل داده شده است. در ۴۰۰ روستای استان زمین تامین و در صدد هستیم در سایر روستاها از روش توافق مالکان بخش خصوصی زمین مورد نیاز را تامین کنیم.
* اکنون پس از گذشت ۲ سال طرح نهضت ملی مسکن در روستا های استان به کجا رسیده است؟
سهم استان گلستان ساخت سالیانه هفت هزار مسکن در روستاها بوده که در حال حاضر با گذشت دو سال از طرح نهضت ملی مسکن ۱۷ هزار و ۷۰۰ پروانه ساخت در سطح روستاها صادر شده است که به نظر می رسد این آمار بیش از این تعداد هم باشد. ۱۵ هزار و ۲۰۰ متقاضی به بانک های عامل معرفی شدند که این میزان در واقع ۱۰۹ درصد از تعهد دو ساله ما بوده است.
همه متقاضیان طی این دو سال با بانک های عامل قرارداد منعقد کرده اند. فوندانسیون بالغ بر ۱۳ هزار و ۴۰۰ واحد آغاز، ستون ۱۱ هزار و ۷۵۰ واحد هم ایجاد شده است، ۱۰ هزار و ۸۰۰ واحد به مرحله اجرای سقف رسیدند و بیش از ۹ هزار واحد به پایان عملیات ساختمانی سفت کاری رسیده است. اکنون چهار هزار واحد آماده تحویل است که سه هزار و ۵۰۰ واحد همزمان با سفر رئیس جمهور تحویل داده شد و هزار واحد دیگر در جشن انقلاب تحویل متقاضیان خواهد شد.
* آیا در این طرح اقشار کم برخوردار از مزیت ویژه ای نسبت به سایرین برخوردار هستند؟
صاحب پنج هزار واحد اقشار ضعیفی اند که برای اتمام عملیات ساختمانی دچار مشکل هستند. دولت سقف ریالی تسهیلات تکمیلی را از ۲۰۰ میلیون به ۳۵۰ میلیون تومان افزایش داده است.
یکی از دغدغه های ما در بنیاد مسکن اقشار آسیب پذیر و کم درآمد بوده که در قالب ۶ تفاهم نامه، کمک های بلاعوض، میلگرد، سیمان و نقشه رایگان به طرق مختلف به متقاضیان اعطا می شود. به جرئت می توانم بگویم سال آینده هیچ خانواده تحت پوشش کمیته امداد بدون خانه نیست.
همچنین طی یک تفاهم و قرارداد با قرارگاه امام حسن مجتبی (ع) بخشی از کسانی که جامانده اند شامل بد مسکن ها، جوانان و افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی توسط بنیاد مسکن شناسایی شده و ۳۵۰ میلیون تسهیلات ارزان قیمت ۵ درصد با بازپرداخت ۲۰ ساله و با ضمانت زنجیره ای اعطا می شود. (در ضمانت زنجیره ای پنج متقاضی ضامن همدیگر می شوند و بانک حق ندارد ضمانت دیگری از متقاضی طلب کند.) قرارگاه متعهد شده طی دو سال ۵ هزار واحد مسکونی برای این افراد بسازد و مبلغ ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون تومان به صورت بلاعوض به افراد بپردازد.
بنیاد مسکن در ۳۰ شهر استان گلستان در طرح ملی نهضت مسکن همکاری می کند
بانک ها در انعقاد قرارداد، همکاری خوبی داشتند اما در پرداخت کمی دچار مشکل شدند که لازم است به تناسب پیشرفت فیزیکی پروژه ها سرعت پرداختی ها هم افزایش یابد زیرا نهضت ملی بر اساس آورده متقاضی و تسهیلات پیش می رود. همچنین طی تفاهم با قرارگاه امام حسن (ع) دو هزار واحد هم بازسازی و تکمیل خواهد شد.
* روند این طرح در شهرهای استان که با همکاری بنیاد مسکن پیش می رود، به کجا رسیده است؟
بنیاد مسکن در ۳۰ شهر استان گلستان در طرح ملی نهضت مسکن همکاری می کند که در ۱۳ شهر زمین مورد نیاز تامین و کار شروع شده است. در هفت شهر استان با کمبود زمین مواجه هستیم و در ۹ شهر زمین وجود ندارد که غالب آنها هم شهر های بدون متقاضی مانند مزرعه و سنگدوین است. اما در شهری مانند فاضل آباد ۹۰۰ متقاضی وجود دارد.
پروژه ها به سه هزار و ۳۳۰ متقاضی شهرهای کوچک تخصیص داده شده که دو هزار و ۸۸۴ نفر آنها وجه مورد نظر را واریز و مابقی افراد تحت پوشش بودند که الزامی برای پرداخت ۴۰ میلیون تومان آورده اولیه ندارند. اکنون برای دو هزار و پانصد واحد در طرح نهضت ملی مسکن شهرهای استان که با همکاری بنیاد مسکن ساخته می شود، پروانه صادر شده، هزار و ۶۰۰ واحد قرارداد بانکی منعقد و در هزار و ۲۶۰ واحد فونداسیون اجرا شده است. چهار شهر گرگان، گنبد ، آق قلا و کردکوی به عنوان دستگاه همکار راه و شهر سازی در ساخت پروژه ۱۱۲ واحدی کردکوی، پروژه ۳۰۰ واحدی آق قلا به صورت برون ساخت، پروژه ۲۱۰ واحدی نگارستان گنبد، پروژه بهارستان ۹۶ واحدی بهارستان گنبد کاووس، پروژه ۱۸۰ واحدی زیتون گرگان، پروژه ۸۸۸ واحدی آسایش گرگان و پروژه ۴۸۸ واحدی آرامش گرگان همکاری می کنیم.
* بنیاد مسکن برای مدیریت هزینه ها و سرعت در انجام پروژه های ساختمانی چه اقداماتی انجام می دهد؟
در برخی از فواصل زمانی افزایش قیمت مصالح سبب توقف پروژه ها شد. بنیاد مسکن به روش امانی پیمانی کار کرده و مصالح با مناسب ترین قیمت خریداری و به پروژه ها تزریق می شود. در اجرا به روش پیمان دستمزد پیش می رود که این روش در قیمت تمام شده کمک شایانی کرده و در جریان پروژه ها تورم موجود را مدیریت می کند.
غالب مصالح دپو بوده و نیاز چهار ماه آتی را تهیه کرده ایم که این اقدام موجب افزایش سرعت پیشرفت فیزیکی پروژه ها هم خواهد شد. یکی از چالش های ما نبود پیمانکاران و پیشنهادات قیمتی بالا است که در همین راستا بیشتر سعی داریم از پیمانکاران بومی بهره بگیریم. اولویت ما حمایت و ساخت توسط خود مردم است. در روستاها سعی می کنیم تا مرحله سفت کاری دخالت داشته باشیم و مابقی هزینه ها و هزینه های داخل ساختمان توسط خود فرد مدیریت شود.
نظر شما