بازار؛ گروه استانها: به دلیل وابستگی صادرات خراسان رضوی به سیستم ریلی و اینکه عمده صادرات استان از طریق راه‌آهن ومسیرریلی صورت می‌گیرد لذا با بسته شدن مرز ترکمنستان صادرات و واردات در چهار ماه اخیر بسیار با مشکل مواجه شد لذا برای آشنایی با مشکلات پیش روی بازرگانان با رئیس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی خراسان رضوی، محمدحسین روشنک گفت‌وگویی صمیمانه داشتیم که ازنظر شما خوانندگان می‌گذرد.
* کرونا چه ضرری به صادرات استان وارد کرد؟
از زمان شیوع کرونا صدور مواد غذایی به‌عنوان یکی از مزیت‌های صادراتی این استان دچار مشکل جدی شد.
صنایع غذایی یکی از مزیت‌های خراسان رضوی است به‌طوری‌که ۶۰۲ واحد با سرمایه‌گذاری ۱۶ هزار و ۲۸۰میلیارد ریال و اشتغال‌زایی برای ۴۰ هزار و ۲۰۰ نفر در حوزه صنایع غذایی این استان فعالیت دارد که این تعداد ۱۳ درصد واحدهای صنعتی، ۱۰ درصد سرمایه‌گذاری در حوزه صنعت و ۲۱ درصد اشتغال این بخش در استان را شامل می‌شود.
از طرفی به دلیل وابستگی صادرات خراسان رضوی به سیستم ریلی و اینکه عمده صادرات استان از طریق راه‌آهن و مسیر ریلی صورت می‌گیرد با بسته شدن مرز ترکمنستان به مدت طولانی صادرات و واردات با مشکل مواجه شد لذا در شرایط خوبی به سر نمی‌بریم.
با شیوع کرونا به دلیل انسداد مرزها تنها میزان کمی صادرات به کشور افغانستان انجام شد و لذا به‌واسطه انسداد راه‌های مرزی بسیاری از تجار و تولیدکنندگان با توقف فعالیت‌های تجاری روبرو شدند.
* بیشترین ضربه اقتصادی متوجه چه حوزه‌ای بود؟
استان خراسان رضوی شرایط متفاوتی از سایر استانها دارد و اقتصاد آن وابسته به بخش خصوصی است.
در بخش خصوصی نیز اقتصاد آن از نوع خدماتی است به این معنا که ما در این استان خدماتی همچون هتل‌داری، رستوران‌داری، زائرسراها و غیره راداریم. در واقع اقتصاد خراسان متکی به حوزه خدمات است، البته منظور این نیست که بخش تولید نداریم اما نسبت به بخش خدمات، تولید بخش کمتری را به خود اختصاص داده است.
کرونا بیشترین ضرر را به فضای کسب‌وکارهای خدماتی مانند گردشگری و هتل‌داری وارد کرد که البته در حوزه صادرات نیز شرایط به همین صورت است.
با شیوع کرونا به دلیل انسداد مرزها تنها میزان کمی صادرات به کشور افغانستان انجام شد و لذا به‌واسطه انسداد راه‌های مرزی بسیاری از تجار و تولیدکنندگان با توقف فعالیت‌های تجاری روبرو شدند
ازآنجایی‌که بیشتر حجم صادرات استان به‌صورت امانی است صادرکنندگان با مشکلاتی همچون عدم انتقال وجه، عدم ارسال برندها و لطمه به برند شرکت و موارد مشابه دیگر دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
*چه باید کرد؟
ویروس کرونا هنوز از بین نرفته است و تا مدت‌ها باقی خواهد ماند لذا ما باید با ویروس زندگی کنیم وبر همین اساس باید سازمان کار و فعالیت‌های خود را با آن هماهنگ کنیم.
در ابتدای شیوع ویروس تصور می‌شد که پس از مدتی ویروس از بین می‌رود و ما می‌توانیم کسب‌وکارهای خود را شروع کنیم اما بعد از سه ماه مشخص شد که این‌گونه نیست و زمان پایان ویروس هم مشخص نیست.
در همین راستا نباید ترس از مبتلا شدن به ویروس باعث تعطیلی کسب‌وکارها و متوقف شدن زندگی عادی مردم شود.
حتی اگر فرض را براین بگیریم که دولت بودجه کافی داشته باشد بازهم نباید کسب‌وکارها را تعطیل کرد چون اگر این اتفاق بیافتد چه کسی می‌خواهد کالاهای اساسی یا مواد غذایی موردنیاز مردم را تولید کند؟
به نظر من تمامی فعالیت‌ها شامل کسب‌وکارها، صادرات و واردات و مساجد باید ادامه پیدا کنند فقط باید مراقبت‌های لازم جهت پیشگیری از ابتلا به ویروس صورت گیرد و اگر پروتکل‌های اعلامی انجام شود هیچ شخصی مبتلا نخواهد شد.
* مهم‌ترین مشکل حوزه تجارت چیست؟
اولین واصلی‌ترین مشکل در حوزه تجارت را نداشتن متولی در این حوزه است.
ایجاد وزارتی تحت عنوان بازرگانی یا تجارت در جمهوری اسلامی ایران از نان شب هم واجب‌تر است.
باوجوداینکه دو بار لایحه آن در مجلس مطرح‌شده است اما نمایندگان تاکنون با آن به دلایلی که معلوم نیست موافقت نکرده‌اند و ما به‌شدت نیازمند متولی در امور تجارت هستیم.
در این راستا وزارت راه و ترابری با همکاری وزارت امور خارجه می‌تواند ارتباطات حمل‌ونقلی با کشورهای اطراف و آسیای میانه را فراهم کند که این امر به تسهیل روند صادرات و واردات کمک بسیاری خواهد کرد.
باید نظرسنجی از صادرکنندگان در خصوص ضرر و زیان آن‌ها انجام شود تا میزان خسارت و نوع آن مشخص‌شده و سپس اقدامات لازم صورت گیرد.
* وضعیت صادرات از استان خراسان رضوی سال قبل چگونه بود؟
حجم صادرات در سال ۹۸ نسبت به سال ۹۷ افزایش قابل‌توجهی داشت که به دلیل تعدیل نرخ ارزها ارزش ریالی آن در ظاهر نسبت به سال ۹۷ کمتر بود البته حجم صادرات مهم تراست که خوشبختانه شاهد رشد آن نسبت به سال گذشته بودیم.
برای امسال نیز پیش‌بینی ما ، افزایش ۲۵ درصدی حجم صادرات نسبت به سال۹۸ و از طریق بازارهای رصد شده بود که به علت شیوع بیماری کرونا، حجم صادرات امسال قابل پیش‌بینی نیست البته اگر سازوکارهای لازم فراهم شود ما مواد و محصولات موردنیاز را برای صادرات و افزایش شاخص‌ها در اختیارداریم.
حجم صادرات در سال ۹۸ نسبت به سال ۹۷ افزایش قابل‌توجهی داشت که به دلیل تعدیل نرخ ارزها ارزش ریالی آن در ظاهر نسبت به سال ۹۷ کمتر بود البته حجم صادرات مهم تراست که خوشبختانه شاهد رشد آن نسبت به سال گذشته بودیم
* خراسان رضوی در چه حوزه‌هایی پیشرو است؟
خوشبختانه در حوزه کشاورزی، صنایع‌دستی، صنایع روستا و مشتقات پتروشیمی و فولاد، وضعیت بسیار خوبی داریم و اگر شرایط حمل‌ونقلی فراهم شود امیدواریم بتوانیم دو ماه و نیم ازدست‌رفته از ابتدای سال جاری را جبران کنیم.
* برای جهش تولید چه بسترهایی نیاز داریم؟
موضوع جهش تولید بسیار مفصل است و ابتدا باید تعریف ما از آن چیست. تولید را در چه چیزی می‌بینیم. آیا تولید فقط تلویزیون، خودرو و موارد مشابه است؟ ابتدا باید تعریف خود را از این حوزه روشن‌بیان کنیم، ممکن است ما کل اقتصاد را به معنای تولید بدانیم.
در همین راستا اگرکسی حتی یک ساختمان خوب را بسازد این هم می‌تواند تولید باشد.
اگر ما تولید را در مقیاس وسیع آن به معنای اقتصاد مولد در نظر بگیریم می‌بایست برداشته‌های خود و اقتصاد بومی تکیه کنیم، مانند تولیدات کشاورزی و روستایی لذا اگر به این موارد متکی باشیم در آن صورت حتماً جهش تولید در صنایع کوچک،متوسط و کلان رخ خواهد داد.
نظر شما