مهسا نظری؛ بازار: امروزه یکی از چالش‌های مهم زیست محیطی، بحران کم آبی است که با توجه به کمبود منابع آبی و کاهش بارندگی‌ها و شرایط آب و هوایی، شاهد مشکلات عدیده‌ای در این حوزه هستیم.
در استان ایلام نیز خشکسالی و کمبود بارش ها در چند سال اخیر نه تنها موجب کاهش آب پشت سدهای استان و خشک و کم آب شدن تعداد کثیری از منابع آبی همچون چاه ها، قنات ها و رودخانه ها شده، بلکه منجر به بروز تنش آبی در روستاها و حتی برخی شهرهای استان ایلام گردیده است.
عوامل دخیل در کم آبی استان ایلام
کاهش چشم‌گیر بارندگی و ذخایر آبی استان بر کسی پوشیده نیست اما باید به مساله مدیریتی و کم کاری مسئولان در کم‌آبی سال‌های گذشته و امسال توجهی جدی داشته باشیم، چرا که در کنار کاهش بارندگی‌ها و افت آب‌های زیرزمینی، عوامل دیگری قبیل فرسودگی شبکه و نشت آب، آبیاری سنتی بخش کشاورزی، مصارف خانگی بدون مدیریت، حفر چاه‌های غیرمجاز، هدر رفت آب‌های زیرزمینی و عدم تصفیه پساب، چالش‌ها، مصرف نادرست آب و همچنین عدم مدیریت صحیح و برخورداری از برنامه اصولی که ناشی از کم کاری و بی توجهی مردم و مسئولان می باشند، در موضوع کمبود آب دخیل هستند.
همچنین محدودیت منابع آبی از نظر کمی و کیفی، استفاده نادرست از منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی، نبود برنامه‌ریزی اصولی و مناسب برای استفاده از مقدار آب موجود از دیگر دلایل کمبود آب در استان ایلام هستند که نیازمند توجه از سوی مسئولان مربوطه هستند.
به گفته کارشناسان برای رویارویی و موفقیت در مقابله با بحران کم‌آبی لازم است تا مردم در زمینه استفاده صحیح آموزش ببینند و در رفتارهای گذشته بازنگری کنند
متاسفانه هنوز استفاده مطلوب از آب به شکل یک فرهنگ در نیامده است و مجموعه اقداماتی که تا کنون در ارتباط با تأمین آب انجام شده عمدتاً در زمینه مدیریت تولید و عرضه آب بوده و کمتر به مصرف توجه شده است.
از این رو در ابتدا اصلاح الگوی مصرف از جمله اقداماتی است که به منظور جلوگیری از هدر رفت آب باید لحاظ کرد، برای اصلاح الگوی مصرف لازم است آموزش‌هایی توسط رسانه‌ها و نهادهای اجتماعی ارائه شود و ضرورت صرفه جویی در مصرف آب و حفظ منابع آبی و خطرات و بحران‌های مربوط به کمبود به صورت شفاف برای مردم بیان شود.
به گفته کارشناسان برای رویارویی و موفقیت در مقابله با بحران کم‌آبی لازم است تا مردم در زمینه استفاده صحیح آموزش ببینند و در رفتارهای گذشته بازنگری کنند.
راهکارهای حل معضل کم‌آبی
باز چرخانی پساب‌ها، نمک زدایی از آب دریا، بهبود حوزه آبریز با عملیات آبخیزداری، توسعه سیاست‌ها و قوانین مرتبط با آب، کاهش مصرف آب شرکت ها و صنایع، جلوگیری از حفر چاه های غیر مجاز، برخورد جدی با متخلفین و سود جویان و همچنین نظارت بر روند توزیع و مصرف آب از دیگر راهکارهای رفع بحران آب در استان به شمار می روند.
بررسی های علمی نشان داده میزان مصرف آب در کشاورزی سنتی بسیار بالاست، از این رو باید استفاده از سیستم های آبیاری نوین در کشاورزی، جایگزین آبیاری سنتی شوند
یکی دیگر از دستور کارهای لازم جهت ممانعت از توسعه کمبود آب یقینا تغییر روند کشاورزی رایج در استان و افزایش سیستم‌های نوین آبیاری است.
بررسی های علمی نشان داده میزان مصرف آب در کشاورزی سنتی بسیار بالاست، از این رو باید استفاده از سیستم های آبیاری نوین در کشاورزی، جایگزین آبیاری سنتی شوند، لازم به ذکر است استفاده از سیستم‌های نوین آبیاری در بخش کشاورزی می تواند در کاهش مصرف آب بسیار تاثیر گذار باشد.
همه می‌دانیم که مبتلا شدن به بیماری‌ها ،فقر و مهاجرت ، نابودی زیستگاه‌ها، از دست رفتن تنوع زیستی، گرسنگی و... از جمله مشکلات ناشی از کم آبی می‌باشد، در همین راستا می بایست با برنامه‌ریزی و استفاده از ابزارهای نوین نسبت به حل چالش و بحران آب گام‌های اساسی برداشته تا شاهد رفع مشکلات موجود باشیم.
نظر شما