قاچاق نداریم، اما انحراف مصرف هست| منتظر تورم ناشی از گرانی ال پی جی باشید

بازار؛ گروه آب و انرژی: از ابتدای آذر امسال بود که بر اساس مصوبه هیات وزیران قیمت ال پی جی برای مصارف غیر سهمیه ای تا هزار برابر افزایش یافت. بر اساس آنچه جلیل سالاری معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران اعلام کرده افرادی که شامل شرایط سهمیه ای نیستند از این پس باید هر کیلوگرم LPG را به قیمت ٢٢ هزار تومان تامین کنند این در حالی است که قیمت یارانه ای آن ۲۳۰ تومان به ازای هر کیلوگرم بوده است. حالا کپسول ۱۱ کیلویی با سهمیه ۲۷ هزار و ۹۰۰ تومان فروخته می شود این در حالی است که بدون سهمیه قیمت این کپسول ها حدود ۳۱۵ هزار تومان اعلام شده است.

بسیاری از مصرف کنندگان گاز مایع کسبه و فعالین صنفی هستند که به هر دلیلی نتوانسته اند از گاز لوله کشی استفاده کنند و چنین افزایش قیمتی می تواند در قیمت نهایی محصول و خدمات آنها تاثیر گذار باشد

این تصمیم نه تنها اعتراضات بسیاری را در بین مصرف کنندگان این سوخت ایجاد کرده، بلکه بهارستان نشین ها هم نسبت به آن اعتراض دارند. مصطفی نخعی سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس که خود نیز مخالف افزایش قیمت ال پی جی در کشور است، می گوید: قرار است که در هفته آینده در کمیسیون انرژی اثرات تورمی این تغییر قیمت را مورد بررسی قرار دهیم. چرا که بسیاری از مصرف کنندگان گاز مایع کسبه و فعالین صنفی هستند که به هر دلیلی نتوانسته اند از گاز لوله کشی استفاده کنند و چنین افزایش قیمتی می تواند در قیمت نهایی محصول و خدمات آنها تاثیر گذار باشد.

قیمت ال پی جی در بازار سیاه به ۴۵۰ هزار تومان رسید

با اجرایی شدن مصوبه هیات وزیران حالا قیمت کپسول های ال ان جی سر به فلک کشیده است. بر اساس آنچه نخعی سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس گفته کپسولی (در بازار آزاد) که پیش از این متقاضیان این سوخت می توانستند به قیمت ۷۰ هزار تومان تهیه کنند حالا دست کم ۳۳۰ هزار تومان خریدش آب می خورد.

یکی از فروشندگان ال پی جی در بازار آزاد: قیمت ال پی جی در مغازه های اطراف تهران که باغات زیادی در اطراف آن وجود دارد، بعضا به کپسولی ( ۱۱ کیلویی) به ۴۵۰ هزار تومان هم می رسد. اگر عجله ای ندارید بهتر است کمی صبر کنید چرا که احتمال دارید شرک پخش فرآورده های نفتی کمی از موضع خود عقب نشینی کرده و قیمت ها را تا حدودی تعدیل کند

البته این قیمت ال پی جی است که شرکت پخش عرضه می کند. در بازار آزاد قیمت ها از این هم بیشتر است. محمد یکی از افرادی است که در سایت دیوار فروش ال پی جی را آگهی کرده در اینباره به بازار می گوید: قیمت ال پی جی در مغازه های اطراف تهران که باغات زیادی در اطراف آن وجود دارد، بعضا به کپسولی ( ۱۱ کیلویی) به ۴۵۰ هزار تومان هم می رسد.

احتمال عقب نشینی وجود ندارد

او با بیان اینکه مقدار سهمیه در نظر گرفته شده تنها ۴ کپسول در ماه است، می گوید: این مقدار سهمیه در فصول سرد سال به هیچ وجه کفاف نیاز افرادی که به گاز شهری دسترسی ندارند را نمی دهد. در نهایت این افراد ناچار به تامین نیاز سوختی خود از بازار آزاد می شوند.

محمد البته می گوید: اگر عجله ای ندارید بهتر است کمی صبر کنید چرا که احتمال دارید شرک پخش فرآورده های نفتی کمی از موضع خود عقب نشینی کرده و قیمت ها را تا حدودی تعدیل کند. در بسیاری موارد مسئولین به مرگ می گیرند که در نهایت مردم به تب راضی شوند. شایعه شده که قرار است که قیمت ها تا حدود ۲۰۰ هزار تومان کاهش پیدا کند.

اثرات تورمی یک تصمیم اشتباه

البته مسئولین شرکت ملی فرآورده های نفتی با این استدلال که افرادی که به گاز شهری دسترسی نداشته همچنان مشمول دریافت گاز مایع یارانه ای هستند، سعی دارند که روی تبعات این افزایش قیمت سرپوش بگذارند. اما مساله اینجاست که هم اکنون در بسیاری از رستوران ها و واحدهای صنفی و باغ های کشور که گاز رسانی به آنها انجام نشده از ال پی جی استفاده می کنند. جدای از این بر اساس آمارهای اعلامی چیزی حدود یک میلیون دستگاه خودروی سواری هم (هر چند به صورت غیر مجاز و غیر استاندارد) از این سوخت استفاده می کنند. لازم به یادآوری است که این خودروها عموما مربوط به دهک های پایین درآمدی بوده که استفاده از بنزین برای آنها صرفه اقتصادی ندارد.

سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس اما این استدلال ها را قبول نداشته و می گوید که این افزایش قیمت در سوخت ال پی جی اثرات تورمی متعددی را خواهند داشت که در نهایت دود آن به چشم مردم می رود. شرکت پخش فرآورده های نفتی و وزارت نفت باید نسبت به اثرات تورمی این تصمیم در جامعه پاسخ گو باشند.

عرضه نفت سفید از گذشته تحت سامانه ای به اسم «سدف» صورت می گرفت و مشکلی هم نداشت. اما شرایط در گاز مایع کاملا متفاوت بوده و کارکردهای آن زمین تا آسمان با نفت سفید فرق می کند. به همین دلیل نظر شخصی من این است که نمی توان هم سیستم توزیعی که برای عرضه نفت سفید اجرا شده را برای ال پی جی هم اجرایی کرد و عرضه آن را محدود به یک سامانه کرد

او ادامه داد: عرضه نفت سفید از گذشته تحت سامانه ای به اسم «سدف» صورت می گرفت و مشکلی هم نداشت. اما شرایط در گاز مایع کاملا متفاوت بوده و کارکردهای آن زمین تا آسمان با نفت سفید فرق می کند. به همین دلیل نظر شخصی من این است که نمی توان هم سیستم توزیعی که برای عرضه نفت سفید اجرا شده را برای ال پی جی هم اجرایی کرد و عرضه آن را محدود به یک سامانه کرد.

نبود هماهنگی در شرکت های زیر مجموعه وزارت نفت

شرکت پخش می گوید که همه افراد از اغذیه فروشی و ساندویچی ها گرفته تا صاحبان خودرو که نیاز به دریافت گاز مایع سهمیه ای دارند چنانچه در سامانه سدف ثبت نام کرده و به تایید شرکت گاز برسند، می تواند ال پی جی مورد نیاز خود را به قیمت یارانه ای دریافت کنند. اما مشکل اینجاست که مسئولین شرکت گاز مدعی اند که قدرت دخل و تصرف آنها در این سامانه به اندازه یک کاربر معمولی است.

بر اساس آنچه روابط عمومی شرکت گاز اعلام کرده شرکت گاز فقط متولی گاز شهری است و توزیع گاز مایع به عهده شرکت پخش فراورده‌های نفتی است.

آنگونه که در این توضیح آمده، طراحی سامانه سدف به گونه‌ای است که خانوارهایی که گازرسانی شهری ندارند می‌توانند به منظور استفاده از کپسول گاز مایع در این سامانه ثبت نام کند که پس از ثبت نام اطلاعات خانوارهاجهت تایید به شرکت گاز ارسال می‌شود، در واقع شرکت گاز به اندازه یک کاربر در سامانه دخل و تصرف دارد.

چیزی به اسم قاچاق ال پی جی نداریم، آنچه که وجود دارد انحراف در مصرف است. در واقع در این سوخت کارکردهای متنوعی وجود دارد. منتهی برخی از مسئولین سعی دارند که همیشه برای کارهای خود پای قاچاق را وسط بکشند

مسئولین شرکت پخش ملی پخش فرآورده های نفتی دلیل چنین مصوبه ای را جلوگیری از قاچاق بالای سوخت ال پی جی می دانند.

اما سخنگوی کمیسیون انرژی مدعی است که چیزی به اسم قاچاق ال پی جی نداریم، آنچه که وجود دارد انحراف در مصرف است. در واقع در این سوخت کارکردهای متنوعی وجود دارد. منتهی برخی از مسئولین سعی دارند که همیشه برای کارهای خود پای قاچاق را وسط بکشند.

گاز LPG چیست؟

گاز نفتی مایع‌شده یا ال‌پی‌جی به دو گاز هیدروکربنی بوتان و پروپان یا ترکیب آن‌ها گفته می‌شود که در حالت مایع نگه داشته می‌شوند. معمولاً مقادیر کمی از ترکیباتی چون پروپیلن و بوتیلن نیز در گاز مایع موجود است. گاز مایع بیشتر برای کاربردهای گرمایشی و به عنوان سوخت وسایل نقلیه استفاده می‌شود. همچنین در ساخت افشانه‌ها و به عنوان گاز خنک‌کننده در وسایل سرمازا همچون یخچال و فریزر نیز استفاده می‌شود.

ال‌پی‌جی در پالایشگاه محصول فرعی پالایش گاز طبیعی و پالایش نفت خام است. هر لیتر گاز مایع ۵۰۰ تا ۵۸۰ گرم و هر لیتر بنزین ۷۱۰ تا ۷۷۰ گرم وزن دارد. این گاز در دمای ۲۱ درجه سلسیوس تحت فشار حداکثر هشت کیلوگرم بر سانتیمتر مربع به مایع تبدیل می‌شود؛ و در زمان تولید فاقد رنگ و بو و حتی مزه است که برای ایمنی بیشتر به آن ترکیبات گوگرد دار به نام مرکاپتان (که شامل اتیل مرکاپتان و متیل مرکاپتان) اضافه می‌شود.

گفتنی است طبق تبصره ۱۴ قانون بودجه سال ۱۴۰۲ توزیع گاز مایع برای خانوارهای فاقد شبکه گاز طبیعی باید از طریق سامانه توزیع الکترونیک (سدف) صورت بگیرد اما با توجه به تنوع مصرفی گاز مایع و استفاده اصناف مختلف، دستفروشان و استفاده خانواره‌ها در سفرها از این گاز توزیع محدود آن مشکلاتی را برای مردم ایجاد کرده است.

بر اساس این گزارش، از طریق ثبت نام در سامانه سدف برای افرادی که مشمول دریافت گاز مایع هستند، قیمت یارانه‌ای برای هر سیلندر گاز مایع ۲۷۹ هزار ریال و برای متقاضیان غیر مشمول سهمیه یارانه‌ای، ارائه گاز مایع بدون ثبت نام در سامانه "سدف" و صرفا از طریق پوز بانکی عامل‌های توزیع، بر اساس قیمت «فوب» خلیج فارس فراهم است. (فوب خلیج فارس قیمت شناور است و تا ۳۶۰ هزارتومان است).