بازار؛ گروه خودرو: به تازگی وزیر صمت با هیات همراه و برخی از مدیران عامل صنایع خودروسازی جهت بازدید از خودروسازی های دانگ فنگ و چری عازم کشور چین شده است. تاکنون مهم ترین دستاورد وزیر صمت از این سفر انعقاد قرار داد میان گروه صنعتی ایران خودرو با یک سازنده بزرگ گیربکس در چین بوده است. این درحالیست که سال ۱۳۹۶ «هیوندای پاورتک» با آبی پوشان جاده مخصوص قرار دادی در خصوص تولید گیربکس اتوماتیک شش سرعته منعقد کرد، قراردادی که به دلیل فرصت سوزی مسئولان و مدیران صنعتی وقت توام با جبر تحریم های ظالمانه این همکاری منتفی شد. شاید در آن زمان اگر بخش خصوصی به خودروساز مذکور مدیریت کامل داشت، اکنون صنعت خودرو کشور دارای فناوری طراحی و تولید گیربکس بود.
چری از سمند پیشی گرفت
وزیر صمت در سفر اخیر خود از شرکت خودروساز چری بازدید کرده است، شرکتی که در زمان آغاز پروژه «سمند» موسوم به ایکس۷ تازه فعالیت خود را به صورت جدی شروع کرده بود. اکنون شاهد هستیم که با گذشت دو دهه چری جایگاه مناسبی برای خود در بازارهای جهانی ایجاد و در حال رقابت با غول های خودروساز اروپایی است. اما «سمند» در گروه صنعتی ایران خودرو به موزه رفت، مزید اطلاع وزیر صمت و هیات همراه باید یادآور شد که صرف تعامل تجاری با این شرکت ها سبب انتقال تکنولوژی به کشور نمی شود. عامل موفقیت صنعت خودروسازی چین، تدوین راهبرد منطبق بر سیاست های صنعتی و اقتصادی درست است.
سفر اخیر شخص نخست سیاستگذار صنعتی کشور به چین نشان داد که وزارت صمت بیشتر از گذشته تمایل به همکاری با شرکای چینی دارد، موضوعی که علیرغم مزایایی که دارد می تواند برای صنعت و بازار خودرو کشور «خطرناک» باشد
اشتها وزارت صمت برای همکاری با چین
سفر اخیر شخص نخست سیاستگذار صنعتی کشور به چین نشان داد که وزارت صمت بیشتر از گذشته تمایل به همکاری با شرکای چینی دارد، موضوعی که علیرغم مزایایی که دارد می تواند برای صنعت و بازار خودرو کشور به چهار دلیل «خطرناک» باشد. نخست اینکه، شرکت های خودروسازی مانند چری و دانگ فنگ جهت حفظ رقابت حاضر به «انتقال تکنولوژی» به صنایع خودروسازی کشور نخواهند بود؛ چرا که خودروسازان و قطعه سازان چینی در حال تامین نیاز صنایع خودروسازی «ترکیه» هستند. دوم اینکه، شرکت خودروساز چری که یک تولید کننده «دولتی» در چین محسوب می شود علیرغم حضور حدود دو دهه ای خود در بازار کشور انتقال تکنولوژی انجام نداده است. چینی ها مدعی هستند که انتقال دانش فنی نیازمند توافقات قانونی و قراردادی هست که اجرای بین المللی آن در شرایط فعلی سخت است. سوم اینکه، چینی ها برای عدم انتقال دانش فنی یا کمک به رشد صنعت خودرو کشور بهانه «فقدان زیرساخت ها» را مطرح و مدعی محدودیت ها فنی برای رشد خودروسازان داخلی هستند. در نهایت اینکه چینی ها سیاست «ایجاد وابستگی» صنعت و بازار خودرو هر کشور را دنبال می کنند، موضوعی که به غول های خودروساز اروپایی آسیب اقتصادی-صنعتی وارد کرده و این روش می تواند چالش جدی برای صنعت خودرو کشور ایجاد کند.
مقام عالی وزارت صمت با حضور در شرکت خودروسازی «دانگ فنگ» همکاری ایران خودرو با شریک تجاری پژو را قطعی کرد
پژو در همسایگی و شریکش در کشور
شرکت خودروسازی پژو در دهه ۹۰ میلادی وارد بازار کشور پاکستان شد، امروز این خودروساز فرانسوی در پاکستان محصولاتی مانند ۲۰۸، ۲۰۰۸ و ۳۰۰۸ را تولید می کند. خودروهای که اگر مسئولین سیاستگذار صنعتی وقت پیش از تحریم های ظالمانه فرصت سوزی نداشتند و قراردادهای «محکمی» را منعقد می کردند، در کشور مونتاژ می شد. هرچند که پژو پس از سه دهه حضور در بازار کشور، حاضر به انتقال هیچ فناوری به قطعه سازان یا حتی خودروسازان نشد.!
مقام عالی وزارت صمت با حضور در شرکت خودروسازی «دانگ فنگ» همکاری ایران خودرو با شریک تجاری پژو را قطعی کرد. «دانگ فنگ» از سال ۲۰۱۴ شریک تجاری گروه «پی اس ای» یا همان پژو-سیتروئن است. طی توافق میان دو خودروساز چینی و فرانسوی همکاری منوط به سرمایه گذاری مشترک جهت تحقیق و توسعه و انتقال تکنولوژی شد.
موضوعی که نشان می دهد وزارت صمت به دلیل فقدان راهبرد، بار دیگر صنعت خودرو را وارد چالش خواهد کرد. باتوجه به اینکه پلت فرم های موجود در دو خودروساز بزرگ کشور متعلق به کره و فرانسه است، به نظر می رسد پلت فرم آینده نیز متعلق به چین باشد.
شاید بهتر باشد وزارت صمت همکاری پاکستان با فرانسه را الگو قرار دهد، یکی از مدیران ارشد وقت گروه صنعتی ایران خودرو در خصوص همکاری فرانسوی ها به نگارنده گفت؛ در زمان ورود پژو ۲۰۶ به ایران جهت مونتاژ بارها از مدیران پژو خواستار شناسنامه فنی قطعات و مجموعه ها شدیم، اما هر بار پاسخی در رد این موضوع مطرح کردند. این سیاست را نیز اکنون چینی ها در صنعت خودرو کشور با ایجاد وابستگی دنبال می کنند.
چالش چری و دانگ فنگ در دنیا
باتوجه به اینکه وزارت صمت متولی صنعت خودرو است، قرارداد با چینی ها احتمالا جز سخت ترین توافق های همکاری تاریخچه خودروسازی کشور باشد. مزید اطلاع مقام عالی وزارت صمت باید اشاره داشت که دانگ فنگ و چری اکنون در دنیا با چالش های؛ تامین مواداولیه، تامین قطعات، کمبود نقدینگی، تغییر تقاضا و سلایق مشتریان و دگرگونی سیاست غربی ها مواجه هستند. بنابراین تمام شرکت های خودروساز چینی جهت کسب سود بیشتر حاضر به ارائه محصول با کیفیت و سود ده نخواهند بود. با علم به این موضوع باید صنعت خودرو ایران بیشترین امتیاز را در قراردادهای فعلی و آتی از آن خود کند. بنابراین، باید وزارت صمت در خصوص قرارداد خودرویی با چین باید روشنگری لازم را جهت نقد سازنده و تدوین راهبرد داشته باشد.
شاید قرار داد با چینی ها بتواند مزایایی برای خودروسازان داخلی داشته باشد، اما آن ها می توانند با عرضه محصول کم کیفیت یا تکنولوژی قدیمی «سود» صادرات خودروهایشان به کشور را تضمین کنند
کیفیت افزایش خواهد یافت؟
هدف وزارت صمت از تعمیق همکاری میان گروه صنعتی ایران خودرو و دانگ فنگ، افزایش کیفیت توان با انتقال دانش فنی است. چری، دانگ فنگ، چانگان، بی وای دی، گریت وال و جیلی به دلیل داشتن شرکای تجاری مانند فورد، دایملر و ولوو صاحب دانش طراحی و فناوری پیشرفته شدند. باتوجه به اینکه چری و دانگ فنگ در بازار ۸۰ کشور دنیا حضور دارند، بعید است که حاضر به انتقال تکنولوژی، طراحی و محصول با کیفیت به خودروسازان داخلی از جمله «ایرانخودرو» شوند. شاید این قرار داد بتواند مزایایی برای خودروسازان داشته باشد، اما چینی ها می توانند با عرضه محصول کم کیفیت یا تکنولوژی قدیمی «سود» صادرات خودروهایشان به کشور را تضمین کنند. با این تفاسیر احتمال افزایش کیفیت خودروهای داخلی حتی با همکاری تجاری و سرمایه گذاری چینی ها در صنعت خودرو کشور امکان پذیر نیست.
نظر شما