بازار؛ گروه استانها: تصور اینکه مازندران استان پرآبی است به دلیل برداشت‌های بی‌رویه و هدر رفت منابع آبی دیگر درست نیست و این استان نیز همانند استان‌های کویری و خشک در معرض تشنگی و خشکی دشت‌ها و مزارع قرارگرفته است.
میزان پتانسیل آبی مازندران بیش از شش میلیارد و ۶۰۰ مترمکعب تخمین زده می‌شود که از این میزان چهار میلیارد و ۹۰۰ میلیون مترمکعب سطحی و بقیه زیرزمینی است.
شور بودن سنگ کف آب‌های زیرزمینی استان از غرب تا شرق از یک‌سو و محدودیت آب‌های تجدیدشونده و سفره‌های زیرزمینی سبب شده تا منابع آبی استان بیش از همیشه در معرض تهدید قرار داشته باشد. در کنار بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آبی، توسعه کشت دوم با بهره‌گیری از آب‌های زیرزمینی نیز آژیر قرمز و خطر کم‌آبی را در استان مازندران که دارای میانگین بارندگی سالانه ۶۰۰ میلی‌متری است به صدا درآورده است.
استاد دانشگاه کشاورزی مازندران در گفتگو با خبرنگار بازار بابیان اینکه بیش از ۹۰ درصد نیاز آبی مازندران از طریق سفره‌های زیرزمینی تأمین می‌شود، اظهار داشت: این وضعیت در حالی است که منابع آبی استان محدود است و برداشت‌های بی‌رویه سبب شده تا برخی از اراضی و مزارع استان در سال کشت نشود.
این وضعیت در حالی است که منابع آبی استان محدود است و برداشت‌های بی‌رویه سبب شده تا برخی از اراضی و مزارع استان در سال کشت نشود
محمد خزایی بابیان اینکه در حال حاضر طبق اعلام متولیان ۸۲ درصد آب‌های استان در حوزه کشاورزی مصرف می‌شود، توزیع نامناسب مکانی منابع آبی را از مهم‌ترین مشکلات در مدیریت آبی بیان کرد و گفت: در حال حاضر در شرق استان تقاضا برای منابع آبی بیش از ظرفیت موجود است و در مناطق غربی، میزان منابع بیش از تقاضا است.
وی با عنوان اینکه باید به برنامه‌های تمرکز و بهره‌برداری از آب‌های سطحی در استان توجه بیشتری شود، تصریح کرد: در حال حاضر بیش از ۹۰ درصد منابع آبی استان از طریق سفره‌های زیرزمینی تأمین می‌شود و از سوی دیگر زیرساخت‌های آب‌رسانی و آبی استان نظیر سدها و غیره تکمیل و کامل نیست.
خزایی ادامه داد: افت آب‌های زیرزمینی استان در درازمدت محسوب بوده و بیشترین میزان افت طبق آمارهای متولیان و آب منطقه‌ای در حوزه دشت بهشهر به میزان بیش از ۱.۵ متر بوده است.
وی با اشاره به اینکه برخی از مناطق و دست‌های استان جزو مناطق و دشت‌های ممنوعه قلمداد می‌شوند، افت کیفیت آب خوان را از مشکلات بیان کرد و گفت: مازندران ۲۰ درصد از چاه‌های کشور را به خود اختصاص داده و وجود چاه‌های غیرمجاز ازجمله مسائل و مشکلات به شمار می‌رود.
این استاد دانشگاه توسعه آب‌بندان ها، ایجاد سدهای لاستیکی در رودخانه‌ها، تفکیک آب‌های شرب از غیرشرب و جلوگیری از چاه‌های غیرمجاز را ازجمله راه‌کارها بیان کرد تا وضعیت سفره‌های زیرزمینی استان بهبود یابد.
ناقوس خشکسالی در مازندران
از سوی دیگر کاهش سطح آب‌های زیرزمینی و منابع آبی زنگ خشکسالی را در مازندران به صدا درآورده است و خشکسالی ازجمله پدیده‌هایی که هرساله خسارت‌های زیادی را به بار می‌آورد. رضا نوروزی استاد حوزه کشاورزی در گفتگو با خبرنگار بازار بابیان اینکه خشکسالی در درازمدت بر منابع آب‌های زیرزمینی تأثیر می‌گذارد و سبب کاهش و افت سطح منابع می‌شود، ادامه داد: نتایج و پایش بارش‌ها و کاهش آن طی سال‌ها نشان می‌دهد که این روند هرسال در استان تداوم دارد.
وی بابیان اینکه سطح آب چاه‌ها در مازندران طی دوره‌های آماری مختلف کاهش محسوسی داشته است، یادآور شد: با افزایش خشکسالی تراز آب‌های زیرزمینی کاهش می‌یابد و این‌رو در طول سال‌ها مشهود است.
وی با اظهار اینکه سطح ایستایی آب‌های زیرزمینی در مازندران در برخی مناطق رو به کاهش است، یادآور شد: برداشت‌های بی‌رویه و کم‌توجهی به مدیریت منابع آبی وضعیت برخی مناطق را قرمز کرده است.
طبق آمارها سالانه یک میلیارد و ۳۵۰ میلیون مترمکعب آب در بخش زیرزمینی و یک میلیارد و ۵۵۰ میلیون مترمکعب در بخش آب‌های سطحی بهره‌برداری می‌شود و مابقی شش میلیارد و ۶۰۰ میلیون مترمکعب پتانسیل آبی استان به‌صورت هرز به دریا می‌ریزد و یا تبخیر می‌شود.
مدیرعامل آب منطقه‌ای مازندران، ظرفیت آب‌های زیرزمینی استان را سالانه ۱.۵ میلیارد مترمکعب بیان کرد و گفت: در حال حاضر بیش از ۹۰ درصد این پتانسیل آبی برداشت می‌شود.
محمدابراهیم یخکشی در گفتگو با خبرنگار بازار با اشاره به وجود حدود ۱۵۰ هزار حلقه چاه مجاز و غیرمجاز در مازندران اظهار داشت: ظرفیت آب‌های زیرزمینی استان ۱.۵ میلیون مترمکعب است که توسط این چاه‌ها برداشت می‌شود.
اضافه برداشت و افت سفره‌های زمینی سبب شده تا در تأمین منابع آبی برخی دشت‌ها و مناطق ازجمله شرق استان با مشکلاتی روبرو شویم
وی با اشاره به افت و کاهش سطح آب‌های زیرزمینی مازندران به دلیل برداشت‌های بی‌رویه، چاه‌های غیرمجاز را ازجمله مشکلات فراروی منابع آبی استان بیان کرد و گفت: اضافه برداشت و افت سفره‌های زمینی سبب شده تا در تأمین منابع آبی برخی دشت‌ها و مناطق ازجمله شرق استان با مشکلاتی روبرو شویم.
مدیرعامل آب منطقه‌ای مازندران با اظهار اینکه سالانه ۱.۳ میلیارد مترمکعب از آب‌های زیرزمینی استان توسط چاه‌ها برداشت می‌شود، یادآور شد: در حال حاضر برخی از دشت‌ها ازجمله بهشهر جزو مناطق ممنوعه قرارگرفته است.
یخکشی برخورد و انسداد چاه‌های غیرمجاز را باهدف صیانت از آب‌های زیرزمینی ازجمله اقدامات و تلاش‌ها بیان کرد و گفت: انسداد چاه‌های غیرمجاز طبق ماده ۳۰ قانون انجام می‌شود و امسال نیز حدود ۱۵ چاه غیرمجاز در دشت‌های استان مسدود شده است.
وجود بیش از ۱۵۰ هزار حلقه چاه که ۵۷ هزار حلقه ان غیرمجاز است، هدر رفت آب‌های سطحی و مهار تنها ۱۰ درصد آب‌های سطحی، تبخیر شدید آب‌ها سبب شده مازندران نیز در لیست استان‌های کم آب قرار گیرد و بسیاری از مناطق و دشت‌های استان جزو مناطق ممنوعه و قرمز قرار گیرد.
نظر شما