بازار؛ گروه آب و انرژی: «افت تولید پارس جنوبی از امسال آغاز می شود.» این خبر را هاشم اورعی کارشناس انرژی در حالی در گفتگو با بازار اعلام می کند که کشور با کسری ۳۰۰ میلیون متر مکعبی گاز دست و پنجه نرم می کند. حالا درست در شرایطی که مصرف گاز در کشور روند صعودی به خود گرفته نه تنها خبری از افزایش تولیدات نیست بلکه مقدار تولیدات هر سال کم و کمتر می شود.
بر اساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس، در سال ۱۴۲۰ احتمالا میزان کل عرضه گاز طبیعی به ۸۹۸.۷ میلیون مترمکعب در روز برسد؛ این در حالی است که میزان مصرف همه بخش ها برابر با ۱۴۱۰.۸ خواهد بود، در نتیجه روزانه ۵۱۲ میلیون متر مکعبی کمبود گاز خواهیم داشت.
بدترین وضعیت در بین حامل های انرژی مربوط به گاز است
ناترازی های انرژی در مرز نگران کننده ای رسیده و در تمامی بخش ها دیده می شود. از بنزین و گازوییل گرفته تا آب و برق همگی با کسری شدیدی در کشور مواجه هستند. در این میان اما استاد دانشگاه صنعتی شریف معتقد است که بدترین و نگران کننده ترین وضعیت در بین حامل های انرژی مربوط به گاز است. چرا که از بر اساس آمار اعلامی ناترازی این حوزه به حدود ۳۰۰ میلیون مترمکعب رسیده و مقدار مصرف را هم در حال افزایش است. از طرفی افت تولید در پارس جنوبی هم از امسال آغاز می شود. این افت تولید در شرایطی صورت می گیرد که سرمایه گذاری لازم برای فشار افزایی صورت نگرفته است.
او همچنین با اشاره به شروع فصل سرما، گفت: اواسط دهه ۵۰ خورشیدی حدود ۱۰ درصد تولید در بخش نفت و گاز را مصرف کرده و ۹۰ درصد را صادر می‌کردیم. حدود ۵۵۰ هزار بشکه نفت نیز مصرف داخلی داشتیم. امروز این روند برعکس شده و روز به روز امکان صادرات ما اگر هم نفت و گازی داشته باشیم، کم می‌شود.
نبود گاز در میادین نفتی
نبود گاز تمامی بخش ها را با چالش مواجه کرده است. نیروگاه به دلیل ناترازی مجبور به استفاده از سوخت مایع و مازوت هستند و صنایع در نبود این سوخت تعطیل می شوند. تولید نفت ایران هم این روزها تحت تاثیر کسری گاز قرار گرفته است.
طبق گفته های حسینی برای حفظ تولیدات فعلی نفت باید روزانه چیزی حدود ۳۰۰ میلیون مترمکعب گاز به میادین نفتی خود تزریق کنیم.
حسینی معاون سابق وزارت نفت: قرار بود که پارس شمالی را توسعه داده و گاز آن به میادین بزرگ نفتی تزریق کنیم. اما حالا به دلیل این عدم توسعه یافتگی تنها چیزی حدود ۸۰ میلیون مترمکعب به میادین نفتی خود تزریق می کنیم این در حالی است که نیاز این بخش دست کم ۳۰۰ میلیون متر مکعب است
او می گوید: قرار بود که پارس شمالی را توسعه داده و گاز آن به میادین بزرگ نفتی تزریق کنیم. اما حالا به دلیل این عدم توسعه یافتگی تنها چیزی حدود ۸۰ میلیون مترمکعب به میادین نفتی خود تزریق می کنیم این در حالی است که نیاز این بخش دست کم ۳۰۰ میلیون مترمکعب است.
گاز رسانی به دور افتاده ترین روستاها یک سیاست اشتباه بود
ایران با ۳.۳ تریلیون متر مکعب ذخیره شناخته شده بیشترین ذخایر گازی را به خود اختصاص داده اما متاسفانه تولیدات کشور حتی جوابگوی نیاز داخل نبوده و چیزی حدود ۷۵۰ تا ۸۰۰ میلیون مترمکعب در روز اعلام می شود.
حمید حسینی معاون سابق وزارت نفت که دلیل ناترازی گازی در کشور را نبود سرمایه گذاری مناسب در طول سال های گذشته برای توسعه میادین گازی می داند، در اینباره به بازار گفت: بر اساس یک سیاست گذاری اشتباه به دور افتاده ترین روستاها هم خطوط لوله گاز را بردیم و هزینه زیادی را صرف این سیاست اشتباه کردیم در حالیکه که می توانستیم بخش زیادی از کشوری مصرف کشور را با صرف هزینه های کمتر از انرژی های همچون انرژی های نو و تجدید پذیر تامین کنیم. جدای از هزینه زیاد سطح وابستگی کشور را به انرژی گاز را بالا برده و این مساله می تواند یک تهدید جدی برای کشور باشد.
ایران با ۴۸۰ هزار کیلومتر خطوط گاز رسانی، بزرگترین شبکه گازی دنیا را به نام خود ثبت کرده؛ جالب است که بدانید روسیه به‌عنوان دومین کشور دارای ذخایر گاز و بزرگترین تولیدکننده، حدود ۷۰ درصد از مردم را زیر پوشش شبکه گازرسانی خود قرار داده؛ این رقم در ترکیه کمتر از ۷۰ درصد و در آمریکا نیز کمتر از ۵۵ درصد است
بر اساس آمار اعلامی از طرف شرکت گاز ۹۷ درصد از شهرها و ۹۰ درصد روستاها گاز رسانی شده اند. ایران با ۴۸۰ هزار کیلومتر خطوط گاز رسانی، بزرگترین شبکه گازی دنیا را به نام خود ثبت کرده است.
جالب است که بدانید روسیه به عنوان دومین کشور دارای ذخایر گاز و بزرگترین تولیدکننده، حدود ۷۰ درصد از مردم را زیر پوشش شبکه گاز رسانی خود قرار داده؛ این رقم در ترکیه کمتر از ۷۰ درصد و در آمریکا نیز کمتر از ۵۵ درصد است.
اما در حوزه سهم گاز در سبد مصرف نهایی انرژی اعداد بسیار متفاوت هستند به‌طوری‌که سهم ایران بیش از ۵۰ درصد، سهم روسیه کمتر از ۳۵ درصد و آمریکا کمتر از ۲۵ درصد است. هرچند که وزارت نفت اعلام کرده حدود ۷۰ درصد از سبد مصرف نهایی انرژی در ایران متعلق به گاز است.
نه پول داریم نه تکنولوژی
اورعی استاد دانشگاه صنعتی شریف هم با بیان اینکه ما در بخش تولید به سرمایه گذاری و فناوری در کنار یکدیگر نیاز داریم، ادامه داد: متاسفانه می‌توانیم بگوییم هیچ کدامش را نداریم. وزیر نفت اعلام کرده در بخش گاز نیاز به سرمایه گذاری عاجل ۸۰ میلیارد دلاری داریم؛ پول‌هایی که در حال حاضر حداقل بخش دولتی نمی‌تواند آن را تامین کند و با اطلاع کامل می گویم که عددهای خیلی کمتری از این را هم نمی‌تواند تامین کند. بنابراین سرمایه گذاری در بخش گاز ما عملاً و تماماً دولتی است و امکان تامین سرمایه از طریق دولت با این کسر بودجه ای که داریم، وجود ندارد.
او البته معتقد است که فقط ماجرا به پول ختم نمی شود چرا که اگر یک شبه بتوانیم ۸۰ میلیارد دلار را تهیه کنیم، مسئله ما به طور کامل حل نمی شود، چون فناوری در صنعت نفت و گاز در دست تعداد معدودی از شرکت‌ها است که در شرایط فعلی بین المللی آمادگی همکاری با ایران را ندارند.
نظر شما