بازار؛ گروه استان ها: در شرایط فعلی که مسئله بیکاری مهمترین دغدغه خانواده ها به خصوص در مناطق روستایی است، توجه به صنایع دستی به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد آن بیش از بیش مورد توجه قرار گرفته چرا که صنایع دستی علاوه بر جاذبه‌های هنری و فرهنگی و سهولت آموزش و فراگیری آن، از کمترین هزینه سرانه آموزش و ایجاد فرصت شغلی در میان فعالیت‌های مختلف صنعتی برخوردار است.
به طور کلی نقش صنایع دستی در اقتصاد شامل کمک به توسعه اقتصادی، ایجاد شغل، سرمایه گذاری اندک و بهره‌وری بالا است. به همین دلیل با توجه به شعار سال جاری که جهش تولید است باید به صنعت توجه ویژه‌ای شود تا خراسان جنوبی بتواند در این بخش به توسعه اقتصادی و اشتغال مردم کمک کند.
با برنامه وارد حوزه صنایع دستی شویم
در همین راستا با چند صنعتگر فعال این بخش گفت و گو داشتیم. سارا راغبی از فعالان حوزه صنایع دستی که سابقه ۱۵ ساله فعالیت در این بخش را دارد، عنوان کرد: در خراسان جنوبی ظرفیت‌های تولیدی در صنایع دستی زیاد است اما باید با برنامه‌ریزی بیشتری وارد این حوزه شویم.
وی تصریح کرد: به عنوان مثال زمانی که در بخش حوله بافی کار می‌کنیم باید به این گزینه هم توجه شود که بر روی پارچه می‌توان طراحی‌هایی انجام داد که باعث به روز شدن صنعت شود و بازار فروش بیشتری بین تمام سلایق پیدا کند.
به گفته وی در استان پنبه‌ای رنگی به نام «مله» تولید می‌شود که طیف رنگی متنوعی دارد و اگر به همین رشته توجه شود می‌توان پارچه‌های رنگی ارگانیک و طبیعی تولید کرد که طرفداران زیادی دارد و اکنون مردم جهان به دنبال کارهای طبیعی و هنر دست هستند.
بازار ثابتی نداریم
این فعال بخش صنایع دستی در استان بیان کرد: با توجه به شعار سال که جهش تولید است باید به صنایع دستی نیز به چشم یک صنعت پر سود توجه شود و با بازاریابی، بازار فروش منسجمی را فراهم آورد.
راغبی تأکید کرد: مشکل اکنون صنایع دستی خراسان جنوبی این است که تولیدکنندگان به چشم یک صنعت با تولید بالا به آن نگاه نمی‌کنند و بازار فروش ثابتی هم ندارند و این در حالی است که باید به بخش بازاریابی مسئولان توجه داشته باشند تا محصولات خاص خراسان جنوبی معرفی شوند.
در استان پنبه‌ای رنگی به نام «مله» تولید می‌شود که طیف رنگی متنوعی دارد و اگر به همین رشته توجه شود می‌توان پارچه‌های رنگی ارگانیک و طبیعی تولید کرد
به گفته وی باید زیرساخت‌ها را هم فراهم آورد و از تجربیات دیگر استانها در بخش صنایع دستی بهره برد و شکل و طرح را با برنامه‌ریزی دقیق پیش برد و از پیله سنتی بودن گذشته بیرون بیاییم.
کمبود مواد اولیه
آذری، مدیرعامل تعاونی فرااندیشان افرند خاوران هم در گفتگو با بازار عنوان کرد: ما در بخش تولید حوله‌های نانو کار می‌کنیم و مشکل اصلی تولیدکنندگانی که با پارچه کار می‌کنند در بخش مواد اولیه به ویژه نخ می‌باشد، همچنین دیگر تولیدکنندگان صنایع دستی نیز با این مشکل ماده اولیه رو به رو هستند.
به گفته وی استانداری به راحتی می‌تواند دستور فراهم کردن مواد اولیه را بدهد و فقط باید نوع نگاه مسئولان به این بخش ویژه باشد.
وی اظهار کرد: با وجود تجربه‌های خوب دیگر استانها و حتی کشورها در بخش صنایع دستی با حمایت از این بخش بعد از چند سال می‌توان به سودآوری و اشتغال‌زایی فراوانی در استان دست یافت.
ارزآوری بالای صنایع دستی
مشرقی، مسئول انجمن مهارت آموزی طلوع صبح کویر نیز در این باره گفت: بازار فروش برای تولیدکنندگان صنایع دستی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است چرا که ما آموزش‌های لازم را به هنرجو می‌دهیم ولی بازار فروش منسجمی برای این افراد وجود ندارد.
وی تأکید کرد: با توجه به اینکه تمایل مردم به سمت صنایع دستی بیشتر شده است، با ایجاد بازار فروش و صادرات می‌توان ارزآوری فراوانی برای خراسان جنوبی به ارمغان آورد و یکی از مهمترین های راه‌های توسعه اقتصادی استان است.
وی اضافه کرد: نکته مهم این است که تولیدکنندگان در یک مجموعه و ساختمان دور هم جمع شوند و یک کارشناس و متخصص این بخش طرح‌ها و برنامه‌های مزیت دار کارشناسی شده را مشخص کند تا همه به صورت هماهنگ و با برنامه کار کنند.
۳ هزار اشتغال در قالب خوشه‌های صنایع دستی
در راستای اهمیت این بخش استاندار خراسان جنوبی نیز در نشست خبری عنوان کرد: در زمینه اشتغال یکی از تمرکزهای استان بر صنایع دستی است و با توجه به ظرفیت خوبی که در استان وجود دارد، شناسایی افراد ماهر در روستاها، نقاط عشایر و حاشیه شهرها در قالب خوشه‌های صنایع دستی می‌تواند به رونق اشتغال کمک کند.
معتمدیان تاکید کرد: این طرح به عنوان بسته پیشنهادی به وزارت میراث فرهنگی ارائه و به صورت پایلوت در استان اجرا می‌شود و در فاز اول برای ۴۰ رشته از ۶۰ رشته صنایع دستی استان برنامه‌ریزی شده است.
وی افزود: بیمه رایگان در سال اول اجرای این طرح، برپایی نمایشگاه‌های دوره‌ای منطقه‌ای و ملی، تکمیل بازارچه‌های صنایع دستی، فروش و پکیج کاملی از دیگر حمایت‌ها جز مزیت‌های این طرح می‌باشد و برای این بخش که از پیشران‌های توسعه استان هستند در نظر گرفته شده است.
به گفته وی در این طرح سه هزار اشتغال پیش بینی شده است که بعد از تأمین منابع در سال جاری اجرایی می‌شود و شاهد جهش تولید و تثبیت شغل در استان خواهیم بود.
۲۲ آیتم حمایتی
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی هم در گفتگو با بازار با بیان اینکه در سال گذشته بیش از هفت هزار صنعتگر در بخش صنایع دستی شناسایی شده‌اند، گفت: ۲۲ آیتم برنامه حمایتی برای صنعتگران استان در نظر گرفته‌ایم که با اجرای آنها جهش تولید در بخش صنایع دستی را شاهد خواهیم بود.
حسین عباس زاده افزود: از جمله مهمترین برنامه‌های حمایتی می‌توان به برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای رشته‌های مزیت دار در هر منطقه، ایجاد مراکز آموزش موقت و سیار در مناطق روستایی و عشایری، برگزاری بازارچه‌ها و نمایشگاه‌ها، حضور در جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های داخلی و خارجی، تجهیز کارگاه‌ها با رشته‌های مزیت دار، تهیه و تدوین اطلس فرهنگی و مستند کردن عناصر فرهنگی صنایع دستی، راه اندازی فروشگاه‌های صنایع دستی در شهرها و بازارچه‌های مرزی، اجرای طرح بسته بندی و جلساتی برای ترویج این بخش اشاره کرد.
به گفته وی برای کارگاه‌های آسیب دیده بعد از شیوع کرونا نیز از طرف وزارت میراث فرهنگی تسهیلات ۱۲ میلیون تومانی ۱۲ درصدی در نظر گرفته شده است که می‌توانند برای دریافت آن در سامانه کارا ثبت نام کنند
وی عنوان کرد: در استان نیز ما کارگاه‌های آسیب دیده را به بانک رفاه و کمیته امداد امام خمینی برای حمایت معرفی کرده‌ایم.
عباس زاده ادامه داد: همچنین در آذرماه مانند هر سال اگر از کرونا خارج شده باشیم پنجمین نمایشگاه فروش محصولات برگزار می‌شود.
ایجاد ۱۰ بازارچه دائمی
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی اعلام کرد: برای ارتقا این بخش و فروش محصولات تولیدکنندگان به دنبال ایجاد ۱۰ بازارچه دائمی هستیم که با مشارکت شهرداری‌ها در حال اجرا است.
عباس زاده تصریح کرد: این پروژه با اعتبارات استانی و ملی در حال اجرا است و امیدواریم تا پایان سال به اتمام برسد که حدود ۲۲ تا ۲۵ میلیارد تومان اعتبار مورد نیاز است که تاکنون حدود هشت میلیارد تومان محقق شده است.
به گفته وی ۲۵ میلیارد تومان برای فاز اول این پروژه‌ها است و تا سقف ۷۵ میلیارد تومان این مبلغ می‌تواند افزایش پیدا کند و کمک به بخش خصوصی و تسهیلات دولتی خواهد بود.
وی اظهار کرد: در سال گذشته نیز برای توسعه بخش صنایع دستی در استان تسهیلات و آموزش‌هایی داده شده است و با حضور در نمایشگاه‌های مختلف حدود ۷۰۰ میلیارد ریال فروش صنایع دستی داشته‌ایم و میزان صادرات مستقیم و غیرمستقیم هم حدود ۸۰ هزار دلار بوده است که به دلیل تحریم‌ها کاهش داشته است.
به گفته وی برای ارتقا فروش الکترونیکی تولیدکنندگان را به شرکت‌های دیجیتالی مانند دی جی کالا و دیگر شرکت‌های الکترونیک مرتبط کرده‌ایم و این کار ادامه دار خواهد بود ولی برای تهیه مواد اولیه نمی‌توانیم کاری انجام دهیم و مستقیم وارد شویم و فقط صنعتگر با توجه به نیازهای خود می‌تواند درخواست تسهیلات بدهد.
صنایع دستی خراسان جنوبی مانند بسیاری از محصولات کشورمان بسته‌بندی مناسب ندارد و بازاریابی نیز برای محصولات شکل نگرفته و به همین دلیل نتوانسته است به نحوی شایسته در سبد خرید مردم سایر استانها و حتی جهان قرار بگیرد.
علی‌رغم تلاشی که علاقه‌مندان این عرصه به طور خودجوش برای صادر کردن صنایع دستی دارند، هنوز راه‌های نرفته زیادی در مقابل این هنر قرار دارد که امید است با حمایت هایی که مسئولان وعده آن را داده اند در سال جهش تولید در عمل شاهد جهش و رونق هنرهای زیبا و کهن این خطه باشیم.
نظر شما