بازار؛ گروه بین الملل: فولاد به‌طور گسترده در هر صنعت از ساخت‌وساز و ساختمان‌سازی تا ساخت انواع قطعات استفاده می‌شود. پس از چندین سال کاهش تا سال ۲۰۱۸، ظرفیت فولادسازی جهانی چهار سال متوالی رشد را در دوره ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۲ ثبت کرد؛ به طوری که سطوح فعلی ظرفیت اکنون بالاتر از اوج قبلی مشاهده شده در سال ۲۰۱۴ است و به رکوردهای بی سابقه رسیده است.
بر اساس گزارشهای منتشر شده، ظرفیت فولادسازی جهانی تا پایان سال ۲۰۲۲ به ۲۴۵۹.۱ میلیون تن متریک افزایش یافت که نسبت به سطح مشاهده شده در پایان سال ۲۰۲۱، ۱.۳ درصد افزایش پیدا کرده بود. این رقم نشان دهنده افزایش خالص و بالاترین رقم ظرفیت جهانی در تاریخ و این موضوع است که ظرفیت فولادسازی جهانی در دوره تضعیف شرایط بازار فولاد با سرعتی سریع در حال افزایش است و در مجموع بیش از ۳۳۰ پروژه سرمایه گذاری فولاد یا در حال حاضر در حال انجام و یا در مراحل برنامه ریزی در سراسر جهان است.
رشد ظرفیت های منطقه ای
تحولات منطقه ای از سال ۲۰۱۶ چندین روند مهم را برجسته کرده است. اول، ظرفیت فولادسازی در کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (شامل کانادا، مکزیک، ژاپن، کره، دانمارک، نروژ، ترکیه و آمریکا) از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۲ با کاهش مواجه شد؛ در حالی که ظرفیت کلی آسیا نیز تقریباً ثابت ماند. در آسه آن، رشد ظرفیت بسیار سریع و فراتر از تقاضای منطقه ای در مقایسه با سایر مناطق در آسیا که رشد متوسط تر است، مشاهده شد. خاورمیانه و آفریقا نیز رشد قابل توجهی در ظرفیت داشتند، هرچند قاره سیاه، سطوح نسبتاً پایینی را نشان داد.
از طرفی، توجه به حجم ظرفیت نیز مهم است. دو کشور بزرگ تولید کننده فولاد (چین و هند) در حال حاضر ۵۲ درصد از ظرفیت جهان را در اختیار دارند. با این حال، با توجه به اندازه بسیار بزرگ‌تر چین، حتی نرخ‌های کوچک رشد می‌تواند منجر به تغییرات حجم قابل توجهی شود، در حالی که بازارهای بین‌المللی فولاد را با چالش‌هایی مواجه خواهد کرد. ظرفیت چین برای چهار سال متوالی تا سال ۲۰۱۸ کاهش یافت، اما از آن زمان تا حدودی بهبود یافته و به ۱۱۴۹.۹ میلیون تن متریک رسیده است.
از آن جایی که رشد سریع ظرفیت، اغلب با توسعه و صنعتی شدن اقتصادها و به ویژه در کشورهایی که به طور سنتی چندین سال واردکننده خالص فولاد بوده اند، شروع می شود، برای اطمینان از شرایط سالم بازار فولاد، تمایز رشد ظرفیت برای برآوردن نیازهای توسعه اقتصادی و رشد از دیگر انواع توسعه ظرفیت، اهمیت فزاینده ای پیدا کرده است. بر همین اساس، رشد ظرفیت بیش از شرایط تقاضا، چه در بازارهای داخلی و چه در بازارهای صادراتی، از طریق کاهش قیمت و سودآوری ضعیف بر صنعت فولاد تأثیر منفی خواهد گذاشت. از این رو، سرمایه‌گذاران در کارخانه‌های فولادی جدید باید با دقت، دوام درازمدت کارخانه‌ها را در نظر بگیرند.
در میان کشورهای منطقه، ایران اخیراً رشد کرده و به هفتمین اقتصاد بزرگ جهان از نظر ظرفیت فولادسازی درست پس از کره، تبدیل شده است
در میان کشورهای منطقه، ایران اخیراً رشد کرده و به هفتمین اقتصاد بزرگ جهان از نظر ظرفیت فولادسازی درست پس از کره، تبدیل شده است. ظرفیت در ایران در شش سال گذشته ۲۵ میلیون تن متریک افزایش یافته و به ۶۲.۸ میلیون تن متریک رسیده است. ویتنام نیز با نیمی از تولید محصولات نیمه تمام و تمام شده فولادی که برای صادرات در نظر گرفته شده است، در حال توسعه ظرفیت منطقه است. همچنین، زیمبابوه هنوز یک کشور تولیدکننده فولاد بسیار کوچک است، اما ظرف شش سال گذشته ظرفیت خود را ۱۴۰ درصد افزایش داده است.
توسعه ظرفیت های آینده
زمانی که به ظرفیتی که در آینده به طور بالقوه اضافه خواهد شد، نگاه می کنیم، کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری اقتصادی، پروژه های سرمایه گذاری را به عنوان پروژه های در حال انجام (و در نتیجه احتمال تکمیل در طول دوره پیش بینی بیشتر) یا برنامه ریزی شده (که کمتر قطعی هستند اما با این وجود می توانند اجرا شوند) طبقه بندی کرده اند. پروژه هایی که در دست اجرا هستند، پروژه هایی هستند که در حال ساخت هستند یا برای آنها قراردادهای تجهیزاتی منعقد شده و تعهد مالی یا دولتی بزرگی انجام شده است.
از سوی دیگر، پروژه‌های برنامه‌ریزی‌شده پروژه‌های نامطمئن‌تری هستند، زیرا یا در مرحله امکان‌سنجی یا برنامه‌ریزی اولیه هستند، هنوز حمایت مالی یا دولتی دریافت نکرده‌اند یا برای تکمیل در زمان مشخصی برنامه‌ریزی نشده‌اند. اطلاعات مربوط به پروژه‌های سرمایه‌گذاری اعلام‌شده نشان می‌دهد که در سطح جهانی، ۵۹.۹ میلیون تن متریک افزایش ظرفیت ناخالص در حال حاضر در حال انجام است و بنابراین احتمالاً در دوره سه ساله آینده یعنی ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵ به بهره برداری خواهد رسید.
در صورتی که تمام پروژه های در حال انجام در نهایت محقق شوند، آسیا به افزایش قابل توجه ظرفیت فولادسازی، از نظر حجم، در طی سه سال آینده ادامه خواهد داد
در حال حاضر به میزان ۱۰۶.۲ میلیون تن متریک اضافه ظرفیت در مراحل برنامه ریزی برای راه اندازی احتمالی در همان دوره قابل مشاهده است، در حالی که فولاد تولید شده توسط این تاسیسات، تقاضا را در طیف وسیعی از بخش ها هدف قرار می دهد. به طور خاص، در صورتی که تمام پروژه های در حال انجام در نهایت محقق شوند، آسیا به افزایش قابل توجه ظرفیت فولادسازی، از نظر حجم، در طی سه سال آینده ادامه خواهد داد. این منطقه در حال حاضر در مجموع ۳۵.۴ میلیون تن متریک ( ۲.۲ درصد) ظرفیت اضافه شده برای راه اندازی در طول ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵، با ۶۵.۳ میلیون تن متریک ( ۶.۲ درصد) در مراحل برنامه ریزی دارد. در حالی که چین و هند ۷۰ درصد از افزایش ظرفیت فولادسازی در آسیا را تشکیل می دهند، از نظر نرخ رشد، آسه‌آن، خاورمیانه و افریقا، با رشد بالقوه دو رقمی طی سه سال آینده، منجر به افزایش ظرفیت فولادسازی جهانی خواهند شد.
بر همین اساس، انتظار می‌رود ظرفیت تولید فولاد در آفریقا ۰.۸ میلیون تن ( ۱.۷ درصد)، ۲.۸ میلیون تن(۱.۹ درصد) در کشورهای مشترک المنافع، ۲.۵ میلیون تن (۱.۲ درصد) در اتحادیه اروپا، ۲.۷ میلیون تن(۱.۷ درصد) در امریکای لاتین و ۲.۱ میلی متر (۱.۳ درصد) در آمریکای شمالی افزایش یابد. در منطقه اقیانوسیه، هیچ برنامه ای برای شروع پروژه های سرمایه گذاری ظرفیت طی سه سال آینده وجود ندارد.
در همین راستا، این موضوع مهم است که ملاحظات تقاضای فولاد منطقه‌ای را هنگام ارزیابی پیشرفت‌های ظرفیت در سراسر جهان، به دلیل تأثیرات بر تجارت بین مناطق، همانطور که ذکر شد، در نظر بگیریم. از طرفی، رشد سریع ظرفیت و تولید فولاد در صورتی که شرایط تقاضای محلی کمتر از حد انتظار باشد، می‌تواند اختلالات تجاری ایجاد کند.
در آسیا و آمریکای لاتین، تأسیسات تولید فولاد از طریق کوره های اکسیژن قلیایی بیش از ۷۳ درصد از حجم تناژ توسعه ظرفیت را تشکیل می دهد و بیشتر تاسیسات کارخانه این روش در هند یا چین انجام خواهد شد
از مجموع ۱۶۶.۱ میلیون تن متریک ظرفیت جهانی در حال حاضر یا در مراحل برنامه ریزی برای تکمیل طی سه سال آینده، پروژه های تولید فولاد به روش «بی او اف» یعنی از طریق کوره اکسیژن قلیایی که بیشترین سهم را در بین تمام روش‌های موجود دارد، ۵۵.۴ درصد از کل را تشکیل می دهند در حالی که پروژه های تولید فولاد به روش کوره قوس الکتریکی ۴۰.۶ درصد از کل را شامل می شوند. پروژه‌های باقی‌مانده که فناوری آنها ناشناخته است، چهار درصد از کل پروژه را تشکیل می‌دهند. بر همین اساس، روند سرمایه گذاری منطقه ای به طور قابل توجهی از نظر فناوری متفاوت است.
در آسیا و آمریکای لاتین، تأسیسات تولید فولاد از طریق کوره های اکسیژن قلیایی بیش از ۷۳ درصد از حجم تناژ توسعه ظرفیت را تشکیل می دهد و بیشتر تاسیسات کارخانه این روش در هند یا چین انجام خواهد شد. در مقابل، سرمایه‌گذاری‌ها در مناطق دیگر، عمدتاً شامل مسیر تولید از طریق قوس الکتریکی می‌شوند، در حالی که انتظار می‌رود کارخانه‌های جدید بی او اف در آفریقا، کشورهای مستقل مشترک المنافع، اروپا، خاورمیانه، آمریکای شمالی و اقیانوسیه طی سال‌های ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵ فعالیت خود را آغاز کنند.
شکاف بین ظرفیت جهانی و تولید
شکاف بین ظرفیت جهانی فولادسازی و تولید فولاد خام از ۵۱۲.۶ میلیون تن در سال ۲۰۲۱ به ۶۲۷.۷ میلیون تن در سال ۲۰۲۲ افزایش یافت که نشان‌دهنده ضعف مجدد در تقاضا و تولید فولاد جهان، در بحبوحه رشد مداوم ظرفیت است. نرخ بهره برداری از ظرفیت جهانی نیز در سال ۲۰۲۲ با ۴.۴ واحد درصد کاهش به ۷۴.۵ درصد تحت تأثیر هزینه های بالای انرژی که منجر به توقف تولید در بسیاری از کشورهای تولیدکننده فولاد شد، رسید. این موضوع نشان می دهد که نرخ بهره برداری و کاهش آن با یک صنعت فولادی پایدار و اقتصادی سازگار نیست.
بر همین اساس، از آنجایی که صنعت در حال گذار به سوی تولید فولاد کم کربن است، به اشتراک گذاشتن بهترین شیوه ها در مورد راه های ارتقاء انتقال بدون تشدید ظرفیت مازاد و ایجاد مشکلات بیشتر برای صنعت مهم خواهد بود.
نظر شما