باید مشخص شود چرا رغبت و مجوزی برای آزاد سازی محدوده های بلوکه شده معدنی وجود ندارد

بهنازصفری؛ بازار: در ایران محدوده های معدنی پتانسیل دار فراوانی وجود دارد که متاسفانه سال هاست به صورت پهنه باقی مانده وهیچ تغییری در کاربری آنها صورت نگرفته است. در واقع دولت هیچ توجهی به این پهنه های بلوکه شده نمی کند و هیچ تصمیمی هم در این زمینه اتخاذ نمی شود. حتی معلوم نیست علت بلوکه شدن پهنه های معدنی چیست؟ هیچ کس هم نمی پرسد دلیل راکد ماندن مناطقی که می توان با بهره برداری از آنها به رشد و شکوفایی رسید، چیست؟

بسیاری اعتقاد دارند دولت به دنبال محدوده های طلاست و این مناطق را بلوکه کرده است. اما اگر این طور است چرا سایر محدودهایی که در آنها کانی های دیگری وجود دارد هم بلوکه شده است؟

از سوی دیگر هم کارخانه های فرآوری درجاهای خوبی راه اندازی نشده اند. درحالی که در محدودهای فعال که ماده معدنی مورد بهره برداری قرار می گیرد باید یک کارخانه فرآوری هم راه اندازی شود. درحالی که در منطقه ای که بیشتر محدوده هایش بلوکه شده است کارخانه فرآوری راه اندازی می کنند که هیچ کارایی ندارد و حتی ماده اولیه برای تولیدات به اندازه کافی ندارند تا فعالیت هایشان را ادامه دهند.

شاید یکی از مهمترین دلایل بی توجهی به آزاد سازی پهنه ها این است که مسولان نسبت به انجام وظایف خوشان در مدت زمان مشخص، مسولیت پذیر نیستند. یعنی این ها در زمان مشخصی کار خودشان را انجام نمی دهند. درحالی که اگر هر مسولی در مدت زمانی که بر سر کار است فعالیت هایش را به درستی انجام دهد اتفاقات خوبی در بخش اقتصادی و معدنی کشور می افتد.

عدم تمرکز در پراکندگی مس عمده ترین مشکلی است که در این بخش وجود دارد هم اکنون معادنی که روی آنها کار می شود بیش از پنج بار خرید و فروش شده است. علت این است که هیچ کس نتوانسته در این مناطق کار کند و یا قدرتش را نداشته است. بنابراین اگر بخش اکتشاف در معادن مس تقویت شود، انگیزه فعالیت نیز افزایش پیدا می کند، در نتیجه میزان فعالیت در آنها بیشتر می شود

مراکز فرآوری به درستی جانمایی شوند

اسماعیل خزری، کارشناس ارشد کانی شناسی در گفت و گو با بازار در خصوص مشکلات بخش فرآوری معادن گفت: باید مراکز فرآوری را به درستی جانمایی کنند، تا در تمامی استان ها بتوانند از این امکانات استفاده نمایند . یعنی این گونه نباشد که در مناطقی که معادن زیادی وجود دارد کارخانه فرآوری وجود نداشته باشد. برعکس در مناطق بلوکه شده با محدوه های کم کارخانه فرآوری راه اندازی شود.

وی گفت: زیرا این مساله بسیار اهمیت دارد که کارخانه ها فرآوری کجا ساخته شده و به بهره برداری برسد.

وی افزود: در کردستان معادن مس فراوانی وجود دارد، ولی کارخانه فرآوری خوبی در این استان وجود ندارد و این کمبود کاملا مشهود است. اما در عوض جای دیگر به خصوص در ایران مرکزی کارخانه فرآوری های فراوانی وجود دارد، ولی ماده ای که در کردستان استخراج می شود را نمی توان در جای دیگری فرآوری کرد.

خزری تاکید کرد: عدم تمرکز در پراکندگی مس عمده ترین مشکلی است که در این بخش وجود دارد. همچنین بخش اکتشافات مس ضعف دارد و باید در این بخش هم پیشرفت هایی حاصل شود، زیرا تا زمانی که کار اکتشاف به خوبی انجام نگیرد سایر بخش های معدنی نمی توانند به درستی کار کنند.

به گفته وی؛ معادنی که الان روی آنها کار می شود بیش از پنج بار خرید و فروش شده است. علت این است که هیچ کس نتوانسته در این مناطق کار کند و یا قدرتش را نداشته است. بنابراین اگر بخش اکتشاف در معادن مس تقویت شود، انگیزه فعالیت نیز افزایش پیدا می کند، در نتیجه میزان فعالیت در آنها بیشتر می شود.

کارشناس ارشد کانی شناسی تصریح کرد: مهمترین مشکلی که درحال حاضر در اکثر معادن ایران وجود دارد، مساله ناهمگنی در منابع طبیعی است. منابع طبیعی هر استانی، قوانین مخصوص به خودش را دارد. مثلا در برخی مناطق کویری اصلا کاری با معدنکاری ندارند، ولی در برخی مناطق دیگر اجازه معدنکاری داده نمی شود و معدنکاران مدام با سنگ اندازی های مختلف مواجه هستند.

خزری گفت: آذربایجان غربی یکی از آن استان هایی است که در هیچ کدام از بخش های معدنی اجازه معدنکاری داده نمی شود. در واقع اکثر محدوده های معدنی بلوکه شده است و این شرایط کار را برای فعالان معدنی سخت می کند. همچنین پتانسیل های خوب معدنی کشور راکد می ماند.

وی تاکید کرد: در سامانه میزان بلوکه های معدنی تمامی استان ها ذکر شده است. بهتر است یکسری طرح هایی برای این ها در نظر گرفته شود و میزان معدن های بلوکه شده مشخص شود . به خصوص برای کانی سازی های طلا دراستان خوزستان، آذربایجان و همدان که صنعت و معدن باید بیایید در این خصوص مشارکت هایی با منابع طبیعی داشته باشد تا بتواند بلوکه ها را شناسایی و آنها فعال کند.

به گفته وی؛ اصلا یکی از طرح های دولت این است که این بلوکه ها را فعال کند. اما متاسفانه هیچ اقدامی در این زمینه صورت نمی گیرد و علتش را هم نمی دانیم چیست؟ درحالی که فعال شدن محدوده های بلوکه شده بسیار اهمیت دارد و باید فوری مورد بهره برداری قرار بگیرد.

در منطقه ای کارخانه ای با هزینه های زیاد راه اندازی می کنند، درحالی که در آن منطقه فقط دو تا محدوه دارای پروانه بهره برداری وجود دارد که اصلا جوابگوی نیازهای اولیه یک کارخانه نیست

کارشناس ارشد کانی شناسی اظهار داشت: مثلا می آیند در منطقه ای کارخانه ای با هزینه های زیاد راه اندازی می کنند، درحالی که در آن منطقه فقط دو تا محدوه دارای پروانه بهره برداری وجود دارد که اصلا جوابگوی نیازهای اولیه یک کارخانه نیست. این مساله در شرایطی است که در همان محدوده پهنه های بسیاری وجود دارد که بلوکه شده و مورد بهره برداری قرار نمی گیرد.

به گفته خزری؛ پس تکلیف سایر محدوده ها چه می شود؟ یعنی آنها نباید کار کنند؟ نباید تمام محدوده های معدنی پروانه بهره برداری بگیرند؟ یعنی سایر محدودها باید راکد بمانند؟ درحالی که بسیاری از کارخانه جات نیازمند ماده خام معدنی هستند.

وی تاکید کرد: باید مناطقی که پتانسیل دارند مورد استفاده و بهره برداری قرار بگیرند . چرا که راکد ماندن آنها به ضرر اقتصاد کشور است، درحالی که می توان با آزاد شدن این محدودها کارخانه های زیادی را هم راه اندازی کرد و افراد زیادی مشغول فعالیت شوند.

او تصریح کرد: در همین مناطق ، مقادیر زیادی ذخایر معدنی وجود دارد که استخراج آنها می تواند از نظر اقتصادی برای کشورمان بسیار مفید باشد. در واقع اگر محدودها راه اندازی شود و بتوانند بر اساس محدودهایی که پتانسیل دارند سایت های فرآوری راه اندازی کنند، بسیار تاثیر گذار خواهد بود.

کارشناس ارشد کانی شناسی خاطر نشان کرد: متاسفانه خود دولت رغبت چندانی ندارد که یکسری از محدودها راه اندازی شود. همچنین یکسری محدوده های بلوکه شده وجود دارد که وجود این ها مانع رونق معادن ایران می شود. چون یکسری جاها پهنه می زنند مثل استان کردستان، که سال هاست این پهنه ها را زده اند و هنوز هم این ها همان پهنه هستند و هیچ تغییری در کاربری آنها صورت نگرفته است.

وی عنوان کرد: هیچ کس هم سوال نمی پرسد که اصلا چرا این پهنه ها همین طور باقی مانده و آزاد نمی شوند. هیچ کس هم دلیل این قضیه را نمی داند. اگر دولت طلا می خواهد طلاها برای خودش باشد، ولی چرا سایر معادن را بلوکه کرده و اجازه فعالیت به آنها نمی دهد.

خزری تاکید کرد: تکلیف پهنه های معدنی باید خیلی زود معلوم شود. نه این که هر پهنه ده ها سال به همین صورت باقی بماند و هیچ گونه بهره برداری از آنها صورت نگیرد. اگر یک پهنه ای ده سال راکد بماند عملا دیگر ارزشی برای فعالیت معدنی ندارند. این که دولت و مسولین همه جا را بلوکه کرده و پهنه کشیده اند که چه شود؟ چه هدفی دارند که اجازه فعالیت به بسیاری از محدودهای معدنی داده نمی شود.

یکی از مهمترین دلایل بی توجهی به آزاد سازی پهنه ها این است که مسولان نسبت به انجام وظایف خودشان در مدت زمان مشخص، مسئولیت پذیر نیستند. یعنی این ها در زمان مشخصی کار خودشان را انجام نمی دهند

وی در خصوص دلیل بی توجهی به پهنه ها بیان کرد: یکی از مهمترین دلایل بی توجهی به آزاد سازی پهنه ها این است که مسولان نسبت به انجام وظایف خودشان در مدت زمان مشخص، مسئولیت پذیر نیستند. یعنی این ها در زمان مشخصی کار خودشان را انجام نمی دهند. درحالی که اگر هر مسئولی در مدت زمانی که بر سر کار است فعالیت هایش را به درستی انجام دهد اتفاقات خوبی در بخش اقتصادی و معدنی کشور می افتد.

خزری بیان کرد: دولت باید در کوتاهترین زمان ممکن پهنه های بلوکه شده را آزاد کنند تا معادن رونق بگیرند. زیرا رونق این محدوده ها باعث رونق سایر بخش های معدنی هم می شود. کارخانجات راه می افتد فرآوری رونق می گیرد.

وی گفت: به جای رونق معادن، خواسته یا ناخواسته معارض گذاشته می شود و همه چیز بهم می ریزد. درحالی که در کشورمان به قدری پتانسیل های خوب معدنی وجود دارد که اگر فعالیت در آنها آزاد شود، شاهد رشد و شکوفایی اقتصادی خواهیم بود.