بازار؛ گروه کشاورزی: تولید و پرورش آبزیان در کشور در شرایطی در جریان است که تولید کننده های این بخش نیز با مسائلی همچون کاهش تقاضای بازار، افت قیمت ها به خصوص در حوزه ماهی قزل آلا، بیماری ها و غیره مواجه هستند. این در حالی است که پرورش دهندگان معتقدند یکی از مشکلات اصلی که در این حوزه دارند دسترسی نداشتن به خوراک با کیفیت بالا است که همین امر موجب می شود از لحاظ ضریب تبدیل چندان وضعیت قابل قبولی نداشته باشد و این امر روی میزان تولید در این حوزه تاثیرات جدی می گذارد. این در حالی است که خوراک آبزیان کشور محصولی صادراتی است اما در خصوص کیفیت آنچه برای مصرف داخلی تولید و توزیع می شود پرورش دهندگان غالبا ناراضی هستند.
واردات خوراک خارجی؛ عامل اصلی رشد کارخانجات خوراک کشور
آرش نبی زاده، مدیر عامل اتحادیه مرکزی تعاونی کشاورزی ماهیان سرد آبی کشور در این خصوص به خبرنگار بازار می گوید: در ابتدا باید بدانید که در حوزه خوراک آبزیان، قیمت ها دائم رو به افزایش است و امسال نیز افزایش داشته اما ما فعلا قیمت محصول نهایی را تغییر نداده ایم. آن هم در شرایطی که چون ما یارانه ای نمی گیریم و با نرخ آزاد از کارخانجات خرید می کنیم به تبع افزایش قیمت خوراک تاثیر مستقیمی روی قیمت ها می گذارد.
نبی زاده با بیان اینکه آنچه به عنوان خوراک آبزیان مصرف می شود داخلی است و خوراک وارداتی نداریم چون قیمت ها نمی صرفد، افزود: با این وجود در حوزه خوراک آبزیان داخلی صادرات انجام می شود.
مدیر عامل اتحادیه مرکزی تعاونی کشاورزی ماهیان سرد آبی کشور: بر خلاف خوراک آبزیان که برای بازارهای خارجی تولید می شود، برای خوراکی که به دست پرورش دهنده داخلی تولید می شود کارخانجات از مواد اولیه با کیفیت بالا استفاده نمی کنند تا تولید برای آنها ارزان تمام شود
وی خاطر نشان کرد: مساله مهم اینجا است که چون خوراک خارجی وارد نمی شود لذا امکان مقایسه محصولات داخلی با خارجی ها بسیار کم شده است. در حالی که قبلا عامل اصلی رشد کارخانجات خوراک کشور، وارداتی بود که انجام می شد و رقابت ایجاد می کرد. اما از سال ۱۳۹۵-۱۳۹۶ به بعد که جهش ارزی شدید داشتیم واردات بسته شده و فقط واردات خوراک بچه ماهی انجام می شود که آن نیز بسیار ناچیز است.
تقلب در خوراک آبزیان داخلی به دلیل عدم نظارت بر تولید
نبی زاده ادامه داد: با این تفاسیر در حال حاضر در بخش بچه ماهی، خوراک داخلی از نظر کیفی نهایت ۳۰ تا ۴۰ درصد ضعیف تر است و در حوزه پرورشی نیز حدود ۲۵ درصد ضعیف تر است. آن هم به دلیل اینکه مواد اولیه خوبی استفاده نمی شود تا برای تولید کننده خوراک ارزان تمام شود. در غیر اینصورت خوراک داخلی از نظر کیفی قابل رقابت با کارخانجات خارجی خواهد بود همانطور که برای خوراک صادراتی از مواد اولیه با کیفیت استفاده می کنند و رقابتی است.
مدیر عامل اتحادیه مرکزی تعاونی کشاورزی ماهیان سرد آبی کشور تصریح کرد: با توجه به اینکه در خوراک داخلی نظارتی انجام نمی شود تقلب زیاد است و ضریب تبدیل ها اصولا باعث ضرر پرورش دهنده ها می شود چون کیفیت خوراک کیفیتی نیست که مورد انتظار باشد.
وی ادامه داد: جالب این جا است که در شرایطی که با بحران آب مواجه هستیم، آبزیان کم مصرف ترین در تولید گوشت است و جالب است در بخش نهاده نیز کمترین میزان مصرف نهاده را دارد. یعنی اگر صد هزار تن تولید غذا داریم صد هزار تن هم نهاده مصرف می شود در حالی که در دیگر بخش ها اگر ۲ میلیون تن تولید گوشت مرغ داریم حدود ۴ میلیون تن باید خوراک صرف شود.
ربیع زاده فعال صنعت آبزیان کشور: اگر خوراک استاندارد باشد به ازای هر یک کیلو و صد گرم غذا پرورش دهنده یک کیلو گوشت می گیرد اما به دلیل پایین بودن کیفیت خوراک آبزیان این میزان در مزارع کشور به یک کیلو و ۵۰۰ گرم خوراک رسیده است
مجید ربیع زاده، تولید کننده و کارشناس صنعت آبزیان نیز در خصوص وضعیت خوراک آبزیان در گفتگو با بازار می گوید: آبزی پروران داخلی از خوراک با کیفیت بهره مند نیستند چون متاسفانه در داخل کشور بخش های نظارتی که باید به کمک تولید کننده بیایند و استانداردهای یک غذای سالم و خوب را رصد کنند، این کار را نمی کنند. این در شرایطی است که تولید کننده های خوراک وقتی می بینند برای صادرات می توانند اقدام کنند و روی تولید این بخش هم نظارت وجود دارد لذا برای حوزه صادرات، خوراک کیفی تولید می کنند اما برای آبزی پروری داخل به دلیل نبود نظارت ها درصد نسبت کیفیت را پایین می آورند.
ربیع زاده افزود: به همین دلیل راندمان های تولید پایین آمده است. به عنوان مثال اگر برای تولید یک کیلوگرم گوشت ماهی ۱.۲ (یک و دو دهم) غذای خوب نیاز باشد، وقتی کیفیت خوراک را پایین می آورند باید بین یک و نیم تا ۱.۷ کیلوگرم غذا داد تا همان میزان گوشت ماهی را دریافت کرد که به اصطلاح به این مقوله FCR (نسبت غذا به گوشت تولیدی) گفته می شود.
۷۰ درصد محصولات آبزی کشور قابلیت صادرات ندارد
وی خاطر نشان کرد: در مورد خوراک های عالی این FCR یک و یک دهم است یعنی به ازای یک کیلو و صد گرم خوراکی که به آبزی داده می شود پرورش دهنده یک کیلوگرم گوشت می گیرد؛ این استاندارد است اما به علت غذای غیر کیفی که در اختیار پرورش دهنده ها قرار می گیرد متاسفانه پرورش دهنده باید یک کیلو و نیم غذا بدهد تا یک کیلو گوشت بگیرد که این موجب بالا رفتن هزینه ها می شود و از آن طرف هم راندمان بهینه نمی شود.
این فعال صنعت آبزیان کشور گفت: در این میان تنها خسارت مالی مطرح نیست بلکه کیفیت ماهی تولیدی هم پایین می آید و به اصطلاح چربی می آورد. لذا به این دلیل می گوییم محصولات نهایی ما برای صادرات هم زیر سوال می روند. به خصوص اینکه صادرات محصول نهایی بسیار سخت است و در حال حاضر ۷۰درصد تولیدات ما قابل صادرات نیست چون ایراد دارد.
ربیع زاده تصریح کرد: مساله مهم این است که غذای آبزیان باید حاوی درصد پروتئین مناسبی باشد به طوری که ۴۰تا ۴۴درصد خوراک باید پروتئین باشد. این نسبت البته بنا به نوع آبزیان متفاوت است. با این وجود چون پروتئین بسیار گران است تولید کننده های خوراک، پروتئین را کم می زنند تا تولید ارزان تمام شود و با قیمتی که می فروشند سود مناسب داشته باشد.
وی ادامه داد: وقتی درصد پروتئین خوراک پایین می آید آبزیان رشد نمی کنند؛ یعنی وقتی غذایی که ۴۰درصد پروتئین باید داشته باشد در عوض حاوی ۲۰ درصد پروتئین باشد پروش دهنده باید دو برابر خوراک بدهد تا پروتئین مورد نیاز آبزی تامین شود؛ یعنی ماهی باید دو برابر خوراک بخورد تا پروتئین مورد نیاز تامین شود در غیر اینصورت گوارش ماهی به هم می خورد، نسبت آیتم های بعدی بالا می رود و ماهی چاق و پرچربی می شود و طعم ماهی نیز عوض می شود.
وی در پایان گفت: با توجه به اینکه کارخانجات خوراک آبزیان در سال گذشته وضعیت خوبی داشتند و فروش و صادرات بالایی در این حوزه رقم خورد، انتظار داریم کمک کنند تا شرایط خوراک داخل هم خوب شود.
نظر شما