بهناز صفری، بازار: ریشه تمامی مشکلاتی که دربخش معدن و صنایع معدنی وجود دارد بر می گردد به مساله تامین مالی و سرمایه گذاری چابک و سریع که باید در دستور کار معادن و صنایع معدنی قرار گیرد تا راه گشای مشکلات این بخش صنعتی کشور باشد.
اگر مسائل تامین مالی درست و سریع توسط افرادی که در این حوزه تاثیرگذار هستند انجام شود فعالیت های کل زنجیره هموار خوادهد شد. اگر هم این اتفاق نیافتد در کل زنجیره فولاد دچار مشکلات فراوانی خواهیم شد.
بازار در گفت وگوی اختصاصی با مجتبی حمیدیان، مدیرعامل سنگ آهن مرکزی، به بررسی چالش های موجود در حوزه معادن و صنایع معدنی پرداخته و جویای راه کارهایی در این بخش مهم صنعتی شده است.
* عمده ترین مشکلی که ایران در حوزه سنگ آهن دارد چیست؟
در حوزه منابع در یکسری از جاها، منابع معدنی قابل توجهی داریم که باید به سرعت این بخش ها فعال شود. بحث های مهمی هم در این رابطه انجام شده که در این بخش ها باید تامین مالی به صورت جدی و با چابکی انجام شود. زیرا مساله تامین مالی در بخش های مختلف معدنی چالش های زیادی را ایجاد کرده است. همچنین باید بخش های زنجیره ای بالادستی نیز فعال شود تا کل زنجیره به صورت هموار بتواند به پیشرفت پروژه های معدنی کمک کند.
اگر مسائل تامین مالی درست و سریع توسط افرادی که در این حوزه تاثیرگذار هستند انجام شود فعالیت های کل زنجیره هموار خواهد شد. اگر هم این اتفاق نیافتد در کل زنجیره فولاد دچار مشکلات فراوانی خواهیم شد.
* به جز مساله تامین مالی چه مشکلات دیگری در بخش سنگ آهن وجود دارد؟
اگر بخواهیم دسته بندی کنیم گزارش های متعددی در این زمینه وجود دارد که به چالش ها و مشکلات فراوان در بخش سنگ آهن و به طور کلی زنجیره فولاد پرداخته شده است. از جمله مشکلاتی که در این راستا بسیار آزاردهنده بوده و چند سالی است که گریبان صنایع معدنی را گرفته، موضوع مشکلاتی است که در بخش انرژی وجود داشته، که در تابستان ما قطعی برق و در زمستان قطعی گاز را شاهد هستیم که در چنین مقاطعی کار مدتی متوقف شد و مشکلات فراوانی ایجاد می شود. گاهی اوقات در بخش تامین آب هم مشکلاتی به وجود می آید که روند کار را با کندی مواجه می کند. همچنین در حوزه تامین خوراک هم با مشکلاتی مواجه هستیم که باید در کوتاه ترین زمان ممکن برطرف شود.
وقتی به ریشه همه این مسائل توجه می کنیم می بینیم که ساز و کار ها چه در قالب ساز و کارهای بانکی و چه در حوزه بازار سرمایه، ریشه تمامی مشکلات همین تامین مالی است
ولی وقتی به ریشه همه این مسائل توجه می کنیم می بینیم که ساز و کار ها چه در قالب ساز و کارهای بانکی و چه در حوزه بازار سرمایه، ریشه تمامی مشکلات همین تامین مالی است. این هم مساله پیچیده ای نیست که حل نشود. طی چند ماه گذشته، نیروگاه جدید ۲۵ مگابایتی را راه اندازی کرده ایم تا مساله برق حل و فصل شود. بنابراین می بینیم که حتی مشکلات بخش انرژی با تامین مالی برطرف می شود. در واقع اگر نمی توانستیم تامین مالی داشته باشیم ، قطعا شرایط راه اندازی این نیروگاه را هم نداشتیم. یا این که همچنان سایتمان قطع بود. ولی با تامین مالی توانستیم مشکل بسیار بزرگ تامین برق را برطرف کنیم و به کارهایمان سرعت بیشتری بدهیم.
یا در حوزه تامین آب فاضلاب شهر بافق را انجام داده ایم که این مساله هم سرمایه گذاری نیاز داشت که توانسته ایم با یک مدلی سرمایه گذاری انجام دهیم و مشکلات تامین آب را هم تا حد زیادی برطرف کنیم .
در حوزه خوراک ما الان معادنی داریم که مشکلات فروانی در بخش تامین خوراک دارند که این مساله هم کاملا درست است. ولی شرکت سنگ آهن مرکزی معادنی دارد که باید بر روی آنها سرمایه گذاری های کلانی انجام شود. در برخی معادن تا بخواهیم به یک ماده معدنی برسیم، شاید چیزی حدود ۴ هزار میلیارد و یا در برخی معادن ۸ هزار و رقم های بیشتر نیازمند سرمایه گذاری هستیم . و به جز تامین مالی نیازمند سرعت بخشیدن به تامین مالی ها هستیم. تا کارها با سرعت بیشتری انجام شود. وقتی این موارد اتفاق نیافتد سلسه مشکلاتی به وجود می آید که باید آسیب شناسی شود که ریشه تمامی مشکلات هم بر می گردد به مساله تامین مالی و سرمایه گذاری چابک و سریع که باید در دستور کار معادن و صنایع معدنی قرار گیرد.
* آیا سرمایه گذران خارجی در این بخش ها ورود پیدا کرده اند؟
این موضوع هم به دسته بندی هایی که گفته شد برمی گردد، به دلیل این که کریدور شفاف و واضحی در بحث های مختلف سرمایه گذاری خارجی وجود دارد که در لایه های بالادستی هنوز حل نشده است. به همین دلیل ما هنوز هم سرمایه گذاری خارجی به آن صورت که باید و شاید در بخش صنایع معدنی نداریم . درحالی که می توانیم با آپشن ها و مدل های مختلف در حوزه معادن سرمایه گذاری انجام دهیم و در این زمینه راهکارهای مناسبی پیدا کنیم که تاثیرگذاری بیشتری در جذب سرمایه داشته باشد.
تا مدیران بالادستی این موارد را با جدیت و پشتکار در دستور کار خودشان قرار ندهند نمی توانیم شاهد حل مشکلات در این بخش های اساسی اقتصادی و صنعتی باشیم
البته واقعیت این است که این موارد باید در لایه های بالادستی حل و فصل شود. زیرا تا مدیران بالادستی این موارد را با جدیت و پشتکار در دستور کار خودشان قرار ندهند نمی توانیم شاهد حل مشکلات در این بخش های اساسی اقتصادی و صنعتی باشیم.
* مهمترین چالش معادن و صنایع معدنی طی سال های اخیر به خصوص در شرایط تحریمی چه بوده است؟
طی سال های اخیر به خصوص پس از تحریم های گسترده ای که گریبان صنعت کشورمان را گرفته است، تامین مالی در بخش معادن و صنایع معدنی چالش بسیار بزرگی بوده که این صنعت را به سختی انداخت و مسیر حرکت را بسیار پرفراز و نشیب کرد.
بسیاری از طرح های توسعه ای بنگاه های این حوزه یا متوقف شدند و یا این که بسیار کند به حرکت خود ادامه دادند. چرا که قطع ارتباط بانک مرکزی با بانک های جهانی و صندوق های مشترک پروژه ها از مهمترین مواردی بود که مشکلات زیادی را برای جذب سرمایه در بخش صنایع معدنی ایجاد کرد.
* چه راه کارهایی را برای جذب سرمایه در شرایط تحریمی در بخش صنایع معدنی پیشنهاد می کنید؟
مهم تریم مساله این است که برای جذب سرمایه های داخلی و خارجی حتما راهکارهای جدید و خلاقانه پیدا کنیم. زیرا با تکیه بر راهکارهای جدید می توان سرمایه های جدیدی را جذب کرد.
مساله دیگر این است که از ابزهایی که داریم چگونه استفاده کنیم که بهینه و تاثیرگذار باشد. زیرا استفاده درست از ابزارهای موجود هم بسیار اهمیت دارد و می تواند راه گشایی بسیاری از مشکلات باشد.
مورد دیگری که بسیار حایز اهمیت است توجه به منابع داخلی شرکت ها ست. این که چگونه منابع داخلی شرکت ها را با راه کارهای درست و اصولی فعال کنیم. در واقع این موارد ازجمله مسائل بسیار مهم و کلیدی هستند که در صورت تحقق آنها می توان جذب سرمایه های بهتری را شاهد بود.
همچنین تامین مالی برای تجهیزات معدنی و خطوط تولید نیز می تواند در جذب سرمایه و سرمایه گذاری تاثیرداشته باشد. زیرا هرچه تجهیزات معدنی به روزتر باشد و خطوط تولید نوسازی شود، به همان میزان می تواند در رونق این بخش تاثیرگذار باشد و باعث پیشرفت و رونق در صنایع معدنی شود.
در ضمن استفاده از روش های شرکت پروژه و تامین مالی جمعی برای اجرایی ساختن نتایج طرح های تحقیقاتی موفق و پروژه های کوچک مقیاس از دیگر روش های جدید تامین مالی است که باید مورد توجه ویژه قرار گیرد .
البته برای افزایش بهره وری باید از روش های موجود بازار سرمایه هم بهره جست و سمت استفاده بیشتر از اوراق مرابحه، منفعت و اجاره رفت. ازاوراق اجاره می ت وان برای واردات تجهیزات تولید و ماشین آلات هم استفاده کرد.
همچنین باید از دارایی های راکد شرکت ها، همچون ساختمان ها و زمین های بلا استفاده و محصولات و مواد معدنی کم عیار و دپو شده هم بهره مند شد. در این زمینه بورسی شدن شرکت ها و تجدید ارزیابی شرکت ها از محل ارزش گذاری ذخایر کانی های ارزشمند موجود در معادن هم باید در دستور کار قرار بگیرد که تاکنون هیچ گونه فعالیتی در این راستا انجام نشده است.
جمیع این راه حل ها می تواند هم چالش های بخش معدن و صنایع معدنی را کم کند و هم راه گشای پیشرفت و بالندگی این صنعت باشد.
نظر شما