سمیه شوریابی؛ بازار: زهرا عرب کارشناس و تحلیلگر بازارهای مالی با بیان اینکه این روزها بار دیگر ارزش دلاری بازار سرمایه به کانون توجه بازگشته است، تشریح کرد: ارزش دلاری بازار سقوطی است که عملاً ما را به سطح پنج سال پیش بازگردانده ضمن اینکه مقایسه ساده نشان می‌دهد ارزش بازار از حدود ۱۶۰ میلیارد دلار در آبان ۱۴۰۱ به نزدیک ۸۵ میلیارد دلار امروز رسیده است.
وی افزود: نسبت ارزش بازار به نقدینگی نیز از حدود ۱۰۰ درصد به ۷۳ درصد کاهش یافته؛ یعنی نقدینگی رشد کرده اما بازار از آن عقب مانده است، در همین حال نسبت مجموع درآمد شرکت‌ها به نقدینگی همچنان نزدیک به ۵۸ درصد باقی مانده؛ پس مسأله در سودآوری شرکت‌ها نیست، بلکه در ارزش‌گذاری بازار است.
سودآوری و نسبت P/E
این کارشناس بازارهای مالی با تأکید بر اینکه سود دوازده‌ماهه گذشته کل بازار (TTM) حدود ۱۶۰۰ همت، معادل ۱۶ میلیارد دلار بر پایه نرخ برابری فعلی است، اظهار داشت: با P/E بازار در سطح ۵.۱۷ کل بازار سرمایه ایران امروز با رقمی نزدیک به ۸۰ میلیارد دلار ارزش‌گذاری می‌شود.
اما P/E چیست؟ نسبت قیمت به سود هر سهم، بیان می‌کند بازار حاضر است برای یک واحد سود چه مقدار پرداخت نماید، وقتی در نظام بانکی امکان دریافت سود ۳۵ درصدی وجود دارد، سرمایه‌گذار منطقی حاضر نیست برای هر ۱۰۰۰ تومان سود سالانه بیش از ۲۸۰۰ تومان بپردازد؛ زیرا بازدهی بانک مرجع قوی‌تری است، از طرفی در اقتصادهای توسعه یافته با نرخ بهره بدون ریسک نزدیک ۴ درصد، میانگین P/E به سطح ۲۵ می‌رسد؛ همان‌طور که شاخص S&P500 با P/E حدود ۲۷ معامله می‌شود.
فاصله ما با جهان
عرب با اشاره به اینکه اگر منطق اقتصادهای پیشرفته در ایران حاکم بود، ارزش دلاری بازار سرمایه می‌توانست به حدود ۴۰۰ میلیارد دلار برسد، گفت: شرایط کنونی باعث شده بازار روی عددی نزدیک به ۸۰ میلیارد دلار متوقف بماند؛ سطحی که حتی با ارزش دلاری شرکت‌هایی چون استارباکس برابری می‌کند، تفاوت بزرگ آنجاست که در اقتصاد جهانی، ثبات و پیش‌بینی‌پذیری، بستر رشد مداوم ارزش شرکت‌ها را فراهم می‌آورد؛ چیزی که بازار ایران از آن محروم است.
ریشه مشکل کجاست؟
این کارشناس اقتصادی با عنوان اینکه مسأله اصلی نه در تولید است و نه در سودآوری شرکت‌ها، بیان داشت: بخش واقعی اقتصاد کار خود را انجام می‌دهد و سود می‌سازد، مشکل اساسی در بی‌ثباتی محیط اقتصاد کلان، ریسک‌های سیستماتیک، تحریم‌ها، تورم مزمن و نیز نبود افق روشن برای سرمایه‌گذاری نهفته است، این عوامل هستند که باعث می‌شوند بازار بارها به عقب بازگردد و امروز نیز دوباره به سطح سال ۱۳۹۸ برسیم.
تا زمانیکه ثبات اقتصادی و کاهش ریسک‌های بنیادین محقق نشود، این وضعیت ادامه خواهد داشت و فاصله بازار با ارزش بالقوه خود همچنان باقی خواهد ماند
زهرا عرب در نهایت با توجه به اینکه بازار سرمایه ایران در چرخه‌ای تکراری گرفتار آمده است، خاطر نشان کرد: سودآوری پابرجاست، اما ارزش‌گذاری بارها فروریخته و هر بار سرمایه‌گذاران خود را در سالی از نو تکرار شده می‌یابند و تا زمانیکه ثبات اقتصادی و کاهش ریسک‌های بنیادین محقق نشود، این وضعیت ادامه خواهد داشت و فاصله بازار با ارزش بالقوه خود همچنان باقی خواهد ماند.
نظر شما