بازار؛ گروه استانها: در استان خراسان رضوی ۳۵ هزار نفر جمعیت عشایر در قالب هفت هزار خانوار عشایری شامل ۳۵ طایفه کوچ رو تشکیل می‌شود که امسال به دلیل شیوع بیماری کرونا کوچ این خانواده‌ها دچار اخلال و تأخیر شد.
جمعیت عشایری این استان معادل ۵۱ صدم درصد جمعیت شش میلیون و ۴۰۰ هزارنفری خراسان رضوی را تشکیل می‌دهد اما ۹۰۰ هزار رأس دام آن‌ها معادل ۱۵ درصد از کل دام‌های استان است.
عشایر خراسان رضوی با تولید سالانه ۱۲ هزار تن گوشت قرمز، ۱۷ هزار تن فراورده‌های دامی شامل شیر، روغن، پشم، کرک و کود حیوانی و ۴۱ هزار و ۸۰۰ مترمربع صنایع‌دستی شامل گلیم، قالیچه، فرش و تابلو فرش نقش به سزایی در اقتصاد خراسان رضوی ایفا می‌کنند.
شهرستان‌های مشهد، کلات، سرخس، چناران، قوچان، درگز، نیشابور، سبزوار، خوشاب، خواف، کاشمر، خلیل‌آباد و بردسکن از مناطق عشایری خراسان رضوی هستند که امسال به دلیل شیوع کرونا و هم‌چنین بارش‌های سیل‌آسا کوچ آن‌ها با تأخیر همراه شد.
عشایر کوچ رو
مدیرکل امور عشایری خراسان رضوی در گفت‌وگو با بازار اظهار کرد: عشایر استان دارای پنج زیست‌بوم در۷۳ سامانه بوده و در ۳۶۴ محله عشایری مستقر هستند که مشهد، کلات، سرخس، چناران، قوچان، درگز، نیشابور، سبزوار، خوشاب، خواف، کاشمر، خلیل‌آباد و بردسکن از شهرستان‌های دارای عشایر این استان ماست.
محمد نبوی فرد اظهار کرد: عشایر برون کوچ شامل تعدادی از عشایر شهرستان قوچان با ۴۵۰ خانوار و بیش از ۵۸ هزار رأس دام هستند که در فصل قشلاق به شهرستان مراوه‌تپه در استان گلستان کوج می کنند.
وی افزود: هم چنین تعداد ۲۷۰ خانوار از عشایر طایفه ایلخانی شهرستان بردسکن نیز با بیش از ۳۰ هزار رأس دام به شهرستان طبس در استان خراسان جنوبی و تعدادی از عشایر خواف نیز به شهرستان زیر کوه در استان خراسان جنوبی و تعدادی از عشایر شهرستان سبزوار به شهرستان شاهرود در استان سمنان کوچ می‌کنند.
وضعیت سفید کرونا در مناطق عشایری
مدیرکل امور عشایر خراسان رضوی گفت: عشایر درون کوچ نیز شامل تعدادی از عشایر شهرستان‌های قوچان، چناران، نیشابور و مشهد هستند که در مناطق قشلاقی استان در شهرستان‌های سرخس، کلات و حوزه شهرستان مشهد (میامی) مستقر می‌شوند.
نبوی فرد در تشریح وضعیت مناطق عشایری و میزان شیوع بیماری در این مناطق به خبرنگار ما گفت: خوشبختانه بیماری ویروسی کرونا در میان عشایر خراسانی شیوع نداشته و وضعیت ابتلای به آن هم‌اینک در میان آن‌ها سفید است.
وی بابیان اینکه در راستای تأمین سلامت جمعیت عشایری برحسب تصمیم‌گیری سازمان امور عشایری مقرر شد تا کوچ عشایر استان با تأخیر انجام پذیرد ادامه داد: پیش‌ازاین کوچ عشایر خراسان رضوی به‌طورمعمول ابتدای فروردین‌ماه هرسال آغاز می‌شد و تا اول اردیبهشت‌ماه ادامه می‌یافت اما امسال به دلیل بحران کرونا به تأخیر افتاد تا سلامت جمعیت عشایری استان حفظ شود.
تقویم کوچ عشایر خراسان رضوی
مدیرکل امور عشایر خراسان رضوی گفت: بر اساس ابلاغیه رئیس سازمان امور عشایری و هماهنگی با سازمان جنگل‌ها و آبخیزداری کشور زمان کوچ عشایر در حوزه خراسان رضوی خردادماه جاری تعیین شد.
خوشبختانه بیماری ویروسی کرونا در میان عشایر خراسانی شیوع نداشته و وضعیت ابتلای به آن هم‌اینک در میان آن‌ها سفید است
نبوی فرد بابیان اینکه در حال حاضر کوچ عشایر آغاز و در جریان است ادامه داد: عشایر خراسان رضوی با سپری کردن حدود پنج ماه از سال در مناطق قشلاقی داخل و خارج این استان، به‌طور سنتی و معمول از فروردین‌ماه کوچ خود را به مناطق ییلاقی آغاز می‌کنند.
وی ادامه داد: کوچ قشلاقی عشایر خراسان رضوی نیز همه‌ساله با سرد شدن تدریجی هوا، از اواسط آبان ماه آغاز می‌شود.
مسیر کوچ عشایر
مدیرکل امور عشایر خراسان رضوی ادامه داد: در این چارچوب عشایر برون کوچ از شهرستان قوچان کوچ خود را به خارج از خراسان رضوی به مقصد مناطق قشلاقی واقع در استان شمالی گلستان در مسافتی ۴۰۰ کیلومتری آغاز و با عبور از شهرستان‌های فاروج، شیروان، بجنورد، مانه و سملقان واقع در استان خراسان شمالی و ایل راه‌های «شلمی» و «خشتلی» بین ۳۰ تا ۴۰ روز طی طریق کرده و در مناطق قشلاقی مراوه‌تپه استان گلستان شامل دشت «تقر»، «قاپلان دره»، «ابوساری» و «آب شیرین» مستقر می‌شوند.
وی عنوان کرد: دیگر عشایر خراسان رضوی که درون کوچ هستنداز شهرستان‌های درگز، سبزوار، نیشابور، بردسکن، خواف، چناران و مشهد واقع در حوزه جغرافیایی همین استان به مناطق گرمسیری(قشلاق) واقع در شهرستان‌های سرخس، بخش رضویه شهرستان مشهد، کلات و حوزه‌هایی از همان شهرستان‌ها واقع در شمال شرق خراسان رضوی کوچ می‌کنند.
خسارات وارده به عشایر
مدیرکل امور عشایری خراسان رضوی بابیان اینکه عشایر خراسان رضوی سه هزار و ۵۰۰ کیلومتر راه عشایری را برای گذران و امرارمعاش در پیش روی خوددارند ادامه داد: امسال به دلیل بارش‌های سیل‌آسا راه‌های عشایری و هم‌چنین تأسیسات عشایر استان با تحمیل خسارت همراه بود.
اگرچه امسال بارش‌ها موجب سرسبزی دشت‌ها و آبدهی چشمه‌سارها شد اما متأسفانه۵۰ درصد راه‌های عشایری را نیز تخریب و بالغ‌بر ۷۰ میلیارد ریال به زیرساخت‌های عشایر خراسان رضوی خسارت وارد کرد
وی افزود: اگرچه بارش‌ها موجب سرسبزی دشت‌ها و آبدهی چشمه‌سارها و قنوات شده است اما متأسفانه بارندگی‌های ابتدای سال جاری موجب تخریب ۵۰ درصد راه‌های عشایری شده و بالغ‌بر ۷۰ میلیارد ریال به زیرساخت‌های عشایر خراسان رضوی خسارت وارد کرد که حدود پنج میلیارد تومان از این خسارت مربوط به تخریب راه‌های عشایری است.
نبوی فرد با اشاره به اینکه امسال تغییر اقلیم، شدت بارش‌های اخیر در مدت‌زمان کم، تبدیل به سیل شد و همین امر موجب وارد آمدن خسارات به راه‌ها، منابع آبی، دام و اماکن دامی شد.
وی افزایش منابع آبی و نیز تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی را در کنار تخریب‌ها از برکات سیل عنوان کرد و افزود: بارش‌های اخیر منجر به افزایش آب چاه‌های دامداران، تأمین آب کشاورزی در مناطق عشایری شده است.
نظر شما