زهرا مقدمی؛ بازار: طبق طرح پایش ملی محیط کسب و کار در تابستان سال ۱۳۹۷ مقایسه شاخص استانی ۶.۰۵ با میانگین ملی که رقم ۶.۴۰ است، نشان از وضعیت مطلوب زنجان نسبت به سایر استانهای کشور دارد.
در میان شاخص‌های عملکردی اقتصادکلان، میزان تولید ناخالص داخلی یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها است؛ چرا که این شاخص اندازه اقتصاد یک منطقه و ظرفیت‌های تولیدی آن را نشان می‌دهد.میزان تولید ناخالص داخلی در استان زنجان به قیمت جاری طی سال ۱۳۸۹ رقم ۴۱۲۶۴ میلیارد ریال بوده است که این استان در محصول ناخالص داخلی سرانه با احتساب نفت درسال ۱۳۸۹، در رتبه ۱۹ و بدون احتساب آن در رتبه ۱۶ بین استانهای کشور قرار داشته است.
سهم تولید ناخالص داخلی زنجان از کشور در سال ۱۳۸۹ معادل ۸۷ درصد و سهم بخشهای کشاورزی، صنعت و خدمات در تولید ناخالص داخلی استان در سال ۸۹ به ترتیب ۲.۲۲، ۷.۳۱ و ۳.۴۴ درصد بوده است. میزان نرخ مشارکت اقتصادی استان در سال نود و یک ۳.۴۲ درصد بوده و سهم شاغلان در بخش های عمده اقتصادی در بخشهای کشاورزی، صنعت و خدمات به ترتیب ۷.۳۰، ۳۴ و ۳.۳۵ درصد بوده است.
در این خصوص خبرگزاری بازار گفتگویی با ابوالفضل عباسچیان مدیرکل اقتصاد و دارایی استان زنجان انجام داده که در ادامه می خوانید.
* وضعیت محیط کسب و کار را چگونه ارزیابی می کنید؟
محیط کسب و کار به مجموعه عواملی گفته می‌شود که بر عملکرد یا اداره بنگاه‌های اقتصادی موثر است اما تقریبا خارج از کنترل مدیران بنگاه‌ها قرار دارند. عواملی نظیر قوانین و مقررات، میزان بارندگی، فرهنگ کاری در یک منطقه و ... که در کشورها و مناطق جغرافیایی گوناگون، در هر رشته کاری و نیز در طول زمان متفاوت هستند.
در حال حاضر بهبود محیط کسب و کار، یکی از مهم‌ترین راهبردهای توسعه اقتصادی در کشور به‌شمار می‌رود و علاوه بر آن، هر چه محیط کسب و کار یک کشور شرایط بهتری داشته باشد، بهره‌برداری از فرصت‌های کارآفرینی بیشتر و هر چه بهره‌برداری از فرصت‌های کارآفرینی در جامعه بیشتر باشد، عملکرد اقتصاد آن کشور و خلق ارزش و ثروت در آن نیز بیشتر می‌شود.
* شاخص‌های ملی کسب و کار چگونه است؟
بهبود محیط کسب و کار، نیازمند برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری مطلوب است که دست‌یابی به این مهم نیز در گرو وجود فرآیندی مستمر برای پایش و سنجش وضعیت محیط کسب و کار هر کشور است که در همین راستا و در سال ۹۰ نمایندگان مجلس شورای اسلامی، قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار را تصویب کردند و به موجب ماده چهار این قانون، اتاق‌ها موظف‌اند به منظور اطلاع سیاست‌گذاران از وضعیت محیط کسب و کار در کشور، شاخص‌های ملی محیط کسب و کار در ایران را تدوین و به طور سالانه و فصلی، حسب مورد به تفکیک استانها، بخش‌ها و فعالیت‌های اقتصادی، سنجش و اعلام کنند.
اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در قالب اجرای یک طرح پژوهشی طی سال ۹۴ نسبت به شناسایی و معرفی شاخص‌های ملی پایش محیط کسب و کار اقدام کرد و اجرای طرح ملی پایش محیط کسب و کار را در اواخر سال ۹۵ با همکاری اتاق‌های تعاون و اصناف ایران در دستور کار خود قرار داد.
مطابق مدل ارائه شده برای محاسبه شاخص محیط کسب و کار در ایران، شاخص ملی محیط کسب و کار از طریق انجام محاسبات بر روی ۷۰ نماگر که شامل ۲۸ مولفه پیمایشی و ۴۲ مولفه آماری بوده و از عوامل مختلف و قابل احصای موثر بر اداره واحدهای تولیدی در ایران معرفی شده است، حاصل می‌شود.
* امتیاز شاخص محیط کسب و کار استان زنجان
امتیاز شاخص محیط کسب و کار در فصل پاییز سال گذشته برابر با ۵.۴۱ درصد بود که از این منظر جایگاه سوم کشوری را بعد از استانهای آذربایجان غربی و گیلان به خود اختصاص داده است.
مقدار این شاخص در فصل پاییز سال گذشته به میزان هشت صدم درصد واحد نسبت به تابستان سال قبل کاهش داشته که نشان‌دهنده بهتر شدن محیط کسب و کار استان در فصل پاییز پارسال در مقاسیه با فصل تابستان سال گذشته بوده است.
در پاییز سال گذشته فعالان اقتصادی مشارکت‌کننده در این پایش، سه مولفه منفی یک (غیرقابل پیش‌بینی بودن و تغییرات قیمت مواد اولیه و محصولات)، منفی دو (بی‌ثباتی سیاست‌ها، قوانین و مقررات و رویه‌های اجرایی ناظر به کسب و کار)، منفی سه (دشواری تامین مالی از بانک‌ها) را نامناسب‌ترین، و سه مولفه منفی یک (محدودیت دسترسی به آب) منفی دو (محدودیت دسترسی به حامل‌های انرژی) و منفی سه (نحوه استقبال مشتریان از نوآوری و ابتکار ارائه خدمات و محصول) را مناسب‌ترین مولفه‌های محیط کسب و کار کشور نسبت به سایر مولفه‌ها ارزیابی کرده‌اند.
در چهار دوره نخست اجرای این طرح، دشواری تامین مالی از بانک‌ها به عنوان نامساعدترین مولفه کسب و کار ارزیابی شده بود اما در ۹ دوره اجرا از پاییز ۹۶ تا پاییز پارسال، قابل پیش‌بینی بودند و تغییرات قیمت مواد اولیه و محصولات، نامساعدترین مولفه کسب و کار ارزیابی شده است.
در میان امتیازات کسب شده، شاخص‌ها و مولفه‌های ۲۸ گانه مورد بررسی استان در فصل پاییز سال گذشته در مقایسه با فصل قبل به ترتیب مولفه‌های محدودیت دسترسی به شبکه تلفن همراه و اینترنت، بی‌تعهدی طرف‌های قرارداد و معامله برای خرید تعهدات و وعده‌های‌شان و رویه‌های سخت‌گیرانه در ادارات کار و بیمه تامین‌اجتماعی برای مدیریت نیروی انسانی، به میزان بسیار زیادی و بیش از سایر شاخص‌ها بدتر شده و مولفه‌های عرضه کالا و محصولات قاچاق در بازار، محدودیت دسترسی به برق و آب و نیز کمبود تقاصای موثر در بازار، به میزان بسیار زیادی و بیشتر از بقیه شاخص‌ها بهتر شده است.
همچنین بر اساس ارزیابی اتاق بازرگانی کشور، استان زنجان در مناسب بودن محیط کسب و کار نیز از زمستان سال گذشته به رتبه سوم کشوری ارتقا یافته و این در حالی است که رتبه استان در کسب و کار طی سال ۹۵حدود ۱۴ بود که سال ۹۶ و ۹۷ نیز به رتبه سوم رسید.
* استان زنجان در حوزه بازار سرمایه تا چه اندازه توانسته موفق عمل کند؟
طی ۱۲ ماهه سال گذشته تعداد ۱۴.۸۲۰ میلیون سهم به ارزش ۶۴.۰۸۸ میلیارد ریال در بورس زنجان مبادله شده که نسبت به مدت مشابه سال ۹۷ از نظر تعداد سهام مبادله شده ۶۲.۸ درصد و از نظر ارزش سهام مبادله شده ۱۵۶.۱ درصد افزایش داشته است.
* صنعت بیمه زنجان در چه جایگاهی قرار دارد و تاکنون چه فعالیت‌هایی صورت گرفته است؟
در سال ۹۷ حق بیمه تولیدی صنعت بیمه زنجان ۴.۲۸۲ میلیارد ریال بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۶.۸ درصد افزایش داشته است. همچنین سهم بخش دولتی از حق بیمه دولتی ۲۶.۵ درصد و سهم بخش غیردولتی ۷۳.۵ درصد بوده است. این در حالی است که سهم بخش دولتی از خسارت پرداختی سال ۹۷ معادل ۳۲.۱ درصد و سهم بخش دولتی نیز ۶۷.۹ درصد بوده است.
میزان خسارت پرداختی صنعت بیمه استان در سال ۹۷ برابر با ۲.۹۶۱ میلیارد ریال بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۷ درصد رشد داشته است، این در حالی است که در دوره مورد نظر، نسبت خسارت صنعت بیمه استان معادل ۶۹.۱۵۷ درصد بوده است.
* وضعیت استان زنجان در تولید ناخالص داخلی چگونه است؟
میزان تولید ناخالص داخلی استان زنجان بدون نفت در سال گذشته برابر با ۱۵۴ میلیارد و ۱۱۸ میلیون ریال بوده است، این میزان در مقایسه با سال گذشته ۲۰.۸ درصد رشد داشته که از این حیث در جایگاه بیست و دوم کشوری قرار دارد.
همچنین سرانه تولید ناخالص داخلی بدون نفت استان در سال ۹۵ برابر با ۱۴۵ هزار و ۷۴۴ ریال بوده که در مقاسیه با سال قبل ۱۹.۸ درصد رشد و از این نظر در جایگاه چهاردهم در بین ۳۱ استان کشور قرار داشته است.
رقم درآمد سرانه استان با نفت معادل ۱۴۶هزار و ۲۱۴ ریال است که از این حیث در بین استانها در رتبه نوزدهم قرار دارد، همچنین نسبت تولید ناخالص داخلی سرانه استان به تولید ناخالص داخلی سرانه کشور بدون نفت در همین سال برابر با ۹۱ درصد بوده که نشان‌دهنده پایین بودن میزان درآمد سالانه استان در مقایسه با درآمد سرانه کشور به میزان هفت درصد است.
در سال ۹۵ سهم بخش کشاورزی از GDP استان معادل ۱۵.۷ درصد، سهم بخش صنعت و معدن معادل ۳۷.۷ درصد و سهم بخش خدمات نیز معادل ۴۴.۴ درصد بود که این موضوع نشان می‌دهد بخش قابل اتکای اقتصاد استان در سال ۹۵ بخش خدمات بوده است.
* زنجان در تورم نقطه به نقطه چه وضعیتی دارد؟
در بهمن‌ماه پارسال، درصد تغییر شاخص کل نسبت به سال قبل (تورم نقطه به نقطه) ۲۲.۴ درصد بوده است، یعنی خانوارهای استان به طور میانگین ۲۲.۴ درصد بیشتر از بهمن سال ۹۷ برای خرید مجموعه کالا و خدمات یکسان هزینه کردند که نسبت به ماه قبل ۱.۶ واحد درصد افزایش یافته است. دیگر هزینه‌هایی که خانوارهای استان برای خرید مجموعه کالا و خدمات یکسان در بهمن‌ماه متحمل شده‌اند، نسبت به دی‌ماه افزایش یافته است.
نرخ تورم سالانه استان زنجان طی سال گذشته منتهی به بهمن‌ماه پارسال به ۳۶.۲ درصد رسید که نسبت به ماه قبل ۱.۸ واحد درصد کاهش داشته است.
* میزان نرخ مشارکت اقتصادی زنجان را چقدر بوده و آیا این آمار طی سال‌های گذشته رشد داشته است؟
طبق آمار مرکز آمار ایران و نتایج طرح آمارگیری نیروی کار در سال گذشته، مشارکت اقتصادی زنجان برای جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر با ۴۹.۱ درصد، رتبه اول یعنی بالاترین نرخ مشارکت اقتصادی در کشور را دارد، نرخ بیکاری استان هشت درصد بوده و زنجان با استان سمنان به طور مشترک جایگاه دوم را در سطح کشور به خود اختصاص داده‌اند.
در سال گذشته و در جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر، سهم بخش کشاورزی از اشتغال نیروی کار استان ۳۴ درصد، سهم بخش صنعت ۳۰.۷ درصد و سهم بخش خدمات ۳۵.۳ درصد بوده است.
نظر شما