بازار؛ گروه بین الملل: تعدادی از اعلامیه‌هایی که اخیراً در مورد برنامه‌های توسعه هیدروژن سبز در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا انجام شده است، قرار است ایده الگوی آینده وابستگی متقابل انرژی به ویژه در هیدروژن با اروپا را ارتقا دهد. اکثر این طرح ها هنوز در حال انجام مطالعات امکان سنجی هستند، اما برخی از آنها به بهره برداری نزدیک تر هستند.
در صورت اجرای کامل، چنین پروژه‌هایی می‌توانند به عنوان کاتالیزوری برای سرمایه‌گذاری بیشتر در تولید هیدروژن و زیرساخت‌ها در منطقه و برای فرآیند ایجاد تقاضا که هسته اصلی آینده توسعه هیدروژن باقی می‌ماند، عمل کنند.
علاوه بر این، پتانسیل در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا فراتر از خود منطقه و روابط آن با اروپا است. برخی از کشورهای حاشیه خلیج فارس قرار است محصولات هیدروژن سبز را به آسیا صادر کنند و صندوق های دولتی و شرکت های تجدیدپذیر آنها به دنبال سرمایه گذاری هیدروژن در چندین کشور آفریقایی هستند.
بنابراین، پیامدهای تعهد منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا به توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و به ویژه هیدروژن گسترده است و باید در سطح سیاست و عملیاتی از جمله اتحادیه اروپا، مؤسسات توسعه مالی چندجانبه و سایر شرکای بین‌المللی مورد حمایت قرار گیرد.
پروژه های زیادی در COP۲۷ اعلام شد. مصر به عنوان کشور میزبان، قهرمان اصلی بود: در این نشست ۹ یادداشت تفاهم (MoUs) در مورد مطالعات امکان سنجی تولید هیدروژن سبز و آمونیاک سبز امضا شد. چنین محصولاتی بیشتر به بازارهای اروپایی و آسیایی صادر می شود.
در صورت تبدیل به تصمیمات سرمایه گذاری و اجرای کامل، ۹ پروژه قرار است ارزشی در حدود ۸۳ میلیارد دلار داشته باشند و در صورت بهره برداری کامل، در مجموع ۷.۶ میلیون تن آمونیاک سبز و ۲.۷ میلیون تن هیدروژن سبز در سال تولید کنند. همچنین در COP۲۷، مقامات مصری و کنسرسیومی متشکل از سرمایه‌گذاران داخلی و بین‌المللی راه‌اندازی اولین مرحله از کارخانه‌ای را که قرار است به اولین کارخانه هیدروژن سبز یکپارچه در آفریقا تبدیل شود، اعلام کردند.
قابل توجه ترین پیشرفت در سطح سیاسی در زمینه توسعه هیدروژن مربوط به همکاری اتحادیه اروپا و مصر بود، زمانی که رئیس کمیسیون اروپا فون در لاین و رئیس جمهور مصر السیسی بیانیه مشترکی در مورد مشارکت اتحادیه اروپا و مصر با هیدروژن تجدید پذیر صادر کردند. نایب رئیس کمیسیون اروپا و کمیسر انرژی آن تفاهم نامه ای را در مورد انرژی های تجدیدپذیر مصر برای ایجاد یک مشارکت استراتژیک در مورد هیدروژن تجدیدپذیر امضا کردند. دو طرف توافق کردند که گروه هماهنگی هیدروژن اتحادیه اروپا و مصر تشکیل دهند و نشست سالانه مجمع تجاری که شامل بازیگران صنعتی و انرژی باشد، سازماندهی کنند.
علاوه بر این، در سال گذشته رئیس‌جمهور مصر و نخست‌وزیر بلژیک پلت‌فرم بین‌المللی جدیدی را در مورد هیدروژن راه‌اندازی کردند که «انجمن جهانی هیدروژن تجدیدپذیر» نامیده می‌شود. پس از COP۲۷، هفت تفاهم نامه دیگر توسط آژانس های مربوطه مصر با سرمایه گذاران مختلف برای انجام مطالعات امکان سنجی در پروژه های جدید با هدف ایجاد تسهیلات برای تولید هیدروژن سبز و مشتقات آن امضا شد.
مصر تنها کشور عربی نیست که به صورت پویا در این جبهه حرکت می کند. دولت‌ها، صندوق‌های دولتی و بازیگران صنعتی در عربستان سعودی، امارات متحده عربی، عمان و مراکش در این زمینه به سرعت و جسورانه عمل می‌کنند.
عربستان سعودی که یک طرح جامع سبز سعودی را در سال ۲۰۲۱ راه اندازی کرد، در حال برنامه ریزی برای توسعه قابل توجهی از هیدروژن سبز و تولید آمونیاک سبز است که در گوشه شمال غربی کشور توسعه می یابد. اگر این پروژه به طور کامل اجرا شود، بزرگترین تاسیسات هیدروژن سبز در جهان راه اندازی می شود. طرح سبز همچنین شامل سیزده پروژه انرژی تجدیدپذیر با ظرفیت ترکیبی ۱۱.۳ گیگاوات است که به کاهش ۲۰ میلیون تن انتشار کربن در سال کمک می کند.
عمان اخیراً استراتژی جدیدی را برای هیدروژن سبز راه‌اندازی کرده است که سرمایه‌گذاری ۱۴۰ میلیارد دلاری را تا سال ۲۰۵۰ پیش‌بینی می‌کند و هدف آن تولید سالانه ۱-۱.۲۵ مگاتن (MT) هیدروژن سبز تا سال ۲۰۳۰ است که به ۳.۲۵-۳.۷۵ تن تا سال ۲۰۴۰ و ۷.۵-۸.۵ در ۲۰۵۰ تن افزایش می‌یابد
عمان اخیراً استراتژی جدیدی را برای هیدروژن سبز راه‌اندازی کرده است که سرمایه‌گذاری ۱۴۰ میلیارد دلاری را تا سال ۲۰۵۰ پیش‌بینی می‌کند و هدف آن تولید سالانه ۱-۱.۲۵ مگاتن (MT) هیدروژن سبز تا سال ۲۰۳۰ است که به ۳.۲۵-۳.۷۵ تن تا سال ۲۰۴۰ و ۷.۵-۸.۵ در ۲۰۵۰ تن افزایش می‌یابد. عمان همچنین در حال کار بر روی پروژه ای برای ایجاد یک کارخانه فولاد سبز با تغذیه هیدروژن با تولید سالانه ۵ میلیون تن است. چنین محصولی به سایر کشورهای خاورمیانه و همچنین به اروپا، ژاپن و سایر بازارهای آسیایی صادر می شود.
امارات متحده عربی، میزبان COP۲۸ در سال ۲۰۲۳، از طریق کانال های مختلف بسیار فعال است: در COP۲۷ یک ابتکار مشترک با ایالات متحده آمریکا در زمینه انرژی پاک را امضاء کرد. امارات همچنین در حال توسعه هیدروژن سبز در داخل و خارج از مرزهای خود است، عمدتاً از طریق مصدر، بازیگر کلیدی با برنامه‌هایی که از آفریقا تا آسیای مرکزی امتداد دارد.
آژانس بین المللی انرژی انتظار دارد عربستان سعودی، امارات متحده عربی، اسرائیل، عمان، مراکش و مصر ۸۵ درصد رشد ظرفیت انرژی های تجدیدپذیر در منطقه بین سال های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۷ را به خود اختصاص دهند
قطر پروژه ای را برای ایجاد بزرگترین تاسیسات آمونیاک آبی در سراسر جهان راه اندازی کرده است و در خرید در شرکت های بین المللی انرژی های تجدید پذیر بسیار فعال است. صندوق مستقل QIA همچنین در حال بررسی حمایت از پروژه های مصر، برای توسعه آمونیاک سبز و سوخت سبز برای کشتیرانی است.
در سطح منطقه ای، طبق گزارش اخیر آژانس بین المللی انرژی که به تازگی منتشر شده است، رشد سریع انرژی باد و انرژی خورشیدی باعث افزایش سریع ظرفیت انرژی های تجدیدپذیر در سراسر منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا خواهد شد. آژانس بین المللی انرژی انتظار دارد عربستان سعودی، امارات متحده عربی، اسرائیل، عمان، مراکش و مصر ۸۵ درصد رشد ظرفیت انرژی های تجدیدپذیر در منطقه بین سال های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۷ را به خود اختصاص دهند.
زیربنای بیشتر این تلاش‌ها، به‌ویژه کشورهای تولیدکننده گاز، پیشبرد پروژه‌های انرژی‌های تجدیدپذیر با هدف آزادسازی کوتاه‌مدت منابع گاز برای صادرات، با توجه به تلاش اروپا برای تنوع بخشیدن به منابع واردات گاز است.
بنابراین، دو روند باید طی سال‌های آتی تحت نظارت قرار گیرند. علیرغم بحث جدی در COP۲۷ در مورد نقش نفت و گاز در گذار، از جمله ادعای اکثر کشورهای تولیدکننده سوخت فسیلی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در مورد نیاز به ادامه سرمایه گذاری در نفت و گاز، همین کشورها در حال حاضر به میزان قابل توجهی در توسعه انرژی های تجدیدپذیر سرمایه گذاری می کنند.
به نظر می رسد ایده اتصال این کشورها با بازارهای اروپایی و آسیایی برای صادرات انرژی های تجدیدپذیر سبز به تدریج در حال شکل گیری است، ابتدا از طریق صادرات آمونیاک آبی و سبز و در مرحله بعد، هیدروژن سبز از طریق زیرساخت های تبدیل شده یا اختصاصی. ابتکاراتی که به طور مشترک توسط اتحادیه اروپا و مصر در COP۲۷ راه اندازی شد، امیدواریم این هدف را پیش ببرند.
نظر شما