چه ساختمان‌هایی در برابر زلزله ایمن هستند؟

به گزارش بازار، در زمان‌های گذشته، ساختمان‌ها در ارتفاعات بلند و نزدیک به ‌هم ساخته نمی‌شدند و ساکنین می‌توانستند برای جلوگیری از آسیب‌های ناشی از اتفاقات بحرانی و بلایایی مانند زلزله، به فضاهای باز فرار کنند. اما امروزه با فراگیری ساختمان‌های مرتفع و آسمان خراش‌ها، چاره‌ای جز ساختن ساختمان‌هایی ایمن در برابر زلزله باقی نمانده است و باید تمامی ساختار یک بنا در برابر چنین رخدادهایی مقاوم شود. 

زلزله چیست؟

به هرگونه لرزش ناگهانی زمین، که در اثر عبور امواج لرزه‌ای از میان سنگ‌های زمین، ایجاد می‌شود را زلزله می‌نامند. این نوع امواج، زمانی اتفاق می‌افتند که نوعی انرژی ذخیره شده در پوسته زمین، بدون نشانه‌ی قبلی به طور ناگهانی آزاد شود و موجب برخورد توده سنگ‌ها به یکدیگر گردد.

تعریف ساختمان ایمن

ساختمان ایمن به ساختمان‌هایی گفته می‌شود که در زمان ساخت و سازشان از مصالح و ابزارآلاتی خاص استفاده می‌کنند تا به اندازه کافی در برابر لرزه مقاوم شوند. ایمن‌سازی ساختمان یک عمل مقرون به صرفه است و ساکنین خود را در برابر یک زلزله شدید، زنده نگه می‌دارد. پس می‌توان گفت: ساختمان ایمن از جان و مال صاحبان خود محافظت می‌کند و یک جهش قابل توجهی در صنعت ساخت و ساز محسوب می‌شود. البته انتظار می‌رود، این صنعت در زمینه ابتکارات ایمن‌سازی ساختمانی پیشرفت بیشتری داشته باشد تا پس از یک زلزله سخت، حتی نیاز به تعمیرات گسترده یا تعویض کامل نداشته باشد. شرکت بنیتک یکی از بهترین تولیدکنندگان قالب وافل می‌باشد که در صورت استفاده از آن‌ها باعث سبک سازی سقف و ساختمان می شود.

نحوه ایمن‌سازی ساختمان در برابر زلزله

ساختمان‌های مقاوم در برابر ریزش، این توانایی را دارند تا نیروهایی را که در زمان یک رخداد لرزه‌ای به آن‌ها وارد می‌شود، از خود عبور دهند. این توانایی به عوامل مختلفی، همچون: فرآیند ساخت و ساز، نوع طراحی و مصالح مورد استفاده، بستگی دارد. بخشی از فرآیندی که می‌توان با استفاده از آن سازه‌ها را در برابر زلزله‌های شدید مقاوم سازی کرد به شرح زیر است.

۱ - تقویت اضافی سازه ساختمان

ساختمان‌های ضد زلزله عموماً از دیوارهای برشی، مهاربندهای متقاطع، دیافراگم‌ها و قاب‌های خمشی تشکیل شده‌اند. این اجزاء همگی در خدمت توزیع مجدد نیروها هستند.

۲ - پایه‌های انعطاف پذیر

یک روش معمول برای اینکه پی ساختمان بتواند در برابر نیروهای زمینی ناشی از زلزله مقاومت کند، این است که پایه را از روی زمین جدا کرده و ساختمان را روی لنت‌های انعطاف پذیر ساخته شده از لاستیک، سرب یا فولاد نصب کنید. هنگامی که فونداسیون (پی ساختمان) حرکت می‌کند، این عناصر جدا کننده حرکات متقابل جبرانی را انجام می‌دهند و خود سازه ثابت می‌ماند، بنابراین اطمینان می‌دهند که ساختمان موقعیت خود را حفظ می‌کند. به این ترتیب امواج لرزه‌ای جذب شده، و از عبور ارتعاشات به داخل ساختمان جلوگیری می‌شود.

۳ - تغییر جهت انرژی زلزله

یک رویکرد نوآورانه، به اصطلاح «شنل نامرئی لرزه‌ای» است که شامل ۱۰۰ حلقه پلاستیکی یا بتنی متحدالمرکز است و حداقل یک متر زیر پایه ساختمان مدفون می‌شوند. هنگامی که امواج لرزه‌ای وارد این حلقه‌ها می‌شوند، برای سهولت انتشار، ابتدا باید از حلقه‌های بیرونی عبور کنند و این باعث انحراف نیروها از ساختمان به داخل زمین می‌شود.

۴ - ایجاد نیروهای متقابل با میرایی

دمپرهای ضربه‌ای با جذب جزئی انرژی وارد شده، می‌توانند شدت امواج ضربه‌ای را کاهش دهند. این وسیله در هر سطح از ساختمان بین ستون‌ها و تیرها قرار می‌گیرد و به سازه کمک می‌کند تا لرزش کمتری داشته باشد.

اصول و ویژگی‌های یک ساختمان ضد زلزله

قبل از ساخت و ساز و پی ریزی؛ زمین، نیاز به بررسی و بازرسی کامل دارد، چرا که یکی از دلایل سقوط ساختمان‌ها، ویژگی خاک موجود در زمین است. پی‌های ساخته شده در خاک‌های نرم، از ناایمن‌ترین شالوده‌های ساختمانی به‌شمار می‌رود. با دانشی که به مرور زمان، طی بررسی‌های انجام گرفته شده در خصوص ایمن سازی ساختمان‌ها به دست آمده است، سبک‌سازی سازه‌ها از عوامل اصلی و موثر بر جلوگیری خطرات ناشی از زلزله می‌باشد.

البته به خاطر بسپارید، صرفا توجه به سبک‌سازی بناها به‌ تنهایی نمی‌تواند جان شما را در مقابل زلزله، محفوظ نگه دارد و نیاز است از اصول و مصالح دیگری در این راستا برای ایمنی بیشتر استفاده کنید. از ویژگی‌هایی که یک سازه معمولی را به یک سازه‌ای ایمن تبدیل می‌کند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سبک‌سازی ساختمان:

سازه‌هایی که به دلیل مصالح قدیمی دارای وزن سنگین‌تری می‌باشند، در برابر زلزله به راحتی آسیب‌پذیر هستند و فرو می‌ریزند.

• انعطاف پذیری در ساختمان:

استفاده از مصالحی که بتواند انعطاف پذیری ساختمان‌ها را بالا ببرد، در هنگام وارد شدن فشار، کشش پذیری مناسبی از خود نشان می‌دهد و شکستگی و ریزش اتفاق نمی‌افتد.

• داشتن نقشه اصولی و مهندسی:

یک سازه استاندارد باید تحت نظارت متخصصین مجرب باشد و طبق نقشه اصولی، کلیه مراحل ساخت و سازشان به خوبی رعایت شود.

• استفاده از مصالح و تکنیک‌های جدید:

مثل روز روشن است که هر ابزاری، عمر و کارایی محدودی دارد و با گذشت زمان ضعف‌های خودش را نشان می‌دهد. تکیه بر دانش و مصالح قدیمی ساخت و ساز، ویرانی‌های شدیدی در پی‌ دارد و هر باری که یک منطقه دچار زمین لرزه می‌شود، چندین شهر را با خاک یکسان می‌کند.

• استخدام یک پیمانکار، مهندس، معمار یا متخصص طراحی:

بدون شک، متخصصان می‌توانند حرفه‌ای‌تر، با نظم و مهندسی دقیق‌تر، سازه‌های ضد زلزله را بنا کنند.

روش‌های مقاوم سازی یک ساختمان

فرآیند مقاوم سازی، شامل تعادل دقیق عناصر مختلف، و تأثیرات آنها بر عملکرد کلی ساختمان است. استفاده هر یک از عوامل زیر در ساخت و ساز، روشی در جهت مقاوم سازی بنا لحاظ می‌شود.

1. ایجاد سازه‌ای ایمن، با استفاده از دیوار برشی
2. ایجاد سازه‌ای ایمن، با استفاده از انواع بادبند
3. ایجاد سازه‌ای ایمن، با استفاده از میراگر یا دمپر
4. ایجاد سازه‌ای ایمن، با استفاده از جداگرهای لرزه‌ای
5. مقاوم سازی ساختمان‌ها با استفاده از مصالح FRP
6. ایجاد سازه‌ای ایمن، با استفاده از ژاکت‌های فلزی و بتنی
7. ایجاد سازه‌ای ایمن، با استفاده از جرم های متمرکز پاندولی
8. سبک‌سازی سازه، با اجرای انواع سقف‌های سبک مانند: سقف‌ وافل

نتیجه گیری

در یک نتیجه کلی، می‌توان گفت: وزن کلی سازه و نوع مصالح استفاده شده در آن، از عوامل اصلی تأثیر گذار بر میزان ایمنی ساختمان در برابر ارتعاشات می‌باشد. اگرچه هنوز ساختمان‌هایی ۱۰۰% مقاوم در برابر زلزله در هیچ کجای دنیا وجود ندارد، اما با توجه به پشتوانه علمی و دانشی که ما در مورد زلزله به دست آورده‌ایم، اثرات بلایایی مانند زلزله به خوبی قابل کنترل شدن است.

منبع : https://benytech.com

شماره تماس دفتر: ۰۲۱۲۲۳۰۳۰۸۱ – ۰۲۱۲۲۳۰۳۰۸۲

ارتباط با مدیر فروش: ۰۹۱۲۹۲۷۳۵۱۵

آدرس : تهران، سهروردی شمالی،خ شهید قندی،خ بیستم، پلاک ۵، واحد ۹