بازار؛ گروه بورس: بانک صادرات ایران با نماد وبصادر جزو بانک هایی است که از سال ۹۷ تاکنون ۸۰۰ درصد بازدهی داشته و از سال ۹۹ در روند نزولی به سر می برد و از رقبای خود مانند بانک تجارت و ملت عقب مانده، به طوری که بانک ملت از سال ۹۷ تاکنون ۱۸۰۰ درصد بازدهی داشته و هم اکنون در یک یک کانال افقی نوسان می کند و در سه ماهه اخیر هم در حالی که شاخص کل بورس ۱۸ درصد بازدهی داشته این بانک ۳۰ درصد بازدهی داشته و در مقابل بانک صادرات عملکرد بسیار ضعیفی از خود به جای گذاشته و هم اکنون یکی از بدترین پی بر ایی را در بین بانکی ها دارد.
وبصادر طی عملکرد ۱ ماهه منتهی به ۳۰ دی ۱۴۰۱ از محل تسهیلات اعطایی، سپرده گذاری، اوراق، سرمایه گذاری و کارمزدهای دریافتی مبلغ ۳۸۶۵ میلیارد تومانی درآمد محقق کرده و از محل هزینه مالی، سود سپرده‌ها و کارمزدها مبلغ ۳۹۸۸ میلیارد تومانی هزینه شناسایی کرده است. به همین دلیل تراز عملکردی ضعیف ۳ درصد را ثبت کرده با وجود اینکه ۶۳۵ هزار میلیارد تومان دارایی دارد، آنهم در شرایطی که بانک هایی با سرمایه خیلی کمتر بین ۴۰ تا ۹۰ درصد تراز مثبت داشته اند.
به تازگی وزارت اقتصاد در گزارشی به مطالبات و وام های کلان بانک های دولتی پرداخته و طبق آمار اعلام کرده بانک ها ۴۷ هزار میلیارد تومان تسهیلات بدون ضامن پرداخت کرده اند و این برای سهامداران بانک ها یک فاجعه محسوب می شود و نشان می دهد که مدیرانی در راس بانک ها در قبال وام های کلان بدون ضامن حتما از منفعت های شخصی برخوردار شده اند
اما دلیل این عملکرد ضعیف بانک صادرات چیست؟ به تازگی وزارت اقتصاد در گزارشی به مطالبات و وام های کلان بانک های دولتی پرداخته و طبق آمار اعلام کرده بانک ها ۴۷ هزار میلیارد تومان تسهیلات بدون ضامن پرداخت کرده اند و این برای سهامداران بانک ها یک فاجعه محسوب می شود و نشان می دهد که مدیرانی در راس بانک ها در قبال وام های کلان بدون ضامن حتما از منفعت های شخصی برخوردار شده اند که به چنین قراردادهای ننگینی تن داده اند و حالا ضرر آن برای سهامداران خرد باقی ماند است.
جزئیات پرونده قضایی بانک صادرات و فولاد خوزستان
برخی از رانت و زدوبند بانک ها کم کم نمایان شده، برای نمونه بانک صادرات در سال ۱۳۷۹ به استناد ماده ۶۲ قانون محاسبات عمومی کشور به عنوان بانک عامل تعیین و اعتبار اسنادی فاینانس شرکت فولاد خوزستان را براساس ثبت سفارش ورود تجهیزات و قطعات کارخانه ریخته‌گری و نورد ورق عریض فولادی این کارخانه انجام داده و تسهیلات مالی مربوطه به فروشنده خارجی را پرداخت و متعاقباً پس از خاتمه دوره استفاده از تسهیلات، به همراه سود و هزینه‌های جانبی طی ۲۰ قسط از محل منابع داخلی بانک صادرات ایران در وجه بانک فاینانسر و مؤسسه بیمه صادراتی پرداخت شده و شرکت فولاد خوزستان از بازپرداخت اقساط سوم تا بیستم خودداری کرده است. سپس به دلیل دولتی بودن طرفین قرارداد در زمان مراودات بانکی و مالی در راستای اصول ۱۲۴ و ۱۳۴ قانون اساسی و در اجرای آیین‌نامه چگونگی رفع اختلاف بین دستگاه‌های اجرایی از طریق ساز و کار داخلی قوه مجریه، حل و فصل غیرقضایی به معاونت حقوقی ریاست جمهوری داده شد و نهایتاً پس از تشکیل جلسات رسیدگی با حضور نمایندگان شرکت فولاد خوزستان و بخشی از سهامداران آنها و سایر مراجع ذیربط اعم از وزارت امور اقتصادی و دارایی، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، فولاد اکسین خوزستان و غیره، منتج به صدور رأی حل اختلاف لازم‌الاجرای مبنی بر الزام شرکت فولاد خوزستان به بازپرداخت مبلغ ۱۷۵ میلیون یورو اصل مانده مطالبات بانک بعلاوه خسارات ناشی از تأخیر تأدیه شد است.
بانک صادرات برای تغییر در صورت های مالی خودش تلاش کرده سهام برخی شرکت های خود را واگذار کند، از این رو عرضه بلوکی شرکت سرمایه گذاری سپهر صادرات را در چندین مرحله اعلام کرد اما تقاضایی نداشت، همین مساله برای عرضه بلوکی چند درصدی سهام ایران خودرو هم افتاد و مشتری پیدا نشد، زیرا قیمت عرضه بلوکی این دو نماد سه برابر ارزش تابلو اعلام شده بود
شاید مدیران با این استدلال که بانک در پرونده فولاد خوزستان طبق قانون عمل کرده از اقدامات این چنینی بانک دفاع کنند، اما با توجه به اینکه جزئیات قرارداد بانک ها با شرکت ها توسط مدیران تعیین می شود و هیچ الزامی برای ورود به قراردادی ندارند که احتمال زیان در آن وجود داشته باشد پس پشت پرده هایی وجود دارد، همانطوری که امروز این بانک ها برای پرداخت تسهیلات خرد با چندین ضامن و ... بازهم تمایلی به پرداخت چندانی ندارد، اما در قراردادهای کلان به سرعت تن می دهند به طور قطع برخی مدیران از آن قراردادها سود می برند و زیان آن هم از جیب سهامداران خرد وارد می شود و همین مساله باعث شده بانک صادرات با آن همه دارایی کلان سودی به سهامداران خرد نمی رساند.
این بانک برای تغییر در صورت های مالی چندی پیش تلاش کرده سهام برخی شرکت های خود را واگذار کند، از این رو عرضه بلوکی شرکت سرمایه گذاری سپهر صادرات را در چندین مرحله اعلام کرد اما تقاضایی نداشت، همین مساله برای عرضه بلوکی چند درصدی سهام ایران خودرو هم افتاد و مشتری پیدا نشد، زیرا قیمت عرضه بلوکی این دو نماد را سه برابر ارزش تابلو اعلام شده بود و بسیاری از فعالان بازار سرمایه معتقدند که بانک صادرات با لگو برداری از عرضه بلوکی فارس قیمت گذاری را غیرکارشناسی و گران تعیین کرده بود تا ضعف سودسازی خود را جبران کند. چراکه بانک تجارت به عنوان رقیب اصلی این بانک سودسازی بالاتری ثبت کرده و پی بر ایی آن به ۷ رسیده است و بانک صادرات با حداقل سودسازی پی بر ایی ۸۲ دارد.
همچنین بانک صادرات عرضه بلوکی سه نماد شتران، شبریز و شبندر را آگاهی کرد، اما برای هیچ کدام از این شرکت ها هم مشتری پیدا نشد و از آنجایی که بانک صادرات با سرمایه ثبت شده ۱۷۵۳۵ میلیارد تومانی طی عملکرد ۱۰ ماهه سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ مبلغ ۴۰۱۵۱ میلیارد تومانی درآمد داشته و مبلغ ۳۳۲۹۲ میلیارد تومانی هزینه شناسایی کرده به نظر نمی رسد در مجمع سال کنونی هم سود توزیع کند.
نظر شما