تهمینه غمخوار؛ بازار: اخیرا «حسن کاظمی قمی» نماینده ویژه رئیس جمهور و سفیر ایران در کابل به همراه سرکنسول‌های این کشور در افغانستان با «امیرخان متقی» وزیر خارجه دولت موقت طالبان دیدار کرده است. در دیدار، وزارت خارجه دولت موقت طالبان نیز در اطلاعیه‌ای نوشت: دو طرف پیرامون موضوعات سیاسی، تسریع و ایجاد تسهیلات لازم در بخش روادید، اقدامات جدید در بخش تجارت و کشاورزی و سایر موضوعات بحث گفتگو کردند.
همچنین، امیرخان متقی در این دیدار از تسهیلات در روند صدور روادید، همکاری‌های اقتصادی، تأمین امنیت مرز مشترک، میزبانی ایران از مهاجرین افغانستانی، تلاش برای اعزام بیماران افغانستانی به ایران و همچنین کمک‌های بشردوستانه ایران قدردانی کرد و بر همکاری بین دو کشور براساس تاریخ، فرهنگ و دین مشترک تأکید نمود.
در همین راستا و با توجه به روند گسترش روابط ایران و افغانستان، خبرنگار بازار در گفتگویی اختصاصی، دیدگاه «ذبیح الله مجاهد» سخنگوی امارت اسلامی طالبان در افغانستان را در خصوص موضوع حقابه، راه آهن خواف_هرات، بندر چابهار و دیگر موضوعات روابط تجاری فی مابین جویا شده که در ادامه می خوانیم.
* موضوع حقابه رود هیرمند و عدم تحقق آن مجددا این روزها در رسانه های گوناگون مطرح شده است. در دیدار اخیری که میان حسن کاظمی قمی سفیر جدید ایران در کابل با امیرخان متقی سرپرست وزارت خارجه طالبان صورت گرفت، آقای متقی ضمن تاکید بر رفع موانع فنی و اقداماتی که از هدر رفت آب هیرمند جلوگیری می کند، گفت: افغانستان به رعایت حق‌آبه ایران مطابق معاهده ۱۳۵۱ میان دو کشور متعهد است. از دیدگاه جنابعالی با توجه به توسعه روابط ایران و افغانستان، آیا این موضوع به زودی حل و قابل تحقق است ؟
امارت اسلامی افغانستان بر تعهدات خود در قبال جمهوری اسلامی ایران متعهد است. کمی و کاستیهایی که در میزان ورودی آب مشاهده می شود، بدین معنا نیست که ما تعهدات خود را مد نظر قرار نمی دهیم، بلکه علت آن این است که خشکسالی متواتر در افغانستان وجود دارد و رودخانه هلمند از آن حد که باید آب داشته باشد، دارای سطح آب کمتری است.
به همین خاطر شاید مشکلات در اثر همین مسئله باشد. امارت اسلامی افغانستان نسبت به معاهده ای که با جمهوری اسلامی ایران منعقد کرده، متعهد است و خود را پایبند به تمامی متنی می داند که در تعهدات ذکر شده و آن را عملی خواهد ساخت.
* جنابعالی تا چه اندازه، گفتگوها و مذاکرات بین الافغانی را در جهت شکوفایی و خودکفایی اقتصادی افغانستان و از بین رفتن تروریسم موثر می دانید؟
افغانستان در حال حاضر به لحاظ امنیتی در وضعیت خاص قرار دارد. بنابراین، ما دارای جهت و جناحی نیستیم که نیاز به انجام مذاکرات با آنها باشد. در عموم، امارت اسلامی خواهان این موضوع است که هیچ افغان و هیچ جهتی به سوی آشوب، جنگ و ناامنی حرکت نکند و کشور باید در جهت ارتقاء اقتصادی، پیشرفت و تحکیم امنیت در تمامی عرصه ها گام برداشته و یک دست شود.
در حال حاضر، ما در هیچ کدام از نقاط افغانستان دارای مخالفت و مشکلی نیستیم. گاهی اوقات برخی از تکفیری های داعشی جنایاتی را مرتکب می شوند که قابل جلوگیری و پیش زمینه آن بسیار پایین است. البته، ما خواهان این مسئله هستیم که افغانها با یکدیگر جمع و متحد شده و برای آبادانی و آینده کشور خود ایستادگی کنند.
* با در نظر گرفتن اینکه افغانستان در قلب منطقه واقع شده می تواند از موقعیت خود با توجه به اینکه کشورهایی مانند روسیه، چین، هند و ایران تعاملات مشترکی دارند، استفاده کرده و روابط اقتصادی و سیاسی خود را از نو با منطقه تعریف کند. دیدگاه شما در رابطه با این موضوع چیست؟
این مسئله، موضوع مهم و عمده ای است. امارت اسلامی افغانستان در عرصه اقتصاد و دیپلماسی بر عدم انسلاب و ایجاد توازن متساوی باور دارد. ما خواهان این مسئله هستیم که با تمامی کشورهای همسایه، منطقه و همچنین تمامی کشورهای دنیا روابط متوازن سیاسی و اقتصادی داشته باشیم. افغانستان کشوری بسیار مهم در منطقه است که موجب اتصال آسیای میانه و آسیای جنوبی می شود؛ در حالی که کشورهای دور و همچنین ایران و چین را به یکدیگر نزدیک ساخته و موجبات رشد تجارت در منطقه را افزایش می دهد.
افغانستان به تمامی اصول و بنیادهای مورد نیاز برای همسویی با دیگر کشورها پایبند است
به همین خاطر ضرورت دارد که افغانستان اول و مهمتر از همه امن باشد و آن نظامی که حاکم است، تقویت شده و مورد حمایت قرار گیرد تا ثبات و امنیت در منطقه برقرار شود. سومین نکته این است که ما می توانیم بر مبنای این دو اصل، کمی و کاستی و عدم هماهنگی اقتصادی موجود را از بین برده و هماهنگی هایی را ایجاد کنیم؛ ضمن اینکه زیربناهای اقتصادی را از نو و زنده بسازیم تا تجارت به گونه ای بهتر انجام شود. افغانستان به تمامی اصول و بنیادهای مورد نیاز برای همسویی با دیگر کشورها پایبند است.
با توجه به این که یکی از مهمترین محورهای همکاری اقتصادی ایران و افغانستان توسعه همکاری‌های ترانزیتی و ریلی است. تا چه اندازه ایران و طرف افغان در تکمیل راه آهن خواف_هرات پیش رفته اند ؟
راه آهن خواف_هرات برای ایران و افغانستان بسیار عمده و اساسی است و در واقع به عنوان یک پل مهم اقتصادی برای دو کشور در نظر گرفته می شود. بر همین اساس، ما کوشش می کنیم که کمی و کاستی های موجود را برطرف نماییم. شما به خاطر دارید که در زمانی که تحولات در افغانستان به وجود آمد و اشغالگران شکست خوردند، این خط آهن در آن زمان شدیدا متضرر شده بود، زیرا در آن حالت بی سرپرست و برخی از آشوب گران موجب تخریب تجهیزات و ماشین آلات آن شده بودند.
بر همین اساس، امارت اسلامی با همکاری دوستان توانست آن تخریبها را ترمیم کرده و در حال حاضر این خط آهن در حال ترمیم است. در خصوص آن قسمتی که از این خط در افغانستان باقی مانده، ما تلاش می کنیم که آن را تکمیل کنیم تا یک خط آهن اقتصادی بهتر برای دو کشور قابل مشاهده باشد.
* وزارت امور خارجه افغانستان از طرح پیشنهاد شده در نشست مشاوران امنیت ملی هندوستان و کشورهای آسیای مرکزی مبنی بر قرار گرفتن بندر چابهار در کوریدور حمل و نقل بین المللی استقبال کرده است. برنامه طالبان برای توسعه چابهار و توسعه روابط با ایران از این طریق چیست؟
بندر چابهار یک بندر بسیار مهم برای افغانستان است که از طریق این بندر، تبادل کالا و اموال میان افغانستان و هند صورت گرفته و تجارت ما بیش تر و آسانتر از دیروز انجام خواهد شد. در این راستا، همکاری جمهوری اسلامی ایران قابل ستایش است و ما از آنها سپاسگزاریم، در حالی که البته ما خواهان همکاری های بیشتر و موثرتر از سوی ایران هستیم.
امارت اسلامی نیز در این میان، این بندر را به عنوان یک مبنای مهم اقتصادی در نظر میگیرد و اهمیت زیادی برای آن قائل است. بر همین اساس ما در تلاش هستیم که با توجه به توانایی ها و امکانات خود، روابط خود را با ایران بهبود بخشیده و یک راه بهتر و مصون تر برای انتقال اموال تجارتی داشته باشیم.
سفیر جدید ایران آقای کاظمی قمی در تفاهم و روابط نزدیک با امارت اسلامی است و به گونه ای خوب و مناسب انتقال سوخت از ایران به افغانستان را پیگیری کرده است
* یکی از مباحث مطرح شده و مورد تاکید اخیر میان مقامات ایران و افغانستان در جریان دو سفر اخیر سفیر جدید ایران در افغانستان، موضوع انرژی است. با توجه به نیازهای افغانستان به برق، نفت و گاز و زمستان سردی که به سر میبرند دارند، دو کشور تا چه اندازه می توانند از این طریق موجبات افزایش روابط اقتصادی دوجانبه را با توجه به روابط برادری میان دو کشور فراهم کنند؟
آقای کاظمی قمی،سفیر جدید ایران در افغانستان، در تفاهم و روابط نزدیک با امارت اسلامی است و به گونه ای خوب و مناسب انتقال سوخت از ایران به افغانستان را پیگیری کرده است. در حال حاضر نیازمندی ما تا حدی رفع شده، اما خواهان توسعه این کمکها از سوی ایران نیز هستیم.
حتی گاز مایع، مواد سوختی دیگر و نفت که از ایران به افغانستان وارد شده تا حد زیادی نیازمندی های بازار افغانستان را رفع کرده است. بر همین اساس تفاهم و همکاری ما با جمهوری اسلامی در سطح بهتری قرار دارد و با پیگیری ها و تلاشهای جناب سفیر، ارگانهایی که در بخش ترانسپورت، تجارت، انتقال اموال و انرژی فعالیت می کنند، همکاری بهتری با افغانستان دارند. از این رو، ما امیدواریم که نیازمندیهای سردی هوا در این زمستان رفع شده و مواد کافی در بازارها موجود باشد.
* جمهوری اسلامی ایران دارای ظرفیتهای خوبی در زمینه کشاورزی به ویژه کشت فراسرزمینی است. از طرفی، چین و دیگر کشورهای همسایه قصد انجام سرمایه گذاری در افغانستان در این حوزه را دارند. با توجه به اینکه حوزه کشاورزی پایه و اساس اقتصاد افغانستان را تشکیل می دهد، افغانستان تا چه اندازه متمایل به انجام این کار به ویژه با ایران است؟
همکاری های منطقه ای به خصوص در عرصه های اقتصادی و زیربناها اهمیت زیادی دارند. جمهوری اسلامی ایران در بخش کشاورزی از امکانات و تجارب خوبی برخوردار است. بر همین اساس ما تمایل داریم که از آن تجارب استفاده کنیم تا به بهبود این بخش در افغانستان کمک نماییم. در افغانستان اکنون زمین ها برای انجام کشت و زراعت احیا شده و برای انجام فعالیتهای کشاورزی آماده می شود.
بنابراین، در این بخش به همکاری تخصصی نیاز است. ما این موضوع را با سفارت جمهوری اسلامی ایران مطرح کردیم و در چند روز آینده وزیر صاحب امارت اسلامی افغانستان به جمهوری اسلامی سفر خواهد کرد و در خصوص جلب همکاری های بیشتر و نیازمندی های افغانستان در این عرصه مذاکراتی میان طرفین صورت خواهد گرفت. در همین راستا، با توجه به اینکه گامهای اساسی در این زمینه برداشته شده، زین پس نیز امیدوار هستیم که همکاری های موثرتری انجام شود.
* بر اساس اظهارات مقامات ایرانی، هیچ کشوری بهتر از افغانستان در حوزه معادن برای ایران وجود ندارد. با توجه به منابع خدادادی و طبیعی خوبی که در افغانستان در حوزه معادن وجود دارد، دو کشور چگونه می توانند از طریق این حوزه به گسترش و افزایش مناسبات تجاری دوجانبه بپردازند؟
افغانستان یک مملکت و کشوری سرشار از معادن است. این معادن به گونه ای مناسب، فنی و تخصصی استخراج خواهد شد. ما به منظور سرمایه گذاری و جلب سرمایه گذاری در بخش معادن نیاز به همکاری با همسایگان و کشورهای مختلف هستیم، به گونه ای پیام ما این است که افغانستان حاضر است با استخراج معادن اجازه بدهد که طبق اصول موجود و حفظ منافع کشور سرمایه گذاری ها انجام شود.
جمهوری اسلامی ایران در زمینه معادن دارای تجارب خوب و معادنی مناسب است که بر همین اساس ما از آنها می خواهیم که در این عرصه با ما همکاری کرده و به سرمایه گذاری بپردازند
جمهوری اسلامی ایران هم در این راستا، دارای تجارب خوب و معادنی مناسب است که بر همین اساس ما از آنها می خواهیم که در این عرصه با ما همکاری کرده و به سرمایه گذاری بپردازند و ما همراه آنها هستیم.
* بر اساس برخی اخبار چندی پیش یک دیدار در مشهد بین گروههای مختلف مخالف طالبان موسوم به انسجام گروههای مقاومت برگزار شد. ارزیابی شما از برگزاری این نشست چه بوده است؟
ما هم، چنین اطلاعاتی را به دست آورده و جمهوری اسلامی را در آن اطلاعات شریک ساخته ایم. ما خواهان تداوم امنیت و ثبات در افغانستان هستیم، چرا که این موضوع به نفع منطقه است. بر همین اساس از جمهوری اسلامی ایران و دیگر کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای می خواهیم که به کسانی که از افغانستان فرار کرده و در پی آشوب و ایجاد عدم امنیت هستند، اجازه ندهند که از خاک آنها علیه افغانستان استفاده کنند.
از این رو امید است که ایران هم در این موضوع هم توجه کافی داشته باشد. اگر چه ما تشویشی نداریم، اما طبعا کسانی که از افغانستان فرار کرده اند در پی فتنه انگیزی بوده اند. به همین خاطر ما خواهان همکاری جمهوری اسلامی ایران در این زمینه هستیم.
افغانستان باید به رسمیت شناخته شود و موضوع عدم به رسمیت شناخته شدن از سوی کشورهای جهان باید دیگر حل شود، چرا که این موضوع به ایجاد ثبات، امنیت و انجام تعهدات در منطقه کمک خواهد کرد
* طالبان چه برنامه ای برای به رسمیت شناخته شدن از سوی کشورهای جهان در پیش دارد؟
برنامه ما بسیار واضح است. افغانستان دارای یک قلمرو مشخص است که همچنان حکومت دارد و امنیت را برای مردم با یک نظام واحد برقرار کرده است. این موضوع حاوی این پیام است که این کشور باید به رسمیت شناخته شود و موضوع عدم به رسمیت شناخته شدن از سوی کشورهای جهان باید دیگر حل شود، چرا که این موضوع به ایجاد ثبات، امنیت و انجام تعهدات در منطقه کمک خواهد کرد.
اگر افغانستان به رسمیت شناخته شود، می توان برخورد خوب آن را به جهت انجام تعهدات و مسئولیت پذیری با جامعه مشاهده کرد. بر همین اساس، این مسئله نیاز است و ما در تلاش هستیم که میان همه جهت های افغانستان پیش قدمی صورت گیرد و کشورها امارت اسلامی افغانستان را به رسمیت بشناسند.
نظر شما