بازار؛ گروه صنعت: هر چند طی سال های گذشته به موضوع فرسودگی تا کمبود تخت های بیمارستانی بسیار پرداخته شده و در مورد عواقب کم توجهی مسئولان به این حوزه بارها هشدار داده شده بود اما می توان گفت هیچ کسی این کمبود را همچون چند سال اخیر که بیماری کرونا شایع شد و تمام عمل های جراحی غیر ضروری تا ضروری به تعویق افتاد تا فضا برای بستری بیماران کرونایی که نیازمند دریافت خدمات درمانی ۲۴ ساعته بودند باز شود درک نکرده بود.
از این رو حالا که دوباره زمزمه شیوع بیماری کرونا در کشور شنیده می شود و برخی از مسئولان تا کارشناسان این حوزه به ضرورت رعایت پرتوکل های بهداشتی هشدار می دهند شاید بهتر باشد متولیان بیش از پیش به موضوع رفع کمبودهای تخت های بیمارستانی بپردازند و به جای برنامه ریزی برای کلنگ زنی جدید، پروژه های نیمه تمام قبلی را به پایان برسانند و برای نوسازی طرح های فرسوده هدف گذاری کنند.
تکمیل پروژه های نیمه تمام در گرو ۷۰ هزار میلیارد تومان
گفتنی است بر اساس آمار موجود حدود ۵۰ هزار تخت بیمارستانی در کشور فرسوده هستند که بخشی از آن ها را می توان با بودجه دوسال پروژه های جدید، نوسازی و به صنعت درمان کشور برگرداند و از بخشی از چالش های این حوزه کاست. در این رابطه محمد نبی گوهرگانی، رئیس هیات مدیره انجمن شرکت های بیمارستان ساز ایران به بازار می گوید: هرچند شیوع بیماری کرونا برای کشور خیلی ضایعه داشت اما حداقل کمی بهداشت و درمان مورد مردم و مسئولان توجه قرار گرفت و به جایگاه واقعی خود نزدیک شد.
وی اضافه می کند: هرچند شاخص عنصر زندگی مدنی بر اساس دو معقوله سلامتی و آموزش سنجیده می شود اما به لحاظ سرانه تخت بیمارستانی جای کار بسیار است؛ به طوری که فکر می کنم به لحاظ سرانه تخت های بیمارستانی به ازای هر هزار نفر ۱.۶ تخت وجود دارد. این در حالی است که درصد قابل توجه بالای ۲۵-۳۰ درصد این تعداد تخت بیمارستانی نیز مرتبط به بیمارستان های فرسوده است که نیازمند بازسازی، مقاوم سازی و یا جایگزینی دارند.
اگر بخواهیم سرانه تخت های بیمارستانی کشور را با ترکیه مقایسه کنیم می بینیم سرانه تخت بیمارستانی ایران به ازای هر هزار نفر ۱.۶ است اما این عدد در ترکیه ۲.۸ است
گوهرگانی ضمن مقایسه سرانه تخت های بیمارستانی ایران با کشورهای دیگر ادامه می دهد: هرچند در مقایسه با کشورهای همسایه از سرانه تخت بیمارستانی پایینی برخوردار نیستیم اما حتی اگر بخواهیم خود را با همین کشور ترکیه مقایسه کنیم می بینیم سرانه تخت بیمارستانی ایران به ازای هر هزار نفر ۱.۶ است اما این عدد در ترکیه ۲.۸ است. البته این فاصله با کشورهای اروپایی بیشتر هم می شود. برای مثال در بیشتر کشورهای اروپایی سرانه تخت بیمارستانی ۴.۵ است. همچنین این عدد در کشوری همچون ژاپن به ۱۰-۱۲ تخت به ازای هر هزار نفر می رسد؛ سرانه مطلوبی که ما هم باید آن را الگو قرار دهیم و به مرحله ای برسیم که حداقل ۳ تخت به ازای این تعداد نفر در کشور داشته باشیم.
وی با اشاره به دست اندازهایی که در مسیر افزایش تعداد تخت های بیمارستانی در کشور وجود دارد تاکید می کند: منابعی که برای توسعه بیمارستان ها و افزایش تعداد تخت های بیمارستانی تعریف شده جوابگوی نیاز نیست؛ چرا که همین الان فقط در بین پروژه های نیمه تمام حدود ۳۷ هزار و ۵۰۰ تخت بیمارستانی در قالب حدود ۱۴۶ پروژه داریم. این تعداد پروژه نیمه تمام برای تکمیل شدن به نرخ روز حدود ۷۰ هزار میلیارد تومان پول نیاز دارد.
افزایش پروژه های فرسوده بیمارستانی
رئیس هیات مدیره انجمن شرکت های بیمارستان ساز ایران با اشاره به اینکه تاکنون منابع مالی مناسبی برای افزایش سرانه تخت های بیمارستانی از سوی دولت ها در نظر گرفته نشده است بیان می کند: مبلغی که در بودجه ۱۴۰۱ گنجانده شده در حدود ۳ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان بود که هنوز نیمی از آن هم تخصیص نیافته و اگر بخواهیم به همین شیوه و حتی با تورم صفر درصد پیش برویم حدود ۲۵ سال زمان می برد تا پروژه های نیمه تمام به اتمام برسند. این درحالی است که همین پروژه های نیمه تمام نیز سرمایه ملی هستند و به جای اینکه به اتمام برسند فقط برای به اتمام رسیدن آن ها برنامه ریزی کنند فقط کلنگ جدید می زنند.
گوهرگانی با اشاره به اینکه تمام پروژه های نیمه کاره جزوی از سرمایه ملی محسوب می شوند اضافه می کند: وزارت بهداشت، سازمان برنامه بودجه و نمایندگان مجلس همگی باید یک تصمیم ملی بگیرند قبل از اینکه تکلیف اتمام پروژه های نیمه تمام روشن نشود، طرح جدیدی شروع نکنند. اتفاقی که همچنان شاهد آن هستیم و هرچند وقت یک بار چند پروژه جدید کلنگ زنی و به صف پروژه های نیمه کاره اضافه می شود.
اکنون نزدیک ۹ هزار تخت بیمارستانی بالای ۵۰ درصد داریم که می توان با ۶ هزار میلیارد تومان؛ یعنی بودجه دو سال این تخت ها را تکمیل و در مدار مصرف قرار داد
وی در پاسخ به این سوال که طولانی شدن پروژه های ساختمان سازی به بیش از ۲۰ سال باعث ساخت ساختمان های فرسوده و با هزینه بالا می شود؟ می گوید: بله متاسفانه چنین بحثی در خصوص بیمارستان سازی هایی که زمان بر می شوند صحت دارد. از این رو همواره در تلاش هستیم تا طی مذاکره، نامه نگاری، مکالمه و غیره مسئولان را متوجه این مهم کنیم که حداقل یک اولویت بندی بین پروژه ها داشته باشند تا کمتر دچار مشکل شویم. اکنون نزدیک ۹ هزار تخت بیمارستانی بالای ۵۰ درصد داریم که می توان با ۶ هزار میلیارد تومان؛ یعنی بودجه دو سال این تخت ها را تکمیل و در مدار مصرف قرار داد.
رئیس هیات مدیره انجمن شرکت های بیمارستان ساز ایران تاکید می کند: با این حال اغلب به جای اینکه برای تکمیل هرچه سریع تر پروژه ها و در مدار مصرف قرار گرفتن آن ها برنامه ریزی شود شاهد این هستیم که هر چقدر بودجه می آید صرف پیشرفت فیزیکی کند ۳۷ هزار و ۵۰۰ تخت می شود و در نهایت بیمارستانی به بهره برداری نمی رسد و فقط با بیمارستان های فرسوده نیمه کاره مواجه هستیم.
فرار سرمایه گذاران بخش خصوصی از دخالت های دولتی
گوهرگانی با اشاره به اینکه طولانی شدن زمان ساخت بیمارستان برای مجموعه های بیمارستان ساز نیز زیان آور است می گوید: در شرایطی برای یک پروژه بیمارستانی قرارداد ۳ ساله منعقد می شود که به خاطر بی برنامگی بعضی از متولیان پروسه ساخت به بیش از ۱۰ تا ۱۲ سال افزایش می یابد و قرارداد برای پیمان کاران از توجیه اقتصادی و منطقی خارج می شود؛ چرا که یک طرف عواقب طولانی شدن پروژه تورم اقتصادی است. از طرفی اعلام تورم هم دست سازمان برنامه بودجه است که تورم اعلامی با تورم حقیقی متفاوت است.
وی تاکید می کند: هر سال حداقل حدود ۴ تا ۵ درصد تورم اقتصادی اعلامی از تورم حقیقی کمتر است. بنابراین تمام این ها چالش های پیمان کاران بیمارستان ساز است که وقتی هم برای رفع مشکل به سراغ مسئولان می رویم یا جواب سربالا می دهند و یا می گویند پول نداریم. بنابراین برای رفع چالش های موجود انتظار داریم که یک راه حل منطقی بدهند و بر مبنای تورم بودجه بیمارستان سازی در نظر گرفته شود و کمتر شاهد پروژه های زمان بر و زیان ده باشیم.
به غیر از پزشکان بخش خصوصی که بخواهد سرمایه گذاری کنند و وارد صنعت بیمارستان شوند هیچ سرمایه گذار دیگری برای این حوزه نداریم
رئیس هیات مدیره انجمن شرکت های بیمارستان ساز ایران ایران اضافه می کند: معضل دیگری که در مسیر بیمارستان سازی داریم این است که به غیر از پزشکان بخش خصوصی که بخواهد سرمایه گذاری کنند و وارد صنعت بیمارستان شوند هیچ سرمایه گذار دیگری برای این حوزه نداریم؛ چرا که چنین امکانی وجود ندارد که برای مثال هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری و بیمارستان ساخته شود و بعد از چهار سال سرمایه به سرمایه گدار برگردد. دلیل این موضوع هم این است که تعرفه ها را دولت اعلام می کند و بخش خصوصی نمی داند که سرمایه اش بر می گردد یا خیر؟ بنابراین همین نکته باعث شده بخش خصوصی غیر از پزشک تمایلی به این حوزه پیدا نکند.
ضرورت حذف قیمت گذاری دستوری
گوهرگانی در پاسخ به این سوال که چه بخشی باید برای رفع چالش های بیمارستان سازی و کمبود تخت های بیمارستانی اقدام کند می گوید: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مسئول بهداشت و درمان کشور است و باید به این حوزه ورود کند تا از چالش ها کاسته شود. شاید بد نباشد گذشته را مروری کنیم و به یاد بیاوریم که اگر در دوره دکتر هاشمی در وزارت بهداشت حدود ۱۴ هزار تخت مراقبت ویژه به مدار نمی آمد با چه بحرانی در دوره کرونا مواجه می شدیم؟ شاید تلفات در دوره کرونا خیلی بیشتر می شد.
وی اضافه می کند: همین حال اگر شما به بیمارستان های دولتی مراجعه کنید خواهید دید که از ابتدای روز چه ازدحام جمعیتی وجود دارد. به خصوص که هزینه درمان در بخش خصوصی خیلی گران شده و مردم ناچار هستند بیشتر به سراغ بیمارستان های دولتی بیایند و همین موضوع باید به عنوان دغدغه دولتمردان قرار بگیرد و چاره اندیشی کنند.
رئیس هیات مدیره انجمن شرکت های بیمارستان ساز در پاسخ به این سوال که چه خواسته ای از مسئولان برای رفع مشکلات دارد؟ می گوید: نخست متولیان بخش دولتی کمتر در بخش خصوصی مداخله کنند. دوم به یاد بیاورند که همکاران ما در دوران کرونا نزدیک به ۱۱هزار تخت بیمارستانی جدید تحویل دادند و در شرایط بحرانی پای کار ایستادند و چند تن از آن ها طی بازدید از پروژه ها بیمار و فوت شدند. با اینکه سن بالایی داشتند و می دانستند در صورت ابتلا این احتمال وجود دارد که جانشان را از دست دهند اما دست از کار نکشیدند تا مردم با کمبود بیمارستان مواجه نشوند.
وقتی با رئیس دانشگاه ها صحبت می کنیم می گویند اولویت ما الان دارو است و توجهی به بیمارستان سازی ندارند
وی با اشاره به اینکه مسئولان باید نسبت به مشکلات بیمارستان سازی اشراف پیدا کنند و در مورد اهمیت این حوزه بدانند اضافه می کند: وقتی با رئیس دانشگاه ها صحبت می کنیم می گویند اولویت ما الان دارو است و توجهی به بیمارستان سازی ندارند. بنابراین اولویت آن ها فضای فیزیکی نیست و شاید از نظر خودشان درست می گویند ولی بالاخره باید یک تصمیم گیری ای در این حوزه بشود و مشخص شود این پروژه ها کی می خواهد تمام شود و کی می خواهیم خودمان را به سطح کشوری مثل ترکیه برسانیم.
گوهرگانی با اشاره به عقب افتادگی صنعت بیمارستان سازی ایران در مقایسه با کشورهای اطراف ادامه می دهد: فاصله این صنعت با کشورهای اطراف را حتی می توان در فیلم هایی که نشان می دهند به سادگی مشاهده کرد، برای مثال وقت یک بمب گذاری در کابل را در فیلم ها نشان می دهند و بعد در یک فیلم دیگر ترکیه یا کشورهای اروپایی را می بینیم به سادگی می توان به این فاصله پی برد. بیمارستان های کابل همچون بیمارستان های ایران در محدوده سال های ۱۳۴۰-۱۳۴۴ ایران با همان وسایل، تخت ها و بخش های بیمارستانی است.
وی می افزاید: در مقابل ترکیه را می بینیم که همچون ایران سعی در جذب توریست درمانی دارد اما به شدت بیمارستان هایش لوکس و با استاندارد بالا است. مشخص است که گردشگری سلامت در چنین کشوری در مقایسه با ایران موفق تر است و درآمد بهتری هم کسب می کنند. هنوز صنعت درمان در کشور نسبت به قیمت های جهانی خیلی ارزان تر خدمات ارائه می دهد ولی بالاخره باید توجیه اقتصادی داشته باشد که سرمایه گذار ورود کند و یک تناسبی باید بین ارائه خدمت به مردمی که نیازمند هستند با توریست و ثروتمندان باشد که آن را هم می توان به سادگی از طریق بیمه ها حل کرد. شما نمی توانید قیمت را دستوری کنید، قیمت باید منطقی باشد مابه تفاوت از طریق بیمه برای اقشار نیازمند جبران شود. اما وقتی دستوری قیمت را دستوری می کنند نتیجه ای جز عقب ماندگی نیست.
نظر شما