بازار؛ گروه آب و انرژی: چند وقتی است که کابوس بنزین های آلوده شب و روز را از مردم گرفته است. بنزینی که یکی از متهمان اصلی آلودگی این روزهای پایتخت و سایر کلان شهرهاست، حالا صاحبان خودرو را هم به دردسر انداحته است. تعمیرکاران می گویند که تعداد مراجعات برای تعمیر موتور در چند ماه گذشته بیشتر شده است. از طرفی گزارش های اعلامی از طرف مرکز معاینه فنی خودرو هم نشان می دهد که حدود ۱۴ درصد مردودی های صدور معاینه مربوط به خودروهایی است که تست آلایندگی را پاس نمی کنند. گویا مدیرروابط عمومی مراکز صدور معاینه فنی به بازار می گوید که از ابتدای سال تا ۲۷ آذر حدود یک میلیون و ۲۵۴ هزار دستگاه خودرو به مراکز معاینه فنی شهر تهران مراجعه کرده اند که از این تعداد حدود ۹۵۹ هزار دستگاهشان دارای ایراداتی بودند که باید رفع می شده است. اما نکته جالب اینجاست که ۱۳۲ هزار مورد از مردودی ها مربوط به تست آلایندگی بوده است.
برخلاف تصور عموم مردم اما این ۱۳۲ هزار خودرو، خودروهای فرسوده و قدیمی نیستند. گشتی در مرکز معاینه فنی خودرو نشان می دهد که بسیاری از خودروهایی که عدد آلایندگی آنها بیش از حد مجاز نمایش داده می شود، خودروهای با کارکرد پایین ۲۰ تا ۵۰ هزار کیلومتر است. کارشناسان مراکز معاینه فنی خودرو دلیل اصلی این مشکل را بنزین آلاینده پتروشیمی ها می دانند و می گویند رابطه مستقیمی بین آلودگی هوا و تعداد خودروهایی که تست آلایندگی را پاس نمی کنند، وجود دارد.
از ابتدای سال تا ۲۷ آذر حدود یک میلیون و ۲۵۴ هزار دستگاه خودرو به مراکز معاینه فنی شهر تهران مراجعه کرده اند که حدود ۹۵۹ هزار دستگاهشان دارای ایراداتی بودند که باید رفع می شده؛ اما نکته جالب اینجاست که ۱۳۲ هزار مورد از مردودی ها مربوط به تست آلایندگی بوده است
بنزینی که در کشور توزیع می شود به قدری از نظر کیفی دچار مشکل است که حتی خودروسازان بزرگ هم جلو آن کم آورده اند.
فربد زاوه کارشناس خودرو هم در اینباره به بازار می گوید: خودروهای تویوتا به خودروهایی معروف هستند که موتور آنها تا یک میلیون کیلومتر کارکرد نیازی به تعمیر ندارد، اما بنزین و روغن موتورهای غیر استاندارد در ایران خیلی زودتر از این حرف ها خودروها را راهی تعمیرگاه ها می کند. چرا که سولفور سوخت های ایرانی بالا و عدد اکتان آنها پایین است.
البته شهیدی مدیر روابط شرکت پخش و پالایش هر گونه افت کیفیت بنزین را رد کرده و به بازار می گوید بنزینی که در کشور عرضه می شود، بنزین یورو ۴ و ۵ بوده و استانداردهای سازمان محیط زیست را پاس می کند
چه تعداد خودرو تست آلایندگی را پاس نکردند
آلودگی هوای تهران ۱۵ روزه شد اما هنوز خبری از آسمان صاف نیست هر چند که امروز کمی بارش را در تهران شاهد بودیم. کمیته اضطرار سعی دارد تا با تعطیلی مدارس و دانشگاه ها و عدم فروش مجوز طرح ترافیک روزانه کمی از شدت سیاهی از این روزهای هوای تهران کم کند، اما کارشناسان مدعی اند که مشکل جای دیگری است. به گفته آنها مادامی که بنزین های آلاینده در باک خودروهای غیر استاندارد می سوزد و مازوت در نیروگاه ها و صنایع تصمیمات ضدآلودگی نمی تواند پایانی برای این سریال ناتمام باشد.
ستاد معاینه فنی خودرو به بازار می گوید که از ابتدای امسال تا ۲۷ آذر ماه، حدود یک میلیون و ۲۵۴ هزار دستگاه خودرو به مراکز معاینه فنی شهر تهران مراجعه کرده که در مقایسه با سال گذشته میزان مراجعات ۷ درصد افزایش داشته است.
از آمار اعلامی، ۹۵۹ هزار دستگاه خودرو مربوط به مراجعات اول بوده و در این مدت نقص مربوط به آلایندگی ۱۳۲ هزار و همراستایی ۷۴ هزار و کمک فنر ۳۳ هزار و تست ترمز ۹۶ هزار و وضعیت ظاهری ۱۵۱ هزار دستگاه خودرو مراجعه کننده به مراکز معاینه فنی شهر تهران شناسایی و در نهایت جهت اخذ معاینه فنی توسط راکبین آن رفع ایراد گردیده است. در مجموع ۳۰ درصد از خودروها به علت نقص فنی موفق به اخذ معاینه فنی در مراجعه اول نگردیده و تعدادی از این خودروهای مردود دارای چند نقص بوده اند.
کمبود تولید، کیفیت را کم کرد
بر اساس گفته های مسئولین شرکت پخش فرآورده های نفتی مردم در آذر ماه به طور متوسط روزانه حدود ۱۰۴ میلیون لیتر بنزین مصرف کرده اند. این میزان مصرف بیشتر از مقدار تولیدی است که در کشور در حال انجام است. بسیارری معتقدند که وزارت نفت برای جبران کسری تولید و مصرف بنزین پتروشیمی ها را وارد بازار کرده و از کیفیت بنزین پالایشگاهی کم کرده است.
معصومه ابتکار، رئیس اسبق سازمان حفاظت محیط زیست در صفحه توئیتر خود در اینباره نوشته که «باز هوا سرد شد و آلودگی هوای کلانشهرها افزایش یافت. گرچه تابستان خوبی هم نبود. گزارش‌ها حاکی از کاهش تعداد روزهای سالم، توقف نوسازی خودروهای فرسوده، کم‌توجهی به معاینه فنی و محورهای دیگر برنامه کاهش آلودگی هواست و خبر بازگشت بنزین پتروشیمی آلوده به چرخه توزیع. با مردم صادق باشید.»
وقتی کیفیت بنزین پایین باشد، مصرف خودرو هم بیشتر می شود. به عبارتی وزارت نفتی که خود یکی از منتقدان مصرف بالای خودروهای داخلی است با توزیع بنزین غیر استاندارد و آلاینده به این وضعیت دامن زده و مقدار مصرف را بالا می برد
اما این گفته ها را مسئولین وزارت نفت رد کرده و می گویند که برنامه ای برای تولید و عرضه بنزین پتروشیمی ها ندارند. این گفته ها در شرایطی مطرح می شود که رییس سازمان استاندارد نیز چند وقت پیش عرضه بنزین پتروشیمی که از نظر کیفیت در شرایط خوبی نیستند را تایید کرد.
بنزین غیر استاندارد چه بلایی سر خودرو می آورد؟
فربد زاوه کارشناس خودرو می گوید که مهم ترین فاکتور موثر در عمر موتور کیفیت سوخت و روغن موتور مصرفی است. این فاکتور حتی از نوع رانندگی هم مهمتر است.
او می گوید خودروهای تویوتا و هیوندا به خودروهایی معروف هستند که موتور آنها تا یک میلیون کیلومتر کارکرد به عبارت دیگر تا زمانی که اسقاط می شوند هم نیازی به تعمیر ندارد. اما متاسفانه سوخت بی کیفیت خیلی زودتر از این حرف موتور این خودروها را راهی تعمیرگاه ها می کند.
به گفته او، گوگرد موجود در سوخت های ما بالا بوده و همین مساله خورندگی ایجاد می کند. از طرفی عدد اکتان آن نیز بسیار پایین است. به طوری که اکتان بنزینی که در کشور ما تولید می شود حدود ۸۷ است این در حالی است که این شاخص نباید کمتر از ۹۳ باشد. حتی عدد اکتان بنزین سوپر هم حدود ۹۲ است. به عبارت دیگر ما چیزی به اسم بنزین یورو ۴ و یورو ۵ در کشور نداریم.
در همه جای دنیا به طور متوسط موتور خودرو در کمتر از ۵۰۰ هزار کیلومتر کارکرد نیازی به تعمیر ندارد. این در حالی است که موتور خودروهای ما معمولا در کمتر از ۱۰۰ هزار کیلومتر به بازکردن و تعمیر نیاز پیدا می کنند که دلیل اصلی آن هم بنزین و روغن موتور است
این کارشناس خودرو همچنین درباره دردسرهای بنزین آلاینده برای خودروها می گوید: وقتی کیفیت بنزین پایین باشد، مصرف خودرو هم بیشتر می شود. به عبارتی وزارت نفتی که خود یکی از منتقدان مصرف بالای خودروهای داخلی است با توزیع بنزین غیر استاندارد و آلاینده به این وضعیت دامن زده و مقدار مصرف را بالا می برد.
او با بیان اینکه بنزین آلاینده هزینه زیادی را روی گردن مالک گذاشته و آلودگی هوا را زیاد کرده است، گفت: در همه جای دنیا به طور متوسط موتور خودرو در کمتر از ۵۰۰ هزار کیلومتر کارکرد نیازی به تعمیر ندارد. این در حالی است که موتور خودروهای ما معمولا در کمتر از ۱۰۰ هزار کیلومتر به بازکردن و تعمیر نیاز پیدا می کنند که دلیل اصلی آن هم بنزین و روغن موتور است.
تکرار یک تجربه تلخ
البته این اولین بار نیست که وزارت نفت برای جبران کسری بنزین به سراغ پتروشیمی ها رفته است. نخستین بار در سال ۱۳۹۱ بود که به دلیل تحریم‌ها و کمبود شدید بنزین، بنزین پتروشیمی‌ها عرضه شد. در همان زمان یکباره آلودگی هوا دوچندان شد و مسئولان وقت با کتمان این موضوع، برای برون‌رفت از این مسئله، راهکارهایی از جنس آب‌پاشی را نیز مطرح کردند. سال‌ها بود که موضوع تولید بنزین پتروشیمی‌ها دیگر به میان نمی‌آمد، اما گویا دوباره تاریخ در حال تکرار است البته با خسارت های به مراتب سنگین تر و بزرگ تر.
سال گذشته ۲۰ هزار و ۸۰۰نفر بر اثر آلودگی هوا فوت کردند و ۸ میلیارد دلار خسارت اقتصادی به کشور وارد شده است
آمارهای اعلامی نشان می دهد که سال گذشته ۲۰ هزار و ۸۰۰نفر بر اثر آلودگی هوا فوت کردند و ۸ میلیارد دلار خسارت اقتصادی به کشور وارد شده است. حالا اما شرایط بدتر هم شده طوری که از سوی دیگر در سال ۱۴۰۱ تهران بیشتر از دو روز هوای پاک نداشته است. همین حالا هم برای حل مشکل بنزین های بی کیفیت و خودروهای آلاینده هم دیر است چه برسد به فردا !
نظر شما