بازار؛ گروه بین الملل: شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز پنجشنبه ۲۵ آبان قطعنامه‌ای ضد ایرانی به تصویب رساند.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین در حساب کاربری خود در توییتر خبر داد این قطعنامه با ۲۶ رأی موافق، ۲ رأی مخالف و ۵ رأی ممتنع به تصویب این شورای ۳۵ عضوی رسیده است.
خبرگزاری رویترز به نقل از دیپلمات‌های حاضر در جلسه غیرعلنی شورای حکام آژانس نوشته قطعنامه مذکور از ایران می‌خواهد فوراً با تحقیقات آژانس اتمی در خصوص ذرات اورانیوم یافت‌شده در سه مکان اعلام‌نشده در ایران همکاری کند.
ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروزساعاتی قبل‌تر پیشنهاد قطعنامه ضد ایرانی از سوی آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را محکوم کرده و آن را غیرقابل قبول و مردود خوانده بود. سخنگوی وزارت امور خارجه هشدار داد که اگر قطعنامه ضد ایرانی در آژانس تصویب شود، پاسخ ایران قاطع و موثر خواهد بود.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود:در حالی که طی هفته‌های اخیر هیأت سازمان انرژی اتمی ایران با نگاهی رو به جلو در حال گفت‌وگو و تعامل با مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای یافتن راه حلی عملی جهت حل و فصل موضوعات پیچیده و فنی پادمانی بود، هیچ دلیل موجه فنی یا فوریت پادمانی برای ارائه قطعنامه علیه ایران وجود ندارد.
در پیش‌نویس این قطعنامه از ایران خواسته شده به درخواست‌های آژانس درباره سه مکان ادعایی پاسخ ضروری و فوری بدهد. این پیش‌نویس همچنین ایران را به عدم همکاری کافی در خصوص وجود ذرات اورانیوم در سه مکان اعلام نشده متهم کرده و عنوان می‌کند که ایران در راستای اجرای وظایف قانونی خود و بدون تاخیر بایستی اقداماتی را صورت دهد.
این دومین بار است که شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قطعنامه‌ای در خصوص این موضوع صادر می‌کند. قطعنامه پیشین ۱۸ خردادماه به تصویب این شورا رسیده بود. آن قطعنامه با ۳۰ رأی موافق٬ ۲ رأی مخالف و ۳ رأی ممتنع به تصویب رسیده بود. اولیانوف از اینکه تعداد موافقان قطعنامه فعلی نسبت به قطعنامه قبلی کاهش یافته استقبال کرد.
خبرنگار بازار در گفتگو با «طارق رئوف» رئیس سابق بخش امنیت سیاسی و شفاف سازی آژانس بین المللی انرژی اتمی به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می آید.
«رئوف» مشاور پیشین هسته ای هیات کانادا و در حال حاضر رئیس برنامه خلع سلاح، کنترل سلاح و عدم اشاعه موسسه صلح استکهلم (سیپری) است.
*شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قطعنامه‌ای ضد ایرانی به تصویب رساند. قطعنامه مذکور از ایران می‌خواهد فوراً با تحقیقات آژانس اتمی در خصوص ذرات اورانیوم یافت‌شده در سه مکان اعلام‌نشده در ایران همکاری کند. ارزیابی شما از لحن این قطعنامه چیست؟
قطعنامه ای که توسط شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی تصویب شد، نشانه استیصال حامیان آن است که در احیای برجام موفق نبوده اند. غرب با توجه به اعتراضات داخلی در ایران، در تلاش است تا فشار بیشتری بر ایران وارد کند. رابرت مالی گفته است تا زمانی که اعتراضات در ایران ادامه دارد، برجام در اولویت نیست.
*نماینده آمریکا قبل از تصویب قطعنامه ضد ایرانی در شورای حکام آژانس گفت: «ایران بایستی همین حالا همکاری‌های لازم را با آژانس انجام دهد و بایستی متوجه باشد چنانچه قادر به ارائه همکاری‌های لازم برای حل و فصل این مسائل نباشد، این شورا آماده توسل به اقدامات بیشتر، از جمله اقدامات ذیل بند XII.C اساسنامه آژانس خواهد بود.» بر اساس این بند، شرایط مربوط به ارجاع پرونده به شورای امنیت سازمان ملل تشریح شده است. چقدر در زمان حاضر عملیاتی کردن این بند محتمل است؟
با افزایش ناامیدی غرب علیه ایران در مورد برجام و ادامه پیشرفت‌های ایران در فعالیت‌های غنی‌سازی، و با توجه به جنگ نیابتی با روسیه، تعجب آور نیست که غرب در حال افزایش فشار بر ایران و تمرکز بر موضوع جزئی در شرایط کنونی برجام است؛ ذرات اورانیوم در سه مکان از فعالیت هایی که ممکن است بیش از ۲۰ سال پیش انجام شده باشد.
*کشورهای غربی غیر از این مسیر، با فعال کردن مکانیسم ماشه نیز می توانند پرونده ایران را به شورای امنیت بکشانند. چه زمانی به سراغ این مکانیسم خواهند رفت؟
غرب با تکیه بر ماده XII.C اساسنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در مارس ۲۰۲۳ یا قبل از آن، ایران را به عدم پایبندی به توافقنامه پادمان‌های NPT تهدید می کند، که مستلزم گزارش به شورای امنیت است که مستلزم فعال کردن مکانیسم ماشه بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است. چنین تحریم های سازمان ملل در گذشته موفق نبوده و احتمالاً در آینده نیز موفق نخواهد بود. و با توجه به قیمت نفت/گاز در شرایط فعلی کاملاً دیوانه کننده است که مانع از خروج نفت/گاز ایران از بازار یا پایین آوردن قیمت نفت روسیه شود. همانطور که اخیرا وزیر خارجه مجارستان به آن اشاره کرد، غرب فاقد رهبری جدی است.
* با توجه به شرایط فعلی، تصور می کنید برجام احیا شود؟
من فکر می‌کنم برجام عملاً مرده است، اما هیچ یک از طرفین نمی‌خواهند اذعان کنند که برجام اکنون دیگر موضوعیت ندارد. فکر می‌کنم ایران منتظر رئیس‌جمهور بعدی آمریکاست و آمریکا منتظر یک دولت پس از آیت الله خامنه‌ای در ایران است. بنابراین، مشکلات آژانس و ایران در راستی‌آزمایی و نظارت ادامه خواهد داشت.
نظر شما