تهمینه غمخوار؛ بازار: همکاری های ایران و افغانستان در حوزه زراعت و کشاورزی از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا با توجه به اینکه متخصصین ایرانی تخصص و تجربه بیشتری در این زمینه دارند، افغانستان می تواند نفع زیادی از این همکاری ببرد؛ ضمن اینکه ایران نیز می تواند از زمینهای کشاورزی افغانستان که اقلیم مساعدی برای کشاورزی است از طریق کشت فراسرزمینی بهره مند شود.
جمهوری اسلامی ایران با توجه به رویکرد علم محور و دانش محور خود، تحقیقاتی را در حوزه کشاورزی انجام داده که استفاده از آن برای افغانستان مفید و موثر است. بر همین اساس، در صورتی که جامعه تجاری دو کشور با یکدیگر تفاهم داشته و راه های تجارت محصولات کشاورزی را به ویژه در مقاطعی که هر کدام از کشورها با کمبود محصول یا فرآورده خاصی مواجه است، جستجو کنند و تجارت انجام شود، مردم دو کشور هم از این ناحیه سود خواهند برد.
در همین راستا و بر اساس اهمیت موضوع، خبرنگار بازار گفتگویی با دکتر «عبداللطیف نظری» معاون تخصصی وزارت اقتصاد افغانستان و رئیس هیات موسسان دانشگاه غرجستان ترتیب داده که در ادامه می خوانیم.
* توجه به حوزه کشاورزی و کشت فراسرزمینی موضوعی است که از چند سال گذشته میان ایران و افغانستان آغاز شده اما به طور جدی پیگیری نشده است. با تشکیل حکومت طالبان، چگونه می توان به این موضوع با توجه به اینکه افغانستان کشوری است که برای کشاورزی مناسب است، پرداخت؟
افغانستان یک کشور متکی بر زراعت و کشاورزی است و بیشتر اقتصاد آن از طریق کشاورزی مدیریت می شود. لذا، مقامات این کشور درصددند تا این حوزه در افغانستان توسعه چشمگیری پیدا کند؛ در حالی که این توسعه باید به گونه ای باشد که کشاورزی از حالت سنتی خارج شده و مدرنیزه گردد.
افغانستان می تواند از طریق تعامل و همکاری با کشورهایی که دارای فناوری های نوین و دانش فنی هستند و همچنین از تجربه خوبی در عرصه کشاورزی برخوردار هستند، به توسعه پایدار در این حوزه دست یابد
بر همین اساس، افغانستان می تواند از طریق تعامل و همکاری با کشورهایی که دارای فناوری های نوین و دانش فنی هستند و همچنین از تجربه خوبی در عرصه کشاورزی برخوردار هستند، به توسعه پایدار در این حوزه دست یابد. یکی از این کشورها جمهوری اسلامی ایران است.
با توجه به اشتراکات زیاد، سلایق و ذائقه مشترک میان شهروندان دو کشور، افغانستان میتواند همکاری های خود را در این عرصه گسترش دهد؛ در حالیکه توسعه و مکانیزه و مدرنیزه شدن کشاورزی افغانستان، میتواند منجر به خودکفایی کشور شود. در این راستا، تلاش ما این است که کشاورزی افغانستان از طریق مکانیزم های مدرن رونق گیرد و همکاری های ایران و افغانستان در جهت حفظ منافع طرفین تداوم و افزایش یابد.
* با توجه به اهمیت راه آهن خواف_هرات برای ایران و افغانستان، چرا تا کنون این خط آهن تکمیل نشده و مشکل کار از کجاست؟
در ارتباط با راه آهن خواف_هرات، با اینکه گامهای خوبی برداشته شده و بخشی از این پروژه تکمیل شده است، اما شما می دانید که تحول ایجاد شده در افغانستان، یک تحول بزرگ و ساختاری بود که قطعا نیازمند یک زمان بیشتر است تا افغانستان بتواند اجرای پروژه های کلان خود را از سر بگیرد.
افغانستان کشوریست که با تعداد پروژه های راه آهن زیاد مواجه نشده یا به تعبیری از خط آهن بهره مند نیست؛ آن هم به دلیل مشکلات مالی و پولی و پولهای بلوکه شده توسط امریکا
بنابراین، از سوی دو طرف، توجه و دقت نظر در رابطه با این پروژه وجود دارد و من امیدوارم در یک بازه زمانی نه چندان دور اقدامات اتمام این خط آهن محقق شود و منافعی را برای هر دو کشور به ارمغان آورد، زیرا افغانستان کشوریست که با تعداد پروژه های راه آهن زیاد مواجه نشده یا به تعبیری از خط آهن بهره مند نیست؛ آن هم به دلیل مشکلات مالی و پولی و پولهای بلوکه شده توسط امریکا.
لذا، تلاش ما این است که بتوانیم در جهت توسعه خط آهن قدمهای جدی را برداریم تا افغانستان از طریق خطوط آهن به کشورهای منطقه و جهان متصل شود؛ به طوری که راه آهن می تواند در صادرات و واردات کشور نقش مهمی را ایفا نماید.
* در حال حاضر وضعیت مرزهای دو کشور و امنیت آنها چگونه است؟
خوشبختانه، وضعیت مرزها و مسائل امنیتی در حال حاضر در دو طرف مرز بسیار مناسب است. با این حال، مشکلات جزئی وجود دارد و گاهی اتفاقاتی نیز رخ می دهد؛ اما، کلیت مسئله امنیتی در مرزها مطلوب است و همین موضوع فرصتی را برای افغانستان در جهت توسعه روابط تجاری به خصوص همکاری های ریلی و تبادل کالا و محصولات از طریق خطوط اهن و یا ریلی ایجاد کرده در حالی که منافع حداکثری را برای دو کشور تامین می کند.
در حال حاضر امنیت در افغانستان برقرار است و این موضوع فرصت خوبی را برای هر دو کشور ایجاد کرده که فرآیند تجاری را توسعه ببخشند.
* بندر چابهار برای ایران، افغانستان و هند حائز اهمیت است. طالبان چه برنامه ای را برای توسعه تجارت از طریق این بندر در نظر گرفته است؟
در ارتباط با بندر چابهار باید عرض کنم که از طرف افغانستان هیچ مشکلی وجود ندارد و افغانستان خواهان توسعه تجارت و انجام مراودات تجاری فعال با کشورهای منطقه و همسایه من جمله جمهوری اسلامی ایران است. اگر برخی از مشکلات هم میان دو کشور گاهی اوقات ایجاد می شود، اما همان مشکلات از طریق مذاکره قابل حل است.
چابهار می تواند در توسعه تجارت و ترانزیت نقش مهمی ایفا نماید؛ ضمن اینکه افغانستان آمادگی دارد تا تسهیلاتی را در این خصوص برای تاجران افغانستانی فراهم کند
با توجه به تحول جدیدی که در افغانستان رخ داده، امکان بحث بندر چابهار و توسعه تعاملات از طریق این بندر را می توان با گفتگوهای سازنده مورد توجه و دقت نظر قرار داد. در واقع این بندر، می تواند در توسعه تجارت و ترانزیت نقش مهمی ایفا نماید ضمن اینکه افغانستان آمادگی دارد تا تسهیلاتی را در این خصوص برای تاجران افغانستانی فراهم کند.
حکومت سرپرست افغانستان، سیاست همکاری با کشورهای همسایه را در دستور کار خود قرار داده است. بنابراین در حوزه انرژی و دادو ستد هیچ منعی از طرف افغانستان وجود ندارد و امارت اسلامی مصصم است تا در خصوص مسائل انرژی، تجارت، ترانزیت، زراعت، کشاورزی و سایر حوزه هایی که میتواند به نفع مردم افغانستان باشد، با همه کشورهابه خصوص همسایگان وارد مذاکره شده و گامهای اساسی را در جهت گسترش مناسبات تجاری خود بردارد. بنابراین، انرژی هم یک از این موارد است.
* با توجه به ظرفیتهای موجود در افغانستان به لحاظ منابع معدنی تا چه اندازه ایران به سرمایه گذاری در این کشور همسایه پرداخته است؟
افغانستان از نظر برخورداری از منابع معدنی، به عنوان یک کشور غنی شناخته می شود. بر همین اساس، با توجه به منافع ملی خود در تلاش است تا با کشورهایی که علاقه مند به سرمایه گذاری در این حوزه هستند، به همکاری های جدی بپردازد.
البته کشورهای زیادی وجود دارند که علاقه مند استخراج منابع معدنی افغانستان هستند. اما قطعا افغانستان خواهان آن است که با کشورهایی در این حوزه وارد گفتگو و کار شود که هم آن کشور دارای این ظرفیت استخراج بوده، از تکنولوژی و تجربه کافی برخوردار باشد و هم از همه مهمتر، روابط خوبی با افغانستان داشته باشد. در این میان، جمهوری اسلامی ایران می تواند یکی از این ظرفیتها تلقی شود. اما، بدون شک دستیابی به یک نتیجه مشخص نیازمند تبادل نظر دو جانبه از سوی هیئتهای دو طرف با بررسی مزایای کار است.
* از دیدگاه شما، تنیدگی بالای اقتصادی ایران و افغانستان ناشی از چیست؟
در هم تنیدگی اقتصادی ایران و افغانستان، ناشی از اشتراکات فرهنگی، تاریخی و تمدنی میان دو کشور است. از دیرباز روابط خوبی میان ایران و افغانستان برقرار بوده و در حال حاضر روابط نیکی میان دو کشور حکمفرما است. همچنین، اراده، مذهب و فرهنگ مشترک مسائلی است که موجب نزدیکی طرفین به یکدیگر و تلاش برای توسعه روابط تجاری فی مابین در آینده می شود. لذا، موانع و محدودیت بسیار اندک و فرصتها برای گسترش مناسبات دوجانبه فراوان است.
بر همین اساس، من امیدوارم دو کشور از این ظرفیتها در جهت دستیابی به منافع مشترک استفاده کرده و بتوانند روز به روز همکاری های اقتصادی را افزایش دهند.
نظر شما