هشدار کمیاب شدن دارو به وزیر بهداشت داده شده بود| مدیریت بازار دارو خارج از سازمان غذا و دارو!

بازار؛ گروه صنعت: بازار دارو متلاطم شده؛ برخی از داروهای ساده و صادراتی گذشته در داروخانه ها کمیاب شده اند. همچنین بر اساس گزارش های منتشره، پرستاران در بعضی از بیمارستان ها ناچار به این شده اند که هر شربت آنتی بیوتیک را برای چند نفر به طور همزمان مورد استفاده قرار دهند. از طرفی هر چند وقت یک بار خبرهایی منتشر می شود که بهرام عین اللهی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی معاون قبلی خود را به دلیل استعفا یا غیر کنار گذاشته و فرد دیگری را به عنوان معاون و رئیس سازمان غذا و دارو برگزیده است.

با این حال به نظر می رسد تمام این تغییر و تحولات تغییر محسوسی در بازار دارو ایجاد نکند و همچنان چالش های بازار دارویی پابرجا باشد. از طرفی اعضای سندیکای داروهای انسانی از مطلع بودن وزیر بهداشت نسبت به کمیاب شدن داروها پرده برمی دارند و اطلاع می دهند که هشدارهای لازم را به موقع به وزیر داده بودند اما گویی گوش شنوایی نبوده یا موضوع دارو خارج از این وزارت و سازمان مدیریت می شود. اتفاقی که باعث شده اکنون برخی از داروهای استراتژیک در بازار کمیاب شوند و حتی پای وزیر را هم این هفته به مجلس برای پاسخگویی کشانده است.

حسن کربکندی، عضو داروساز هیئت مدیره نظام پزشکی اصفهان و فعال حوزه دارو با اشاره به طرح استیضاح وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در مجلس شورای اسلامی به بازار می گوید: پرسش نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی از وزیر به جا و درست است؛ چرا که او همانطور که فعالان صنعت دارو اظهار می کنند با تصمیماتی که گرفت و صحبت هایی که کرد مشخص شد که در حوزه دارو تصمیم گیری های مناسبی نمی کند.

با تغییر معاون وزیر و رئیس سازمان غذا و دارو دردی از صنعت دارو و موضوع کمیابی داروها برطرف نمی شود

وی با اشاره به تغییر دارایی رئیس سازمان غذا و دارو و تغییر دوباره بیگلر سرپرست این سازمان در کمتر از یک ماه اضافه می کند: اگر الان معاون های وزیر عوض می شوند نمی توان انتظار خاصی از صنعت دارو داشت؛ چرا که به نظر می رسد شخص وزیر باشد که توانایی کامل را برای مدیریت صنعت دارو و تجهیزات پزشکی ندارد. همچنین در مورد دارو هر چند عده ای را قربانی کردند اما مشکل اصلی از مسئولان دولتی بوده که می خواستند دارو را به قیمت شهریور ۱۴۰۰ به صورت دستوری حفظ کنند در حالی که نه ارز مواد اولیه دارویی تامین شده بود و نه تامین مواد دیگر از جمله بسته بندی و مواد جانبی همچون گذشته بود.

حجم داروهای وارداتی کافی نیست

عضو داروساز هیئت مدیره نظام پزشکی اصفهان تاکید می کند: به رغم اینکه سندیکای تولیدکنندگان داروهای انسانی این هشدار را داده بودند که با مشکل مواجه خواهیم شد اما متاسفانه کسی به این هشدار ها گوش نداد. بنابراین آقای دارایی، ‌معاون سابق وزیر هم قدرت عمل خیلی زیادی نداشت؛ چرا که می خواستند بدون اینکه شرایط فراهم شود قیمت دارو را ثابت نگه دارند. در نهایت برای کنترل بازار، مقداری دارو وارد شد و در مقابل برخی از تولیدکنندگان دارو از دور خارج شدند.

حجم داروهای وارداتی متناسب با نیاز صنعت سلامت نیست و تهیه آن ها برای بیماران گران تمام می شود

وی با اشاره به واردات دارو در هفته های اخیر اضافه می کند: داروهایی که وارد شدند متناسب با مقدار مصرفی نیستند و برای مردم گران تر محاسبه می شوند؛ چرا که برای مثال شربت های آنتی بیوتیک وارد شده که حجم آن یک سوم محصول ایرانی است. از این رو در صورتی که بیمار بر اساس صلاحدید پزشک نیازمند دریافت یک دوره کامل آنتی بیوتیک باشد باید دو الی سه شیشه دارو مصرف کند.

کربکندی با اشاره به اجبار برخی از کارخانه های داروسازی به تولید می افزاید: یک سری از کارخانه ها در این شرایط مجبور به تولید شدند با حذف بسته بندی استاندارد گذشته تولید را ادامه می دهند. برای مثال به جای شیشه های قهوه ای یا همان دودی از شیشه سفید استفاده می کنند که در نتیجه دستوری بودن قیمت ها و تولید است.

وی هشدار می دهد: اگر با همین روند پیش رویم متاسفانه همچنان چنین مشکلاتی اعم از کمبود دارو را خواهیم داشت. البته همیشه مشکلاتی در معاونت غذا و دارو بوده اما به نظر می رسد کسانی که استراتژی بازار دارو را در دست دارند و برنامه ریزی کلان انجام می دهند دست و پای افرادی که باید برنامه ریزی دارو را انجام دهند می بندند و نتیجه همین می شود که الان هم با چالش های متعددی مواجه هستیم.

مدیریت دستوری دارو را حذف کنید

کربکندی برای رفع چالش های صنعت و بازار دارو تاکید می کند: نیاز است مسئولان مدیریت دستوری دارو را کنار بگذارند و به واقعیت ها و صحبت های متخصصین این رشته توجه کنند. اگر آن ها به هشداری که تولیدکنندگان داده بودند توجه کرده بودند این مسائل الان پیش نمی آمد. بنابراین می توانستیم بدون اینکه واردات داشته باشیم از تولید داخلی که شعارمان هم هست استفاده کنیم و هیچ کمبودی را تجربه نکنیم.

وی ضمن هشدار دادن به متولیان می افزاید: این مقدار داروی تامین شده از طریق واردات بعد از مدتی تمام می شود و اگر به موضوع زیربنایی نگاه و عمل نشود چالش ها دوباره بر می گردد. بنابراین باید قیمت ها به نحوی تعیین شود که برای تولیدکننده ایرانی به صرفه باشد تا صنعت به حالت قبل برگردد، وگرنه دوباره مجبور می شویم واردات بیشتری انجام دهیم.

شاید اگر وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی استیضاح شود وزیر بعدی بتواند با هیات دولت تعامل بهتری داشته باشد و کمبود دارو تکرار نشود

عضو داروساز هیئت مدیره نظام پزشکی اصفهان در پاسخ به این سوال که آیا طرح استیضاح وزیر بهداشت در چنین شرایطی که بازار دارو بهم ریخته ضرورت دارد یا بیشتر موجب مشکلات این حوزه می شود؟ می گوید: به نظر می رسد با این شرایط حتی نمایندگان مجلس هم از وزیر رضایت ندارند و شاید اگر او تغییر کند بتوان اقدامات اصولی تری در صنعت دارو انجام داد و با هیات دولت توافق های بهتری حاصل شود تا اتفاقاتی همچون کمبود دارو تکرار نشود.

این فعال صنعت دارو در پاسخ به خبرساز شدن انتقال داروهای وارداتی به اموال تملیکی و امحای حجم قابل توجهی دارو در زمان کمبود تصریح می کند: معاون غذا و دارو در دوره ای که این اتفاق افتاد تقصیر را به گردن گمرک و گمرک هم این موضوع را به گردن این سازمان انداخت. در نهایت هم مشخص نشد مقصر اصلی چه کسانی بودند اما به نظر می رسد هر دو طرف بدون تقصیر نباشند. البته نکته قابل توجه در این بین این است که اجازه بررسی این موضوع به کسی داده نشد.