بازار؛ گروه آب و انرژی: ایجاد پالایشگاه‌های مقیاس کوچک از جمله برنامه‌هایی بود که در دولت گذشته از سوی وزارت نفت دنبال می‌شد؛ برنامه ای که به نظر می‌رسد با تغییر دولت، از دستور کار وزارت نفت خارج شده است. جلیل سالاری معاون وزیر نفت در امور پالایش که از مدافعان ایجاد پتروپالایشگاه است، پیشتر گفته بود که رونق مینی ریفاینری ها مربوط به دهه ۶۰ است و آنچه آنها را از رونق انداخته اقتصادی نبودن آنهاست. اما نظر فعالان بخش خصوصی خیلی با معاون اوجی یکی نیست. آنها که ساخت پتروپالایشگاه را تقریبا غیر ممکن می دانند، معتقدند که توسعه پالایشگاه های کوچک برای کشوری همچون ایران که با تحریم ها دست و پنچه نرم می کنند و امکان تامین منابع مالی از محل سرمایه گذاری های خارجی را ندارد، گزینه اقتصادی و منطقی محسوب می شود.
حمید حسینی رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی با بیان اینکه در برخی موارد پالایشگاه های کوچک به اندازه یک پالایشگاه بزرگ سودآوری دارند، در اینباره به بازار گفت: مینی ریفاینری ها توجیه اقتصادی بالایی دارند. به طوری که مدت زمان بازگشت سرمایه در این پالایشگاه ها به حدود یک سال رسیده در حالیکه در ایده آل ترین شرایط ۳ الی ۴ سال زمان می برد تا یک پالایشگاه بزرگ سرمایه اش بازگردد.
زمان بازگشت سرمایه در پالایشگاه های کوچک یک ساله و سرمایه مورد نیازشان ۶ هزار دلار به ازای هر بشکه ایجاد ظرفیت است. در حالیکه مدت زمان بازگشت سرمایه در پالایشگاه ها ۳ الی ۴ سال و سرمایه مورد نیازشان ۲۵ الی ۳۰ هزار دلار به ازای هر بشکه است
جدای از اینکه مقدار سرمایه گذاری مورد نیاز این واحدها بسیار محدود است. به گفته حسینی، مقدار سرمایه مورد نیاز در مینی ریفاینری ها به ازای هر بشکه ۶ هزار دلار تخمین زده می شود، در حالیکه سرمایه مورد نیاز در پالایشگاه های بزرگ حدود ۲۵ الی ۳۰ هزار به ازای هر بشکه افزایش ظرفیت برآورده شده است.
بازارهای صادراتی خود را از دست دادیم
او با اشاره به نیاز کشورهای منطقه به بنزین و گازوییل گفت: سال گذشته حدود ۳ میلیار دلار بنزین صادر کردیم. البته به دلیل مصرف بالای سوخت در داخل حتی در برخی موارد ناچار به واردات هم شدیم. متاسفانه به دلیل نبود تولید داخلی بازارهای صادراتی خود یکی پس از دیگری از دست می دهیم. این در حالی است که با توسعه مینی ریفاینری ها و تولید بنزین و گازوییل یورو ۴ می توانیم نه تنها جایگاه خود در منطقه را حفظ کنیم بلکه آن را توسعه هم بدهیم و قدرت اقتصادی و سیاسی خود را افزایش دهیم.
امکان افزایش ۵ برابری ظرفیت تولید مینی ریفاینری ها
این فعال حوزه انرژی ظرفیت موجود در پالایشگاه های کوچک برای تولید سوخت را مورد اشاره قرار داد و گفت: حدود ۲۸۰ واحد مینی ریفاینری از وزارت صمت مجوز گرفته اند که ۱۵۰ تای آنها فعال هستند. البته تعداد پالایشگاه های کوچکی که به عضویت اتحادیه درآمده اند ۸۰ واحد است که البته به دلیل سیاست گذاری های اشتباه و عدم تامین خوراک تنها ۳۵ تای آنها فعال هستند.
تعداد پالایشگاه های کوچکی که به عضویت اتحادیه درآمده اند ۸۰ واحد است که البته به دلیل سیاست گذاری های اشتباه و عدم تامین خوراک تنها ۳۵ مورد آنها فعال هستند
حسینی مهم ترین مشکلات مینی ریفاینری ها را عدم تامین خوراک، نبود نقدینگی و سخت گیری های ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز عنوان کرد و افزود: هم اکنون حدود ۴۰ هزار بشکه بنزین و گازوییل در پالایشگاه های کوچک تولید می شود. تقریبا می توان گفت که روزی ۳ هزار تن بنزین و ۳ هزار تن گازوییل در این پالایشگاه ها تولید می شود؛ این رقم در برابر ظرفیت موجود بسیار ناچیز است.
به گفته او، بازار افغانستان، پاکستان و اقلیم کردستان بازارهای مناسبی برای میعانات گازی محسوب می شوند.
امکان افزایش ۵ برابری ظرفیت تولید مینی ریفاینری ها
رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی با بیان اینکه با رفع مشکلات موجود به راحتی می توان ظرفیت تولید پالایشگاه های کوچک را ۵ برابر مقدار فعلی (حدود ۴۰ هزار تن) افزایش داد، افزود: ریفاینری ها به دلیل کمبود خوراک و نرسیدن خوراک مستمر نمی توانند از سرمایه گذاری که انجام داده اند بهره برداری کنند.
او همچنین درباره ارزش افزوده تولید سوخت با استاندارد یورو ۴ نیز گفت: معمولا این نوع سوخت ها کمی ارزان تر فروخته می شوند. به عنوان مثال اگر هر تن گازوییل در بازار کشورهای همسایه ما ۹۷۰ دلار قیمت دارد، گازوییل یورو ۴ به قیمت ۹۰۰ دلار فروخته می شود.
رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی همچنین ظرفیت تولید میعانات گازی در کشور را حدود یک میلیون بشکه اعلام کرد و افزود: حدود ۶۰۰ هزار بشکه این مقدار تولید در داخل مصرف و ۴۰۰ هزار آن صادر می شود.
حسینی در ادامه سخنان خود درباره نبود همکاری بین شرکت پخش و پالایش و پالایشگاه های کوچک گفت: در برخی از این واحدها تنها کار بلندینگ انجام می شود اما برخی دیگر از این واحدها دارای برج تقطیر بوده و مشغول تولید هستند. در ۲ سال گذشته تخلف هایی توسط واحدهای بلندینگ صورت گرفت و آنها بخشی از فرآورده های نفتی را در قالب تولیدات خود صادر می کردند. بعد از آن داستان شرکت پخش و پالایش تمامی پالایشگاه را با یک چشم نگاه کرده و گمان می کند که تمامی واحدهای مینی ریفاینری ها کار بلندینگ انجام می دهند. این در حالی است که تمامی ۳۵ عضو اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی که فعال هستند، تولید کننده بوده و دارای برج تقطیر هستند. البته در جلسه ای که به تازگی با شرکت پخش و پالایش داشتیم، قول صادرات را به ما داده اند.
به گفته این کارشناس حوزه انرژی، لزوم احداث پالایشگاه های کوچک از سالیان سال در کشورهایی همچون روسیه، امریکا و چین مطرح شده است و با توجه به وجود میادین نفتی کوچک و پراکنده در دنیا این پالایشگاه های کوچک توانستند از آن منابع هیدروکربنی فرآورده هایی با ارزش افزوده بالا تولید کنند که ایجاد چنین مجموعه های کوچک سرمایه گذاری بسیار زیادی را هم نیاز نداشته و ندارد درحالیکه احداث پالایشگاه های بزرگ هزینه بسیار زیادی دارد بویژه که این روزها اهمیت احداث پتروپالایشگاه ها برای ارزش افزوده بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
نظر شما