بازار-گروه استانها: در حالی نرخ نان به‌طور غیررسمی در بسیاری از واحدهای نانوایی مشهد بالا رفته است که برخی واحدها نیز از طریق فروش نان با افزودنی‌های دیگری همچون کنجد اقدام به جبران قیمت‌ها می‌کنند، آن‌هم در شرایطی که خریدار به‌نوعی مجبور به خرید آن می‌شود.
شلوغ بودن برخی نانوایی‌ها، اتمام آرد سهمیه‌ای و عدم تأمین نان موردنیاز برخی مشتریان، افزایش مشتریان نانوایی‌ها نسبت به چند ماه گذشته، افزایش مدت‌زمان انتظار برای خرید نان در برخی واحدها، کم‌فروشی یا کم بودن وزن چانه، استقبال مشتریان از واحدهای دارای نان باکیفیت و شلوغی برخی واحدها در ساعات خاصی ازجمله مواردی است که در مشاهدات میدانی خبرنگار بازار به ثبت رسیده و شهروندان از آن گلایه دارند.
گلایه‌های مردمی
بسیاری از شهروندان مشهدی در گفت‌وگو با خبرنگار بازار اذعان می‌کنند که قریب به‌اتفاق در هیچ نانوایی مشاهده نکردند که چانه‌های خمیر وزن شود.
در این راستا افرادی که نان سنگک تهیه و مصرف می‌کنند، اعتراض بیشتری دارند زیرا نانوایی‌های سنگکی، قادر به وزن کردن چانه نیستند که به همین دلیل اندازه و همچنین وزن هر عدد نان سنگک با نانوایی سنگکی دیگر، تفاوت دارد و به گفته اکثر مردم، هرروز نان کوچک‌تری به دست آنان می‌رسد که کیفیت گذشته را نیز ندارد.
شهروندان مشهدی اذعان می‌کنند: بسیاری از نانوایی‌ها فقط با دو نفر اداره می‌شود و لذا این کمبود نیرو موجب زمان طولانی برای آماده‌سازی نان شده و به‌صف ها و انتظار مشتریان دامن زده است.
برخی از شهروندان بابیان اینکه نانوایی‌ها در برخی از زمان‌ها برای تعداد نان دریافتی سهمیه تعیین می‌کنند اذعان می‌کنند: بیش از یک ربع تا نیم ساعت باید برای دریافت نان این روزها در صف ایستاد اما هنگام تقاضا برای دریافت ۱۵ قرص نان اما صاحب نانوایی مدعی می‌شود که مجاز به فروش بیش از ۱۰ قرص نان نیست.
افزایش تقاضا برای خرید نان
یکی از خبازان مشهدی در گفت‌وگو با بازار اظهار می‌کند: سهمیه ما تغییر نکرده و کم نشده، مثل همان زمان یکی دو سال پیش است ولی مشتری زیاد شده و آرد فعلی کفاف این تعداد مشتری را نمی‌دهد مثلاً ما که باید طرف صبح تا ساعت ۱۰ پخت داشته باشیم، آردمان ساعت ۹:۳۰ تمام می‌شود.
حسین طوسی اذعان می‌کند: با توجه به گران شدن برنج، حبوبات، ماکارونی و همچنین سایر محصولاتی که با آرد تهیه می‌شود، سرانه مصرف نان افزایش‌یافته و خیلی‌ها حتی برای ظهر و مصرف نهار از نان استفاده می‌کنند که این امر باعث افزایش سرانه مصرف نان بیش از گذشته شده و می‌شود.
وی اذعان می‌کند: مردم انتظار دارند که ساعت کاری ما طولانی‌تر باشد اما ما ساعت کاری معینی داریم چون سهمیه ما مشخص است و به میزان سهمیه خود پخت می‌کنیم.
وی در خصوص کیفیت نان نیز اذعان می‌کند: در این راستا توپ کم‌کاری را نباید در میدان خبازان انداخت زیرا کیفیت نان تا حدود بسیاری به آردی که تحویل نانوایی می‌شود بستگی دارد و لذا ما نقش زیادی در کیفیت نداریم.
وی بابیان اینکه تا پیش‌ازاین نان‌های صنعتی مانند نان ساندویچی و یا صبحانه ارزان بود و مشتری زیادی هم داشت اظهار می‌کند: به دلیل ارزانی نان‌های حجیم و صنعتی لذا بسیاری از خانواده‌ها به‌ویژه ر ایام بازگشایی مدارس برای آماده‌سازی صبحانه فرزندانشان از این نان‌ها استفاده می‌کردند اما در حال حاضر قیمت یک عدد نان ساندویچی به ۵ هزار تومان رسیده است و این در حالی است که قیمت یک عدد نان لواش یارانه ای هنوز ۴۰۰ تومان است لذا بسیاری از مصرف‌کنندگان نان‌های صنعتی به‌صف نانوایی‌های سنتی پیوستند.
مدیر این نانوایی در پاسخ به این سؤال که آیا هنوز قاچاق آرد و یا فروش آرد آزاد در بازار داریم یا خیر اذعان می‌کند: دولت با نصب کارت‌خوان‌های جدید سعی کرده است تا همین موضوع را کنترل کند و لذا سهمیه آرد هر نانوایی بر اساس تراکنش همین کارت‌خوان‌ها و تعداد مشتریان است اما بااین‌حال وقتی قیمت هر گونی آرد نان حجیم و آزاد پز بین ۶۲۰ تا ۶۵۰ هزار تومان است اما قیمت هر کیسه با آرد یارانه‌ای که در اختیار نانوایی‌های سنتی پز قرار می‌گیرد بین ۳۰ هزارتا ۵۰ هزار تومان است بالاخره این موضوع برای برخی افراد وسوسه‌انگیز است اما شک دارم که نانوایی بتواند با این شرایط نسبت به عرضه آرد خارج از شبکه اقدام کند!
این تولیدکننده در خصوص تبعات پایین بودن کیفیت آرد، گفت: به‌هرحال نانوا زمانی بادل و جان کار می‌کند که مطمئن باشد محصولی که تولید می‌کند باکیفیت بالا به دست مصرف‌کننده می‌رسد و لذا درزمانی که کیفیت آرد پایین است نانوا نمی‌تواند معجزه کند.
وی می‌گوید: از سوی دیگر اگر نانوا برای بالا بردن کیفیت نان بخواهد نمک به نان اضافه کند که ضایعات نیز کم شود، سازمان بهداشت ایراد می‌گیرد که نباید بیش از یک درصد مشخص نمک اضافه شود. این در حالی است که میزان درصد استفاده از نمک در نان‌های مختلف متفاوت است.
طوسی بیان می‌کند: متأسفانه هزینه‌های کارگر و همچنین هزینه آب و برق و گاز با درآمد نانوایی همخوانی ندارد لذا بسیاری از نانوایی‌ها مانند واحد ما مجبور شدند که دست به تعدیل نیرو بزنند.
وی بابیان اینکه با این قیمت اندک نان لذا تولید نان صرفه اقتصادی ندارد می‌افزاید: الآن خود مسئولان هم قبول دارند در حق خبازان اجحاف می‌شود اما از ترس تبعات بالا بردن نرخ نان، زیر بار نرخ واقعی نمی‌روند و از طرفی هم حاضر نیستند که در برخی هزینه‌ها مانند بیمه، مالیات و یا هزینه حامل‌های انرژی به نانوایی‌ها کمک کنند و لذا در این میان تنها دود این بی‌عدالتی به چشم نانوایی‌ها می‌رود.
سهمیه آرد کاهشی نداشته است
رئیس اتحادیه صنف نانوایان مشهد در خصوص شلوغی صف‌ها در مقابل نانوایی‌ها اظهار می‌کند: تقاضا برای خرید نان نسبت به گذشته در این شهر افزایش داشته است و لذا ازدحام در برخی از ساعات شبانه‌روز دلیل خاصی ندارد و این شلوغی موقتی و در برخی ساعات رخ می‌دهد.
الآن خود مسئولان هم قبول دارند در حق خبازان اجحاف می‌شود اما از ترس تبعات بالا بردن نرخ نان، زیر بار نرخ واقعی نمی‌روند و از طرفی هم حاضر نیستند که در برخی هزینه‌ها مانند بیمه، مالیات و یا هزینه حامل‌های انرژی به نانوایی‌ها کمک کنند و لذا در این میان تنها دود این بی‌عدالتی به چشم نانوایی‌ها می‌رود
مصطفی کشتگر در گفت‌وگو با بازار بابیان اینکه تغییر و یا کاهشی در سهمیه آرد نانوایی‌ها نداشتیم اظهار می‌کند: این در حالی است که حتی در بسیاری از ایام خاص مانند نوروز و یا دهه آخر صفر که با افزایش تعداد زائر در این شهر روبرو هستیم نسبت به افزایش تعداد نانوایی‌های سیار و یا افزایش سهمیه آرد برای افزایش زمان پخت در پیرامون حرم رضوی اقدام می‌شود تا کاهشی در این رابطه احساس نشود.
وی همچنین گرانی مجدد نان را هم شایعه خوانده و ابراز می‌کند: نرخ نان سنتی در شهر مشهد هیچ تغییری نمی‌کند و دولت و رئیس‌جمهور نیز به مردم این قول را داده‌اند که نرخ نان تغییر نخواهد کرد.
وی اذعان می‌کند: پیش از این آرد نیمه یارانه‌ای به پخت نان‌های حجیم و نیمه حجیم اختصاص می‌یافت که با حذف ارز ترجیحی، قیمت هر کیسه آرد ۴۰ کیلویی برای پخت نان حجیم و نیمه حجیم از ۴۵ هزار تومان به ۷۰۰ هزار تومان رسید و به همین نسبت قیمت این نوع نان‌ها نیز افزایش یافت و از همین رو تقاضا برای خرید این نوع نان کاهش و تقاضا برای خرید نان‌های سنتی افزایش داشت.
کشتگر بابیان اینکه از مجموع دو هزار و ۳۲۰ واحد نانوایی دارای جواز کسب در این شهر، ۶۰ نانوایی اقدام به عرضه نان‌های صنعتی حجیم و نیمه حجیم می‌کنند می‌گوید: پس از حذف یارانه آرد برای نان‌های صنعتی، قیمت نان حجیم و نیمه حجیم عرضه‌شده افزایش چشمگیری داشت.
وی در خصوص کیفیت نان نیز ابراز می‌کند: بهبود وضعیت تولید نان تنها در فضای رقابتی امکان‌پذیر است. زمانی که فضا رقابتی را برای تولید نان ایجاد کنیم، کیفیت و کمیت آن بالاتر خواهد رفت و ایجاد رقابت درزمینهٔ نان تنها با خروج فرد متخلف از چرخه تولید رقم خواهد خورد.
کشتگر معتقد است بهترین اقدام برای افزایش کیفیت نان درجه‌بندی کردن نانوایی‌ها و ایجاد آیین‌نامه‌ای است که شرایط درجه‌یک شدن را تعیین کرده و قیمت نان در هر درجه نانوایی را مشخص کند زیرا در این صورت‌بین نانواهایی ها رقابت ایجاد می‌شود و لذا اگر تمام نان‌ها را به یک‌شکل نرخ‌گذاری کنیم کیفیت در این میان کاهش خواهد یافت.
نظر شما