بازار؛ گروه صنعت: در شرایطی مسئولان سازمان غذا و دارو نسبت به کاهش کمبودهای بازار دارویی خوش بین هستند و معتقدند به زودی بخش عمده مشکلات مرتفع می شود که برخی از کارشناسان ریشه کمبودها را در سیاست های قیمت گذاری دستوری و از آب گل آلود ماهی گرفتن برخی از شرکت های پخش که نسبت به عرضه دارو تعلل می کنند تا قیمت ها افزایش یابد می دانند. در این خصوص حسن کربکندی، عضو داروساز هیئت مدیره نظام پزشکی اصفهان و فعال حوزه دارو در پاسخ به این سوال که آیا کمبودهای دارویی کاهش یافته یا نه می گوید: متاسفانه کمبودها مرتفع نشده است.
وی می افزاید: یک زمانی کمبودها فقط مختص به برخی از داروهای تخصصی که به داروخانه های دولتی و منتخب ارسال می شد بود اما اکنون داروهایی که در بازار کم هستند شامل طیف وسیع تری شده اند. بنابراین برخلاف گذشته که کمبودهای دارویی مرتبط با بیماری های خاص مثل تالاسمی و غیره بود الان برخی از داروهای روتین دچار کمبود شده اند.
این کارشناس دارویی ادامه می دهد: در حال حاضر برخی داروها از جمله اسپری های تنفسی، قطره های بینی، داروهای مرتبط با بیماری های فصلی مثل سرما خوردگی و کووید به بازار کمتر عرضه می شود. این کمبودها هم در حدی است که وقتی مردم در شرایط اضطرار به درمانگاه های شبانه مراجعه و نسخه دارو دریافت می کنند نمی توانند همان موقع از داروخانه های شبانه روزی داروی مورد نیازشان را تامین کنند.
وی تاکید می کند: بنابراین پزشک در هر ساعتی از شبانه روز در دسترس است اما دارو نیست. همین اتفاق باعث افزایش ناراحتی بیماران می شود و گاهی مشاهده شده حتی داروخانه ها را هم متهم به ایجاد کمبود عمدی دارو کنند. این درحالی است که داروخانه ها هم دچار معضل شده و اقتصاد شان با نبود داروهای عمومی به چالش کشیده شده است.
تولید بدون صرفه اقتصادی دارو
کربکندی بیان می کند: در حال حاضر داروخانه ها هم از لحاظ تامین دارو و نارضایتی مردم مستاصل شده اند و هم این موضوع مقدار زیادی روی فروش شان تاثیر گذاشته است؛ چرا که وقتی داروخانه ها داروهای عمومی را برای عرضه نداشته باشند دچار مشکل می شوند و این کمبودها شامل شربت های اطفال، آنتی بیوتیک ها و استامینوفن های خوراکی، شربت های مختلف سینه، داروهای ضد تب و غیره می شود. همچنین تامین قطره های کلر سیدیم، قطره های بینی و قطره های چشمی، پماد چشمی، اسپری های تنفسی از جمله سالبوتامول به درستی انجام نمی شود و داروخانه ها همیشه این داروها را متناسب با تقاضا ندارند.
این کارشناس دارویی با اشاره به چرایی کمبودهای پیش آمده در بازار دارویی کشور می افزاید: علت وقوع این کمبودها هم این است که در شرایطی که دولت انتظار دارد که قیمت ها پایین نگه داشته شود، کارخانه هایی با ارز نیمایی اقدام به واردات مواد اولیه دارویی کرده اند نمی توانند بدون افزایش قیمت تولید را ادامه دهند. از این رو شرکت ها نمی توانند برای مدت طولانی ضرر را تحمل کنند و ناچار به کاهش تیراژ تولید می شوند.
برخی از شرکت های پخش دارو به محض اینکه متوجه می شوند برخی از داروها دچار کمبود شده اند فروش داروها را ممنوع می کنند تا از منافع افزایش قیمت آن ها بهره مند شوند
این عضو داروساز هیئت مدیره نظام پزشکی اصفهان ادامه می دهد: موضوع دیگر این است که شرکت های پخش وقتی متوجه کمبود برخی از داروها می شوند فروش چنین داروهایی را ممنوع می کنند. به خصوص که می دانند داروها به زودی گران می شوند. بنابراین یک بار می بینیم که مشکلات ناشی از سیاست گذاری های دولتی است. اما مساله دیگر عملکرد شرکت های پخش است که داروها را به صورت غیر اخلاقی نگه داشته اند تا گران شود. هرچند چنین اقدامی از سوی شرکت های پخش اخلاقی نیست اما موضوع اصلی این است که نظارت کافی از سوی وزارت بهداشت، معاونت غذا و دارو بر روی شرکت های پخش دارو نیست.
سبد فروشی چالش داروخانه ها
این کارشناس دارویی با اشاره به اینکه نظارت مناسبی از شرکت های پخش و عملکرد آن ها نیست تاکید می کند: گاهی برای نمایش به تعداد زیادی بازرسی از داروخانه ها انجام می شود اما بر روی شرکت های پخش، نحوه عملکرد آن ها و بررسی انبارهای آن ها توجهی نمی شود؛ یعنی هم در سیاست گذاری با مشکل مواجه هستیم و هم در مدیران سازمان غذا و دارو و تصمیم گیری ها و اطلاعات نادرستی که ارائه می دهند مشکل داریم.
داروهایی که در بازار کمبود دارند در شرکت های پخش موجود هستند اما علت اینکه در داروخانه ها به میزان کافی نیست به خاطر این است که نظارت کافی بر روی آن ها انجام نمی شود
وی می افزاید: با این تفاسیر و با اهمال کاری مسئولان در راستای نظارت و پایش داروها شاهد افزایش کمبودها هستیم؛ چرا که می دانیم داروهایی که در بازار کمبود دارند در شرکت های پخش موجود هستند اما علت اینکه در داروخانه ها به میزان کافی نیست به خاطر این است که نظارت کافی بر روی آن ها انجام نمی شود.
کربکندی ادامه می دهد: به طور کلی سیاست در ارزان نگه داشتن به زور دارو غلط است. علت دوم این است که برخی از شرکت های پخش با اقدام غیر اخلاقی جلوی عرضه دارو را می گیرند. همچنین نظارت بر شرکت های پخش ضعیف است و در عین حال که کمبودها را شاهد هستیم، برخی از شرکت ها از این کار برای سبد فروشی اقدام می کنند. یعنی شرکت های پخش برای اقلامی که در بازار کم است، داروخانه های با وسع خوب را مجبور می کنند فرآورده هایی که مصرف ندارند را خریداری کنند و انبارها یشان را با کالاهایی که در آستانه انقضا هستند پر کنند تا سهمیه برخی از داروهای مهم را بگیرند. بنابراین سبد فروشی را به داروخانه ها تحمیل می کنند.
نظر شما