دور باطل شرکت بازآفرینی با طرح «کلید به کلید»| «محله سیروس» تجربه ای ناموفق که درس نگرفتیم!

بازار؛ گروه راه و مسکن: درحال حاضر بسیاری از شهرهای ایران با مساله‌ای به نام بافت‌های فرسوده و تاریخی درگیر شده‌اند که با زندگی جدید شهری و مشخصات یک شهر مدرن ناسازگار و ناهماهنگ است. بافت‌های فرسوده شهری، مسائل و پیچیدگی‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی متنوعی دارند. این محلات و بافت‌ها از یک سو دارای ریشه‌های سکونتی ارزشمند با غنای فرهنگی، اجتماعی و معماری هستند و از طرف دیگر به جهت فرسودگی شدید، نبود دسترسی مناسب به خدمات شهری و بهداشتی، وجود مشکلات اجتماعی و امنیتی و آسیب‌پذیری در برابر زلزله، سیل و آتش سوزی و نیز عدم تطابق با زندگی امروز شهری و شهرسازی مدرن دارای مشکلات روبنایی و زیرساختی هستند.
وجود ۷۵ هزار هکتار بافت فرسوده در سراسر کشور و ۵ هزار هکتار از این اراضی در تهران نشان می دهد دولت های قبل و آینده چه کار سختی برای احیای این میزان از بافت فرسوده داشته و دارند.

همه ساله دولت ها با اختصاص منابع مالی و اعتباری لازم برای احیای بافت فرسوده اختصاص می دهند و معتقدند که به عنوان نیروی محرکه مورد استفاده قرار داده می‌شود اما مشخص نیست چرا هیچ گاه به مصوبه قانونی بازسازی ۱۰ درصد از این بافت های فرسوده در سال نمی رسیم

اگر چه همه ساله دولت ها با اختصاص منابع مالی و اعتباری لازم برای احیای بافت فرسوده اختصاص می دهند و معتقدند که به عنوان نیروی محرکه مورد استفاده قرار داده می‌شود اما مشخص نیست چرا هیچ گاه به مصوبه قانونی بازسازی ۱۰ درصد از این بافت های فرسوده در سال نمی رسیم.

برخی از کارشناسان بر این باور هستند که اعطای تسهیلات به تنهایی نمی تواند برنامه بازسازی و احیای بافت های فرسوده را پیش ببرد و باید تمام ذینفعان و دولت های ملی و محلی در کنار یکدیگر برنامه احیای بافت های فرسوده را پیش ببرند.

طبق سرشماری سال ۹۵ بالغ بر ۱۱میلیون نفر از جمعیت کشور در بافت‌های فرسوده زندگی می‌کنند و کارشناسان اقتصاد مسکن بر این باور هستند که برنامه‌های توسعه شهری در کشور عمدتا بر پایه رشد اقتصادی و بدون توجه به مسائل اجتماعی و فرهنگی تهیه می‌شوند و به همین دلیل است که همه ساله علیرغم افزایش سقف تسهیلات برای ساخت و نوسازی مسکن در بافت های فرسوده سالانه تنها یک درصد نوسازی بافت فرسوده محقق می شود.

پروژه کلید به کلید که در حال تدوین در شرکت بازآفرینی شهری ایران از برنامه‌هایی است که قرار است با همکاری بخش خصوصی اجرایی شود. بخش خصوصی که بارها و بارها بدون هیچ موفقیتی در نوسازی بافت فرسوده کنار زده شده و احیای بافت های فرسوده متوقف شده است

اما این روزها شرکت بازآفرینی شهری ایران در حالی سیاست‌ها و ضوابط تشویقی کالبدی متضمن نوسازی محله‌ای در بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری را به تصویب رسانده است که در حال تدوین بسته تشویقی برای ساخت و ساز مسکن با همکاری بخش خصوصی است. پروژه کلید به کلید که در حال تدوین در شرکت بازآفرینی شهری ایران از برنامه‌هایی است که قرار است با همکاری بخش خصوصی اجرایی شود. بخش خصوصی که بارها و بارها بدون هیچ موفقیتی در نوسازی بافت فرسوده کنار زده شده و احیای بافت های فرسوده متوقف شده است.

چند سال پیش که طرح کلید به کلید مطرح شد ایرج رهبر نایب رئیس انجمن انبوه‌سازان مسکن استان تهران با بیان اینکه اجرای بازآفرینی شهری در گرو طرح کلید به کلید و حمایت از بخش خصوصی است گفته بود که با حمایت از بخش خصوصی، ارائه طرح‌های تشویقی و فراهم کردن زمینه‌های لازم می‌توان طرح بازآفرینی شهری را در مدت زمان کوتاهی اجرایی کرد.

طرح کلید به کلید در چند سال اخیر در برخی از محلات تهران انجام شد اما به دلیل عدم حمایت دولت در سال‌های گذشته این طرح نیمه کاره رها شد