تامین آب صنایع؛ از شیرین سازی آب دریا تا راه اندازی بازار پساب

به گزارش بازار، فیروز قاسم زاده، در خصوص تامین آب صنایع در شرایط فعلی منابع آب کشور افزود: حدود ۲ درصد از مصارف آب، مربوط به حوزه صنعت است که پربازده‌ترین بخش مصرفی آب از نظر اقتصادی محسوب می‌شود؛ از طرفی با توجه به تغییرات اقلیمی که در سطح دنیا و ایران در حال رخ دادن است، ضرورت دارد که منابع تامین آب خود را ایمن‌تر کنیم.

وی ادامه داد: ایران از شمال و جنوب به آب دریا دسترسی دارد و با توجه به این که ۸ درصد مصرف آب مربوط به بخش شرب است، پساب تولیدی این بخش نیز از منابع قابل اعتماد و مطمئن در تامین مصارف به ویژه در بخش صنعت محسوب می‌شود. راهبردی را در نظر گرفته ایم که از این منابع آب نامتعارف، بهره برداری لازم را داشته باشیم.

مدیرکل دفتر اطلاعات و داده‌های آب کشور گفت: نشست‌های مشترکی با وزارت صمت در خصوص بازچرخانی آبی که در حال حاضر در اختیار صنایع قرار دارد، اداره پساب‌ها با سرمایه گذاری صنایع و استفاده از آب دریا برگزار و تاکنون در استان‌های ساحلی، برای استفاده از آب شور به منظور استفاده در خنک کننده‌ها و شیلات، حدود ۲۷ میلیارد مترمکعب و برای شیرین سازی آب و انتقال آن، حدود ۸ میلیارد مترمکعب تخصیص صادر شده است.

قاسم زاده با اشاره به این که ۳۰ تا ۳۵ درصد از تخصیص ۸ میلیارد مترمکعبی صادر شده در بخش شیرین سازی، پس از استحصال در اختیار صنایع قرار خواهد گرفت، افزود: این موضوع را برای چند استان مختلف در فلات مرکزی و شرق کشور در نظر گرفته ایم و آب‌هایی که اکنون در این نقاط از آبخوان‌ها و منابع سطحی برداشت می‌شود، آزاد شده و در اختیار طبیعت قرار خواهد گرفت و درخواست‌های جدید برای توسعه صنایع نیز، از این محل تامین خواهد شد.

سخنگوی صنعت آب همچنین گفت: اگر صنایع به سمت دریا هدایت و در سواحل بارگذاری شوند، محدودیتی برای تخصیص آب از محل دریا برای آن‌ها وجود نخواهد داشت و وزارت نیرو حامی این موضوع است که صنایع در نزدیکی دریا احداث شوند تا در پهنه کشور، کمتر از آب‌های شیرین برای تامین آب آن‌ها استفاده شود.

وی در خصوص استفاده از پساب‌ها در صنعت نیز گفت: یکی از مولفه‌هایی که در حال تحت الشعاع قرار دادن میزان مصارف است، مربوط به ارزش اقتصادی آب می‌شود و ضرورت دارد که آن را در کشور نهادینه و هزینه فرصت آن را وارد ادبیات مصرف آب کنیم؛ به همین منظور، دولت استفاده از پساب‌ها را به عنوان یکی از ظرفیت‌های خوب و مطمئن تامین آب، هدفگذاری کرده است.

قاسم زاده ادامه داد: مقرر شد که بازار آب و پساب راه اندازی شود؛ در بخش بازار آب، یکسری دشت‌های نمونه از قبل وجود داشت و تجربیات آن در حال جمع آوری است تا پس از بررسی در پهنه کشور اتفاق بیفتد. در بخش پساب، سندی با هدف مدیریت این پساب‌ها و عرضه آن‌ها در بازار رقابتی تنظیم شد تا صنایع یا سرمایه گذاران مختلفی که علاقه‌مند هستند از آن استفاده کنند، تحت نظارت دولت بتوانند این کار را انجام دهند.

وی اضافه کرد: اجرایی شدن این سند درباره راه اندازی بازار پساب نیاز به مجوزهایی دارد که شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور در حال طی کردن مراحل اخذ این مجوزهاست.

سخنگوی صنعت آب در پاسخ به این سوال که راه اندازی بازار بهینه سازی انرژی و محیط زیست در بورس انرژی، هم اکنون مجوزهای لازم را دریافت کرده و چرا پساب در این بازار عرضه نمی‌شود، گفت: پیشنهادی مطرح شده که پساب نیز در قالب همین بازار انرژی عرضه شود.

وی تاکید کرد: صنایعی که اکنون فعال هستند، قبلا تخصیص‌هایی را دریافت کرده اند که تا تخصیص قبلی باطل نشود، نمی‌توان منابع جدید را جایگزین آن‌ها کرد؛ در استفاده از آب دریا یا پساب نیز همین روش را دنبال می‌کنیم که تخصیص‌های قبلی، باید باطل شود.

سخنگوی صنعت آب کشور درباره امنیت سرمایه گذاری و رابطه آن با ابطال تخصیص‌های فعلی گفت: در حال حاضر منابع آبی صنایع در حال نامطمئن شدن است و، چون این موضوع قابل پیش بینی بوده، قانونگذار ظرفیت لازم را ایجاد کرده و هر جا که ضرورت‌های اجتماعی و اقتصادی در پهنه کشور ایجاب کند، این اختیار به وزارت نیرو داده شده که بتواند مطاله انجام دهد و روش‌های جدید را بنا بگذارد.

قاسم زاده گفت: اولویت‌ها در تامین آب شرب، تولید محصولات کشاورزی و محصولات صنعتی مشخص است که در قالب آمایش سرزمین توسط وزارت نیرو و با مشارکت سایر دستگاه‌ها زیر نظر سازمان برنامه و بودجه تنظیم می‌شود.