بازار؛ گروه صنعت: شاید این روزها کمتر کسی در محدوده سنی کمتر از ۶۰ سال باشد و حتی یک بار از پلتفرم های آنلاین برای تسهیل در خرید استفاده نکرده باشد؛ سفارشی که تنها با لمس چند باره صفحه گوشی های هوشمند به سرعت ثبت می شود و بین ۳۰ دقیقه تا نهایت یک ساعت بعد درب منزل یا محدوده محل کار افراد تحویل می شود.
همین افزایش تمایل افراد به صرفه جویی در هزینه های رفت و آمد و سرعت ارسال کالا سبب شده روز به روز شاهد طیف وسیع تری از کالاها در پلتفرم های ثبت سفارش آنلاین باشیم؛ سفارش هایی که ابتدا از ثبت انواعی از کالاهایی همچون پوشاک و کالای دیجیتالی شروع شد و حالا با کاهش مدت زمان انتظار برای دریافت، به کالاهای سوپر مارکتی تا حتی امروز به انواعی از داروها توسعه یافته است.
البته ارسال دارو از طریق پلتفرم های آنلاین همراه با نظرات موافق و مخالف بسیاری است و برخی با نمایش دادن کالاهای یخچالی سوپر مارکتی که در حین ارسال از حالت عادی خارج شده اند نسبت به نحوه ارسال دارو اظهار نگرانی می کنند و بعضی دیگر هم معتقدند بالاخره هر کار نویی در کشور همراه با آزمون و خطا هایی است تا قانون مدار شود و روی روال قرار بگیرد.
البته برخی که نظری میانه دارند معتقدند که به هر شکل نمی توان نسبت به ارسال غیراستاندارد دارو چشم پوشی کرد تا بالاخره روزی پلتفرم ها یاد بگیرند چگونه ارسال استاندارد دارو داشته باشند؛ چرا که دارو رابطه مستقیمی با درمان و به طور کلی سلامت مردم دارد. در این کسری امین لو، فعال صنعت دارو و داروساز در خصوص اینکه آیا باید ارسال از سوی پلتفرم ها داشته باشیم یا نه در گفت و گو با بازار توضیح می دهد.
* چند وقتی است که شاهد عرضه برخی از مکمل های دارویی تا داروهای درمانی در دو پلتفرم آنلاین هستیم، چقدر با عرضه دارو از طریق این پلتفرم ها موافق هستید؟ همچنین بفرمایید ارائه دارو به این شکل می تواند چه مشکلاتی را به همراه داشته باشد؟
اصلی ترین معضل حضور پلتفرم ها این است که معلوم نیست داروها از کجا تهیه می شود و شفافیتی در این زمینه وجود ندارد. بنابراین معلوم نیست دارو از داروخانه یا حتی از شرکت می آید؟ مبدا داروها نامشخص است و پلتفرم ها هم اغلب در از مبدا دارو به درستی اسم نمی برند و نمی دانیم از داروخانه تهیه شده یا از انبارها؟
احتمال وجود داروهای منقضی شده و قاچاق در بین ارسالی های بدون مبدا نگران کننده است
این موضوع حتی در خصوص کیفیت داروهایی که ارائه می شود نیز همراه با شک و شبهه است و شاید حتی در بین داروهای ارسالی داروی قاچاق هم وجود داشته باشد. به خصوص که یک سری از داروها در بازار موجود نیست اما وقتی در اینترنت جستجو می کنیم خواهیم دید که توسط این پلتفرم ها ارسال می شود. از این رو نه تنها احتمال قاچاقی بودن داروها وجود دارد بلکه برخی که تاریخ انقضای آن ها مخدوش است احتمال منقضی شدن زمان مصرف شان هم وجود دارد. از این رو به عنوان عضوی از فعالان صنعت داروی کشور خواهان این هستیم که در این مسیر شفاف سازی انجام شود.
* در مورد برخی از داروها که از داروخانه ها تحویل می گیریم می بینیم که شیشه آن ها سرد است و در محیطی همچون یخچال نگهداری شده اند، چقدر فکر می کنید ارسال پلتفرم ها با استانداردهای نگهداری داروخانه ها هماهنگی داشته باشد و ارسال غیراستاندارد دارو چه عواقبی را به دنبال دارد؟
بله، یک سری از داروها باید در محیط یخچال نگهداری شوند و ارسال غیر اصولی آن ها توسط پیک می تواند بر روی کیفیت دارو اثر گذار باشد. بنابراین به رغم اینکه معلوم نیست برخی از این دارو از طریق مبادی رسمی وزارت بهداشت عبور کرده باشد و سلامت آن ها مشخص نیست نحوه ارسال داروها هم سوال برانگیز است.
* با این تفاسیر آیا موافق ارسال دارو از طریق پلتفرم های ثبت سفارش آنلاین هستید یا به نظرتان باید جلوی فعالیت آن ها در این حوزه گرفته شود؟
اینکه بگوییم به طور کلی نباید ارسال دارو از طریق پلتفرم ها انجام شود درست نیست؛ چون این سیستم در تمام دنیا استقرار یافته و حتی آمازون نیز چندین سال است که در بحث تامین دارو ورود کرده، از طرفی راحتی مردم هم مطرح است.
چرا مردم نتوانند با هزینه کم دارو را در منزل دریافت کنند؟ نباید در مقابل چنین اتفاقی قرار بگیریم
بنابراین باید کاری کنیم که نتیجه آن به سود مردم باشد و دسترسی راحت به داروها وجود داشته باشد؛ چرا مردم نتوانند با هزینه کم دارو را در منزل دریافت کنند؟ نباید در مقابل چنین اتفاقی قرار بگیریم؛ چرا که بالاخره خودمان فعالان صنعت دارو شکست می خوریم و بازار دارو را هم از دست می دهیم.
* به نظرتان ارسال دارو از طریق پلتفرم ها باید چه ساز و کاری داشته باشد؟
ارسال دارو از طریق پلتفرم ها به شرطی باید انجام بگیرد که به طور مستقیم از داروخانه و با نظارت داروساز ارسال شود و سیستم حمل و نقل دارو هم نیاز به اصلاح دارد. بنابراین این موضوع نه تنها مشکلی برای سلامت مردم ایجاد نمی کند بلکه اقتصاد داروخانه ها هم در معرض خطر قرار نمی گیرد.
* اشاره کردید که سیستم حمل دارو نیازمند اصلاح است، بفرمایید چه شرایطی برای ارسال دارو ایده آل است؟
نیاز است که از مبدا یعنی از داروخانه تا فردی که مسئولیت حمل دارو را دارد به همراه باکسی که به عنوان محل موقت دارو انتخاب می شود همگی زیر نظر نظام سلامت باشند تا خللی در روند ارسال ایجاد نشود. به هر حال چه بخواهیم و چه نخواهیم در آینده شاهد ارسال این چنینی حتی داروهای خاص هستیم و از حالا باید پیک ها دارای حمل نامه باشند و مشخصات فرد راننده یا راکب احراز شده باشد.
بنابراین نمی توان انتظار داشت پیکی که کالاهای سوپر مارکتی را ارسال می کند اقدام به ارسال دارو کند چون نه احراز هویت مناسبی شده و نه باکس حمل آن از شرایط استاندارد به خصوص برای داروهای یخچالی برخوردار است. بنابراین باید بدانیم چه کسانی دارو را حمل می کنند که بین راه حادثه ای برای دارو رخ ندهد و سر از بازار غیر رسمی در نیاورد.
* گاهی اوقات شاهد این هستیم که قیمت درج شده از سوی برخی از این پلتفرم ها به خصوص در مورد مکمل ها حتی ارزان تر از قیمت داروخانه ها است، آیا می توان با این شرایط به داروهای ارسالی اعتماد کرد؟
بله مورد دیگری که در مورد این پلتفرم ها مطرح است بحث تخفیف های خیلی زیاد و غیر طبیعی است؛ یعنی دارویی که ۲۰۰ هزار تومان است و شرکت این دارو را به داروخانه به قیمت ۱۷۰ هزار تومان می دهد در پلتفرم به قیمت ۵۰ هزار تومان به فروش می رسد.
داروهای ارزان تر از هزینه تولید معلوم نیست از کجا تامین می شوند و مردم را نسبت به داروخانه ها بدبین می کنند
این اتفاق نه تنها داروخانه را از چرخه رقابتی خارج می کند و ضربه بزرگی به صنعت دارو می زند بلکه معلوم نیست دارو از کجا تامین می شود که حتی بعضا از قیمت شرکت هم پایین تر است. این اختلاف قیمت این شبهه را هم در بین مردم ایجاد می کند که داروخانه ها چقدر روی قیمت دارو می کشند که پلتفرم ها با حفظ سود می توانند این قیمت را بدهند. بنابراین اعتماد مردم از داروخانه ها سلب می شود. از این رو خواهان این هستیم که یک توضیحی در مورد این موضوع داده و شفاف سازی شود.
نظر شما