خبرگزاری بازار- بینالود در ۵۵ کیلومتری مشهد ازجمله شهرهایی که قرار است تا افق سال ۱۴۰۵ جمعیت آن به ۱۳۵ هزار نفر برسد و به یکی از قطب‌های صنعتی تبدیل شود اما به نظر می‌رسد به دلایل متعدد تاکنون موفقیت چندانی در جذب جمعیت نداشته است.
در همین راستا پیرامون طرح‌های توسعه‌ای و پاسخ به این سؤال که تا چه میزان این شهر جدید به اهداف از پیش تعیین‌شده نزدیک شده است با حمیدرضا یزدانی رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل شرکت عمران شهر جدید بینالود به گفت‌وگو نشستیم.
شهر بینالود با چه اهدافی ایجادشده است
مشهد مقدس به‌عنوان دومین کلان‌شهر پرجمعیت کشور و همچنین بزرگ‌ترین شهر مذهبی جهان در سطح بین‌المللی مطرح است که به دلیل ویژگی‌های منطقه‌ای و به‌مثابه قطبی زیارتی، اقتصادی و تجاری این شهر همواره شاهد افزایش جمعیت خود بوده است که از مهم‌ترین شاخص‌های این پدیده تراکم جمعیت، توسعه ناموزون شهر و رشد حاشیه‌نشینی و بالطبع از بین رفتن اراضی مرغوب کشاورزی ماست.
ازاین‌رو بنا به سیاست‌های کلان کشور احداث دو شهر جدید در اطراف این کلان‌شهر در دستور کار وزارت متبوع قرار گرفت تا بتواند به‌عنوان بخشی از استراتژی‌های توسعه شهری مبتنی بر نظریه‌ای تجربه‌شده کلید حل بسیاری از مسائل و مشکلات شهر مشهد مقدس باشد که به دنبال آن مکان‌یابی و احداث شهر جدید بینالود به‌عنوان یکی از دو شهر جدید حومه مشهد در دو سطح ملی و منطقه‌ای موردمطالعه و ارزیابی قرار گرفت.
وسعت شهر جدید بینالود چقدر است
طرح جامع شهر جدید بینالود با سه هزار و سه هکتار وسعت شامل یک هزار و ۶۳۰ هکتار بخش صنعتی و یک هزار و ۴۰۰هکتار بخش مسکونی در فاصله ۵۵ کیلومتری جنوب غربی مشهد با افق جمعیت پذیری ۱۳۵ هزار نفر در حاشیه محور مواصلاتی مشهد ـ تهران، در دامنه رشته‌کوه بینالود ودرمسیر جاده تاریخی ابریشم ایجاد شد.
این شهر درواقع باهدف جذب بخشی از سرریز جمعیت مشهد و نیز ساماندهی بخش عمده‌ای از فعالیت‌های صنعتی استان تصویب و ابلاغ‌شده است.
جدا از پذیرش جمعیت چه اهداف دیگری برای ایجاد آن دنبال می‌شود
استقرار شهر جدید بینالود بر سر راه مشهد به نقاط جمعیتی جنوبی استان سبب خواهد شد تا بخش اعظم مهاجرین شهر مشهد به‌سوی شهر جدید بینالود سرریز شود و این شهر بخشی از پتانسیل رشد جمعیت شهر مشهد را به خود جذب کند.
احداث شهر جدید بینالود با گرایش غالب صنعتی می‌تواند ارزش بالایی ازجمله ایجاد فرصت‌های شغلی جدید و توسعه صنعتی در منطقه شهری مشهد؛ تمرکز فعالیت‌های صنعتی و فراهم‌سازی بستر مناسب جهت آموزش، تحقیق و پژوهش با گرایش غالب صنعت و همچنین به تعادل رسانیدن اکوسیستم طبیعی در سطح شهر مشهد و دشت بالادست آن نقش ایفا کند.
همچنین باید اذعان کرد ایجاد تقسیمات کالبدی مطلوب در منطقه زیردست مشهد و همچنین استقرار مراکز آموزش فنی – مهندسی و حرفه‌ای در این شهر بستر مناسبی برای رشد و آموزش نیروی انسانی موردنیاز برای توسعه اقتصادی استان خراسان و حتی کل شرق کشور در بعد صنعت خواهد داشت.
شهر جدید بینالود دارای چه ویژگی‌هایی است
قرارگرفتن این شهر در محورهای راهبردی و مواصلاتی مشهد- تهران خطوط ریلی مشهد – تهران، مشهد – بافق-بندرعباس و مشهد - سرخس- آسیای میانه و طرح آینده اتوبان حرم تا حرم یکی از ویژگی‌های این شهر جدیداست.
از طرفی استقرار و تمرکز فعالیت‌های صنعتی و ایجاد و اشتغال صنایع مادر ازجمله کارخانه بزرگ ایران‌خودرو خراسان و ده‌ها واحد تولیدی کوچک و بزرگ دیگر قبل از ایجاد سکونت در این منطقه ، که این شهر را به یک‌قطب صنعتی در استان و نیز خواستگاه اشتغال توأم با سکونت تبدیل کرده است.
هوای پاک و آسمان آبی همچنین باد ملایم و دائمی منطقه استفاده از این انرژی پاک جهت تولید برق از طریق نصب توربین‌های بادی یکی از ویژگی‌های این شهر جدید است.
همچنین اهمیت تاریخی منطقه و احداث شهر در جوار جاده ابریشم، وجود ابنیه‌های تاریخی و کاروانسراهای متعدد در این منطقه مانند رباط تاریخی «فخرداود» با۷۰۰ سال قدمت از ویژگی‌های این شهر جدید است.
تاکنون چند واحد صنعتی در این شهر حاضر به سرمایه‌گذاری شدند
با توجه به موقعیت استراتژیک شهر جدید بینالود و قرارگیری آن دریکی از محور مواصلاتی اصلی استان خراسان رضوی و همچنین خطوط ریلی موجب شده که این شهر موردتوجه صنایع قرار گیرد ازاین‌رو در ناحیه صنعتی این شهر صنایع بزرگی همچون ایران‌خودرو خراسان با حدود ۷۰۰ هکتار وسعت قرار بگیرد.
البته حدود ۳۰ واحد صنعتی کوچک و بزرگ دیگر نیز تاکنون احداث و راه‌اندازی شده که می‌تواند در صورت ایجاد ارتباط بین بخش مسکونی و صنعتی و ایجاد زمینه سکونت شاغلان بخش صنعت در این شهر شاهد رشد و توسعه همه‌جانبه این شهر جدید باشیم.
آیا زیرساخت‌های لازم برای استقرار صنایع فراهم است
با تأمین زیرساخت‌های لازم و شبکه‌های آب، گاز، برق و مخابرات و اجرای پروژه‌های متعدد روبنایی از قبیل بناهای آموزشی، فرهنگی، مذهبی، ورزشی، تفریحی، انتظامی، تجاری، بهداشتی و درمانی، خدمات ایمنی لذا زمینه سکونت متقاضیان و حضور سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و دولتی در این شهر برای احداث واحدهای مسکونی فراهم‌شده است.
فراهم‌سازی این زیرساخت‌ها در سال‌های اخیر با استقبال متقاضیان برای سکونت در این شهر همراه بوده لذا بر همین اساس شاهد رشد ۲۵ درصدی جمعیت از سال ۱۳۹۴ تاکنون بودیم.
هزینه سکونت در بینالود تا چه میزان صرفه اقتصادی دارد
با توجه به پتانسیل‌های شهر جدید بینالود، این شهر در استان خراسان رضوی به‌عنوان یکی از خواستگاه‌های مسکن مهر در راستای خانه‌دار کردن اقشار آسیب‌پذیر در نظر گرفته‌شده است.
در همین رابطه سهمیه سه هزار و ۷۲۲ واحد مسکن مهر به این شهر اختصاص یافت تا ضمن نیل به اهداف افق جمعیتی خود فضای پویایی برخوردار از ویژگی‌های استاندارد شهرنشینی را برای متقاضیان مسکن ارزان‌قیمت بالأخص شاغلین بخش صنعت فراهم آورد.
از تعداد واحدهایی که نام بردید چند واحد به بهره‌برداری رسیده است
سهمیه مسکن مهر شهر جدید بینالود حدود سه هزار و ۷۲۲ واحد بوده که در سه بخش قراردادهای سه‌جانبه با انبوه‌سازان، تعاونی‌ها و مسکن مهر انفرادی تقسیم‌شده در همین راستا در بخش قراردادهای سه‌جانبه با انبوه‌سازان دو هزار و ۸۲۰ واحد در بخش تعاونی ۸۰۵ واحد و در بخش انفرادی ۹۷ واحد در حال احداث است که پروژه‌ها در بخش انفرادی ۱۰۰ درصد، در بخش تعاونی‌ها ۴۱ درصد و در بخش انبوه‌سازان ۸۶ درصد و درمجموع تمام پروژه‌ها ۷۶ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
به‌طورکلی تا ابتدای سال ۱۳۹۹ از مجموع سه هزار و ۷۲۲ واحد تعداد یک هزار و ۸۵۱ واحد افتتاح‌شده و تعداد یک هزار و ۴۸۱ واحد نیز به متقاضیان محترم تحویل‌شده است.
طرح احداث خط ریلی که مقرر بود برای این شهر ایجاد شود به کجا رسید
دسترسی ریلی مشهد – شهر جدید بینالود از مسیر راه‌آهن سراسری مشهد تهران و ایستگاه ابومسلم پیش‌بینی‌شده و در قالب قطار حومه در حال برنامه‌ریزی است که مطالعات فاز یک تکمیل گردیده و مطالعات فاز دو مسیر با پیشرفت حدود ۷۵ درصد در دست اقدام است.
البته در این مرحله مطالعات برای تائید نهایی توسط راه‌آهن جمهوری اسلامی ارسال‌شده که پس از تائید با توجه به تهیه نقشه‌های تملک اراضی مسیر ریلی درون‌شهری (حدود شش کیلومتر) تملک توسط شرکت عمران شهر جدید بینالود انجام خواهد شد. طبق توافقات انجام‌شده ، در این پروژه هزینه‌های ریل‌گذاری و تأمین ناوگان بر عهده راه‌آهن جمهوری اسلامی است.
مهم‌ترین موضوع در حال حاضر تائید مطالعات فاز دو توسط راه‌آهن و همچنین تأمین بودجه تملک و احداث آن است.
در حال حاضر چند نفر در این شهر جدید سکونت دارند
در حال حاضر طبق آخرین سرشمارِ شبکه بهداشت استان، حدود هفت هزار نفر در شهر جدید بینالود ساکن هستند که حدود پنج هزار نفر نیز جمعیت شناور در این شهر وجود دارد که در بخش صنعت مشغول به فعالیت‌اند.
زمینه‌های سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌داران در این شهر جدید چیست
استفاده از انرژی‌های پاک در زمینه تولید انرژی برق، بستر مناسب برای توسعه بخش صنعت و استقرار واحدهای تولیدی قطعات خودرو به دلیل حضور کارخانه ایران‌خودرو، ایجاد منطقه ویژه اقتصادی بینالود و انتقال گمرک به این منطقه، احداث مراکز توریستی و مجتمع میان راهی، احداث مجموعه‌های ورزشی، احداث مراکز آموزش عالی مرتبط با بخش صنعت، احداث مجتمع‌های مسکونی اختصاصی با تراکم خیلی کم مانند باغ ویلاها و ایجاد منطقه ویژه سلامت ازجمله زمینه‌های سرمایه‌گذاری در این شهر جدید است.
موانع توسعه شهر جدید بینالود چیست
از موانع توسعه می‌توان به نبود سیستم حمل‌ونقل بین‌شهری مناسب با شهر مادر(مشهد)به‌عنوان یکی از حیاتی‌ترین زیربناهای لازم جهت ایجاد تمایل به سکونت یادکرد.
نبود تناسب بین امکانات روبنایی وزیر بنایی وتاسیسات موردنیاز مسکن مهر به دلیل کمبود اعتبارات لازم در اختیار دستگاه‌های خدمات رسان یکی از موضوعاتی است که برای جذب جمعیت انگیزشی نبوده است!
البته در این راستا نیاز است تا برخی دستگاه‌های خدمت رسان ازجمله آموزش‌وپرورش، آب و برق و گاز و یا ادارات ثبت‌اسناد و ثبت‌احوال در این شهر حضور یافته تا از موانع توسعه این شهر جدید کاسته شود.
تأمین آب شرب مناسب و دارای کیفیت مطلوب نیز یکی از مطالبات مردم این شهر جدید است که می‌بایست موردتوجه بیشتر قرار گیرد.
به نظر شما چرا شهر بینالود نتوانسته به رشد و توسعه قابل‌توجهی دست پیدا کند؟
به‌طورکلی باید گفت بُعد مسافت شهر جدید بینالود با مشهد مقدس به‌عنوان مهم‌ترین عامل کمتر توسعه‌یافتگی شهر جدید بینالود محسوب می‌شود که این مهم با ایجاد دسترسی به اتوبان حرم تا حرم و بالطبع کاهش حدود ۱۵ کیلومتری بینالود تا مشهد (در دست پیگیری است) موقعیت این شهر جدید را به یک موقعیت بسیار مناسب ازنظر دسترسی تبدیل خواهد کرد و لذا در سال‌های آتی شاهد توسعه همه‌جانبه این شهر در استان خواهیم بود .
به‌عنوان سؤال پایانی بفرمائید به‌طورکلی مشکلات شهرهای جدید به چند دسته تقسیم می‌شود؟
تثبیت جایگاه شرکت‌های عمران به‌عنوان جانشین شهرداری‌ها در زمینه تکالیف و مزایای مرتبط ازجمله صلاحیت اخذ عوارض و مالیات و ازجمله مالیات بر ارزش‌افزوده یکی از مشکلات مشترک در شهرهای جدید است.
همچنین تبیین و تثبیت موقعیت شهرهای جدید در تقسیمات کشوری که عدم تحقق این موضوع در زمینه‌های مختلف، زمینه‌ساز بروز مشکلات متعددی شده است.
نیاز به وجود طرح کاربردی چشم‌انداز کوتاه‌مدت و بلندمدت شهرهای جدید که البته در شهر جدید بینالود در این خصوص مراحل اولیه انعقاد قرارداد با مشاور ذیصلاح انجام پذیرفته است.
و در پایان طرح ارتقای هویت شهرهای جدید در اذهان عمومی از طریق همکاری رسانه‌ها به‌منظور معرفی شهرهای جدید به‌عنوان یک مجموعه دولتی و کمک‌کننده به کاهش معضلات کلان‌شهرها بسیار مهم است که امیدوارم خبرگزاری بازار در این راستا یاری‌گر مجموعه باشد.
نظر شما